Ένας καλός κλέφτης αν μπει σε μια επιχείρηση, ψάχνει αθόρυβα και μεθοδικά χωρίς θόρυβο-αναστάτωση. Θέλει να έχει συνενόχους και επέκταση σε άλλες επιχειρήσεις. Χρειάζεται να περάσει τα πρώτα εμπόδια για να μπει μέσα, όντως καλά μεταμφιεσμένος για να μην τον αναγνωρίσουν μέσα. Έτσι, όσο αργήσουν να τον πάρουν χαμπάρι στην επιχείρηση τόσο μεγαλύτερη ζημιά θα κάνει. Αυτό ακριβώς κάνει κάθε αποτελεσματικός ιός, βακτήριο ή παράσιτο. Και αυτή η συμπεριφορά εξηγεί πολλά και στην περίπτωση των εμβολίων με τον covid-Sars-2 που ευθύνεται για την Covid19.
Όπως είχα γράψει και παλαιότερα, ο ιός θα εισέλθει στο σώμα μας κυρίως από τον εισπνεόμενο αέρα και σπανιότερα από τα μάτια ή το στόμα. Η αντιμετώπιση του γίνεται σε διάφορα επίπεδα (Εκλαϊκευμένη περιγραφή):
α) 1ο Επίπεδο: Ο οργανισμός μας έχει πολύπλευρη τοπική άμυνα που προσπαθεί αδιακρίτως να αντιμετωπίσει κάθε ξένο. Αν η ποσότητα ιού που θα εισέλθει είναι μικρή, μπορεί η αντιμετώπιση να είναι αποτελεσματική και να μην φτάσει να μπει στο αίμα και να πάει σε άλλα σημεία του σώματος. Δεν πρόκειται να έχουμε καθόλου συμπτώματα αλλά το πιο πιθανό δεν θα αποκτήσουμε και ανοσία σε μια τέτοια περίπτωση. Φαίνεται ότι τα γονίδια μας και το νεαρό της ηλικίας βοηθάει να τελειώσει ο ιός εδώ.
β) 2ο Επίπεδο: Ο ιός κατορθώνει να μπει σε κύτταρα και μπορεί και πολλαπλασιάζεται και οι καινούργιοι μολύνουν περισσότερα κύτταρα. Οι ιοί που παράγονται μεταδίδονται και στο περιβάλλον γύρω μας είτε με τον αέρα που βγάζουμε όταν αναπνέουμε είτε με τα σταγονίδια όσο μιλάμε. Για να μειωθεί αυτή η μετάδοση ζητάμε τις μάσκες ακόμη κι αν είναι πάνινες ή ακόμη κι αν δεν χρησιμοποιούνται σωστά.
Σε αυτό το επίπεδο, το πόσο γρήγορα θα καταλάβει ο οργανισμός μας ότι δέχεται επίθεση είναι σημαντικό: Όσο πιο γρήγορα το καταλάβει, τόσο πιο γρήγορα θα ξεκινήσει να φτιάχνει αντισώματα για αυτό τον άγνωστο ιό ώστε να τα έχει έτοιμα σε 3 ημέρες και να αντιμετωπίσει τον ιό. Όταν το καταλάβει θα έχουμε πυρετό και κόπωση γιατί είναι συμπτώματα του μηχανισμού που προσπαθεί να επιταχύνει την παραγωγή των αντισωμάτων. Θα καταλάβουμε ότι είμαστε άρρωστοι, και θα προσέχουμε να μην μολύνουμε τους άλλους. Ταυτόχρονα όσο πιο γρήγορα το καταλάβει, τόσο λιγότερο θα έχει προλάβει να πολλαπλασιαστεί ο ιός και τόσο λιγότερο φορτίου θα έχουμε διαθέσει στο περιβάλλον για να κολλήσουν και άλλοι. Φαίνεται και πάλι ότι τα γονίδια μας και το νεαρό της ηλικίας καθορίζει πόσο γρήγορα θα γίνει αυτό.
Και όταν ο οργανισμός μας βγάλει αντισώματα τότε, ο ιός θα αντιμετωπιστεί και θα πεθάνει. Τα κουφάρια του όμως θα συνεχίσουν να βγάζουν θετικά τα τεστ αρκετές μέρες ακόμη, ενώ εμείς θα νοιώθουμε πλέον καλά. Τα αντισώματα εφόσον δεν υπάρχει πλέον ιός θα αρχίσουν να λιγοστεύουν και στο τέλος μπορεί να μην τα μετράμε και καθόλου. Υπάρχουν όμως κύτταρα μνήμης έτοιμα να παράγουν τεράστιες ποσότητες αντισωμάτων αν χρειαστεί. Την επόμενη φορά, ο οργανισμός μας δεν θα χρειαστεί 3 μέρες αλλά 1 ημέρα για να έχει μεγάλη παραγωγή αντισωμάτων. Το πόσα κύτταρα μνήμης θα έχουμε και πόσο καιρό θα μείνουν ζωντανά εξαρτάται: Οι ηλικιωμένοι και όσοι παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα δεν έχουν πολλά και "ζουν" λιγότερο αυτά κύτταρα. Επίσης, οι χημειοθεραπείες στους καρκινοπαθείς τα σκοτώνουν. Αυτοί οι άνθρωποι γρήγορα θα είναι ξανά ευάλωτοι.
Εδώ είναι η λογική των εμβολίων: Τα mRNA εμβόλια προσφέρουν έτοιμη την πληροφορία να βγάλουμε αντισώματα χωρίς να μολυνθούμε από τον ιό αλλά και να αποκτήσουμε την μνήμη για παραγωγή αντισωμάτων. Τα εμβόλια δεν έχουν μέσα ιό στην περίπτωση του covid, και έτσι δεν κινδυνεύουμε να μολύνουμε κάποιο άλλο όταν εμβολιαζόμαστε. Ταυτόχρονα, τα κύτταρα μνήμης θα είναι έτοιμα 15 ημέρες μετά τον εμβολιασμό ώστε να έχουμε αντισώματα αν τα χρειαστούμε.
Όμως και ένας εμβολιασμένος μπορεί να εισπνεύσει τον ιό από το περιβάλλον. Αν έχει αρκετά αντισώματα έτοιμα, θα τον σκοτώσει αμέσως και τίποτα άλλο δεν θα καταλάβει. Αν του κάνεις τεστ, μπορεί να βγει θετικός γιατί τα τεστ μετράνε και τα κουφάρια του νεκρού ιού, δεν μπορεί το τεστ να μας πει αν είναι μεταδοτικός ο ιός. Ακόμη όμως κι αν δεν έχει αρκετά αντισώματα, σε 1 ημέρα θα έχει βγάλει άφθονα και θα τελειώσει εκεί η ιστορία. Για να βγάλει όμως νέα αντισώματα, πάλι πρέπει ο οργανισμός του να αναγνωρίσει ότι δέχεται προσβολή και να προχωρήσει στην παραγωγή νέων. Σε αυτό θα βοηθήσει η παρουσία ήδη έστω και λίγων αντισωμάτων. Γι αυτό σε ανθρώπους με λίγα κύτταρα μνήμης (ηλικιωμένοι, ανοσοκατασταλμένοι, καρκινοπαθείς) σύντομα θα συζητάμε για 3η δόση εμβολίου. Οι υπόλοιποι δεν θα χρειαστούμε άλλη δόση, εκτός αν μια νέα μετάλλαξη του ιου δεν καλύπτεται καθόλου από τα υπάρχοντα εμβόλια.
- Πόσο μπορεί να μεταδώσει ένας εμβολιασμένος τον ιό;
Το θετικό τεστ στον πλήρως εμβολιασμένο δεν σημαίνει ότι υποχρεωτικά μεταδίδει και τον ιό, γιατί το τεστ μπορεί να ανιχνεύει τους αδρανοποιημένους-νεκρούς ιούς και να βγαίνει θετικό. Μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δείχνουν ότι ο εμβολιασμένος χωρίς συμπτώματα έχει απειρο-ελάχιστη πιθανότητα να μεταδώσει τον ιό και αυτό σε πολύ μικρές ποσότητες που πρακτικά δεν θα μολύνουν κανένα. Η συζήτηση και η μελέτη πλέον είναι για τον εμβολιασμένο με συμπτώματα που νοσεί.
- Γιατί κάνουμε και στα παιδιά εμβόλια;
Τα παιδιά μπορεί να μην πεθαίνουν από τον ιό, κινδυνεύουν όμως με άλλα προβλήματα που αφήνει αυτός ο ιός και θα τα ταλαιπωρούν μετά. Επίσης, με τον εμβολιασμό τους μειώνουμε την πιθανότητα αν νοσήσουν να μεταφέρουν τον ιό σε επαρκές φορτίο για να μολύνουν τους άλλους και να συνεχίζεται η επιδημία.
- Είναι ασφαλή τα εμβόλια;
Τα δύο mRNA εμβόλια που κυκλοφορούν έχουν αποδειχτεί πλέον ασφαλή, κυκλοφορούν με κανονική άδεια και πρακτικά χωρίς επιπλοκές. Λέω "πρακτικά" γιατί δεν είναι μηδέν στα δεκάδες εκατομμύρια που έχουν εμβολιαστεί, όμως είναι σημαντικά λιγότερες από όσους πέθαναν βγαίνοντας απλά έξω από το σπίτι τους το ίδιο χρονικό διάστημα. Μοναδική αντένδειξη στα mRNA εμβόλια είναι το αλλεργικό σοκ (απώλεια αισθήσεων λόγω αλλεργίας) και η αλλεργία στην PEGL που υπάρχει ήδη σε πολλά φάρμακα ως έκδοχο.
-Γιατί κάνουμε το εμβόλιο εφόσον η πιθανότητα να πεθάνει ένας νέος είναι μικρή;
Έχει φανεί ότι και οι νέοι μπορεί να περάσουν αυτή την ίωση βαριά, να χρειαστούν νοσηλεία ή και ενταντική και ξέρουμε ότι μια τέτοιας μορφής βαριά ίωση αφήνει προβλήματα και μειώνει το προσδόκιμο ζωής. Σε αντίθεση, με το εμβόλιο, ακόμη κι αν σε σπάνια περίπτωση νοσήσεις, τα συμπτώματα είναι σημαντικά λιγότερα, δεν απαιτείται νοσηλεία και η πιθανότητα θανάτου είναι πρακτικά μηδενική.
-Τα άλλα εμβόλια που δεν είναι mRNA δεν είναι καλά;
Και τα μη mRNA είναι πολύ καλά, ίσως και καλύτερα, στο να μην πεθάνει κανείς και στο να μην χρειαστεί νοσηλεία. Ωστόσο, επειδή είναι πιο πιθανό με τα μη mRNA εμβόλια να κολλήσεις και να έχεις ήπια συμπτώματα, δεν είναι η καλύτερη επιλογή για να σταματήσει αυτή η επιδημία. Επίσης, έχουν λίγο παραπάνω πιθανότητα επιπλοκών, που εξακολουθεί να είναι συγκριτικά χαμηλότερη με την πιθανότητα πχ να μην επιστρέψεις ζωντανός αν βγεις από το σπίτι σου.
Αφιερωμένη σε όσους φοβούνται τα εμβόλια για τις εξαιρετικά σπάνιες πιθανότητες επιπλοκής, η περίπτωση της 62χρονης Σάρας που λόγω της πανδημίας έμεινε 9 μήνες στο σπίτι της και την πάτησε φορτηγό την πρώτη μέρα που βγήκε.