Η ιστορία του παθολόγου της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας

[Δ. Κουναλάκης]

Κάποτε, όχι πολύ πίσω στο χρόνο, οι περισσότεροι γιατροί ξεκίναγαν να δουλεύουν με την άδεια άσκησης επαγγέλματος χωρίς να πάρουν κάποια ειδικότητα. Τα λιγοστά νοσοκομεία εις τας Αθήνας, προσλάμβαναν γιατρούς μετά το πτυχίο που παρακολουθούσαν τους ασθενείς ως βοηθοί. Οι θέσεις λιγοστές, οι νέοι γιατροί έμεναν μέσα στο νοσοκομείο, άμισθοι, και πρακτικά εφημέρευαν κάθε μέρα, όλη μέρα: Ήταν οι εσωτερικοί άμισθοι υποβοηθοί ή πρακτικά εσωτερικοί ειδικευόμενοι. Κάθε εσωτερικός ειδικευόμενος είχε υπό την ευθύνη του κάποιους ασθενείς που νοσηλεύονταν.

Ο αείμνηστος Γαρδίκας αυτοβιογραφείται: "Τον Δεκέμβριο του 1936, ευθύς μόλις τελείωσα την στρατι­ωτική μου  θητεία, έγινα στον Ευαγγελισμό άμισθος υποβοηθός στην Παθολογική Κλινική. Εκεί, από  το 1936 μέχρι το 1945, επί 8 δηλαδή χρόνια, προήχθηκα διαδοχικά από  άμισθο υποβοηθό σε άμισθο υποβοηθό με καθήκοντα βοηθού, άμισθο εξωτερικό  βοηθό, έμμισθο βοηθό ιατρείου, εσωτερικό βοηθό, άμισθο επιμελητή  ιατρείου, έμμισθο επιμελητή ιατρείου και τέλος, έμμισθο επιμελητή  κλινικής. Η τόσο βραδεία ανέλιξή μου μη φαντασθείτε ότι οφειλόταν μόνο  στο χαμηλό I.Q. μου, αλλά και στην στενότητα των θέσεων."

Εκείνη την εποχή, ένας τίτλος ιατρικής ειδικότητας είχε τεράστια αξία στα μάτια του κόσμου. Αρκετοί γιατροί μετά το πτυχίο, έτρεχαν στα νοσοκομεία να φανούν στην επίσκεψη του καθηγητή, να μάθει την φάτσα τους, να τους θυμάται. Ήταν οι εξωτερικοί υποβοηθοί. Μπορεί να εξέταζαν και κανένα ασθενή πριν κάνει την επίσκεψη ο καθηγητής για να έχουν άποψη. Όταν ο βουλευτής τους θα εκλέγονταν (συχνά στον τόπο προέλευσης τους), θα ζητούσε από τον καθηγητή να τους δώσει την ειδικότητα. Και η παθολογία ήταν μια βολική ειδικότητα, δεν είχε τίποτα το επεμβατικό να μπλέξουν. Έτσι κι αλλιώς, δεν έλπιζαν να διοριστούν στο νοσοκομείο, δεν είχαν καμιά ελπίδα.

Με την απονομή της ειδικότητας, επέστρεφαν στον τόπο τους, άνοιγαν ένα ιατρείο με τον βαρύ τίτλο "παθολόγος" και πάντα δέχονταν τις παραπομπές ψηφοφόρων του βουλευτή τους. Επιστημονικά, ίσως και χειρότεροι σε αποτελέσματα από τους ανειδίκευτους ιατρούς της περιοχής, έκτισαν σιγά-σιγά, παρέα με τον βουλευτή τους το μύθο του παθολόγου της πρωτοβάθμιας.

Μετά τη μεταπολίτευση του 1974 έγιναν απεργίες που είχαν ως αποτέλεσμα  να αρχίσουν να πληρώνονται όλοι οι ειδικευόμενοι, αλλά οι θέσεις  ειδίκευσης σε κάθε κλινική ήταν πλέον σε αριθμό συγκεκριμένες και έτσι άρχισαν οι λίστες αναμονής των προς ειδίκευση ιατρών. Σήμερα, οι εξωτερικοί ειδικευόμενοι "Παθολόγοι" έχουν συνταξιοδοτηθεί, μπορείτε ίσως να τους βρείτε ακόμη ως συμβεβλημένους ιατρούς του ΕΟΠΥΥ ή σε ιατρικά (συνήθως συνδικαλιστικά) όργανα.