Το παρακάτω κείμενο το δημοσίευσε συνάδελφος Γενικός Ιατρός στην ομάδα ΓΕΝΙΚΟΙ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ - Ελεύθερο Βήμα στο facebook στις 09/06/2019:
Να σας πω λίγο κι εγώ τη δική μου εμπειρία που είχα στην.... Εσθονία; Τη γνωστή Εσθονία, με τους 1,3 εκ κατοίκους, με τους μισούς να είναι Ρώσοι και να μη τους θέλουν οι άλλοι μισοί που είναι Εσθονοί, τη πρώτη χώρα που είναι 100% paperless, που μπορώ να γίνω ακόμα κι εγώ e-citizen, τη χώρα που μας έδωσε το skype... α, και τη χώρα που δεν έχει κλείσει ακόμα 30 χρόνια ζωής (δηλ. ούτε καν βελανίδια δεν υπήρχαν όταν εμείς φτιάχναμε Παρθενώνες).
Είχα πάει πριν κάποια χρόνια στο Ταλίν, για το EURACT 2. Γνώρισα δυο συναδέρφους, οι οποίες, επειδή έμεινα μερικές μέρες παραπάνω να εξερευνήσω όσα μπορούσα, με κάλεσαν στο ιατρείο τους. Νταξ', πήγα ρε παιδί μου, μη τα προσβάλλω τα κορίτσια, αν και τι να με μάθουν τώρα εμένα τον Έλληνα ε; που όταν έχτιζα Παρθενώνες... κτλ κτλ.
Λοιπόν, με το που μπαίνεις μέσα, βλέπεις τη reception. Εκεί κάθεται μια από τις 3 νοσηλεύτριες, οι οποίες κάθε μέρα αλλάζουν πόστο. Απαντάει τηλέφωνα, κλείνει ραντεβού, γραμματιακή υποστήριξη και... τηλεφωνικό triage. Δηλαδή, ακούει το πρόβλημα του ασθενούς και αποφασίζει αν του κλείσει ραντεβου δια ζώσης ή τηλεφωνικό (!).
Μετά μπήκα στο ιατρείο των εξετάσεων. Εννοείται νηπτίρας, εννοείται υπολογιστής (είπαμε Εσθονία) εννοείται 2 εξεταστικά κρεβάτια, ένα μπουμ, φώτα, μπουκαλάκια, βελόνες, ωτοσκόπια, κτλ... ό,τι έχουν τα επείγοντα στα δικά μας ιατρεία, συν, εννοείται, ροόμετρο. Α, λέω, τους αφήνουν εδώ οι πνευμονολόγοι. Δεν τους κάνουν εξώδικα. "Ωραίο ιατρείο", της λέω. "Α, μου λέει, δεν είναι αυτό το ιατρείο μου. Αυτό είναι της μιας εκ των τριών νοσηλευτριών", οι οποίες btw, κάνουν κάθε μέρα rotation. Άμα χρειαστούν κάτι έξτρα, φυσικά και αφήνουν τα ιατρεία τους και πάνε εκεί και εξετάζουν. Μέχρι και ειδικό υπέρηχο για ιγμόρεια έχουν, συν κάτι άλλα για γρήγορα βιοχημικά (CRP, A1c, INR etc).
Πάμε στο ιατρείο τους. Απλό και λιτό αλλά γουστόζικο (ιδιωτικό μη ξεχνάμε ε;). Γραφείο, υπολογιστής, εξεταστικό κρεβάτι... ωχ, τιναφτό; "Ζυγαριά για βρέφη" μου λέει. "Ποια βρέφη κοπέλα μου;" "Αυτά που βγαίνουν απ' τα μαιευτήρια, μου λέει. Εσείς πώς υπολογίζεται τις καμπύλες;". ´Ώπα κοπελιά. Κι από πότε και μετά τα βλέπετε;" "Από τότε που βγαίνουν απ' τα μαιευτήρια" μου απαντάει, λες και μου έλεγε το πιο φυσιολογικό πράγμα του κόσμου. "Και οι παιδίατροί σας, τι κάνουν;". "Αυτοί, είναι στα νοσοκομεία τους, όπου ανήκουν, και βλέπουν τα άρρωστα παιδάκια που τους στέλνουμε εμείς", και αρχίζει τώρα αυτή να με κοιτάει λες και ήρθα απ' τον Άρη. Εμβόλια, καμπύλες, ανάπτυξη... αυτά είναι ΠΦΥ, μου λέει. "Κι έχεις πολλά;" τη ρωτάω. "Εννοείται, μου λέει. Από εκεί βγάζω τα περισσότερα λεφτά. Από τα βρέφη και τους ηλικιωμένους. Γι' αυτούς, το per capita, είναι το πιο μεγάλο. Για τους υπόλοιπους ενήλικες είναι λιγότερο, αλλά έτσι κι αλλιώς έρχονται λιγότερες φορές αυτοί στο ιατρείο. Μιας που μιλάγαμε για λεφτά τη ρώτησα αν αυτά που βγάζει είναι αρκετά. Μου είπε πως είναι αρκετά να λειτουργεί το ιατρείο, να πληρώνονται οι 3 νοσηλεύτριες και να βγάζει και η κάθεμιά τους γύρω στα 3 χιλιάρικα (στην Εσθονία). Εκτός αυτού όμως είναι και τα bonus. Αυτά υπλογίζονται με διάφορες κλίμακες αξιολόγησης, όπως εμβολιαστική κάλυψη (μεγάλων και μικρών), PAP tests αν γυναικείο πληθυσμό και κάποια άλλα πολύπλοκα που έχουν να κάνουν και με το cost effectiveness της κάθε νόσου.
Εμείς της είπα μένουμε δυστυχώς μακριά από το ιατρείο (Ηράκλειο - Μοίρες 50 χλμ). "Α, μια χαρά, μου λέει η άλλη. Εγώ μένω 100χλμ μακριά, οπότε θέλω παραπάνω μια ώρα να πάω σπίτι μου. Ειδικά όταν χιονίζει. Οπότε στο δρόμο μου κάνω τα τηλεφωνικά ραντεβού μου". Μάλιστα κύριοι. Υπάρχουν και τηλεφωνικά ραντεβού, τα οποία τα θέλει κι ο ίδιος ο ασθενής, που απλά θέλει να μιλήσει στον ιατρό, χωρίς να χρειάζεται να πάει. Είτε για επανέλεγχο, είτε για να ρωτήσει κάτι. Εννοείται πως απ' τη στιγμή που το σύστημα είναι per capita, δε χρεώνεται το τηλεφωνικό ραντεβού, απλά γιατί δεν υφίσταται το ραντεβού γενικότερα. Ο ασθενής όμως που αυτός διαλέγει σε ποιο γιατρό θα πάει, άρα και ποιον θα πληρώσει το κράτος, προτιμάει να πηγαίνει οπουδήποτε αισθάνεται ευχαριστημένος. Και το τηλεφωνικό ραντεβού του αρέσει πολύ. Αν όμως είναι στο ιατρείο και είναι κάτι "επείγον", μπορεί να κάνουν και skype-ραντεβού (στην Ελλάδα ήδη γίνεται με ψυχολόγους και με γενικούς, το ξέρω από πρώτο χέρι). Έτσι είναι όλοι ευχαριστημένοι.
Το τελευταίο δωμάτιο, μετά τη κουζινίτσα, ήταν ακόμα ένα γραφείο, ακόμα πιο λιτό. Ήταν το γραφείο του ειδικευόμενου. Ο οποίος επι ένα χρόνο έκανε ό,τι κάνουν και τα "αφεντικά". Και δουλειά έβγαζε, και μάθαινε και τον μαθαίνανε (ο κόσμος).
Αγαπητοί συνάδερφοι, είμαστε πολύ πίσω, εγώ αυτό κατάλαβα. Ήταν το πιο eye opening κομμάτι του ταξιδιού και με "κυνηγάει" ακόμα. Στην Εσθονία παιδιά, θα έβγαζα πιο πολλά λεφτά απ' ότι στην Ελλάδα. Και με τις εφημερίες. Χωρίς να υπολογίζω το κόστος ζωής, που εκεί φυσικά είναι φτηνότερο. Και θα έκανα και τη δουλειά μου έτσι όπως την ονειρεύομαι. Δε ξέρω αν θα δούλευα παραπάνω, και δεν εννοώ πιο πολλές ώρες (εδώ δουλεύω σίγουρα περισσότερες), σίγουρα όμως θα είχα παραπάνω ευθύνες και υποχρεώσεις. Αλλά θα το προτιμούσα, απ' αυτό που κάνω σήμερα.
Good night and good luck!