ΠΦΥ -Εκπαίδευση > Αποσπάσματα από τον έντυπο & ηλεκτρονικό τύπο
Ιστορία της Ιατρικής.
Argirios Argiriou:
Αντιγράφω από τον τοίχο του στο facebook μια δημοσίευση του Καρδιολόγου Θανάση Δρίτσα στις 23/10/2020:
Προσφάτως ανεχώρησε για την άλλη ζωή ένας εκλεκτός γιατρός καρδιολόγος, ο (αείμνηστος) υποστράτηγος εν αποστρατεία Γρηγόρης Σκαμπαρδώνης (1935-2020). Πέραν της σταδιοδρομίας του ως (στρατιωτικού) γιατρού υπήρξε πνευματική μορφή, λόγιος, εμπνευσμένος συγγραφέας, άριστος χειριστής της ελληνικής γλώσσας, λάτρης της πολυγλωσσίας με ενδιαφέροντα σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Είχα την μεγάλη τύχη να τον γνωρίσω και να με εμπνεύσει ιδιαίτερα ως Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του 401 ΓΣΝΑ κατά τη διάρκεια μέρους της στρ. θητείας μου (1986-1987) ως Δόκιμου τότε Έφεδρου Αξιωματικού Ιατρού στο 401 ΓΣΝΑ. Ο ευγενής και πλήρης σεβασμού τρόπος προσέγγισης των ασθενών του αλλά και η διαρκής του ανησυχία για την μετάγγιση της γνώσης στους νεότερους γιατρούς, μέσα από εκρηκτικά ενδιαφέροντες κλινικού προβληματισμού διαλόγους κατά την καθιερωμένη επίσκεψη, πιστεύω έγινε το έναυσμα τότε ώστε να αγαπήσω με πάθος την καρδιολογία. Ξεχώριζε (ιδιαίτερα για τον χώρο της υγείας στο στρατιωτικό περιβάλλον της εποχής) και για την ακαδημαϊκή του δραστηριότητα ο Γρηγόρης Σκαμπαρδώνης. Είχε μετεκπαιδευτεί στις ΗΠΑ και δημοσιεύσει μάλιστα επιστημονική εργασία με αντικείμενο την πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδος στο περίφημο ιατρικό περιοδικό Circulation (1973) η οποία αναφέρθηκε αρκετά συχνά μεταξύ ερευνητών (υψηλού citation impact). Στην εκπαιδευόμενη μάλιστα τότε ομάδα μας των νεαρών γιατρών, υπό τον Σκαμπαρδώνη, ανήκε και ο αείμνηστος σπουδαίος συνάδελφος και φίλος Νίκος Πρωτονοτάριος (1956-2014) που τότε μόλις είχε καταγράψει και μελετούσε, ήδη συστηματικά, τα πρώτα περιστατικά της μυοκαρδιοπάθειας που στη συνέχεια της αποδόθηκε ο διεθνής όρος Νόσος της Νάξου. Μαζί με τον Σκαμπαρδώνη ο Πρωτονοτάριος είχαν μάλιστα περιγράψει την χαρακτηριστική κλινική εικόνα και τα ευρήματα των διαγνωστικών εξετάσεων σε περιστατικό της Νόσου της Νάξου στο βρετανικό περιοδικό British Heart Journal (1986) σε δημοσίευση τύπου case report. Η σύνθεση της τότε Καρδιολογικής Κλινικής του 401 ΓΣΝΑ υπήρξε μοναδική με ποιοτικά μόνιμα κορυφαία στελέχη όπως οι καρδιολόγοι αρχίατροι Θανάσης Ηλιάδης, Παύλος Γκεζερλής, Δημήτρης Σακελλαρόπουλος, Στέλιος Σιμιτσής, Χρήστος Γαλάνης. Ο Σκαμπαρδώνης μετά την αποστρατεία του (1989) ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την Ιστορία της Ιατρικής, συνέγραψε πολλά σχετικά άρθρα και υπήρξε επιμελητής έκδοσης του περιοδικού Ιστορίας της Ελληνικής Ιατρικής Δέλτος. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έδωσε μάχη με δύσκολη χρόνια ασθένεια την οποία αντιμετώπισε με αισιοδοξία, ψυχραιμία, υψηλής αίσθησης χιούμορ και αστείρευτη πνευματικότητα. Συγκινήθηκα ιδιαίτερα όταν παρέλαβα στο Ωνάσειο πριν από τρία χρόνια (2017) το αυτοβιογραφικό του πόνημα με τίτλο "Λήθης Αντίδοτο" με μια ιδιόχειρη συγκινητική αφιέρωση σε εμένα. Του τηλεφώνησα αμέσως, είχα να ακούσω την ευγενή χροιά της φωνής του πολλές δεκαετίες και η επικοινωνία μας ήταν αυτονόητα εξαιρετικά φορτισμένη συγκινησιακά. Μου δήλωσε ότι δεν με ξέχασε ποτέ από την εποχή της θητείας μου και παρακολουθούσε πάντα με περηφάνεια την πρόοδο μου στην επιστήμη αλλά και στην τέχνη της μουσικής. Δεν υπάρχει κάτι περισσότερο συγκινητικό και τιμητικό από το να μην σε έχει ξεχάσει ο Δάσκαλος σου, ιδιαίτερα μια προσωπικότητα με τα χαρίσματα του Γρήγορη Σκαμπαρδώνη. Δεν σταμάτησα να του αναφέρω κατά την τηλεφωνική μας επικοινωνία πόσο καταλυτικό ρόλο έπαιξε εκείνος αλλά και η καρδιολογική κλινική του 401 ΓΣΝΑ εκείνης της εποχής. Το αυτοβιογραφικό του πόνημα, Λήθης Αντίδοτο-Αναμνήσεις ενός στρατιωτικού γιατρού (εκδόσεις Οροπέδιο) είναι γραμμένο σε υπέροχα ελληνικά, είναι ευανάγνωστο, αναδεικνύει θαυμάσια τον λογοτέχνη-ιστορητή Γρήγορη Σκαμπαρδώνη, περιέχει σημαντικές πληροφορίες για την στρατιωτική ελληνική ιατρική αλλά και τον χαρακτήρα της Ελλάδας από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια μέχρι σήμερα μέσα από τη ευαίσθητη ματιά του συγγραφέα. Πολύτιμη εμπειρία για όλους η ανάγνωση του βιβλίου πιστεύω, ιδιαίτερα όμως για όσους γιατρούς διαθέτουν ακόμη πνευματικότητα, ελληνική παιδεία και κυρίως ώτα ακουόντων. Ανήκει στους τελευταίους (πιστεύω) εκπροσώπους της γενιάς των σπουδαίων κλινικών γιατρών, παράλληλα και ιατροφιλοσόφων, ο αείμνηστος Γρηγόρης Σκαμπαρδώνης. Μας λείπουν αφάνταστα σήμερα τέτοιου πνευματικού ύψους κλινικοί γιατροί. Ακολουθεί στο εγγύς μέλλον η γενιά γενόσημων και απρόσωπων γιατρών (βλέπε όπως τα γενόσημα φάρμακα) τύπου copy-paste των κατευθυντήριων οδηγιών και της επερχόμενης ρομποτικής post covid εποχής. Αιώνια σου ή μνήμη Γρήγορη Σκαμπαρδώνη.
Argirios Argiriou:
22-11-2020
Τουλάχιστον 250.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει στις ΗΠΑ από την πανδημία COVID-19 από τον Φεβρουάριο του 2020 έως σήμερα και οι φορείς δημόσιας υγείας των ΗΠΑ επισημαίνουν ότι η πιο θανατηφόρα περίοδος της πανδημίας μπορεί να μην έχει έλθει ακόμα. O αριθμός είναι εντυπωσιακός, ειδικά αν συγκριθεί με άλλες επιδημίες και πολέμους στην ιστορία των ΗΠΑ. Οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτης Μαλανδράκης, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τη σχετική δημοσίευση στη Washington Post.
Πάνω από 58.000 Αμερικανοί έχασαν τη ζωή τους κατά τη δεκαετία των πόλεμων του Βιετνάμ, δηλαδή το ένα τέταρτο των θανάτων της πανδημίας ως τώρα.
Κατά τον πόλεμο της Κορέας 37.000 Αμερικανοί έχασαν τη ζωή τους, το ένα έβδομο δηλαδή των θυμάτων της πανδημίας.
Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, οι ΗΠΑ θρήνησαν 405.000 νεκρούς. Η πανδημία έως τώρα έχει φτάσει τα δύο τρίτα των θανάτων αυτών, ενώ πολλοί από τους νεκρούς της COVID-19 είχαν πολεμήσει εναντίων των Ναζί.
Σε δύο χρόνια πολέμου κατά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο καταμετρήθηκαν 116.000 θάνατοι, δηλαδή λιγότεροι από τους μισούς νεκρούς της πανδημίας στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, η πιο θανατηφόρα σύρραξη στην ιστορία των ΗΠΑ είναι ο Εμφύλιος Πόλεμος, κατά τον οποίο οι νεκροί υπολογίζονται από 600.000 έως 850.000. Κατ αντιστοιχία, η πανδημία έχει κοστίσει 30% σε ανθρώπινες ζωές συγκριτικά με αριθμούς τέτοιας κλίμακας.
Κατά την τρομοκρατική επίθεση στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 περίπου 3.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Νέα Υόρκη, την Ουάσιγκτον και στο Σανκσβιλ. Έως σήμερα, τη μέρα της πανδημίας με τους περισσότερους θανάτους (18 Σεπτεμβρίου) ο αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 3.660.
Τη δεδομένη χρονική στιγμή ο ημερήσιος αριθμός θανάτων είναι 1.894, αλλά μέχρι το τέλος του μήνα οι αρχές δημόσιας υγείας φοβούνται ότι η ημερήσια θνητότητα στις ΗΠΑ θα ξεπερνά τους 2.403 νεκρούς, που είναι ο αριθμός των νεκρών κατά την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ στις 7 Δεκεμβρίου 1941.
Τέσσερις πανδημίες έχουν καταγραφεί στην ιστορία των ΗΠΑ. Το 2009 η πανδημία Η1Ν1 ήταν υπεύθυνη για το θάνατος 12.469 ανθρώπων. Το 1968 η ινφλουένζα τύπου Α σκότωσε 100.000 ανθρώπους, και τη διετία 1957-58 116.000 ανθρώπους.
Το πιο θανατηφόρο γεγονός από όλα ήταν η πανδημία της «ισπανικής» γρίπης το 1918, όπου έχασαν τη ζωή τους 675.000 Αμερικάνοι.
Σύμφωνα με ένα από τα πιο συντηρητικά μοντέλα, οι θάνατοι στις ΗΠΑ αναμένεται να φτάσουν τις 438.000 μέχρι την 1η Μαρτίου 2021, δηλαδή να ξεπεράσουν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή Είσοδος
Argirios Argiriou:
06/12/2020
Κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις στις κρατικές πολιτικές για την αντιμετώπιση των επιδημιών: ιστορική αναδρομή
του Νίκου Μπιλανάκη.
Η επιδημία αποτελεί αποδιοργανωτικό παράγοντα που μπορεί να καταστήσει περισσότερο ευδιάκριτους τους ουσιαστικούς αρμούς της κοινωνίας, τις δυναμικές γραμμές πού τη διαπερνούν, τους διοικητικούς μηχανισμούς και τις σχέσεις μεταξύ τών επί μέρους εξουσιών που την συνέχουν, την εικόνα πού έχει μια κοινωνία για τον εαυτό της. Ας δούμε πιο συγκεκριμένα, πως αντέδρασε η νεότερη ελληνική κοινωνία και τα πολιτικά κόμματα, στις υγειονομικές πολιτικές που άσκησε η εκάστοτε διοίκηση του κράτους σε κάποιες από τις μεγάλες επιδημίες που έζησε η χώρα μας.
Το 1837, όταν η πανώλη χτύπησε την Ελλάδα, αρχικά στον Πόρο, η Καποδιστριακή διοίκηση επιχείρησε να επιβάλλει αποκλεισμό (lockdown) του πληθυσμού. Αυτό όμως επιχειρήθηκε με υπερβολική βιαιότητα και είχε ως αποτέλεσμα, ο πολύς κόσμος να αντιδράσει και να παραβιάσει συστηματικά τις υγειονομικές ρυθμίσεις. Το ίδιο έγινε και στη Μάνη και στη Ρούμελη, που εξαπλώθηκε η επιδημία αργότερα, και μάλιστα οι κάτοικοι εκεί αντέδρασαν ακόμα πιο σθεναρά. Οι αντιθέσεις των τοπικών πληθυσμών στην επιχειρούμενη κρατική υγειονομική πολιτική απέκτησαν πολύ γρήγορα οξύτατες πολιτικές διαστάσεις, και άρχισε να εκφράζεται μέσα από αυτή την αντίθεση, η αρνητική στάση των ελλήνων έναντι των βαυαρών και των συνεργατών τους, που κατείχαν τις διοικητικές θέσεις του κράτους.
Όσον αφορά την ευλογιά, η βαυαρική κυβέρνηση είχε υποχρεώσει με νόμο, από το 1835, κάθε άτομο του ελληνικού βασιλείου να εμβολιαστεί, διαφορετικά αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει δεκτό στο σχολείο ή να ασκήσει νόμιμα οποιαδήποτε επιτήδευμα. Όμως, οι νόμοι αυτοί αποδείχθηκαν ανεπαρκείς αφού οι κάτοικοι του ελληνικού βασιλείου τους ακύρωσαν, αρνούμενοι να εμβολιασθούν αυτοί και τα παιδιά τους. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Γαλλοκρατούμενη Κέρκυρα, γύρω στα 1850, στην προσπάθεια των αρχών μα υποχρεώσουν διά της βίας σε υποχρεωτικούς εμβολιασμούς, ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων και η άρνηση των Ελλήνων να συμμορφωθούν στις διαταγές έλαβε μορφή αντίστασης προς τον ξένο κατακτητή. Και αυτό, παρά την υπέρ του εμβολιασμού σύμφωνη γνώμη των ελλήνων ιατρών εκείνου του καιρού. Το 1864, όταν η ευλογιά είχε απλωθεί σε όλο το κράτος και κανένα προληπτικό ή κατασταλτικό μέτρο δεν είχε επιτύχει, η κυβέρνηση προσέτρεξε ακόμη και στην Ιερά Σύνοδο για να πείσει τους Έλληνες να εμβολιαστούν, αλλά μήτε οι απειλές της Ιεράς Συνόδου φάνηκαν να τους πείθουν. Έτσι, ενώ στη Δυτική Ευρώπη, η ευλογιά δια του εμβολιασμού εξαφανίζεται στις δεκαετίες του 1850-1860, στην Ελλάδα θα περιμένουμε πολλές δεκαετίες ακόμα, μέχρι το 1924, για να επιτευχθεί η εξάλειψη της ευλογιάς.
Το 1854 ήρθε η επιδημία της χολέρας στην Ελλάδα. Την εμφάνιση της την έκανε αρχικά μεταξύ των γαλλικών στρατευμάτων που είχαν καταλάβει τον Πειραιά. Επειδή δεν ήταν δυνατό να τεθεί σε καραντίνα ο κατοχικός αυτός στρατός, η νόσος γρήγορα διαδόθηκε στα νησι, στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η επιδημία αυτή ανέδειξε με έντονο τρόπο τη σχέση φτώχειας και ασθένειας, αφού στα θύματα της επιδημίας συγκαταλέγονταν αποκλειστικά σχεδόν οι φτωχοί. Ενώ όμως στη Δυτική Ευρώπη, όπου ξέσπασε επιδημία χολέρας, οι φτωχοί αντέδρασαν δυναμικά και μερικές φορές βίαια εναντίον εκείνων πού θεώρησαν υπεύθυνους για τή δοκιμασία τους (π.χ. στο Παρίσι νωρίτερα, το 1832), στην Ελλάδα δεν παρατηρήθηκαν ανάλογα φαινόμενα. Στη Σύρο μάλιστα, αντίθετα απ ότι συνέβη στην Αθήνα που σημειώθηκε κάποια κοινωνική αγανάκτηση, όταν συνέβησαν θύματα, έστω και λίγα, και μεταξύ των ηγετικών ομάδων, αυξήθηκε ο φόβος των πολιτών γιατί «απώλεσαν και την τρεφομένην ελπίδα, ότι [ή επιδημία] δεν διαβαίνει τάς βαθμίδας τών μεγάλων οικιών».
Η ισπανική γρίπη που χτύπησε το 1918, απείλησε όλη την χώρα, και ιδιαίτερα τους κατοίκους των λαϊκών, πολυπληθών περιοχών της. Πολλές δεκάδες θύματα της γρίπης καταγράφηκαν όμως και σε λιγότερο φτωχές και πυκνοκατοικημένες περιοχές, απόδειξη ότι ο ιός δεν εξαίρεσε κανένα, αφού πολλοί άνθρωποι, των οποίων τα επαγγέλματα τους κατατάσσουν στα μεσαία ή και στα ανώτερα στρώματα, μολύνθηκαν και πέθαναν και αυτοί. Η αδυναμία θεραπείας της ισπανικής γρίπης που σημειώθηκε εκείνη την εποχή δεν οδήγησε πάλι σε πολιτικές αντιπαραθέσεις αλλά κλόνισε την πίστη των ανθρώπων στην ιατρική, δημιουργώντας έντονη δυσαρέσκεια για το ότι η ιατρική επιστήμη δεν μπόρεσε να βοηθήσει τον πληθυσμό. Όπως σχολίαζε ο αρθρογράφος της «Ακροπόλεως» εκείνων των ημερών: «Τίποτα άλλο δεν είναι εις θέσιν να κάμη η Ελληνική Επιστήμη. Α, λησμονήσαμε μίαν δόξαν της. Ο ιατρός Χρ. Κορύδαλος ανακάλυψεν ότι η γρίππη γράφετται με ένα πη διότι η λέξις παράγεται από τον γρύπον, το ψαράδικο δίκτυο».
Μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, οι λοιμώδεις ασθένειες (η φυματίωση, ο τυφοειδής πυρετός, η ευλογιά, η χολέρα, η ελονοσία) προξενούσαν πολύ περισσότερους θανάτους από ότι νοσήματα όπως οι καρδιοπάθειες τα εγκεφαλικά, οι καρκίνοι ή τα τροχαία, όπως συμβαίνει στις μέρες μας. Εκείνο που ενδιέφερε το ελληνικό κράτος, από το 1830 έως τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, στον υγειονομικό τομέα, ήταν κυρίως η αποτροπή της εκδήλωσης μεγάλων επιδημιών από λοιμώδεις παράγοντες. Την αδυναμία ή την αδιαφορία του κράτους να παρέμβει αποφασιστικά στο χώρο της υγειονομικής πολιτικής επέτρεπε η γενικευμένη πεποίθηση του κοινωνικού σώματος εκείνης της εποχής ότι η υγεία και η ασθένεια αποτελούσαν ένα ατομικό πρόβλημα, που θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί αποκλειστικά από το άτομο και την οικογένεια του ή το πολύ-πολύ, και από ένα σημείο και πέρα, με τη συνδρομή της εκκλησίας και των φιλανθρωπικών πρωτοβουλιών. Από τις αρχές του 20ου αιώνα, όμως, η στάση του ελληνικού κράτους αλλάζει. Σταδιακά, όλο και περισσότερο, αυξάνονται οι παρεμβάσεις του στον υγειονομικό τομέα, η υγεία αρχίζει να θεωρείται δημόσιο αγαθό και επιβάλλεται η κοινωνική προστασία της. Ως εκ τούτου αρχίζει να σημειώνεται όλο και μεγαλύτερη πολιτική αντιπαράθεση των κομμάτων όσον αφορά την υλοποίηση των υγειονομικών πολιτικών.
Ένα πρώτο παράδειγμα εμπλοκής πολιτικών κομμάτων στην αντιμετώπιση μιας επιδημίας, συνιστά η ελονοσία. Αν και η ελονοσία στην Ελλάδα ήταν από την αρχαιότητα μια ενδημική νόσος, οι σοβαρές προσπάθειες αντιμετώπισης της άρχισαν τα μέσα του 20ου αιώνα. Ιδιαίτερα μετά το 1945, θα αρχίσει μιά προσπάθεια των ελληνικών αρχών και της U.N.R.R.A., ενός διεθνή οργανισμού υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών, που θα διαρκέσει έως το 1949, παρουσιάζοντας ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού πρόκειται για μία παρέμβαση ιατρικού χαρακτήρα που πραγματοποιείται εν μέσω εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. Για το Δημοκρατικό Στρατό, η UNRRA αντιπροσώπευε το δυτικό «κρυφό» σύμμαχο της κυβέρνησης και ως εκ τούτου πολύ εύκολα έφταναν να υποθέσουν, ότι μια πτήση αεροπλάνου με σκοπό τον ψεκασμό κάποιων εκτάσεων, ενδεχομένως, να μην έχει μόνο αυτόν τον επιστημονικό χαρακτήρα. Από την άλλη, η κυβέρνηση πολύ εύκολα προέβαινε σε εκκαθαρίσεις υπαλλήλων από τις κρατικές υπηρεσίες που κατηγορούνταν ότι είχαν αριστερή ιδεολογία. Έτσι, ενώ οι κεντροδεξιές και φιλομοναρχικές εφημερίδες έβαλλαν κατά της UNRRA, χαρακτηρίζοντάς την άντρο κομμουνιστών και κατασκόπων, στον αντίποδα, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, μέσω της εφημερίδας του, έγγραφε ότι η Κυβέρνηση μάλλον θα προτιμούσε η UNRRA να στελεχώνεται από φιλομοναρχικούς ή, ακόμα χειρότερα, από πρώην συνεργάτες των Γερμανών. Το κλίμα ήταν εκρηκτικό αφού πλέον είχε χαθεί κάθε ίχνος ψυχραιμίας και από τις δύο πλευρές, ενώ οι κατηγορίες που εξαπολύονταν εκατέρωθεν ξεπερνούσαν κάθε όριο. Η απομάκρυνση της UNRRA και η σταδιακή υιοθέτηση του όλου προγράμματος από τις ελληνικές υγειονομικές αρχές, οδήγησε σταδιακά τον επιπολασμό της νόσου σε αμελητέα ποσοστά και το 1974 η Ελλάδα έλαβε πιστοποίηση «χώρας ελεύθερης από την ελονοσία» από τον ΠΟΥ, κάτι που είχε ήδη σημειωθεί σε άλλες χώρες, σε παγκόσμιο επίπεδο. Σήμερα εκείνος ο ιός της ευλογιάς φυλάσσεται μόνο σε εργαστήρια των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Με το πέρασμα των χρόνων, τα πολιτικά κόμματα προσπαθούν όλο και πιο ευδιάκριτα να εκμεταλλευτούν ή να υποδαυλίσουν τις αντιδράσεις που δημιουργούνται στις κοινωνίες -που έχουν καταστεί πλέον ωριμότερες- από τις υγειονομικές κρίσεις των επιδημιών, προς όφελος τους. Έτσι, μόλις το 2009, στην επιδημία της νέας γρίπης (πανδημία της γρίπης Η1Ν1) διαβάζουμε σε εφημερίδες της εποχής ότι ο αρχηγός της τότε μείζονος αντιπολίτευσης κ. Γιώργος Παπανδρέου “κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι έχει δώσει όλο το βάρος στην επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος, αντί να προετοιμαστεί ουσιαστικά για την αντιμετώπισή του” ενώ ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Ευάγγελος Αντώναρος ανταπαντώντας του καταλόγισε ανευθυνότητα «στην προσπάθειά του να εκμεταλλευτεί το κάθε τι, ακόμη και μια πανδημία, η οποία πλήττει όλες χώρες του πλανήτη, για δικά του μικροκομματικά οφέλη, διαβεβαιώνοντας παράλληλα πως η πολιτεία έχει επεξεργαστεί κι έχει πλήρες σχέδιο αντιμετώπισης όλων των ενδεχόμενων συνεπειών της επιδημίας”.
Συμπερασματικά, η γεωγραφικά και κοινωνικά κατακερματισμένη ελληνική κοινωνία των πρώτων δεκαετιών μετά την επανάσταση του 1821 δεν αντιδρά στις επιδημιολογικές κρίσεις ενοποιημένα αφού δεν έχει ακόμα αποκτήσει συνείδηση κοινωνικού σώματος. Οι αντιδράσεις της, όσες υπάρχουν, απευθύνονται στην εκάστοτε κυρίαρχη εξουσία (πότε των Βαυαρών, άλλοτε των αποικιοκρατών Εγγλέζων και άλλοτε των πλουσίων κλπ). Στα τέλη του 19ου αιώνα, η αργοπορημένη δημιουργία του ιατρικού σώματος στην Ελλάδα θα επιτρέψει να κατευθυνθούν στους γιατρούς, οι αντιδράσεις της κοινωνίας. Στα μέσα του 20ου αιώνα, οι συνθήκες εμφυλίου που τότε επικρατούσαν στην ελληνική ιστορία, παραμορφώνουν και δυσχεραίνουν την αντιμετώπιση των ιατρικών κρίσεων (π.χ. αντιμετώπιση της ευλογιάς). Στο μεταξύ, η υιοθέτηση της άποψης από την κοινωνία ότι η υγεία δεν αποτελεί ατομικό αλλά δημόσιο αγαθό, θα επιτρέψει έκτοτε την μεγαλύτερη εμπλοκή των πολιτικών κομμάτων στις υγειονομικές πολιτικές κρίσεις και την προσπάθεια εκμετάλλευσης της όποιας αναδυόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας προς όφελος τους.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή Είσοδος
Argirios Argiriou:
25-11-2019
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή Είσοδος
Argirios Argiriou:
Το ξέρατε ότι τα «πάρτι Covid» έχουν ιστορικό προηγούμενο; Ότι ογκώδεις κοινωνικές ταραχές και όχλοι ασθενών κατέστρεψαν ολόκληρα νοσοκομεία στη Ρωσία του 1830, όταν ο Τσάρος, προκειμένου να σταματήσει την προερχόμενη από την Κεντρική Ασία χολέρα, ξεθεμελίωνε δρόμους, κατέστρεφε γέφυρες κι έδινε (ματαίως) διαταγή σε 60.000 στρατιώτες να εμποδίσουν τη μετακίνηση ανθρώπων από και προς τα αστικά κέντρα;
Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επισκόπηση των πανδημιών που έχουν πλήξει ιστορικά την ανθρωπότητα, ο Christian W. McMillen περιγράφει πώς η ιστορία επηρεάζεται από τις πανδημίες αλλά και πώς οι κοινωνικές συμπεριφορές επηρεάζουν την εξέλιξη των πανδημιών. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα από ιατρική άποψη έτσι κι αλλιώς, η μελέτη των πανδημιών παρέχει και απρόσμενες ανακαλύψεις για τον πολιτισμό και την πολιτική.
Από την πανώλη του Ιουστινιανού (που σκότωσε εν μία νυκτί πάνω από δέκα χιλιάδες ανθρώπους στη βυζαντινή Κωνσταντινούπολη) μέχρι την επιδημία του Έμπολα το 2014, ο McMillen διατρέχει τις σημαντικές πανδημίες της ανθρώπινης ιστορίας (πανώλη, φυματίωση, ελονοσία, ευλογιά, χολέρα, γρίπη και HIV/AIDS), εξηγώντας πώς τα ξεχωριστά βιολογικά χαρακτηριστικά κάθε ασθένειας επηρέασαν την εξάπλωση της πανδημίας της. Αναλύει επίσης τις εκάστοτε κρατικές αντιδράσεις –όπως καραντίνα, απομόνωση, ταξιδιωτικούς περιορισμούς και άλλες μορφές κοινωνικού ελέγχου– και δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη μετα-πανδημιακή ανάπτυξη της δημόσιας υγείας και την έκρηξη της ιατρικής έρευνας. Γράφοντας τον Δεκέμβριο του 2016 και αξιολογώντας τη σχέση ανάμεσα στη φτώχεια, τις ασθένειες και τη γεωγραφία των επιδημιών, ο McMillen προέβλεψε την ανάγκη να μάθουν οι κυβερνήσεις από προηγούμενες εμπειρίες και να συνεργαστούν παγκοσμίως και προληπτικά για την αποτροπή μελλοντικής επιδημίας. Δυστυχώς δεν εισακούστηκε.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή Είσοδος
Πλοήγηση
[0] Λίστα μηνυμάτων
[#] Επόμενη σελίδα
Μετάβαση στην πλήρη έκδοση