Ομιλία του Γενικού - Οικογενειακού Ιατρού, Μανώλη Χατζημανώλη.
[spoiler]Κινητήριος μοχλός της κοινωνίας μας είναι η υγεία.
Τι είναι όμως η υγεία ;
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο oποίος το 1946 στην ιδρυτική του διακήρυξη όρισε την υγεία ως “την κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας, όχι μόνον την απουσία νόσου ή αναπηρίας”.
Στη διακήρυξη της Ottavva για την Προαγωγή Υγείας, η υγεία ορίζεται ως η ικανότητα του ατόμου, της ομάδας ή της κοινότητας “να αναγνωρίζει και να κατανοεί φιλοδοξίες, να ικανοποιεί ανάγκες και να τροποποιεί ή να συμβιβάζεται με το περιβάλλον”. Η υγεία σε αυτόν τον ορισμό επηρεάζεται από τις εκάστοτε εξωτερικές επιρροές, όπως “ειρήνη, κατοικία, εισόδημα, εκπαίδευση, ένα σταθερό οικοσύστημα, ανανεούμενες πηγές ενέργειας, κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα”.
Εκ των ορισμών υπάρχουν τρείς προσεγγίσεις όσον αφορά την υγεία μας:
Η βιοϊατρική, στην οποία η υγεία θεωρείται ως έλλειψη νόσου ή αναπηρίας,
Η ψυχολογική, στην οποία η υγεία θεωρείται ως η ικανότητα να εκπληρώνει κάποιος τους ρόλους που του αναλογούν,
Η κοινωνιολογική, στην οποία ο πολιτισμός και το περιβάλλον εξετάζονται ως βασικοί συντελεστές επιρροής της υγείας.
Εναλλακτικά με τον όρο υγεία χρησιμοποιείται ο όρος ευεξία, που σημαίνει διαδικασία βελτιστοποίησης της υγείας.
Τι ορίζεται ως Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας;
Η Π.Φ.Υ. περιλαμβάνει το δίκτυο των δομών, των τεχνολογιών και του ανθρώπινου κεφαλαίου που προσφέρει υπηρεσίες υγείας στην κοινότητα. Δια μέσου της Π.Φ.Υ. παρέχονται υπηρεσίες σχετικές με την πρόληψη, τη διάγνωση, την θεραπεία και την αποκατάσταση με στόχο τη διατήρηση και βελτίωση του επιπέδου υγείας και την επίτευξη κοινωνικής ευεξίας.
Ουσιαστικά η Π.Φ.Υ. είναι μια μορφή διανομής ιατρικής φροντίδας που περιλαμβάνει τις ακόλουθες λειτουργίες:
Είναι φροντίδα που παρέχεται κατά την πρώτη επαφή ασθενούς – ιατρού και αποτελεί την πύλη εισόδου του ανθρώπου στο σύστημα υγείας.
Παρέχει στον άνθρωπο υψηλού επιπέδου φροντίδα υγείας όπως πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία, αποκατάσταση, οι οποίες καλύπτουν συνήθως άτυπα προβλήματα και καταστάσεις υγείας, καθώς και επιλεγμένα χρόνια νοσήματα, φυσικά όταν τα έχει ανάγκη .Έτσι μπορεί να ανταποκρίνεται σε αποτελεσματική διαχείριση του ασθενούς (patient management).
Εξασφαλίζει και συντονίζει τη συνέχεια της φροντίδας που απαιτείται για τον ασθενή και τη νόσο (disease management) σε όλα τα επίπεδα του συστήματος υγείας.Έτσι ο ασθενής αισθάνεται ασφάλεια και εμπιστοσύνη απέναντι στο σύστημα και στο γιατρό που τον παρακολουθεί.
Ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των ανθρώπων, σέβεται την αυτονομία και την αξιοπρέπειά τους στα πλαίσια των κανόνων της βιοηθικής και της ιατρικής δεοντολογίας.
Είναι μια ιδιαίτερα προσωποποιημενη μορφή φροντίδας.
Pereira Gray ”Βλέπουμε τον άρρωστο σαν πολύπλευρη οντότητα, και αυτό συνεπάγεται βαθειά γνώση για το κάθε άτομο και όχι μόνο για την νόσο”.
Σημαντικό ρόλο στη σωστή λειτουργία της Π.Φ.Υ. παίζει ο γενικός οικογενειακός γιατρός.
στην σημερινή εποχή που η ιατρική είναι κατακερματισμένη, αναδεικνύεται περισσότερο παρά ποτέ η ανάγκη του ιατρού γενικής ιατρικής. Ο ασθενής χρειάζεται μια έμπιστη εστία μέσα στη γεμάτη σύγχυση ζούγκλα των ιατρικών υπηρεσιών.
ΠΟΙΟΣ θα μπορούσε να το κάνει αυτό καλύτερα από τον προσωπικά ενδιαφερόμενο οικογενειακό ιατρό ο οποίος αναλαμβάνει την ΠΛΗΡΗ ευθύνη της φροντίδας του ασθενούς, παρεμβαίνοντας προς οφελός του;
Από την κούνια στην κουνιστή πολυθρόνα: Παρέχοντας περίθαλψη καθ’ όλο τον κύκλο της ζωής του ανθρώπου.
Σύμφωνα με τον Moses ben Maimon “η ιατρική πράξη δεν είναι πλέξιμο και ύφανση ούτε κάποια από τις άλλες χειρωνακτικές εργασίες, αλλά πρέπει να βγαίνει από την ψυχή, να είναι γεμάτη κατανόηση και να είναι προικισμένη με το δώρο της οξείας παρατήρησης. Αυτά σε συνδυασμό με την ακριβή επιστημονική γνώση αποτελούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την αποτελεσματική ιατρική πράξη”.
Τι είναι όμως ο Γενικός Οικογενειακός Ιατρός;
Ο Γενικός Γιατρός είναι ένας εξουσιοδοτημένος πτυχιούχος της Ιατρικής, που παρέχει προσωπική, πρωτοβάθμια και συνεχιζόμενη φροντίδα σε άτομα, οικογένειες και σε ένα σύνολο πληθυσμού, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο και ασθένεια. Είναι η σύνθεση όλων αυτών που κάνει τη λειτουργία του μοναδική. Παρακολουθεί τους ασθενείς του στο ιατρείο του, στα σπίτια τους και μερικές φορές σε κλινικές ή νοσοκομεία.
Ο σκοπός του είναι να βάλει έγκαιρα διάγνωση. Συμπεριλαμβάνει και αφομοιώνει φυσικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες στις μελέτες του σχετικά με την υγεία και την αρρώστια. Αυτό εκφράζεται στη φροντίδα των ασθενών του. Ως ιατρός, παίρνει την αρχική απόφαση για κάθε πρόβλημα που του παρουσιάζεται. Αναλαμβάνει τη συνεχή καθοδήγηση των ασθενών του με χρόνιες, υποτροπιάζουσες ή καταληκτικές ασθένειες. Η παρατεταμένη επαφή που διατηρεί, σημαίνει πως θα μπορεί να εκμεταλευτεί κατά επανάληψη ευκαιρίες για να πάρει πληροφορίες με κατάλληλο ρυθμό για κάθε ασθενή και να δημιουργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης που θα μπορέσει να το αξιοποιήσει στην άσκηση του λειτουργήματος του.
Δρά σε συνεργασία με άλλους υγειονομικούς γιατρούς και μη. Ξέρει πώς και πότε να παρέμβει θεραπευτικά, προληπτικά και εκπαιδευτικά για να προάγει την υγεία των ασθενών του και των οικογενειών τους. Τέλος, αναγνωρίζει ότι έχει επαγγελματική ευθύνη απέναντι στην κοινότητα.
Σύμφωνα με το Αυσταλιανό Βασιλικό Κολέγιο Γενικών Ιατρών ως Γενική Ιατρική ορίζεται η συνιστώσα εκείνη του συστήματος υγείας η οποία παρέχει αρχική, συνεχή, ολοκληρωμένη και συντονισμένη ιατρική φροντίδα για όλα τα άτομα, οικογένειες και κοινότητες και η οποία ενσωματώνει την τρέχουσα βιοϊατρική, ψυχολογική και κοινωνική αντίληψη περί υγείας.
Ο ιατρός γενικής ιατρικής είναι ο ιατρός με αναγνωρισμένη γενική εκπαίδευση, εμπειρία και δεξιότητες, ο οποίος παρέχει και συντονίζει την ολοκληρωμένη ιατρική φροντίδα για άτομα, οικογένειες και κοινότητες.
Βασικό χαρακτηριστικό της Γενικής Οικογενειακής Ιατρικής είναι η εργασία με την οικογένεια.
Η οικογένεια όπως όλοι μας γνωρίζουμε αποτελεί το “κύτταρο” της κοινωνίας.
Οικογένειες που ζούν μέσα σε σχετική αρμονία παρέχουν τις βάσεις για μια καλή ψυχική υγεία των μελών τους καθώς επίσης και για την κοινωνική τους σταθερότητα.
Ο Γενικός Ιατρός αποτελεί τον άγρυπνο φρουρό για την οικογενειακή γαλήνη και ευημερία παρέχοντας ιατρική συμβουλευτική βασισμένη στην οικογένεια.
Για παράδειγμα ας δούμε τα διάφορα στάδια του κύκλου της οικογενειακής ζωής και τα καθήκοντα για εκπλήρωση:
Αποχώρηση από το σπίτι των γονέων. Εγκατάσταση της προσωπικής ανεξαρτησίας και αρχή του συναισθηματικού χώρισμου από τους γονείς.
Γάμος.Δημιουργία μιας στενής σχέσης με τον / την σύζυγο.
Μαθαίνοντας να συμβιώνεις.Κατανομή των διαφόρων ρόλων στο πλαίσιο του γάμου με αίσθηση δικαίου.
Γέννηση του πρώτου παιδιού.Άνοιγμα της οικογένειας για να δεχθεί ένα νέο μέλος.Το μοίρασμα των γονεϊκών ρόλων.
Ζώντας μαζί με τον έφηβο.Άυξηση της ελαστικότητας των οικογενειακών ορίων ώστε να επιτρέπεται στους εφήβους να κινούνται εντός και εκτός του συστήματος της οικογένειας.
Όταν τα παιδιά έχουν φύγει (Η φάση της “άδειας φωλιάς”).Αποδοχή της πολλαπλότητας των εξόδων και εισόδων στο οικογενειακό σύστημα και προσαρμογή στο τέλος του γονεϊκού ρόλου.
Συνταξιοδότηση.Προσαρμογή στο τέλος του ρόλου του ανθρώπου που κερδίζει από την εργασία του.Ανάπτυξη νέων σχέσεων με τα παιδιά, τα εγγόνια και μεταξύ των συζύγων.
Γηρατειά.Προσαρμογή στο γεγονός της ελλάτωσης των ικανοτήτων και της μεγαλύτερης εξάρτησης από τους άλλους όπως και στις απώλειες φίλων, μελών της οικογένειας και ενός από το ζεύγος.
Ένα άλλο σημαντικό σκέλος της Γενικής Ιατρικής είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ.
Σύμφωνα με τον Ιπποκράτη “καλύτερα προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν”.
“Όταν συλλογίζομαι πάνω σε μια νόσο, δεν σκέπτομαι ποτέ πώς θα βρώ ένα φάρμακο για αυτήν αλλά ένα μέσον για να την προλάβω” – Louis Pasteur 1884.
Ως πρόληψη ορίζεται το μέσον για την προαγωγή και διατήρηση της υγείας ή την αποτροπή της αρρώστιας. Γενικά ασχολείται με την απομάκρυνση ή ελλάτωση των κινδύνων, την έγκαιρη διάγνωση, τη έγκαιρη θεραπεία, τον περιορισμό των επιπλοκών, περιλαμβανομένων και των ιατρογενών, και τη μέγιστη προσαρμογή στην αναπηρία.
Η προαγωγή της υγείας αποσκοπεί στη βοήθεια υγιών ατόμων να μάθουν υγιείς συμπεριφορές και να αναλάβουν την ευθύνη για την ευεξία τους.
Η πρόληψη διακρίνεται σε:
ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ
Η πρωτογενής πρόληψη περιλαμβάνει τις αναληφθείσες για την αποτροπή της εμφάνισης της νόσου ενέργειες ούτως ώστε να μην εμφανιστεί η νόσος.
Αποστείρωση χειρουργικών εργαλείων.
Εμβολιασμός έναντι λοιμωδών νόσων.
Υγιεινή για τη διατήρηση καθαρών των παροχών ύδατος.
Απομάκρυνση των λυμάτων και των βιομηχανικών αποβλήτων.
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ
Η δευτερογενής πρόληψη περιλαμβάνει αναληφθείσες για την διακοπή ή την καθυστέρηση της εξέλιξης μιας νόσου ενέργειες.
Μαστογραφία.
Ενδοσκόπηση του παχέος εντέρου για πολύποδες.
Τέστ ΠΑΠ.
ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ
Η τριτογενής πρόληψη περιλαμβάνει την αντιμετώπιση μιας ήδη εγκατεστημένης νόσου ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η ενδεχόμενη αναπηρία.
π.χ. Εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ποιος είναι ο ρόλος του Γενικού Ιατρού στην πρόληψη:
Μπορούμε να αναγνωρίζουμε παράγοντες που δύνανται να προληφθούν και οι οποίοι εμπλέκονται στην εξέλιξη μιας αρρώστιας και έτσι να προσδιορίζουμε τις περαιτέρω κατάλληλες επεμβάσεις.
Μπορούμε να θέτουμε σε εφαρμογή τα προληπτικά μέτρα. Σε περιπτώσεις όπου η ευθύνη εναπόκειται στο άτομο ή την κοινότητα, οι ιατροί μπορούν να υποστηρίξουν την πρόληψη μέσω της εκπαίδευσης, της άσκησης πολιτικής πίεσης και της συνεργασίας με κοινοτικούς φορείς.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ
ΓΕΝΙΚΟΥ ΙΑΤΡΟΥ
Είναι πλήρως κατανοητό πλέον ότι ο Γενικός Ιατρός έχει σημαντικό και καταλυτικό ρόλο μες την κοινωνία.
Προσφέρει συνεχή και προσωπική φροντίδα. Δημιουργούνται ισχυροί δεσμοί μεταξύ ιατρού – ασθενούς οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την πρόληψη, έρευνα και χειρισμό της οποιασδήποτε νόσου.
Στη σημερινή πραγματικότητα που η πληροφορία είναι ότι πιο σημαντικό σε όλους τους τομείς της ζωής μας, πόσο μάλλον όσον αφορά την υγεία μας, η πληροφορία που έχει ο Γενικός Ιατρός είναι ολοκληρωμένη και τον βοηθά να χειριστεί τις αντιδράσεις του ασθενούς του σε οποιαδήποτε είδος “stress”.
Φροντίζει τους ασθενείς του στο ιατρείο και στα σπίτια τους και όταν χρειαστεί και σε κλινικές ή σε νοσοκομείο.
Ιδίως η επίσκεψη του Γενικού Ιατρού στο σπίτι του ασθενή τον βοηθά να κατανοήσει το κλίμα μέσα στο οποίο ζει ο ασθενής του και τις αντιδράσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας και φυσικά ο δε ασθενής νιώθει πιο ασφαλής στο περιβάλλον του.
Σκοπός του Γενικού Ιατρού είναι να κάνει πρώϊμη διάγνωση και να προφυλάξει τα άτομα της περιοχής ευθύνης του από επιβλαβείς παράγοντες και νοσήματα.
Στη γενική ιατρική συνήθως η νόσος εμφανίζεται σε ένα πρώϊμο στάδιο της φυσικής της ιστορίας. Ο Γενικός Ιατρός έχει την ικανότητα να ανιχνεύει απειλητικές για τη ζωή αρρώστειες.
Για παράδειγμα αν σε ένα πληθυσμό 2500 ατόμων περίπου οι 700 ασθενείς παρουσιάζονται κάθε χρόνο με λοίμωξη του αναπνευστικού στην οποία ο βήχας είναι το κύριο σύμπτωμα τότε ο Γενικός Ιατρός είναι αυτός που γνωρίζοντας το πλήρες ιστορικό του ασθενούς του έχει την δυνατότητα να ανιχνεύσει τους 2 ασθενείς κάθε χρόνο στους οποίους ο βήχας είναι σύμπτωμα βρογχογενούς νεοπλάσματος.
Ο Γενικός Ιατρός παίρνει μια αρχική απόφαση για κάθε πρόβλημα που του παρουσιάζεται στην καθημερινή κλινική πράξη. Εκτός από τα συμπτώματα της νόσου που ο ασθενής είναι υποχρεωμένος να αναφέρει μπορεί να εμφανιστούν κάποια προβλήμματα όπως:
Σύγχυση σχετικά με το πώς η νόσος αναπτύχθηκε.
Φανερή αγωνία επειδή είναι άρρωστος.
Άγχος και φόβος για την μελλοντική υγεία.
Σκοπός του Γενικού Ιατρού είναι να χειριστεί αυτά τα προβλήματα προς όφελος των ασθενών του.
Αναλαμβάνει το συνεχή χειρισμό των ασθενών του με χρόνια υποτροπιάζουσα ή τελική νόσο.
Η διαρκής επαφή σημαίνει ότι μπορεί να χρησιμοποιεί επανηλειμμένες ευκαιρίες για συλλογή πληροφοριών που φαίνεται κατάλληλη για κάθε ασθενή και στην οικοδομή μιας σχέσης εμπιστοσύνης που μπορεί να χρησιμοποιεί επαγγελματικά.
Στόχος του Γενικού Ιατρού είναι να γνωρίζει πως και πότε να παρεμβαίνει μέσω της θεραπείας, πρόληψης και αγωγής και να προάγει την υγεία των ασθενών του και των οικογενειών τους.
Τέλος, ο Γενικός Ιατρός αναγνωρίζει ότι επίσης έχει μια επαγγελματική ευθύνη απέναντι στην κοινότητα.
Αυτό σημαίνει να είναι ενήμερος για τις κοινωνικές και περιβαλλοντολογικές καταστάσεις στις οποίες ζούν και εργάζονται οι ασθενείς του καθώς και να εκτιμά ειδικές ομάδες υψηλού κινδύνου στην περιοχή του, τα προβληματά τους και τις ανάγκες τους.
Η ηλεκτρονική καταγραφή ενός πλήρες ιστορικού και η διατήρηση του απόρρητου είναι χρέος του Γενικού Ιατρού.
Ήδη ετοιμάζω εξειδικευμένο πρόγραμμα καταγραφής ασθενών για ηλεκτρονικό υπολογιστή για την πλήρη και συνεχόμενη καταγραφή του ιστορικού του κάθε ασθενή και των φαρμάκων που λαμβάνει.
Για την διατήρηση του απόρρητου ο κάθε ασθενής θα εφοδιαστεί με ένα προσωπικό κωδικό που θα τον δείχνει όταν έρχεται στο Περιφερειακό Ιατρείο.
Το πρόγραμμα θα είναι εφοδιασμένο με σύστημα υπενθύμισης για οποιαδήποτε ανάγκη προκύψει
π.χ. σε περίπτωση που ένας ασθενής έχει αναιμία και έχει αρχίσει αγωγή πρέπει να κάνει εξέταση αίματος σε 3 μήνες για έλεγχο. Με αυτό το πρόγραμμα θα ενημερώνομαι εγώ και με ένα τηλεφώνημα θα θυμίζω στον ασθενή ότι πρέπει να πάει για τον εργαστηριακό του έλεγχο.
Βέβαιως και όταν χρειαστεί να παραπεμφεί ο ασθενής σε δευτεροβάθμια ή και τριτοβάθμια περίθαλψη τότε θα λαμβάνει το φάκελο του με το πλήρες ιστορικο του και τα συμπτώματα που εμφάνισε τελευταία για να τον παραδώσει στον ιατρό υποδοχής στο νοσοκομείο που παραπέμπεται.
Από το νέο έτος ήδη κανόνισα να γίνεται μέτρηση της οστικής πυκνότητας (τέστ οστεοπόρωσης) στην Αιανή αλλά και σε κάθε χωριό ευθύνης μου.Φυσικά θα σας ενημερώσω ποιες ημέρες θα πραγματοποιείται το τεστ.
Τέλος ο Γενικός Ιατρός έχει καθήκον να αγωνίζεται για να βελτιώνει την ποιότητα περίθαλψης που προσφέρει στους ασθενείς του μέσω συνεχούς εκπαίδευσης ελέγχου και μέσω έρευνας και να έχει την ικανότητα να αναπτύσει καινούργιες δεξιότητες προς όφελος πάντα των ασθενών του.
Η ζωή ενός αφοσιωμένου οικογενειακού γιατρού, κάθε του ημέρα, είναι γεμάτη από «μοναδικές» ευκαιρίες: ευκαιρίες να αγγίξει τον ασθενή με τα χέρια και την καρδιά του. Ίσως ποτέ ξανά- παρά μόνο τη συγκεκριμένη μέρα, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν θα είναι σε θέση να κάνει κάτι πολύ ιδιαίτερο για τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Αυτό γίνεται επειδή η συνήθης ιατρική του πράξη συχνά έχει να κάνει με ζητήματα που διαμορφώνουν τη ζωή του ασθενούς. Η σύλληψη, η γέννηση, τα πρώτα βήματα, η ανάπτυξη, η αρχή του σχολείου, η εφηβεία, η ανάπτυξη της ταυτότητας του φύλου, τα πρώτα ραντεβού, ο γάμος, ο τοκετός, η ανατροφή των παιδιών, ο αγώνας για επαγγελματική επιτυχία, αλλαγές όπως η κλιμακτήριος και η εμμηνόπαυση, η αποδοχή του χρόνου που περνά, η αντιμετώπιση οξέων και χρόνιων ασθενειών, η απώλεια αγαπημένων προσώπων- συνθέτουν το φόντο της οικογενειακής ιατρικής και τα στοιχεία που ενώνουν τους οικογενειακούς ιατρούς με τους ασθενείς τους. Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής μου καριέρας, οι εμπειρίες μου θα επεκταθούν σε όλο το φάσμα της ζωής σας και η ζωή μου θα εμπλακεί με τη ζωή σας, ενώ ο καθένας θα βοηθά και θα μαθαίνει από τον άλλο.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ[/spoiler]
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος
Θέμα: Γενικός Οικογενειακός Ιατρός και ο Ρόλος Του Στην Κοινωνία. (Αναγνώστηκε 11239 φορές)
27 Φεβρουαρίου 2021, 10:02:08