Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος (Η Καθημερινή)
Του Λ. Λιαροπουλου
Περισσότεροι άνθρωποι ζουν λόγω της φαρμακευτικής θεραπείας που έλαβαν σε κάποια στιγμή της ζωής τους παρά εξαιτίας κάποιας ανθρώπινης παρέμβασης, ιατρικής ή άλλης. Το ότι ο άνθρωπος ξεπερνά με ευκολία τα 80 χρόνια ζωής, και χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας, οφείλεται κυρίως στη φαρμακευτική φροντίδα, η οποία πρόσθεσε δεκαετίες στο προσδόκιμο ζωής στον αιώνα που μας πέρασε και μέχρι σήμερα.
Είναι μάλιστα ενδιαφέρον ότι το τεράστιο κέρδος στη μείωση της θνησιμότητας το πετυχαίνει η φαρμακευτική φροντίδα με δαπάνη που ανέρχεται, στις αναπτυγμένες χώρες του ΟΟΣΑ, μόνο στο 15% του συνόλου της δαπάνης υγείας.
Για να μην αδικήσουμε, όμως, όλους τους άλλους συντελεστές της φροντίδας υγείας, πρέπει να πούμε ότι μπορεί να ευθύνονται για το 85% του κόστους, αλλά πιστώνονται για το 100% του αποτελέσματος. Χωρίς αυτούς, το φάρμακο θα ήταν άχρηστο. Στην Ελλάδα το φάρμακο, στην «αποφράδα» χρονιά 2009, άγγιξε το 25% της συνολικής δαπάνης υγείας. Στην αγαπημένη «αγελάδα» που όλοι άρμεγαν για χρόνια, το ΙΚΑ, από το 2005 μέχρι και το 2009 η συνολική δαπάνη για νοσηλεία στο νοσοκομείο αυξήθηκε κατά 48%, για εργαστηριακές πράξεις 18%, για αξονικές-μαγνητικές 42%, για το σύνολο των υπηρεσιών 72% και για φάρμακα 110%. Στα έξι χρόνια, η συνολική δαπάνη του ΙΚΑ για την υγεία αυξήθηκε από 2,9 δισ. ευρώ σε 5 δισ. ευρώ και για το φάρμακο από 1,2 δισ. ευρώ σε 2,5 δισ. ευρώ. Σε 6 χρόνια, μόνο το ΙΚΑ ξόδεψε 1,3 δισ. ευρώ περισσότερα για φάρμακα.
Εύλογα αναρωτιέται κανείς τι κέρδισε η Ελλάδα και ο Ελληνας από αυτή την «κραιπάλη», όταν, μάλιστα, όλοι σχεδόν οι δείκτες υγείας στην Ελλάδα φαίνεται να χειροτερεύουν στο διάστημα αυτό.
Ευτυχώς, τα πράγματα αλλάζουν. Από το 2010, υπάρχει σημαντική μείωση στη φαρμακευτική δαπάνη. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν μέτρα διοικητικού χαρακτήρα, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και η έμφαση στα γενόσημα φάρμακα, ιδίως στη νοσοκομειακή περίθαλψη. Αυτό, όμως, ίσως έχει οδηγήσει τους υπευθύνους σε λάθος σκέψεις για τη διάθεση των φαρμάκων μέσω των φαρμακείων.
Η ελεύθερη επιλογή μεταξύ σκευασμάτων
Προωθείται η υποχρεωτική συνταγογράφηση από τους γιατρούς όχι με βάση την εμπορική ονομασία, δηλαδή ένα συγκεκριμένο φάρμακο, αλλά με βάση τη δραστική ουσία, δηλαδή μία ελεύθερη επιλογή μεταξύ φαρμάκων με την ίδια δραστική ουσία. Υπάρχουν ιατρικά επιχειρήματα εναντίον αυτής της επιλογής, αφού μειώνει τη δυνατότητα του γιατρού να «ταιριάξει» τη θεραπεία στις εξειδικευμένες απαιτήσεις του αρρώστου.
Ο στόχος της κυβέρνησης, όμως, φαίνεται να είναι οικονομικός. Με επιχείρημα την τεράστια αύξηση της δαπάνης που όντως συνέβη, όπως δείξαμε παραπάνω, προσπαθεί να «δώσει» φθηνότερα φάρμακα, προβάλλοντας το επιχείρημα της κατευθυνόμενης συνταγογραφίας εκ μέρους των γιατρών, κάτι που κανείς δεν μπορεί να απορρίψει.
Την ίδια στιγμή, όμως, δίνει το ίδιο δικαίωμα στον φαρμακοποιό, αφού αυτός θα επιλέγει μεταξύ πρωτοτύπων και γενοσήμων με την ίδια δραστική ουσία.
Το ερώτημα δεν είναι αν ο ένας κλάδος είναι περισσότερο αξιόπιστος και ηθικός από τον άλλο, αλλά ποιον πρέπει να εμπιστεύεται ο άρρωστος. Αυτόν που έχει εξ ορισμού το «ρίσκο» της θεραπείας, δηλαδή τον γιατρό, ή τον έμπορο; Εγώ θα άφηνα τον γιατρό να κάνει τη δουλειά του και θα φρόντιζα να κάνω τη δική μου, δηλαδή παρακολούθηση του γιατρού με καλή ηλεκτρονική συνταγογράφηση, θεραπευτικά πρωτόκολλα και άλλες μεθόδους, αλλά και με την εξίσωση της ασφαλιστικής τιμής με τη νοσοκομειακή.
* Ο κ. Λυκούργος Λιαρόπουλος είναι καθηγητής Οικονομικών της Υγείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.