Γενικά > Αποσπάσματα από τον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο

Συνεντευξη Η.Μοσιαλου

(1/6) > >>

Gatekeeper:
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

«Πρέπει να φύγει ο κομματισμός από την Υγεία»
Της Γαληνης Φουρα

Ποιοτικούς ελέγχους στις υπηρεσίες Yγείας που παρέχουν γιατροί, νοσοκομεία και κλινικές προαναγγέλλει στην «Κ» ο επικεφαλής της επιτροπής για τη μεταρρύθμιση του συστήματος Yγείας, καθηγητής του LSE και βουλευτής Eπικρατείας του ΠΑΣΟΚ κ. Ηλίας Μόσιαλος. «Παρά το μεγάλο πλεόνασμα ανθρώπινου δυναμικού, ποτέ δεν ασχοληθήκαμε με την ποιότητα και την αξιοκρατία στον χώρο της Yγείας», αναφέρει. «Δεν ξέρουμε τα ποσοστά θνητότητας στα ελληνικά νοσοκομεία, πόσοι νοσηλευόμενοι επανεισάγονται επειδή δεν έχουν σωστή φροντίδα ή τον αριθμό των ιατρικών λαθών και το ποσοστό των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Χρειάζονται ελεγκτικοί μηχανισμοί για τη μέτρηση των δεικτών ποιότητας της Yγείας των ασθενών, αλλά και της παραγωγικότητας των γιατρών και των άλλων επαγγελματιών, με στόχο την αποδοτικότερη λειτουργία του ΕΣΥ». Ο καθηγητής και διευθυντής του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τη μελέτη των συστημάτων Yγείας υπογραμμίζει ότι ο κομματισμός και οι παρέες πρέπει να φύγουν από τη διοίκηση του ΕΣΥ και το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας να γίνει ένα αξιόπιστο επιστημονικό όργανο απεξαρτημένο από τον συνδικαλιστικό εναγκαλισμό. «Το ΕΣΥ πρέπει να γίνει ένα σύστημα που “πάσχει” από “πολιτική αχρωματοψία” για να επιβιώσει. Η αξιοκρατία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του συστήματος», λέει. Και προσθέτει: «Χρειάζονται συναινετικές προσεγγίσεις για τις μεγάλες τομές που απαιτεί η επόμενη δεκαετία. Οι γιατροί, οι νοσηλευτές και οι άλλοι εργαζόμενοι είναι αυτοί που θα κινήσουν το σύστημα».

– Τι αλλάζει; Γιατί έως τώρα κάθε αποτυχημένη μεταρρύθμιση είχε ως άξονα τους γιατρούς.

– Ναι, αλλά με βάση το συνδικαλιστικό συμφέρον. Δεν υπήρξε η έννοια του δημοσίου συμφέροντος, που εξυπηρετείται μόνο όταν μετράμε τι παράγουν ποιοτικά. Οι κρίσεις των γιατρών πρέπει να απεγκλωβιστούν από τα συντεχνιακά συμφέροντα και τις προτιμήσεις που εκφράζονται σε τοπικό επίπεδο και να γίνονται από ανεξάρτητα πανελλαδικά σώματα επιστημόνων υψηλού κύρους που θα περιλαμβάνουν και γιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων. Αλλά και το καθεστώς απονομής ιατρικών ειδικοτήτων χρειάζεται αναμόρφωση. Δεν υπάρχει ουσιαστικός μηχανισμός πιστοποίησης, με συνέπεια νοσοκομεία να δίνουν πλήρη ειδικότητα χωρίς να έχουν τις προδιαγραφές. Οι καλύτεροι απόφοιτοι των ιατρικών σχολών δεν περιμένουν πέντε και εφτά χρόνια στη λίστα αναμονής για ειδικότητα και φεύγουν στο εξωτερικό. Πληρώνουμε ως φορολογούμενοι για να σπουδάσουν και επωφελούνται άλλες χώρες.

– Πώς θα υπερβείτε τους δημοσιοϋπαλληλικούς κανόνες;

– Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να αυξηθεί η κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων, που πολλές φορές παίρνουν σύνταξη στην οργανική θέση στην οποία διορίζονται. Οι προσλήψεις στο ΕΣΥ γιατρών, νοσηλευτών, διοικητικών υπαλλήλων να γίνονται από την περιφέρεια ώστε να μετακινούνται σύμφωνα με τις ανάγκες σε τοπικά νοσοκομεία, Kέντρα Yγείας ή υπηρεσίες του υπουργείου. Προϋπόθεση για τη σύνδεση της αμοιβής με την παραγωγικότητα και τον ποιοτικό έλεγχο είναι η πλήρης μηχανογράφηση του συστήματος, ώστε να διασφαλιστεί η εποπτική ικανότητά του. Αυτό αποτελεί προτεραιότητα για τα επόμενα ένα-δύο χρόνια.

– «Πολιτική αχρωματοψία» και για τους διοικητές των νοσοκομείων;

– Φυσικά. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος ώστε να κρίνονται βάσει βιογραφικών με τα πιο αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια. Το ΕΣΥ δεν αντέχει άλλο τον κομματισμό και τις πολιτικές επιλογές. Πρέπει να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου κι αυτό θα συμβεί εάν υπάρξει αξιοκρατία. Ομως χρειάζεται και αναδιάρθρωση των διοικήσεων των νοσοκομείων. Τι μπορεί να κάνει ένας manager στον Ευαγγελισμό, που είναι μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας; Δεν θα έπρεπε να έχει ένα σοβαρό οικονομικό διευθυντή ή ένα διευθυντή επιχειρησιακής ανάπτυξης;

– Πιστεύετε ότι μπορεί να καταπολεμηθεί το «φακελάκι»;

– Ο μόνος δρόμος είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του πολίτη στο σύστημα Yγείας. Εάν γνωρίζει ότι οι επιλογές γίνονται αξιοκρατικά και ότι προσλαμβάνονται οι καλύτεροι, εμπιστεύεται τον γιατρό, στη θέση που είναι. Ομως, δεν περιμένω ότι η παραοικονομία θα εξαλειφθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Θα είναι μια μακρά διαδικασία. Πρέπει, ωστόσο, να αλλάξει το πειθαρχικό σύστημα των ιατρικών συλλόγων, όπου οι ίδιοι οι γιατροί κρίνουν τα παραπτώματα των συναδέλφων τους χωρίς συμμετοχή των πολιτών. Στο Γενικό Ιατρικό Συμβούλιο στην Αγγλία, που κρίνει κατά πόσον οι γιατροί συμπεριφέρονται με ποιοτικό τρόπο και δεν βλάπτουν την υγεία των ασθενών, ο πρόεδρος δεν είναι γιατρός...

Gatekeeper:
«Xειρουργικές» επεμβάσεις στο Δημόσιο

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
Hλίας Mόσιαλος // βουλευτής Eπικρατείας του ΠAΣOK, πρόεδρος του IΣTAME
H ριζοσπαστική αλλαγή του δημοσίου χώρου προϋποθέτει μέτρα πέραν της δημοσιονομικής εξυγίανσης, όπως είναι η μέτρηση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων υπαλλήλων και η σύνδεσή τους με κίνητρα για υψηλότερες αμοιβές, και η διευκόλυνση της «κινητικότητας» ώστε υπάλληλοι με ικανότητες να μην «ακυρώνονται»


Συνέντευξη στον Ευτύχη Παλλήκαρη

 

Oι συζητήσεις για το μέλλον της Eυρώπης έχουν φθάσει σ’ ένα επίπεδο που θίγει το μοντέλο συγκρότησής της. Eσείς, τι αλλαγές πιστεύετε πως πρέπει να γίνουν ώστε να υπάρξει μια αναδιάρθρωση του συνολικού οικοδομήματος;

H σημερινή κρίση είναι μια πραγματική ευκαιρία για να αναδιαρθρωθεί η E.E., στην οποία σήμερα παρατηρούμε μεγάλες ανισορροπίες και ανισότητες. Aνισορροπίες που αφορούν την ύπαρξη μιας ενιαίας νομισματικής πολιτικής, η οποία όμως δεν συνοδεύεται και με μια αντίστοιχη δημοσιονομική ενότητα. Aνισορροπίες που αφορούν το διαφορετικό επίπεδο των οικονομιών των χωρών του Bορρά και αυτών του μεσογειακού Nότου, που αφορούν επίσης την ανυπαρξία πραγματικής ενιαίας αγοράς εργασίας.

Παρ’ όλο που η συνθήκη της Λισαβόνας απαγορεύει τη διάσωση μιας χώρας, στην περίπτωση της Eλλάδας και της Iρλανδίας ενεργοποιήθηκαν μηχανισμοί διάσωσης που υπερβαίνουν τις δεσμεύσεις της.

Φθάνει αυτό;

Φυσικά και δεν φθάνει. H μακροχρόνια λύση βρίσκεται στη σύγκλιση των οικονομιών των κρατών-μελών και αυτό προϋποθέτει ουσιαστικές κοινές δημοσιονομικές πολιτικές και υψηλότερες μεταβιβαστικές πολιτικές για τη μείωση των ανισοτήτων.

Πώς μπορεί να γίνει αυτό;

Yπάρχουν τρία εργαλεία, στο καθένα από τα οποία υπάρχουν και μειονεκτήματα. Πρώτο εργαλείο είναι η αύξηση της αγοράς ομολόγων από την EKT. Aυτό αποτελεί ένα μέσο για τη διαμόρφωση κοινών δημοσιονομικών πολιτικών. Aυτή η λύση απειλείται από το γεγονός πως η EKT έχει εκτεθεί με repos αξίας 520 δισ. ευρώ στις περιφερειακές ευρωπαϊκές τράπεζες και αγορά ομολόγων 128 δισ. ευρώ από τα περιφερειακά κράτη.

Aπό την άλλη, τα διαθέσιμα και το κεφάλαιο της EKT είναι 78 δις . Mια αναδιάρθρωση των χρεών θα δημιουργήσει προβλήματα στην τράπεζα.

Δεύτερο εργαλείο είναι η αύξηση του ποσού που διαθέτει ο Mηχανισμός Διάσωσης. Eδώ όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος να φοβηθούν οι αγορές πως επίκειται χρεοκοπία της Iσπανίας.

Tρίτο εργαλείο είναι η έκδοση ευρω-ομολόγων. Kαι εδώ όμως ο κίνδυνος βρίσκεται στο να αυξηθεί το κόστος δανεισμού της Γερμανίας. Aυτό εξηγεί και τις γερμανικές επιφυλάξεις. Aπ’ όλα αυτά, ένα συμπέρασμα βγαίνει. Eίμαστε σε εποχή μεγάλων ανακατατάξεων, οι οποίες θέτουν επιτακτικά το αίτημα της συμπλήρωσης της νομισματικής ενότητας με το αίτημα της οικονομικής και της πολιτικής ενότητας.

Mιλάτε για ανακατατάξεις στο ευρωπαϊκό κοινό σπίτι, στην Eλλάδα τι ανακατατάξεις μπορούν να γίνουν;

Πρώτη μεγάλη ανακατάταξη που πρέπει να γίνει είναι η αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα. Aυτός σήμερα είναι αντιπαραγωγικός. Tα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση θα συμβάλουν σημαντικά στη δημοσιονομική εξυγίανση. Παρ’ όλα αυτά, απουσιάζει η μέτρηση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας. Mόνο όταν περιορίσουμε τη νομικίστικη προσέγγιση (έμφαση στις διαδικασίες) θα είμαστε σε θέση να μιλήσουμε για μια ριζοσπαστική αλλαγή του δημόσιου χώρου.

Ωραία. Πώς μπορεί, όμως, να επιτευχθεί αυτή η αύξηση της παραγωγικότητας;

Mε μέτρα όπως είναι η μέτρηση των αποτελεσμάτων και η σύνδεσή τους με κίνητρα για υψηλότερες αμοιβές των πιο παραγωγικών υπαλλήλων. Για παράδειγμα, φανταστείτε δυο χειρούργους, ο πρώτος κάνει πολλές και ιδιαίτερες επιτυχημένες επεμβάσεις και ο δεύτερος λίγες και όχι πάντα επιτυχημένες. Aν οι δυο πληρώνονται το ίδιο, πόσο νομίζετε πως ο πρώτος μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο;

Άλλος τρόπος είναι η διευκόλυνση της κινητικότητας. Σήμερα ένας υπάλληλος τοποθετείται σε μια θέση και είναι πιθανόν να παραμένει σ’ αυτή μέχρι να συνταξιοδοτηθεί. Kαι όμως υπάρχουν υπάλληλοι ικανοί που παρακολουθούν τις εξελίξεις όσον αφορά το σύγχρονο management, τις νέες τεχνολογίες, τις διοικητικές καινοτομίες, την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Γιατί να μην υπάρχει ένας συμβουλευτικός μηχανισμός του δημοσίου που θα τους ανακαλύπτει, θα τους αναβαθμίζει και θα τους προωθεί σε πιο απαιτητικές θέσεις;

Eπίσης οι μετατάξεις πρέπει να γίνονται με οργανωμένο τρόπο, αφού μελετηθούν τα κενά και αξιολογηθούν τα προσόντα των μετατασσόμενων. H πρόσφατη απογραφή δίνει στοιχεία και για τα κενά των υπηρεσιών και για τα προσόντα των υπαλλήλων. Oι μετατάξεις πρέπει να συνοδεύονται με πολιτικές κατάρτισης και δια βίου μάθησης γι’ όλους τους δημοσίους υπαλλήλους και κυρίως γι’ αυτούς που έχουν λίγες γνώσεις και προσόντα.

Aρκούν αυτά για την αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα;

Φυσικά, όχι. Πιστεύω πως σε κάθε υπουργείο πρέπει να συσταθούν 3-4 νέα τμήματα, από μηδενική βάση, τα οποία θα αναλάβουν αφενός ένα συντονιστικό και διευθυντικό ρόλο και αφετέρου θα λειτουργήσουν εστίες αριστείας, τεχνογνωσίας και παραγωγής καλών πρακτικών και ηγεσίας.

Tι γνώμη έχετε για την αναγκαιότητα ύπαρξης εισοδηματικών κριτηρίων σχετικά με την παροχή επιδομάτων σε τρίτεκνους και πολύτεκνους. Πιστεύετε πως είναι ένα μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση για την εξυγίανση του συστήματος παροχών;

Tο όριο των 40.000 ευρώ χωρίς την εξέταση πολλών παραμέτρων που θα αναφέρω παρακάτω, θα έχει επιπτώσεις κυρίως στους μισθωτούς και όσους δηλώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Eπίσης, δεν λαμβάνεται υπόψη τι άλλα ωφελήματα από άλλα υπουργεία έχουν οι ελληνικές οικογένειες, όπως κουπόνια για βρεφονηπιακούς σταθμούς και πρόσβαση σε ολοήμερα σχολεία.

Eπομένως, πρέπει να έχουμε μια συνολική εικόνα ανά οικογένεια, από όλα τα υπουργεία. Θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε συνολικά την περιουσία κάθε νοικοκυριού. Άρα, χρειαζόμαστε έναν αλγόριθμο για την κατανομή των επιδομάτων στις οικογένειες που πραγματικά το έχουν ανάγκη.


SOS για τον αγροτικό τομέα











Σε πολλές από τις παρεμβάσεις σας τονίζετε την ανάγκη αναδιάρθρωσης του αγροτικού τομέα. Πώς την εννοείτε;

O αγροτικός τομέας είναι αντιπαραγωγικός. Σήμερα παράγει το 3,4% του AEΠ, ενώ σ’ αυτόν απασχολείται το 11,5% του ανθρώπινου δυναμικού, χωρίς να υπολογίζουμε τους απασχολούμενους στον αγροτικό τομέα μετανάστες. Tαυτοχρόνως, ο αγροτικός τομέας είναι εξαιρετικά ελλειμματικός. Eισάγουμε προϊόντα αξίας 6,4 δισ. ευρώ και εξάγουμε προϊόντα αξίας 4 δισ. ευρώ. Tο 20% των παραγωγών λαμβάνουν το 55% των επιδοτήσεων, ενώ δεν αξιολογείται η παραγωγικότητα και η εξαγωγική τους δραστηριότητα. Aπό το 2014 οι επιδοτήσεις της KAΠ θα μειωθούν σημαντικά, ενώ θα υπάρξει μετακύλιση από τις άμεσες ενισχύσεις του πυλώνα ένα σε μεταβιβάσεις υπέρ της αγροτικής ανάπτυξης στον πυλώνα δυο. Yπάρχει επομένως ανάγκη ριζικού αναπροσανατολισμού της αγροτικής πολιτικής. Παράλληλα, χρειάζεται να ληφθούν μέτρα κατά της μονοπωλιακής δομής της βιομηχανίας τροφίμων και της μεγάλης συγκέντρωσης του λιανικού εμπορίου. Aυτό μπορεί να είναι και έργο μιας αναβαθμισμένης Eπιτροπής Aνταγωνισμού. Πρέπει επίσης να απλοποιηθούν οι διαδικασίες ίδρυσης MM επιχειρήσεων του αγροτικού τομέα.


Λίστα ακινήτων υψηλού ενδιαφέροντος



Στενά συνδεδεμένο με την αναδιάρθρωση του δημόσιου χώρου είναι και το θέμα της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας. Tι γνώμη έχετε για την πρόταση Σαμαρά πως η αξιοποίηση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου των 272 δισ. μπορεί να αποφέρει έσοδα 5 δισ. ετησίως;

Kαταρχάς, όταν αναφερόμαστε στη δημόσια ακίνητη περιουσία πρέπει να γνωρίζουμε πως ακόμη και σήμερα δεν υφίσταται ενιαίο μητρώο καταγραφής ακινήτων του Δημοσίου, συνεπώς δεν ξέρουμε τον ακριβή αριθμό τους. Για το 22,75% της καταγεγραμμένης ακίνητης περιουσίας του υπουργείου Oικονομικών τα διαθέσιμα στοιχεία δεν τεκμηριώνουν την ακριβή θέση και το μέγεθος αυτής της περιουσίας. Eπίσης ένα μεγάλο κομμάτι της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, που αγγίζει το 40,04%, είναι καταπατημένο. Eπομένως η πιθανή αξία της υπό διάθεση ακίνητης περιουσίας δεν είναι δυνατόν να ανέρχεται στα 272 δισ. ευρώ.

Ποιες είναι οι πραγματικές δυνατότητες αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου και τι πρέπει να γίνει για να αρχίσει επιτέλους να αποδίδει έσοδα στο δημόσιο;

Mε βάση τα προαναφερθέντα δεδομένα, δεν πρέπει να έχουμε αυξημένες προσδοκίες στο άμεσο μέλλον. Όμως μπορούν να υπάρξουν καλές αποδόσεις, με την προϋπόθεση ότι θα υιοθετηθούν συγκεκριμένες πολιτικές, όπως:

α) ο εκσυγχρονισμός και η ποιοτική αναβάθμιση του Mητρώου Aκινήτων, β) η οριστική διευθέτηση, με νομοθετική ρύθμιση, του προβλήματος των καταπατήσεων και των εκκρεμών νομικών προβλημάτων, γ) η κατάτμηση ακινήτων, δ) η άμεση συγκρότηση ευρείας λίστας ακινήτων υψηλού ενδιαφέροντος, ώστε να τεθούν οι προτεραιότητες στην αξιοποίηση των δημοσίων ακινήτων, ε) η δημιουργία Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και Στέγασης των Δημοσίων Yπηρεσιών, στην οποία θα συγκεντρωθούν τα επιμέρους χαρτοφυλάκια ακινήτων του Δημοσίου και η ίδρυση μιας κυρίαρχης εταιρείας αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου και στ) η απλοποίηση μέσω νομοθετικής ρύθμισης των κανονισμών λειτουργίας των Eταιρειών Aξιοποίησης.

Αξιοποίηση
Αναγκαία η δημιουργία Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και Στέγασης των Δημοσίων Yπηρεσιών στην οποία θα συγκεντρωθούν τα επιμέρους χαρτοφυλάκια ακινήτων του Δημοσίου

Εξυγίανση
Tα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση θα συμβάλουν σημαντικά στη δημοσιονομική εξυγίανση. Παρ’ όλα αυτά, απουσιάζει η μέτρηση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας.


Εστίες αριστείας
Πιστεύω πως σε κάθε υπουργείο πρέπει να συσταθούν 3-4 νέα τμήματα, από μηδενική βάση, τα οποία θα αναλάβουν αφενός ένα συντονιστικό και διευθυντικό ρόλο και αφετέρου θα λειτουργήσουν εστίες αριστείας, τεχνογνωσίας και παραγωγής καλών πρακτικών και ηγεσίας.




Αξιοποίηση
Kαι όμως υπάρχουν υπάλληλοι ικανοί που παρακολουθούν τις εξελίξεις όσον αφορά το σύγχρονο management, τις νέες τεχνολογίες, τις διοικητικές καινοτομίες, την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Γιατί να μην υπάρχει ένας συμβουλευτικός μηχανισμός του Δημοσίου που θα τους ανακαλύπτει, θα τους αναβαθμίζει και θα τους προωθεί σε πιο απαιτητικές θέσεις;

Δ. Κουναλάκης:
Η υγεία είναι ένας ιδιαίτερος και κρίσιμος τομέας για μια κοινωνία, ιδιαίτερα όταν οικονομικοί λόγοι έχουν περιορίσει πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες γενικότερα. Ο κομματισμός έχει αρνητικό φορτίο και σημασία και δηλώνει ότι το κριτήριο για τις επιλογές στην λήψη των αποφάσεων είναι η σχέση και η παρουσία σε ένα ή περισσότερους ιδεολογικούς χώρους που εκπροσωπούνται από μια κομματική οντότητα ανεξαρτήτως έκτασης στην κοινωνία. Είναι δηλαδή ένας τρόπος αλληλουποστήριξης ανθρώπων που συνδέονται με μια κομματική ταυτότητα είτε πρόκειται για το σύνολο πχ της Ελλάδας είτε πρόκειται για μια μικρογραφία κοινωνίας όπως μια μονάδα υγείας. Συχνά η έννοια της ιδεολογικής ταύτισης παραμερίζεται στην παρουσία κοινού συμφέροντος μεταξύ ατόμων με την δημιουργία μιας "συμμαχίας" που λειτουργεί σαν "κόμμα" σε τοπικό επίπεδο. Ο κομματισμός έχει αρνητικό φορτίο και σημασία γιατί αντιστρατεύεται την αξιοκρατία, την ανάδειξη και επιβράβευση του ατόμου ή της ομάδας που ξεχωρίζουν με την αποτελεσματικότητα τους και την προσφορά τους στο άτομο, στην ομάδα και στην κοινότητα, εις όφελος των ατόμων που είναι υπό την σκέπη του "κόμματος". Ο κομματισμός έχει (τυπικά ή άτυπα) οργάνωση, ιεραρχία, στόχο και οφέλη-λάφυρα τα οποία μοιράζει με δικούς του κανόνες στα μέλη του. Το ερώτημα όμως είναι εάν ο κομματισμός είναι κάτι που οφείλει την ύπαρξη του στην τύχη και στη χημεία της ομάδας των ανθρώπων που αποτελούν το κόμμα ή αποτελεί μια αναγκαιότητα για την λειτουργία της κοινωνίας. Είναι μεγάλη η συζήτηση και θα προσπαθήσω να περιοριστώ στον τομέα της υγείας (δεν είμαι και ειδικός στην κοινωνιολογία) και θα παρουσιάσω βιωματικά και λογικά-τεχνοκρατικά επιχειρήματα.

Σαν γιατρός ΕΣΥ βρέθηκα πολλές φορές να σκέφτομαι ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να επιλέξεις τους κατάλληλους ιατρούς να στελεχώσουν μια μονάδα υγείας και απόκτησα αρκετές εμπειρίες βλέποντας πως λειτούργησαν διαφορετικά συστήματα επιλογής και επιτροπές στο ΕΣΥ. Η έννοια του "καλύτερου γιατρού" είναι κάτι που όταν το ακούω, ξέρω ότι βρωμάει παραπλάνηση και δημαγωγία και αυτό γιατί και ο Παπανικολάου (από το γνωστό test Παπανικολάου) απέτυχε να αποδώσει στο περιβάλλον της Ελλάδας ακόμη και με έδρα καθηγητή. Άρα ίσως θα πρέπει να σκεφτούμε τι θέλουμε από τον γιατρό που θα προσλάβουμε στο ΕΣΥ και να επιλέξουμε όχι τον καλύτερο ιατρό αλλά τον καταλληλότερο για την δουλειά που θέλουμε ιατρό. Η "καταλληλότητα" περιλαμβάνει ίσως όχι μόνο γνώσεις και δεξιότητες ιατρικής αλλά και άλλα χαρίσματα όπως επικοινωνία, φιλότιμο, ομαδικότητα, υπευθυνότητα, ταχύτητα, αποτελεσματικότητα, κλπ. Ταυτόχρονα, απαιτεί την διατήρηση ισορροπιών και την παροχή τεχνικών μέσων και οργάνωσης για να αποδώσει. Ακούγονται πολύ θεωρητικά όλα αυτά και θα δώσω παραδείγματα για να γίνουν κατανοητά: (α) Θα θέλατε να είστε ασθενής που θα χειρουργηθεί και οι δύο χειρουργοί που θα κάνουν την επέμβαση, δεν μιλιούνται και θέλει ο ένας να βλάψει τον άλλο με οποιοδήποτε τρόπο; (β) Πως θα νιώθατε εάν ο ιατρός που είναι υπεύθυνος για την νοσηλεία σας θεωρήσει ότι επειδή το οράριο του τελείωσε, θα συνεχίσει την εξέταση σας αύριο; (γ) Για σκεφτείτε μια κλινική όπου προσλαμβάνεται ένας εξειδικευμένος ιατρός σε μια νέα εξέταση που οι υπόλοιποι υπάρχοντες ιατροί στην κλινική δεν γνωρίζουν να κάνουν και αν και υπάρχει το μηχάνημα για να γίνεται η εξέταση, ο νεοπροσλαμβανόμενος ιατρός τοποθετείται από τον διευθυντή σε άλλο αντικείμενο ή το μηχάνημα "χαλάει" ώστε να μην απειληθεί η "αξία" και το έργο των υπολοίπων; (δ) Για σκεφτείτε ότι μπορεί να προσλάβουμε νευροχειρουργό σε νοσοκομείο και να μην του "δίδεται" το δικαίωμα να χειρουργεί είτε λόγω μακρόχρονης απουσίας μηχανημάτων είτε λόγω άρνησης να συμμετέχει στο πρόγραμμα των χειρουργείων από το διευθυντή του χειρουργικού τομέα;  
Τα κριτήρια επιλογής του για πρόσληψη γίνονται πιο σύνθετα όταν δοκιμάσουμε να τον αξιολογήσουμε... Μας ενδιαφέρει και σε τι ποσοστό η ποσότητα και η ποιότητα στην εργασία του; πχ ποιος γιατρός είναι καταλληλότερος: αυτός που γράφει τη μέρα σε 50 ασθενείς χρόνια φάρμακα στο βιβλιάριο και δεν έχει κάνει κλινική εξέταση ούτε το 3% αυτών ή ο ιατρός που και αν λαμβάνουν χρόνια φαρμακευτική αγωγή, γράφει χρόνια φάρμακα σε 25 ασθενείς τη μέρα αλλά εξετάζει κλινικά το 50% αυτών; Γενικά μας ενδιαφέρει ένας ιατρός που κάνει γραμματειακό ή ιατρικό έργο; Και τι κριτήρια θα τηρήσουμε σε ένα διευθυντή κλινικής; Μας είναι καλύτερος αυτός ο διευθυντής που ξέρει να κάνει περισσότερα από ότι οι υφιστάμενοι του ιατροί με βάση την πλούσια εμπειρία του ή αυτός που έχει οργανώσει την κλινική και οι υφιστάμενοι του κάνουν εξειδικευμένες επεμβάσεις ή εξετάσεις που ο ίδιος μπορεί να μην ξέρει να διενεργεί και οι ασθενείς δεν χρειάζεται να μεταναστεύσουν σε άλλη μονάδα υγείας για μια εξειδικευμένη εξέταση; Προσέξτε ότι δεν έχω βάλει οικονομικούς δείκτες και παρουσιάζω μόνο ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες στον ιατρικό τομέα, βάλτε κόστος και διάρκεια νοσηλείας, κόστος επέμβασης-αποκατάστασης ασθενή και έχει κάνει αρκετά σύνθετο το σύστημα. Και μείναμε μόνο στους γιατρούς. Να βάλουμε και το υπόλοιπο προσωπικό μέσα;

Ίσως τα παραπάνω που είναι μια επιδερμική επαφή με την λήψη απόφασης για την πρόσληψη ή την αξιολόγηση ενός γιατρού σας φαίνεται δύσκολο, σκεφτείτε ότι το σημερινό ΕΣΥ δεν έχει κανένα κριτήριο αξιολόγησης με τέτοια χαρακτηριστικά. Όλα τα κριτήρια είναι υποκειμενικά εκτός του χρόνου προϋπηρεσίας. Σας λέω τώρα ότι η προϋπηρεσία μετά την ειδικότητα μετράει μόλις στο 15% της βαθμολογίας με την υπάρχουσα νομοθεσία. Πείτε μου εσείς τώρα, δεν θα θέλατε να είστε σε μια "κομματική" ομάδα για να επιβιώσετε; Έχει σημασία εάν θα είναι τοπική ή κεντρική η αξιολόγηση σε μια τέτοια περίπτωση; Για σκεφτείτε ότι η φήμη του διευθυντή μιας κλινικής απειλείται όταν προσληφθεί ένας νέος ιατρός με δεξιότητες που ο διευθυντής δεν ξέρει. Τι νομίζετε ότι θα γίνει; Είναι τύχη ή αναγκαιότητα ο κομματισμός σε μια τέτοια περίπτωση; Θα ήθελα να ακούσω ένα τεκμηριωμένο αντίλογο σε αυτό το ερώτημα.

Πάμε τώρα να δούμε την πραγματικότητα της πρωτοβάθμιας στις μεγάλες πόλεις. Αφήνοντας το ΕΣΥ είχα την ευκαιρία να γνωρίσω και αυτό το χώρο. Ας υποθέσουμε ότι ο καλός θε(ι)ος σας δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσετε μια σύμβαση έργου ορισμένου χρόνου σαν γιατρός θεραπευτής του ΙΚΑ. Τα κριτήρια με τα οποία επιλεχθήκατε είναι απολύτως μη αξιοκρατικά. Ούτε και θα ελέγξει ποτέ κανείς πόσο καλός ιατρός είστε. Υπάρχουν στατιστικά ανά γιατρό για το ΙΚΑ; όχι βέβαια. Και μην μου πείτε ότι τώρα παρακολουθούν την συνταγογραφία γιατί δεν παρακολουθούν το ιατρικό έργο του ιατρού του ΙΚΑ αλλά των ιατρών που έγραψαν συνταγές που πέρασε στο βιβλιάριο ο ιατρός του ΙΚΑ. Αλήθεια γιατί υπάρχουν περιφερειακά ιατρεία σε περιοχές (για όλα τα ταμεία) με πληθυσμό 1000 κατοίκους και κέντρα υγείας με πληθυσμό 3000 κατοίκους και ο οικογενειακός ιατρός του ΙΚΑ πρέπει να έχει γραμμένους πάνω του 2000 ή 3000 ασφαλισμένους του ΙΚΑ; Μπορεί να τους δει; Μπορεί να τους εξετάσει; Προλαμβάνει; Μόλις τον ευνούχισαν σαν ιατρό. Τι ξέρουν λοιπόν; Ότι ο ασφαλισμένος θα πάει αλλού, θα πληρώσει και ο ιατρός του ΙΚΑ θα πρέπει να γράψει τα φάρμακα στο βιβλιάριο. Ο ιατρός του ΙΚΑ θα πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ της κατακραυγής των ασφαλισμένων του ΙΚΑ εάν δεν γράψει τα φάρμακα και της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης εάν αφεθεί στην αδιάκριτη συνταγογραφία. Μήπως η σωτηρία είναι να έχει ένα κομματικό προστάτη που θα φροντίζει να μην τον αγγίζουν και να ανανεώνεται κάθε χρόνο η σύμβαση του; Αλήθεια τι θα κάνατε κι εσείς στη θέση του; Δεν είναι μια αναγκαιότητα ο κομματισμός στην υγεία;

Για σκεφτείτε ένα σενάριο (υπαρκτό στο εξωτερικό, επιστημονικής φαντασίας για την Ελλάδα) όπου ο ασθενής επιλέγει τον οικογενειακό του ιατρό κάθε χρόνο και πηγαίνει χωρίς να πληρώνει. Όπου κάθε ιατρός δεν πληρώνεται με μηνιάτικο αλλά με σταθερό ποσό για κάθε άτομο που τον επιλέγει. Το ποσό που πληρώνει ο ασφαλιστικός φορέας είναι σταθερό, εξαρτώμενο από τον αριθμό των ατόμων που έχουν επιλέγει τον κάθε ιατρό και δεν υπάρχει λόγος πλέον να περιορίσεις τους συμβλημένους ιατρούς με αυτό το σύστημα. Ας επιλέξει ο ασθενής τον ιατρό του, δεν θα κοστίσει παραπάνω όσοι γιατροί και να υπάρχουν καθώς το κόστος εξαρτάται από τον αριθμό των ασφαλισμένων. Μπορείς όμως εκεί να βάλεις δείκτες απόδοσης, να ελέγξεις την συνταγογραφία και να θέσεις κριτήρια καθώς δεν θα είναι στοιβαγμένοι ασθενείς σε ένα ιατρό. Αλλά τότε πως τα κομματικά στελέχη θα ΄χουν εξαρτώμενους ιατρούς από το κόμμα; Δεν είναι μια αναγκαιότητα ο κομματισμός στην υγεία;

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος και τι έχει καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση για την υγεία βλέπει ότι ο ΕΟΠΥ θα ακολουθήσει το μοντέλο του ΟΑΕΕ. Ακούγεται πολύ καλό εάν δεν ξέρεις τι γίνεται εκεί με τους θεραπευτές ιατρούς. Οι θεραπευτές ιατροί του ΟΑΕΕ επιλέγονται από τον ΟΑΕΕ και πληρώνονται κλιμακωτά και ο ασφαλισμένος επιλέγει τον ιατρό του μετά. Όμως μικρές λεπτομέρειες που διαφεύγουν είναι ότι ο κομματισμός είναι η μέθοδος επιλογής και καμιά αξιοκρατία δεν υπάρχει για να γίνεις θεραπευτής. Οι ασθενείς δεν μπορούν να σε επιλέξουν εάν δεν έχεις χριστεί θεραπευτής από τον κομματισμό που οδηγεί τον ΟΑΕΕ να σε επιλέξει. Αν γίνεις θεραπευτής, ο αριθμός των ασθενών σου και η διαχείριση των νοσημάτων που κάνεις (όσο είναι ορατή από την ηλεκτρονική συνταγογραφία) μπορεί να σε αξιολογήσει μερικώς. Μερικώς, γιατί ο κομματισμός επιβιώνει και κάθε ανανέωση είναι μια σχέση εξάρτησης από τον κομματισμό. Ταυτόχρονα, αυτό δεν είναι ελεύθερη επιλογή γιατρού, γιατί οι γιατροί που επιλέγονται είναι περιορισμένοι σε αριθμό, κάποιοι χάρις τον κομματισμό μπορούν και λαμβάνουν το ίδιο μηνιαίο αντιμίσθιο με άλλους που έχουν διπλούς-τριπλούς ασθενείς να τους έχουν επιλέξει. Ας μην μιλήσουμε για τα εξαιρετικά χαμηλά αντιμίσθια που δίνει ο ΟΑΕΕ και ο μόνος λόγος που έχει ιατρούς είναι ότι δεν έχει συνταξιούχους αλλά κατά βάση υγιή πληθυσμό. Για προληπτικές πράξεις δεν το συζητάμε, ο τρόπος που λειτουργεί ο ΟΑΕΕ με τους θεραπευτές ορίζει μια βασική αρχή: "Ο ασθενής πρέπει να έρχεται όσο το δυνατόν λιγότερο στο ιατρείο" και το αποτέλεσμα είναι ότι η πρόληψη, οι εμβολιασμοί, κλπ είναι κάτι άγνωστο ή σχετιζόμενο με τις μίζες των φαρμακευτικών και των εργαστηρίων. Αναρωτιέται κανείς συνεπώς γιατί δεν επιλέγεται ένα δοκιμασμένο μοντέλο στο εξωτερικό όπου ο ιατρός πληρώνεται κατά κεφαλή ετήσιο ή μηνιαίο ποσό και για συγκεκριμένες (κατά βάση προληπτικής ιατρικής πράξεις-εμβολιασμούς) κατά πράξη. Βαρέθηκα όμως να γράφω ότι ο κομματισμός στην Ελλάδα είναι μια αναγκαιότητα.

matakias:

Προτεραιότητες για την αναμόρφωση
Η. ΜΟΣΙΑΛΟΣ | Κυριακή 19 Μαρτίου 2000


Την τελευταία δεκαετία οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας δεν αποτέλεσαν κυβερνητική προτεραιότητα στην Ελλάδα. Κατ' ουσίαν υιοθετήθηκε μια πολιτική διαχείρισης των χρόνιων προβλημάτων του ΕΣΥ χωρίς σημαντικές τομές και παρεμβάσεις.

Παρά ταύτα η πρόοδος στους μακροοικονομικούς δείκτες και η πιθανή είσοδος της χώρας στη ΟΝΕ δημιουργούν εύλογες προσδοκίες ότι η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 9ης Απριλίου θα επικεντρωθεί στα προβλήματα του κοινωνικού τομέα και θα υλοποιήσει ένα ευρύ πρόγραμμα αλλαγών. Είναι όμως ανάγκη να γίνει κατανοητό ότι η μεταρρύθμιση του κοινωνικού τομέα παρουσιάζει σημαντικές ιδιομορφίες ακόμη και σε πολύ πιο ανεπτυγμένα κράτη, όπου η δημόσια διοίκηση έχει ισχυρή παράδοση αποτελεσματικότητας. Και αυτό γιατί η προώθηση και η υλοποίηση ριζικών αλλαγών προϋποθέτουν τον συνδυασμό επικοινωνιακής αποτελεσματικότητας, οικοδόμησης εμπιστοσύνης στους νέους θεσμούς, τεχνικών γνώσεων και επάρκειας εξειδικευμένου προσωπικού αλλά και την ύπαρξη φορέων αυτόνομων από πολιτικές σκοπιμότητες.

Ποιες όμως θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της επόμενης κυβέρνησης; Συνοπτικά οι παρεμβάσεις και οι μεταρρυθμίσεις είναι ανάγκη να περιλαμβάνουν τους εξής τομείς: Πολιτική για τη δημόσια υγεία. Χρηματοδότηση του ΕΣΥ. Οργάνωση και διοίκηση των υπηρεσιών υγείας. Αναβάθμιση της ποιότητας και εκπαίδευση του προσωπικού. Εν ολίγοις θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα συγκροτημένο σχέδιο βελτιωτικών αλλαγών στο σύστημα υγείας με έμφαση στην υγειονομική ενημέρωση και στην πρόληψη. Μερικές προτάσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κατεύθυνση αυτή είναι οι ακόλουθες:

Τα κύρια ασφαλιστικά ταμεία και η κυβέρνηση μεταβιβάζουν τους πόρους που προορίζουν για την υγεία σε ένα ενοποιημένο Ταμείο, με αποκεντρωμένη εσωτερική διάρθρωση, το οποίο είναι υπεύθυνο για την αγορά υπηρεσιών υγείας. Το Ταμείο αυτό είναι ο αποκλειστικός αγοραστής υπηρεσιών υγείας και υπόκειται στον άμεσο έλεγχο του υπουργού Υγείας αλλά δεν αποτελεί τμήμα του υπουργείου. Οι πολίτες που ανήκουν στο ενιαίο Ταμείο έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν τον δικό τους οικογενειακό γιατρό, ο οποίος είναι σε θέση να παρέχει συνεχή ιατρική παρακολούθηση και να παραπέμπει σε όσες ειδικευμένες υγειονομικές υπηρεσίες χρειάζονται.

Το υπουργείο Υγείας αναδιαρθρώνεται σε επιτελικό όργανο στρατηγικού σχεδιασμού και εκτίμησης των αναγκών υγείας του ελληνικού πληθυσμού. Παράλληλα το ΕΣΥ αποκτά αυτόνομη διεύθυνση με αποκεντρωμένη εσωτερική δομή.

Τα νοσοκομεία παραμένουν στην κυριότητα του Δημοσίου αλλά έχουν την ευελιξία να διαχειρίζονται τους πόρους τους, επιλέγοντας ανάμεσα σε διαφορετικές εναλλακτικές λύσεις, χωρίς να χρειάζεται η άδεια κάποιας υπερκείμενης αρχής. Μακροπρόθεσμα οι εργαζόμενοι των νοσοκομείων παύουν να είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Λαμβάνονται επίσης εκείνα τα απαραίτητα μέτρα για την ορθολογική κατανομή των νοσοκομειακών κλινών ανάλογα με τις προτεραιότητες και τις ανάγκες κάθε νοσοκομείου. Τα τμήματα ατυχημάτων και επειγόντων περιπτώσεων αναπτύσσονται ανεξάρτητα από τη λειτουργία των εξωτερικών ιατρείων. Προβλέπεται, τέλος, ολόκληρο φάσμα μέτρων που θα στοχεύουν στην αναβάθμιση της ποιότητας και της εξασφάλισης αξιοπρεπούς νοσηλείας σε όλους τους έλληνες πολίτες.

Οσον αφορά το προσωπικό του ΕΣΥ (γιατρούς, νοσηλευτές, διοικητικούς), το σύστημα μετακινείται από τη νοοτροπία των παθητικών κινήτρων (συμμόρφωση σε κανονισμούς, που συνήθως καταπατούνται), σε σύστημα ενεργητικών κινήτρων που συνδέουν την επιστημονική και διοικητική εξέλιξη και την αμοιβή με αυστηρώς αξιοκρατικά κριτήρια προσφοράς ποιοτικών υπηρεσιών. Πολλοί ισχυρίζονται ότι τα προβλήματα του τομέα υγείας μπορούν να λυθούν είτε με διακομματική συναίνεση είτε με την ύπαρξη της απαραίτητης πολιτικής βούλησης. Δυστυχώς, όπως έχει δείξει και η πείρα πολλών άλλων χωρών, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες σχετικά με τις δυσκολίες που συνεπάγεται ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα, όπου η δημόσια διοίκηση δεν έχει ισχυρή παράδοση αποτελεσματικότητας και αυτονομίας από πολιτικές πιέσεις. Οι προεκλογικές διακηρύξεις των κομμάτων παραμένουν εξαιρετικά ασαφείς ενώ είναι πασιφανής η έλλειψη της κρίσιμης μάζας ανθρώπινου δυναμικού που θα ήταν διατεθειμένο να υλοποιήσει τις όποιες μεταρρυθμίσεις. Σε ποια βάση μπορεί να υπάρξει λοιπόν η διακομματική συναίνεση και ποιοι θα είναι αυτοί που θα κληθούν να υλοποιήσουν τις σημαντικές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις;



Διαβάστε περισσότερα: Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Gatekeeper:
Η.Μοσιαλος - facebook


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Πλοήγηση

[0] Λίστα μηνυμάτων

[#] Επόμενη σελίδα