Η ιδιωτικοποίηση των δικτύων.

[Argirios Argiriou]

11-03-11
Καθημερινή,
Tου Πάσχου Μανδραβέλη.

Το κακό είναι ότι ο Διαχειριστής Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣΜΗΕ Α.Ε.) γίνεται θυγατρική της ΔΕΗ. Το χειρότερο είναι ότι θα ιδιωτικοποιηθεί σε ποσοστό 49%. Και δεν είναι μόνο η ΓΕΝΟΠ που οδηγεί τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι και η κακή οικονομική συγκυρία που δεν μάς επιτρέπει να κάνουμε επιλογές που θα αποδώσουν σε βάθος χρόνου.

Να ξεκαθαρίσουμε κατ’ αρχήν ότι η αγορά έχει θετικά αποτελέσματα εκεί που εκ των πραγμάτων δεν δημιουργείται μονοπώλιο ή ολιγοπώλιο. Παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, υπηρεσίες τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών κ.λπ. μπορούν να κάνουν πολλοί. Τη διανομή αυτών των υπηρεσιών ένας. Το δίκτυο της ΔΕΗ, του ΟΤΕ, του ΟΣΕ, είναι εκ των πραγμάτων φυσικά μονοπώλια. Ενα κρατικό μονοπώλιο είναι κακό. Ενα ιδιωτικό μονοπώλιο χειρότερο. Στην πρώτη περίπτωση υφίσταται κάποιος κοινωνικός έλεγχος. Αυτός είναι μεν στρεβλός, διότι εκ των πραγμάτων παρεμβάλλεται αυτό το σκοτεινό κουτί που λέγεται κράτος και οι μηχανισμοί του δημιουργούν διαφορετική ατζέντα από τις επιδιώξεις της κοινωνίας, αλλά έστω και στρεβλός ο έλεγχος είναι υπαρκτός. Στη δεύτερη περίπτωση του ιδιωτικού μονοπωλίου δεν υφίσταται καν ο κοινωνικός έλεγχος της αγοράς.

Στην Ελλάδα αγαπάμε τόσο πολύ τον κρατισμό που φτάνουμε στο αντίθετο άκρο. Στην προσπάθειά μας να κρατήσουμε τα πάντα κρατικά, καταλήγουμε να ιδιωτικοποιούμε ακόμη κι εκείνα που θα έπρεπε να μείνουν υπό κοινωνικό έλεγχο. Επειδή το κράτος είναι κακός επιχειρηματίας, σωρεύει διαρκώς χρέη και ελλείμματα. Αυτά κάποια στιγμή γίνονται δυσβάσταχτα και οδηγούμαστε σε εσπευσμένες και άκριτες ιδιωτικοποιήσεις. Ετσι, αντί να ιδιωτικοποιήσουμε το 100% των υπηρεσιών του ΟΤΕ (που προσφέρουν πλέον και άλλοι), ιδιωτικοποιήσαμε κατά 80% τον ΟΤΕ μαζί με το δίκτυο. Σήμερα, αντί να ανοίξουμε την αγορά της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος ιδιωτικοποιώντας το 100% των μονάδων (φροντίζοντας, βέβαια, να μην δημιουργηθούν τεχνητά μονοπώλια) η κυβέρνηση ιδιωτικοποιεί το 49% του ΔΕΣΜΗΕ. Ετσι δημιουργείται η ψευδαίσθηση του κρατικού ελέγχου επί του δικτύου. Επειδή όμως τα άλλα κομμάτια της ΔΕΗ θα παραμείνουν αντιπαραγωγικά, για να καλυφθούν οι επερχόμενες ζημιές σύντομα θα ιδιωτικοποιηθεί και άλλο μερίδιο της διαχειρίστριας εταιρείας, δημιουργώντας ένα ακόμη ιδιωτικό μονοπώλιο.

Είναι κατανοητή η δύσκολη δημοσιονομική συγκυρία, η οποία μαζί με τις πιέσεις της ΓΕΝΟΠ, οδηγούν σε τέτοιες μπερδεμένες και επιζήμιες για τη χώρα αποφάσεις. Η καθαρή επιλογή, δηλαδή να παραμείνει ο ΔΕΣΜΗΕ κρατικός και ανεξάρτητος, απαιτεί εκταμίευση 1,7 δισ. ευρώ για την αγορά του δικτύου της ΔΕΗ από το κράτος. Ομως αυτά τα λεφτά θα μπορούσαν να βρεθούν από τις ιδιωτικοποιήσεις των μονάδων της ΔΕΗ, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε συγκρούσεις με την αλλοπρόσαλλη ΓΕΝΟΠ.

Το νομοσχέδιο πρέπει να αποσυρθεί για ένα επιπλέον λόγο. Θα γυρίσει, όπως ο βασικός μέτοχος, ως απαράδεκτο από την Ε.Ε. Δεν μπορεί ένας πάροχος (ακόμη κι αν αυτός είναι η ΔΕΗ) να έχει προνομιακό μερίδιο στο δίκτυο και να απαγορεύεται στους υπόλοιπους να αγοράσουν έστω μια μετοχή. Νοθεύεται -με ασυγχώρητο για την Ε.Ε. τρόπο- ο ανταγωνισμός, κάτι που θα κάνει και αυτό το νομοσχέδιο βραχύβιο.
 



Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος