Καθεστώς ασφάλισης και σύνταξης. Τι ισχύει τελικά;

[Argirios Argiriou]

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 14.12.2008

Την ώρα που τα μετοχικά χαρτοφυλάκιά τους βρίσκονται σε διαρκή πτώση, με απώλειες που φτάνουν το 70% της αξίας και το σύνολο της περιουσίας τους ακολουθεί καθοδική τροχιά, τα ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας αδυνατούν να προστατέψουν από την απαξίωση μία δημόσια περιουσία που μέχρι τα τέλη του 2006 υπολογιζόταν σε 29 δισ. ευρώ και σήμερα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, δεν ξεπερνάει τα 23 δισ.

Οχι μόνο δεν μπορούν –ως ο μοναδικός συλλογικός θεσμικός επενδυτής– να αναβαθμίσουν το ρόλο τους στη συγκυρία ενισχύοντας τα αποθεματικά τους, αλλά υπόκεινται και σε νέες απώλειες από τη δέσμευση των διαθεσίμων τους στα χαμηλά επιτόκια της Τραπέζης της Ελλάδος. Υποχρεωμένα να καταθέτουν στην Κεντρική Τράπεζα διαθέσιμα που ξεπερνούν το ποσό των 13 δισ. ευρώ, χάνουν τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ.

Τα διαθέσιμα των Ταμείων αντιστοιχούν σχεδόν στο μισό από το «πακέτο θωράκισης» της ελληνικής οικονομίας ή περίπου δύο φορές στην κεφαλαιοποίηση της Εθνικής Τράπεζας και παραμένουν δεσμευμένα σε ένα επιτόκιο που δεν υπερβαίνει το 3%-3,5%, την ώρα που οι εμπορικές τράπεζες δίνουν 7% έως και 8%. Η αδυναμία της κυβέρνησης, των συναρμόδιων υπουργείων Οικονομίας και Οικονομικών και Απασχόλησης, αλλά και της Διοίκησης της Τραπέζης της Ελλάδος να αναπροσαρμόσουν το πλαίσιο για τις καταθέσεις των Ταμείων, δημιουργεί εύλογη ανησυχία για την ικανότητα των αντανακλαστικών σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, όταν ακόμη και οι πλέον ζημιογόνες ΔΕΚΟ κατορθώνουν να εξασφαλίσουν σήμερα τις καλύτερες συνθήκες για την κατάθεση των χρημάτων τους.

Ομηροι ακραίας λογικής

Σε αυτές τις συνθήκες, όταν ακόμη και ο ΟΣΕ παρά τα άνω των 7 δισ. ευρώ χρέη κατορθώνει να εξασφαλίζει επιτόκιο καταθέσεων 8% και η ΔΕΗ με ζημίες 244 εκατ. ευρώ (στο εννεάμηνο) απολαμβάνει επιτόκιο καταθέσεων 7%, οι διοικήσεις των Ταμείων αρκούνται να παρατηρούν τη συνεχιζόμενη απαξίωση της περιουσίας τους. Για να αντιληφθεί κανείς τι σημαίνουν οι επιτοκιακές απώλειες για το ασφαλιστικό σύστημα, αρκεί να αναλογιστεί ότι το ποσό των 500 εκατ. που χάνεται επειδή δεν αναπροσαρμόζονται οι κανόνες στις νέες συνθήκες που έχει δημισυργήσει η κρίση θα αρκούσε για να καλυφθεί το μεγαλύτερο τμήμα από το έλλειμμα των 700 εκατ. ευρώ που καταγράφει το 2008 ο προϋπολογισμός του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών ή για να πληρωθούν τα εφ’ άπαξ των δημοσίων υπαλλήλων στο Ταμείο Πρόνοιας, που τελεί υπό κατάρρευση και χρειάζεται άμεσα 550 εκατ. ευρώ.

Παρ’ ότι το θέμα έχει τεθεί προς συζήτηση από την αρμόδια για την εποπτεία των Ταμείων υπουργό Απασχόλησης κ. Φάνη Πάλλη - Πετραλιά, ο μηχανισμός που περιβάλλει την όλη εποπτεία των Ταμείων αποδεικνύεται δυσκίνητος, αμήχανος να προτείνει ένα «σχέδιο σωτηρίας» για την απομείωση των κεφαλαίων που αποτελούν τις μελλοντικές συντάξεις. Ακόμη και η ενεργοποίηση του νέου επενδυτικού πλαισίου των Ταμείων καθυστερεί λόγω της απουσίας υπουργικής απόφασης την οποία ακόμη αναμένουν οι διοικήσεις των Ταμείων ώστε να προχωρήσουν στις διαγωνιστικές διαδικασίες για την πρόσληψη επενδυτικών συμβούλων.

Διπλό πρόβλημα

Το πρόβλημα είναι διττό. Τα Ταμεία δεν είναι μόνο ένα σύνολο προβλημάτων που διογκώνονται ακόμη περισσότερο μετά τις ενοποποιήσεις. Ταυτοχρόνως αποτελούν και τον μοναδικό συλλογικό θεσμικό επενδυτή που διαθέτει η ελληνική οικονομία. Θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο όχι μόνο για την προστασία της περιουσίας τους, αλλά και για το σύνολο της οικονομίας, μέσω της διασποράς επενδύσεων σε κλάδους, τομείς και επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας. Ενας τέτοιος ρόλος προϋποθέτει πολιτικές πρωτοβουλίες, τεχνοκρατική επάρκεια διοικήσεων, επικαιροποιημένα στοιχεία για την περιουσία. Ακόμη και σήμερα, τα Ταμεία δεν έχουν τεχνοκράτες παρά μόνον νέους προέδρους που ασχολούνται περισσότερο με το πού και πώς θα μπουν τα νέα γραφεία στους ενοποιημένους χώρους. Ακόμη και τα στοιχεία και τα μεγέθη της περιουσίας που διαθέτει το υπουργείο Απασχόλησης φτάνουν μέχρι τα τέλη του 2006.

Κακοποιημένα επί δεκαετίες στο παρελθόν από τα μηδενικά επιτόκια και πρόσφατα από το σκάνδαλο των ομολόγων, τα ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας παραμένουν και σήμερα ο πιο αδικημένοι επενδυτές. Ομηροι της ίδιας ακραίας λογικής, που το 2006 τα ανάγκασε να ρευστοποιήσουν τίτλους υψηλών αποδόσεων του Δημοσίου για να τοποθετήσουν 1,2 δισ. ευρώ αποθεματικά στα «τοξικά» δομημένα προϊόντα και σήμερα τα καθηλώνει στην απραξία και στην απομείωση της περιουσίας τους.

Βεβαίως, τα Ταμεία είναι και πρέπει να είναι όχι μόνο θεσμικός, αλλά και συντηρητικός επενδυτής. Αυτό επιτάσσει η φύση τους ως διαχειριστές μιας δημόσιας περιουσίας που εγγυάται τις συντάξεις. Γι’ αυτόν τον λόγο, εκείνοι που έχουν την ευθύνη της εποπτείας και εγγυώνται την υγεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, πρωτίστως η Τράπεζα της Ελλάδος, που στην υπόθεση των δομημένων ομολόγων αποποιήθηκε των ευθυνών της, θα μπορούσαν να υποδείξουν με συγκεκριμένο και ασφαλή τρόπο πώς μπορουν τα Ταμεία να αυξήσουν τις αποδόσεις τους.

Οι ευθύνες των προέδρων

Είναι αλήθεια ότι και στο παρελθόν η Τράπεζα της Ελλάδος αντιμετώπιζε αρνητικά οτιδήποτε θα της αποστερούσε να διατηρεί τον πρώτο ρόλο στην αξιοποίηση των διαθεσίμων των Ταμείων. Μάλιστα ο πρώην διοικητής του ΙΚΑ κ. Μ. Νεκτάριος είχε αντιμετωπίσει τεράστιες αντιστάσεις από την τότε διοίκηση της ΤτΕ για τη δημιουργία της ΑΕΔΑΚ των ασφαλιστικών Ταμείων. Στην πραγματικότητα, η ΑΕΔΑΚ θα ήταν ακόμη στα χαρτιά –όπως έμεινε τόσα και τόσα σχέδια– εάν ο τότε διοικητής του ΙΚΑ δεν είχε τη στήριξη του τέως πρωθυπουργού κ. Κ. Σημίτη. Παρ’ όλα αυτά, το εγχείρημα παρέμεινε ημιτελές αφού στην ΑΕΔΑΚ δεν κατόρθωσαν να ενταχθούν και τα υπόλοιπα ασφαλιστικά Ταμεία, λόγω των αντιρρήσεων της Κεντρικής Τράπεζας.

Αλλά και οι νέοι πρόεδροι και διοικητές των Ταμείων έχουν σοβαρή ευθύνη όταν, απλώς, περιορίζονται στο ρόλο του υπαλλήλου των υπουργείων Οικονομίας και Απασχόλησης και μάλιστα με υψηλότερες αμοιβές από το παρελθόν. Το αυτοδιοίκητο που επικαλείται η κυβέρνηση για τους ασφαλιστικούς φορείς, πρακτικά δεν εκδηλώθηκε ούτε όταν έπρεπε τα ασφαλιστικά Ταμεία να διατηρήσουν τις θέσεις τους στην Εθνική Τράπεζα ούτε όταν όφειλαν να αποφύγουν τις επενδύσεις σε τοξικά προϊόντα. Παρ’ όλα αυτά, δεν λείπουν και οι εξαιρέσεις. Ελάχιστοι από τους νέους διοικητές των Ταμείων, αντιλαμβανόμενοι το οικονομικό χάος που παρέλαβαν με την ανάληψη των καθηκόντων τους, αναζητούν διέξοδο διαφυγής από το τέλμα στο οποίο οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια τα οικονομικά τους. Βλέποντας ως πιθανό το ενδεχόμενο να μην εκπληρώσει ο κρατικός προϋπολογισμός τις χρηματοδοτικές του υποχρεώσεις μέσα στο 2009, επεξεργάζονται προτάσεις ακόμη και για αύξηση των επενδύσεων των Ταμείων στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής, του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Αγροτικής με διακράτηση των μετοχών τουλάχιστον για μία τριετία.

Η πρόταση υποστηρίζεται, κατά πληροφορίες, από τον πρόεδρο του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών κ. Παπαθανασίου, αλλά, επί του παρόντος, ουδεμία τύχη έχει να γίνει αποδεκτή από τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, έστω κι αν υπήρξε στενός του συνεργάτης στο παρελθόν. Πολύ περισσότερο που μια ενίσχυση της θέσεως των ασφαλιστικών Ταμείων στις πάλαι ποτέ τράπεζες δημοσίου συμφέροντος θα επιβεβαίωνε την αποτυχία του μοντέλου εισόδου των ξένων funds στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΤΕ. Μοντέλο το οποίο υποστηρίχθηκε από τον υπουργό, αλλά απομυθοποιείται καθημερινά με τη διαρκή αποχώρηση των αντισταθμιστικών κεφαλαίων hedge funds από τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες.

Οκτώ δισ. έλλειμμα του ΙΚΑ σε Υγεία και επικουρικό το 2009

Δεν είναι μόνο το Ταμείο των Ελεύθερων Επαγγελματιών που ζητεί τρόπους μακροπρόθεσμων επενδύσεων, εκλιπαρώντας κάθε τόσο το υπουργείο Οικονομικών για τη χρηματοδότηση των συντάξεων. Σοβαρά προβλήματα στην καταβολή των συντάξεων δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσει μέσα στο 2009 και το ΙΚΑ. Μετά τη συγχώνευση των έξι Ταμείων (ΗΣΑΠ, Εθνικής, Τραπέζης της Ελλάδος, ΟΤΕ, ΕΤΒΑ, ΤΑΠΑΕ) και την επιβάρυνση του ΙΚΑ με τη χορήγηση συντάξεων σε επιπλέον 72.000 δικαιούχους των πρώην ειδικών φορέων, το μεγαλύτερο Ταμείο της χώρας εξαρτάται απόλυτα από τη χρηματοδότηση των τραπεζών και του κρατικού προϋπολογισμού. Με δεδομένη την αιμορραγία που του προκαλεί ο κλάδος Υγείας, ο οποίος για το 2009 θα καταγράψει έλλειμμα τουλάχιστον 1,491,73 δισ. ευρώ και στηριζόμενο στις εισπράξεις που κάνει, αλλά δεν καταβάλλει σε ΟΑΕΔ, Εστία και Εργατική Κατοικία, αναμένεται να αντιμετωπίσει πρόβλημα καταβολής των συντάξεων από τον Μάρτιο. Ταυτοχρόνως συνεχίζει να απομυζά το Ταμείο των επικουρικών συντάξεων, ένα Ταμείο - φάντασμα στο οποίο το ΕΤΑΜ οφείλει 6,5 δισ. ευρώ και για το οποίο δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για καταβολή μέρους της οφειλής. Τις τελευταίες ημέρες, το κλίμα στο ΙΚΑ έγινε πιο βαρύ λόγω της σύγκρουσης του διοικητού κ. Γ. Μέργου με την αρμόδια υπουργό κ. Φάνη Πάλλη - Πετραλιά, με αφορμή τις θέσεις του τελευταίου για τη θετική στάση που κράτησε στην πρόταση του προέδρου του ΕΒΕΑ κ. Κ. Μίχαλου περί μείωσης του χρόνου εργασίας με αντίστοιχη μείωση των αποδοχών, λόγω της κρίσης. Το επεισόδιο δεν ήταν παρά η συνέχεια μιας προηγούμενης διένεξης που είχε η υπουργός με τον διοικητή του ΙΚΑ όταν ο τελευταίος δίσταζε επί μακρόν να χορηγήσει ασφαλιστική ενημερότητα για να προχωρήσει η χρηματοδότηση της Ελληνικής Κλωστοϋφαντουργίας (του ομίλου Λαναρά). Το βέβαιο είναι ότι το ΙΚΑ, μπροστά και στο ενδεχόμενο να μειώσει τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές και χωρίς να εκδηλώνεται ουδεμία πρόθεση για τη διεκδίκηση έστω και μέρους από τα 6,5 δισ. ευρώ παλαιών ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, έχει εισέλθει σε μία περίοδο βαθύτατης κρίσης. Εάν δεν έχει φανεί ακόμη, οφείλεται στη δυναμική της συγκυρίας που κάνει οτιδήποτε άλλο να φαίνεται υποδεέστερο.

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14-12-08
 
 Η απουσία πλαισίου και συμβούλων για επένδυση των, έστω και μειωμένων, διαθεσίμων τους κοστίζει απώλεια 500 εκατ. ετησίως
Της Χριστινας Κοψινη

«Την 1η Οκτωβρίου θα κόψουμε κορδέλες», έλεγε στις αρχές του καλοκαιριού η υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κ. Φάνη Πάλλη - Πετραλιά, περιχαρής για την ψήφιση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή.

Οι κορδέλες δεν κόπηκαν ούτε την 1η Οκτωβρίου, αλλά ούτε και την 1η Δεκεμβρίου. Τα εγκαίνια των νέων γραφείων δεν έγιναν ποτέ για έναν απλούστατο λόγο. Εκτός από μεμονωμένες μετακινήσεις κάποιων υπαλλήλων, δεν έγινε ούτε μία από τις περίφημες μετεγκαταστάσεις των νέων Ταμείων σε ενιαίους χώρους. Ακόμη και οι ιστορικά αισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό ούτε σε 15 χρόνια.

Μπορεί κάποιοι πρόεδροι να αναλώνονται καθημερινά με την εξεύρεση νέων γραφείων για τους συνεργάτες και τους συμβούλους, αλλά είναι βέβαιο ότι το πρόβλημα του νέου ασφαλιστικού χάρτη δεν είναι το κτιριακό. Διότι, πράγματι, τα 133 Ταμεία και ενοποιήθηκαν και μειώθηκαν σε δεκατρία. Μόνο που ενοποιήθηκαν και τα προβλήματα για το προσωπικό τους και τους ασφαλισμένους. Μια νέα, ακόμη πιο δυσκίνητη γραφειοκρατία άρχισε να κάνει την εμφάνισή της, προκαλώντας καθυστερήσεις σε συντάξεις και παροχές κάθε είδους. Μάλιστα, φαίνεται ότι κάποια ζήλεψαν το Ταμείο Πρόνοιας του Δημοσίου που έχει εκκρεμότητα ικανοποίησης 15.000 αιτήσεων για εφ' άπαξ και αποφάσισαν να το μιμηθούν. Με πρώτο το πρώην Ταμείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων (ΤΑΞΥ) που διατηρεί 4.000 αιτήσεις για εφ' άπαξ σε εκκρεμότητα. Τώρα οι ασφαλισμένοι πρέπει να συνηθίσουν στην ιδέα ότι αντί για τους 3-5 μήνες που περίμεναν θα είναι σε αναμονή 11-12 μήνες για να ικανοποιηθεί το αυτονόητο συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Χρυσές εποχές και πάλι για τους δικηγόρους, στους οποίους θα προστρέξουν και οι ασφαλισμένοι του πρώην Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορικών Καταστημάτων όταν αντιληφθούν ότι πρέπει να περιμένουν ακόμη και 14 μήνες έως ότου δουν στον τραπεζικό τους λογαριασμο την επικουρική σύνταξη που δικαιούνται.

Το προσωπικό σηκώνει τα χέρια ψηλά. Σε ορισμένα Ταμεία, όπως το ΤΑΤΤΑ, όσοι υπάλληλοι δεν μετακινήθηκαν πρέπει να δουλεύουν για δύο, αφού τώρα υπάρχουν περισσότερα λογιστήρια και επιτελικές λειτουργίες. Επί παραδείγματι, στον νέο φορέα πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα (ΤΑΠΙΤ) απασχολούνται 125 υπάλληλοι για την εξυπηρέτηση 800.000 ασφαλισμένων, ενώ το Ταμείο Πρόνοιας των δημοσίων υπαλλήλων, εκτός από τη χρεοκοπία του, πρέπει να αντιμετωπίσει και τη μεγάλη αύξηση στους ασφαλισμένους που αποχωρούν από τις υπηρεσίες. Το 2008 οι νέοι συνταξιούχοι του Δημοσίου αναμένεται να ανέλθουν σε 26.000, ενώ το 2007 ήταν 20.700 και το 2006 συνταξιοδοτήθηκαν 14.800 δημόσιοι υπάλληλοι. Ανυπέρβλητο είναι και το πρόβλημα των εσόδων διότι, όπως ομολογούν οι υπηρεσιακοί παράγοντες, με τη σύγχυση που επικρατεί μόνο οι πολύ συνειδητοποιημένοι εργοδότες καταβάλλουν εισφορές... ακόμη.

Βεβαίως, το οικονομικό πρόβλημα των Ταμείων είναι ευρύτερο και δεν οφείλεται μόνο στα τεχνικά προβλήματα που δημιούργησε η ενοποίηση πολυάριθμων προβληματικών φορέων. Τα Ταμεία χάνουν καθημερινά από τους νέους που προσλαμβάνονται χωρίς ασφάλιση, με stage, από την πτώση των μετοχών, από την καθήλωση των διαθεσίμων τους στα επιτόκια της Τραπέζης της Ελλάδος, αλλά και από την απουσία προσανατολισμού στις ευκαιρίες που δημιουργεί η συγκυρία. Μόλις πρόσφατα, ο νέος πρόεδρος του Ταμείου Τύπου (ΕΤΑΠ) ανακοίνωσε ότι η περιουσία ανέρχεται σε 1,68 δισ. ευρώ και υπενθύμισε ότι το επιτόκιο για τα διαθέσιμα στην Τράπεζα της Ελλάδος δεν υπερβαίνει το 3,8% όταν στην αγορά θα μπορούσε, έστω και για ένα τμήμα, να εξασφαλίσει αποδόσεις έως και 8%. Αλλά ποιος να ασχοληθεί σοβαρά σήμερα με τόσο σημαντικά ζητήματα, όπως είναι η δημόσια περιουσία των μελλοντικών συντάξεων;


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

 

[Argirios Argiriou]

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14-12-08
 
 Το μέγεθος της κρίσης στο Ταμείο Πρόνοιας Δημόσιων Υπαλλήλων εκδηλώθηκε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τελευταίας ασφαλιστικής μεταρρύθμισης και αποτελεί την καλύτερη απόδειξη της αναποτελεσματικότητάς της, αφού δεν κατόρθωσε να αγγίξει τη ρίζα του προβλήματος.

Η χρεοκοπία εκδηλώθηκε με την πλήρη αδυναμία ικανοποίησης 15.020 συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων που είχαν υποβάλει αιτήσεις για τη χορήγηση του εφ’ άπαξ βοηθήματος. Για την καταβολή απαιτούνται τουλάχιστον 650 εκατ. ευρώ, όταν οι μηνιαίες εισφορές, ύψους 25 εκατ. ευρώ επαρκούν για να καλύψουν μόλις τις 600 αιτήσεις.

Το ΤΠΔΥ, ακόμη κι αν αποφάσιζε σήμερα να ρευστοποιήσει τις μετοχές του, αξίας 101 εκατ. ευρώ, προσθέτοντας τα μετρητά που διαθέτει ύψους 5,2 εκατ. ευρώ, δεν θα μπορούσε να πληρώσει τις υποχρεώσεις προς τους ασφαλισμένους.

Ανατρέχοντας την ιστορία του, μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς με ποιο τρόπο επωμίστηκε δαπάνες μιας κρατικής πολιτικής χωρίς να διαθέτει τους απαραίτητους πόρους για να την ασκήσει. Και όχι μόνον. Τα βάρη που επιφορτίστηκε για την καταβολή εφ’ άπαξ και σε ασφαλισμένους που δεν είχαν καταβάλει ποτέ εισφορές ακύρωσαν την αρχή της ανταποδοτικότητας που καθόριζε τη λογική της λειτουργίας του.

Με αυτόν τον τρόπο το Ταμείο Πρόνοιας με 300.000 μέλη δημοσίους υπαλλήλους, χωρίς επιχορήγηση και κοινωνικούς πόρους μετά το 1994, μεταβλήθηκε σε ελλειμματικό. Ο μοναδικός του πόρος προέρχεται από τη μηνιαία εισφορά των ασφαλισμένων.

Ωστόσο, η αρχή της ανταποδοτικότητας του Ταμείου παραβιάστηκε με το «κόλπο» της αναγνώρισης της προϋπηρεσίας και με διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις. Η παραβίαση της ανταποδοτικότητας ξεκίνησε το 1984, με τον νόμο 1476 ο οποίος νομιμοποίησε χιλιάδες συμβασιούχους, εντάσσοντάς τους υποχρεωτικά στην ασφάλιση του εφ’ άπαξ και με δικαίωμα να προσμετρούν όλη την προϋπηρεσία στην ασφάλισή τους. Ακόμη και σήμερα, υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που υποχρεώνουν το Ταμείο να καταβάλλει εφ’ άπαξ και σε όσους πριν από τη μονιμοποίηση είχαν διατηρήσει συνταξιοδοτικό φορέα το ΙΚΑ, χωρίς ποτέ να έχουν καταβάλει εισφορές για το Ταμείο.

Ανάλογα βάρη, χωρίς να έχει προηγηθεί η καταβολή εισφορών, αποκτά το ΤΠΔΥ και για τους εκπαιδευτικούς των ιδιωτικών σχολείων που μονιμοποιούνται με τον Νόμο 1600/86, για τους εργαζομένους στο ΕΣΥ, αλλά και για χιλιάδες συμβασιούχους που μονιμοποιήθηκαν με τον νόμο 2190/94. Μεγάλη ήταν και η επιβάρυνση που υπέστη το Ταμείο όταν εξισώθηκαν οι αποδοχές των δικαστικών με τις αποδοχές των διευθυντών του ΕΣΥ. Συνολικά, από τις νομοθετικές ρυθμίσεις της τελευταίας εικοσαετίας για διάφορες κατηγορίες ασφαλισμένων το Ταμείο επιβαρύνθηκε με ποσά άνω του 1,4 δισ. ευρώ.


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος
 

[Argirios Argiriou]

ΤΟ ΒΗΜΑ, 25.12.2008,

Τι προβλέπουν οι νέες ρυθμίσεις οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ από την 1η του νέου έτους, 2009, βάσει του νόμου.

  Δεκατρείς αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας επέρχονται από την 1η Ιανουαρίου του 2009 εξαιτίας εφαρμογής μεταβατικών διατάξεων παλαιοτέρων ασφαλιστικών νόμων. Απόρροια αυτών είναι η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης
για πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων, οι μειώσεις συντάξιμων αποδοχών, αλλά και η επί τα χείρω αλλαγή επί μέρους συνταξιοδοτικών θεμάτων. Πέραν τούτων, εντός του νέου έτους αναμένονται και οι αλλαγές στο καθεστώς των
βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές ποιες ακριβώς θα επέλθουν, καθώς ακόμη η κυβέρνηση δεν έχει καταλήξει στα μέτρα τα οποία θα λάβει. Η ομοσπονδία των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία κωδικοποίησε
τις επερχόμενες αλλαγές - σύμφωνα με όσα έχουν ήδη καταστεί νόμος του κράτους-, έτσι ώστε οι ασφαλισμένοι να λάβουν υπόψη τις νέες ρυθμίσεις και να προγραμματίσουν τις επιλογές τους γύρω από τον χρόνο συνταξιοδότησής τους.

1. Αύξηση ορίου ηλικίας συνταξιοδοτήσεως . Αυξάνεται κατά ένα εξάμηνο το όριο ηλικίας συνταξιοδοτήσεως για όσους συμπληρώνουν τα απαιτούμενα για τη θεμελίωση έτη ασφάλισης το 2009. Πρόκειται για τα γνωστά εξάμηνα τα οποία προστίθενται σταδιακά τα τελευταία 16 χρόνια σε εφαρμογή του Νόμου 2084 του 1992. Η συγκεκριμένη αλλαγή αφορά πέντε ομάδες εργαζομένων από διάφορα Ταμεία. Παραλλήλως, σε εφαρμογή του Ν. 3655/2008, αυξάνεται κατά ένα έτος από 1.1.2009 το όριο ηλικίας σε όλα τα Ταμεία για τις νέες ασφαλισμένες (ασφάλιση μετά την 1.1.1993) για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης με το καθεστώς των μητέρων ανηλίκων. Στην πραγματικότητα όλες οι ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας έχουν αύξηση στο όριο ηλικίας κατά 5 έτη, αφού καμία δεν συμπληρώνει 20 έτη ασφάλισης το 2009, 2010 και ως το τέλος του 2012. Ο νόμος προβλέπει αύξηση κατά ένα έτος ανά έτος από το 2009, κάτι που σημαίνει ότι το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης διαμορφώνεται το 2013 για όλες στο 55ο έτος. Οι αυξήσεις των ορίων ηλικίας δεν αφορούν μόνον στα ταμεία κύριας σύνταξης αλλά και στα αντίστοιχα επικουρικά, στα οποία είναι ασφαλισμένοι όλοι οι παραπάνω εργαζόμενοι. Καμία αλλαγή πάντως δεν προβλέπεται στο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για το 2009 για τους παλαιούς ασφαλισμένους (ως 31.12.1992) στο ΙΚΑ, τον ΟΑΕΕ, στο Δημόσιο κτλ.

2. Αύξηση των ετών ασφάλισης για συνταξιοδότηση. Πρόκειται και στην περίπτωση αυτή για τα γνωστά εξάμηνα που προστίθενται κάθε χρόνο, σε εφαρμογή του Νόμου 2084 του 1992, στα έτη ασφάλισης που απαιτούνται για κάποιον ασφαλισμένο ή ασφαλισμένη προκειμένου να θεμελιωθεί το συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Στον ΟΓΑ τα έτη ασφάλισης αυξάνονται κατά ένα έτος με βάση τον Νόμο 2458 του 1997. Οι αυξήσεις των ετών ασφάλισης για συνταξιοδότηση αφορούν 13 ομάδες ασφαλισμένων από 12 ταμεία κύριας ασφάλισης και τα αντίστοιχα επικουρικά. Καμία αλλαγή δεν έχουμε στα έτη που απαιτούνται για συνταξιοδότηση από το ΙΚΑ, τον ΟΑΕΕ, το Ταμείο Εμπόρων, το Δημόσιο κτλ., όπως και καμία αύξηση δεν προβλέπεται για όσους έχουν ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με οποιεσδήποτε προϋποθέσεις.

3. Μείωση κατά 4% του ποσού της βασικής σύνταξης του ΟΓΑ. Οσοι από τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ συνταξιοδοτηθούν από τον κλάδο κύριας ασφάλισης του Οργανισμού το 2009 θα λάβουν 4% μικρότερη βασική σύνταξη, σε σχέση με εκείνη που λαμβάνουν όσοι συνταξιοδοτήθηκαν το 2008. Η μείωση της βασικής σύνταξης άρχισε από το 2003 (Νόμος 2458 του 1997) με ποσοστό 4% κάθε χρόνο. Οσοι λοιπόν συνταξιοδοτήθηκαν το 2008 είχαν μειωμένη βασική σύνταξη κατά 24%, ενώ όσοι συνταξιοδοτηθούν το 2009 θα έχουν μειωμένη βασική σύνταξη κατά 28%.

4. Μείωση της σύνταξης ως 10% στις περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδοτήσεως . Μείωση ως 10% θα έχουμε στις νέες συντάξεις από 1.1.2009 στις περιπτώσεις που χορηγείται από τα ταμεία μειωμένη σύνταξη ή, όπως λέγεται, όταν υπάρχει πρόωρη συνταξιοδότηση. Η μείωση αυτή προκύπτει από την αύξηση της «ποινής» για πρόωρη συνταξιοδότηση, όπως προβλέπει ο νέος ασφαλιστικός νόμος, από το 1/267 στο 1/200 για κάθε μήνα νωρίτερα που συνταξιοδοτείται ο εργαζόμενος με βάση το προβλεπόμενο όριο ηλικίας. Αυτό σημαίνει ότι για έναν εργαζόμενο που συνταξιοδοτείται πέντε χρόνια νωρίτερα η μείωση της σύνταξης θα είναι 30% αντί για 22,5% που ισχύει ως 31.12.2008. Το θέμα αφορά πολλές χιλιάδες εργαζομένους οι οποίοι επιλέγουν την πρόωρη συνταξιοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα κυρίως (περίπου 15.000 κάθε έτος), αλλά και τα ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών. Με ελάχιστες, λοιπόν, ημέρες διαφορά στην ημερομηνία υποβολής της αίτησης κάποιος εργαζόμενος θα έχει μείωση στο ποσό της σύνταξής του ως και 10%- τόσο στην κύρια όσο και στην επικουρική. Από την άλλη πλευρά, το θέμα ενδιαφέρει ακόμη περισσότερους εργαζομένους που θα «τρέξουν», όπως δείχνουν τα στοιχεία των τελευταίων μηνών, να αποχωρήσουν ως τις 31.12.2008, χωρίς δυστυχώς να γνωρίζουν ότι η μείωση αυτή δεν τους αφορά. Το αποτέλεσμα αυτής της επιλογής είναι τις περισσότερες φορές μια χαμηλότερη σύνταξη από εκείνη που θα μπορούσαν να πάρουν σε ένα, δύο ή περισσότερα χρόνια. Είναι γεγονός ότι η συγκεκριμένη διάταξη (παρ. 3, αρ. 145 Ν. 3655/2008) είναι βεβαίως άδικη γιατί η μείωση γίνεται μεγάλη και καθιστά σχεδόν απαγορευτική την πρόωρη συνταξιοδότηση. Θίγει ακόμη και εργαζομένους που έχουν υπερώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα και είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει μεγάλες ομάδες εργαζομένων, κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα, να έχουν τόσο μεγάλη μείωση με άμεση μεταβολή στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους. Είναι, επίσης, γεγονός ότι θα παρασυρθούν μέσα στη σύγχυση και την απουσία ενημέρωσης πολλοί εργαζόμενοι και θα αποχωρήσουν χωρίς να τους αφορά αυτή η αλλαγή από 1.1.2009.

5. Συνταξιοδότηση με 3.500 ημέρες ασφάλισης. Παύει στις 31.12.2009 η ισχύς της διάταξης που προβλέπει συνταξιοδότηση από όλα τα Ταμεία του ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κτλ.) με 3.500 ημέρες ασφάλισης. Δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις ημέρες αυτές ή με 11,5 έτη ασφάλισης έχουν όσοι δεν δικαιούνται σύνταξη από άλλο Ταμείο και δεν έχουν συμπληρώσει τα 15 χρόνια που προβλέπονται από όλα τα Ταμεία για τη χορήγηση κανονικής σύνταξης. Είναι πολύ πιθανόν να υπάρξει και νέα παράταση της ισχύος αυτής της διάταξης η οποία αρχικά έληγε το 2007.

6. Κατάργηση δυνατότητας συνταξιοδοτήσεως ανέργων με μειωμένη σύνταξη. Με τον Νόμο 3232/2004 αρχικά και στη συνέχεια με τον Νόμο 3518/2006 δόθηκε η δυνατότητα συνταξιοδοτήσεως σε ανέργους που ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ να πάρουν σύνταξη οι άνδρες στην ηλικία των 60 ετών και οι γυναίκες σε ηλικία 55 ετών, χωρίς να απαιτείται η συμπλήρωση 100 ενσήμων κάθε έτος την προηγούμενη πενταετία. Στις 11.2.2009 λήγει η ισχύς της συγκεκριμένης διατάξεως και εάν δεν υπάρξει νέα ρύθμιση οι άνεργοι θα χρειαστεί να περιμένουν ως πέντε έτη για να πάρουν σύνταξη.

7. Ενσωμάτωση του επιδόματος θέσης ευθύνης στον συντάξιμο μισθό των δημοσίων υπαλλήλων. Από 1.1.2008 ενσωματώθηκε στις συντάξιμες αποδοχές των πολιτικών δημοσίων υπαλλήλων που είναι προϊστάμενοι οποιουδήποτε επιπέδου το επίδομα που καταβάλλεται σε αυτούς λόγω της θέσης τους. Πρόκειται για διευθυντές, τμηματάρχες κτλ. για τους οποίους υπάρχει εισφορά 6,67% για το ποσό αυτό που λαμβάνουν και το οποίο ενσωματώνεται στις συντάξιμες αποδοχές για την κύρια σύνταξη. Οι συντάξιμες αποδοχές για όσους αποχώρησαν ως τις 31.12.2007 αναπροσαρμόζονται με το συγκεκριμένο επίδομα ανεξαρτήτως εάν αποχωρήσουν ή όχι από τη θέση αυτή. Η διαφορά που προκύπτει στη σύνταξή τους καταβάλλεται τμηματικά σε τρεις ετήσιες δόσεις ως εξής: ποσοστό 30% την 1.1.2008, 30% την 1.1.2009, και 40% την 1.1.2010.

8. Ενσωμάτωση του ποσού των 140,8 ευρώ στις συντάξιμες αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων. Το ποσό των 140,8 ευρώ ενσωματώθηκε από την 1.7.2007 στις συντάξιμες αποδοχές για τους δημοσίους υπαλλήλους. Από την ίδια ημερομηνία καταβάλλεται εισφορά 6,67% επί του ποσού αυτού για σύνταξη. Το ποσό της διαφοράς της σύνταξης καταβάλλεται σε τέσσερις ισόποσες ετήσιες δόσεις. Ετσι, λοιπόν, την 1.7.2009 θα καταβληθεί η τρίτη δόση για τους συνταξιούχους του Δημοσίου που ανέρχεται στα 28 ευρώ τον μήνα για όσους έχουν 35 χρόνια ασφάλισης και χαμηλότερα ποσά για όσους έχουν λιγότερα χρόνια ασφάλισης.

9. Μείωση κατά 2% του ποσοστού αναπλήρωσης για συντάξεις Δημοσίου και ασφαλισμένων σε Ταμεία ΔΕΚΟ- τραπεζών. Από τον Νόμο 3029/2002 προβλέπεται η μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης κατά 1% κατ΄ έτος από 1.1.2008 για τις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων και των ασφαλισμένων στα ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών. Η μείωση αυτή αφορά τα χρόνια που συμπληρώνει ο εργαζόμενος μετά την 1.1.2008 και όχι τα χρόνια που έχει συμπληρώσει ως την 31.12.2007. Τα χρόνια ασφάλισης που έχουν συμπληρωθεί ως τις 31.12.2007 υπολογίζονται με βάση τον τελευταίο μισθό που θα έχει ο εργαζόμενος το 2009 και μόνο τα δύο χρόνια θα υπολογιστούν με βάση τις αποδοχές της τελευταίας διετίας. Για κανέναν εργαζόμενο δεν προκύπτει χαμηλότερη σύνταξη σε σχέση με εκείνη που θα έπαιρνε στο τέλος του προηγούμενου χρόνου. Απλώς για κάθε επιπλέον χρόνο αντί να πάρει περίπου 32 ευρώ επιπλέον σύνταξη, θα πάρει με βάση τη συγκεκριμένη αλλαγή περίπου 29 ευρώ παραπάνω.

10. Τα νέα εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 2556/1997) τα εισοδηματικά κριτήρια με βάση τα οποία θα χορηγηθεί το ΕΚΑΣ για το έτος 2009 θα πρέπει να αναπροσαρμοστούν προσαυξημένα με 4% (όση ήταν η αύξηση των συντάξεων για το 2007). Τα κριτήρια αυτά αναφέρονται σε εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2007 και δηλώθηκαν το 2008.

11. Λήγει η ισχύς της διατάξεως για αναγνώριση ενσήμων. Στους ασφαλισμένους όλων των Ταμείων, πλην ΟΓΑ, που ασφαλίζουν μισθωτούς παρέχεται η δυνατότητα να αναγνωρίσουν ως 150 ημέρες για σύνταξη γήρατος και 50 ημέρες για σύνταξη αναπηρίας ή θανάτου, προκειμένου να συμπληρώσουν τον ελάχιστο αριθμό ημερών ασφάλισης που απαιτούνται για να συνταξιοδοτηθούν. Η διάταξη αυτή ισχύει ως 31/2/1009.

12. Αύξηση των ημερών ασφάλισης για υγειονομική περίθαλψη. Από 1.1.2009 αυξάνεται ο αριθμός των ημερών ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι οποίες απαιτούνται για την ασφαλιστική κάλυψη του εργαζομένου για παροχές υγειονομικής περίθαλψης. Η αύξηση αυτή γίνεται σταδιακά κατά 10 ημέρες ασφάλισης ανά έτος, έτσι ώστε σε μια πενταετία να έχουν διαμορφωθεί οι απαιτούμενες ημέρες στις 100 από 50 που είναι σήμερα προκειμένου να καλυφθεί για περίθαλψη ο εργαζόμενος. Για τους εργαζόμενους στα οικοδομοτεχνικά έργα η αύξηση αυτή θα γίνει ως τις 80 ημέρες ασφάλισης. Πάντως για την έκδοση βιβλιαρίου υγείας ή για τη θεώρησή του από 1.1.2009 θα απαιτούνται 60 ημέρες ασφάλισης από 50 που προβλέπονται ως 31.12.2008.

13. Αύξηση των ημερών ασφάλισης για χορήγηση επικουρικής σύνταξης από το ΕΤΕΑΜ. Στις 4.500 διαμορφώνονται πλέον οι ημέρες ασφάλισης που θα πρέπει να έχει ο εργαζόμενος από 1.1.2009 και μετά προκειμένου να πάρει σύνταξη γήρατος από το ΕΤΕΑΜ. Με τη συγκεκριμένη αύξηση κατά 150 των ημερών ασφάλισης για επικουρική σύνταξη ολοκληρώνεται η αύξηση αυτή με τελευταία ομάδα εργαζομένων εκείνους που έχουν υπαχθεί στην επικουρική ασφάλιση μετά την 1.2.1983

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

08/03/2009
Επικίνδυνες καταστάσεις από την απώλεια 8 δισ. ευρώ (ΑΥΓΗ)
 
Του Ανδρέα ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ.

 

Με την οικονομική κρίση να περιορίζει σε δραματικά επίπεδα την ανάπτυξη (0,2% με 0,5%), τις απολύσεις να θεωρείται δεδομένο πλέον ότι εντός του 2009 θα ξεπεράσουν τις 100.000, τις εργοδοτικές εισφορές να αποτελούν για τις επιχειρήσεις ελαστική δαπάνη και τον προϋπολογισμό να συνεχίζει με αποσπασματικό τρόπο την καταβολή της κρατικής χρηματοδότησης, τα ταμεία οδηγούνται με μαθηματική βεβαιότητα σε οικονομικό κράχ.

Τα ασφαλιστικά ταμεία θα χάσουν το 2009 σύμφωνα με τους πλέον ήπιους υπολογισμούς 8 δισ. ευρώ, ενώ η μείωση της περιουσίας τους μέσα σε μια τετραετία στα 21 εκατ. ευρώ οδηγεί το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ σε νέα αναλογιστική μελέτη.

Τα μεγαλύτερα ταμεία στα οποία ασφαλίζεται το 90% των εργαζομένων αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα, αδυνατώντας να ανταποκριθούν ακόμη και στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις τους, δηλαδή στην καταβολή των συντάξεων και των ειδικών παροχών. Η πρόσφατα δηλωμένη αδυναμία του Ταμείου Αλληλοβοήθειας της Γενικής Τράπεζας να καταβάλει επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ παροχές στους 1.400 συνταξιούχους αποτελεί κορυφή του παγόβουνου, καθώς:

Με κατάρρευση απειλείται το Ταμείο Πρόνοιας, όπου 15.000 συνταξιούχοι επί 17 μήνες αναμένουν την καταβολή του εφάπαξ (αρκετές δεκάδες απεβίωσαν χωρίς να το λάβουν). Οι αποφάσεις σε βάρος της περιουσίας του Ταμείου καθώς και οι δικαστικές αποφάσεις για τους δικαστικούς έχουν στοιχίσει 1 δισ. 300 εκατομμύρια ευρώ. Ποσό που θα υπερκάλυπτε τις σημερινές ανάγκες παρά την πολιτική εργασιακών σχέσεων (ιδιωτικού δικαίου και συμβασιούχοι, ανασφάλιστη εργασία για 100.000 απασχολούμενους στο Δημόσιο) που προωθεί η κυβέρνηση διαβρώνοντας την απασχόληση.
Το ΤΠΔΥ αναζητεί 650 εκατ. ευρώ προκειμένου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, η κυβέρνηση διά του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαθανασίου υποδεικνύει στη διοίκηση του ταμείου να προσφύγει σε δανεισμό με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, ενώ αν δεν βρεθεί άμεσα λύση όσοι υποβάλουν τώρα αίτηση θα πάρουν εφάπαξ το 2012.

 

Έλλειμμα 4,6 δισ. ευρώ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ


Τεράστια είναι και τα προβλήματα στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τον μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας. Εδώ η ασυνέπεια της κυβέρνησης έχει να κάνει με την ελλιπή χρηματοδότηση των κλάδων υγείας και σύνταξης, τη μη εφαρμογή των νόμων για τις ενοποιήσεις ταμείων, την εισφοροδιαφυγή, την αξιοποίηση κινητής και ακίνητης περιουσίας.

Τα οργανικά ελλείμματα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αυξάνονται επικίνδυνα: Για το 2008 προβλέπεται -σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ-  έλλειμμα 3,2 δισ. ευρώ και, αν προσθέσουμε και το οργανικό έλλειμμα 1,4 δισ. ευρώ των συγχωνευθέντων ταμείων, το οργανικό έλλειμμα ανέρχεται στο ποσό των 4,6 δισ. ευρώ.

Επίσης θα πρέπει να υπολογιστεί ότι το ΙΚΑ δεν έχει εκχωρήσει ακόμα στο επικουρικό ΕΤΕΑΜ (παραμένει ταμείο "φάντασμα") το ποσό των 5 δισ. ευρώ, ενώ με την ανάπτυξη να κινείται σε οριακά επίπεδα περιορίζεται αισθητά η νομοθετημένη κρατική χρηματοδότηση (1%) του ΑΕΠ.

 

Ο ΟΑΕΕ (Ταμείο Ελεύθερων Επαγγελματιών και Εμπόρων) στερείται περιουσιακών στοιχείων καθώς για να καλύψει τις άμεσες ταμιακές του ανάγκες αναγκάστηκε να προχωρήσει σε ρευστοποίηση μετοχών και άλλων περιουσιακών στοιχείων και σήμερα αναζητεί 700 εκ. ευρώ προκειμένου να καταβάλει συντάξεις.

 

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει ο κλάδος υγείας του ΟΓΑ, αλλά και οι κλάδοι υγείας του ΙΚΑ, του ΟΠΑΔ, και του ΟΑΕΕ που οφείλουν περισσότερα από 3 δισ. ευρώ στα νοσοκομεία.

 

100 εκατ. ευρώ λιγότερα στο ΙΚΑ

 

Με βάση και την πρόβλεψη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ ότι η οικονομική κρίση μπορεί να φέρει έως και 120.000 απολύσεις, αν η ανάπτυξη υποχωρήσει κοντά στο 0,5%, οι επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα θα είναι επώδυνες, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση τα λουκέτα που αναμένεται να μπουν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα οδηγήσουν σε μείωση τα έσοδα υπέρ των ταμείων των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ) της τάξης των 350 εκατ. ευρώ και, όπως σημειώσαμε, το ΙΚΑ θα λάβει 100 εκατ. ευρώ λιγότερα λόγω της προβλεπόμενης χαμηλότερης αύξησης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (αποδίδεται το 1% με βάση τη νομοθεσία: Ν.3029).

Στις απώλειες θα πρέπει να προστεθεί η μειωμένη χρηματοδότηση του ΙΚΑ, καθώς το 1% του ΑΕΠ θα είναι υποπολλαπλάσια με την ανάπτυξη να υπολογίζεται σε 0,5% έναντι 2,5% έως 4% τα προηγούμενα χρόνια.

 

Μείον 8 δισ. ευρώ η περιουσία

 

Με βάση αυτά τα δεδομένα και με το αρμόδιο υπουργείο Απασχόλησης να μην μπορεί ακόμη να δώσει στοιχεία για την περιουσία των ταμείων το 2007 (!)  η οικονομική κρίση εκτιμάται ότι θα συρρικνώσει ακόμη περισσότερο την περιουσία των ταμείων, καθώς οι απώλειες μέσα στο 2009 θα προσεγγίσουν τα 8 δισ. ευρώ. Αυτή η εξέλιξη οδηγεί το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ να προχωρήσει σε νέα αναλογιστική μελέτη, υπολογίζοντας πλέον την περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων σε 21 δισ. ευρώ, έναντι 29 δισ. ευρώ που ήταν το 2006.

Μέσα σε μια τετραετία τα ταμεία έχασαν 4 δισ. από τις τοποθετήσεις τους σε μετοχές (80% οι απώλειες του χαρτοφυλακίου τους), 2,7 δισ. ευρώ από τις επενδύσεις σε ομόλογα, 800 εκατ. ευρώ από τα αμοιβαία κεφάλαια και 300 εκατ. ευρώ από τις τοποθετήσεις στα τοξικά δομημένα ομόλογα.

Σύμφωνα με τους εργαζόμενους στα ασφαλιστικά ταμεία, τα οικονομικά των ταμείων λόγω της υποχρηματοδότησης και της αδυναμίας ελέγχου των δαπανών παρουσιάζουν μεγάλη επιδείνωση την τελευταία πενταετία με αύξηση στα ελλείμματα έως 1.614% (ΟΑΕΕ), στην εισφοροδιαφυγή κατά 180% (στα 7 δισ. ευρώ από 2,5 δισ. ευρώ), στις οφειλές του Δημοσίου κατά 307% (στα 11 δισ. ευρώ από 2,7 δισ. ευρώ), στην ετήσια φαρμακευτική δαπάνη κατά 120% (στα 3,85 δισ. ευρώ από 1,75 δισ. ευρώ).

 
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

Ελευθεροτυπία, 21/04/2009.

Πρακτικός οδηγός για όσους έχουν ασφαλιστεί σε δύο ή περισσότερα ταμεία

Ο «λαβύρινθος» της διαδοχικής ασφάλισης
Αντιμέτωποι με τον… εφιάλτη της διαδοχικής ασφάλισης θα βρεθούν όσοι «κολλήσουν» ένσημα σε διαφορετικά ασφαλιστικά ταμεία κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.
 Του Γιώργου Κουτρουμάνη*

1. Πότε λέμε ότι ένας ασφαλισμένος έχει διαδοχική ασφάλιση;

Διαδοχική ασφάλιση έχει ένας εργαζόμενος, όταν έχει ασφαλιστεί σε περισσότερα του ενός Ταμεία και με την προϋπόθεση ότι δεν συμπίπτει όλος ο χρόνος ασφάλισης του ενός Ταμείου με χρόνο ασφάλισης ταυτόχρονα σε άλλο Ταμείο. Η ασφάλιση σε δύο ή περισσότερα Ταμεία ταυτόχρονα λέγεται παράλληλη ασφάλιση (Ν.4202/1961, Ν.1405/1983, Ν.1902/1990, Ν.3232/2004 κλπ).

2. Μεταξύ ποιων Ταμείων εφαρμόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης;

Οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης εφαρμόζονται:


μεταξύ Ταμείων ή Κλάδων κύριας ασφάλισης
μεταξύ Ταμείων ή Κλάδων επικουρικής ασφάλισης
μεταξύ Ταμείων ή Κλάδων Υγείας
μεταξύ Ταμείων ή Κλάδων που χορηγούν εφάπαξ βοήθημα
3. Είναι υποχρεωτική για τον ασφαλισμένο η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης;

Ο ασφαλισμένος και μόνο αυτός έχει το δικαίωμα να επιλέξει ή όχι την εφαρμογή των διατάξεων διαδοχικής ασφάλισης. Στις περισσότερες, βέβαια, περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν έχει άλλη επιλογή από το να ζητήσει να συνυπολογιστεί ο χρόνος διαδοχικής ασφάλισης. Υπάρχουν όμως, και περιπτώσεις που ο εργαζόμενος μπορεί να αξιοποιήσει ξεχωριστά το χρόνο ασφάλισης σε κάθε Ταμείο, όταν με το χρόνο αυτό θεμελιώνει αυτοτελές δικαίωμα από το κάθε Ταμείο.

4. Σε ποιο Φορέα θα πρέπει να υποβάλλει την αίτηση συνταξιοδότησης ένας εργαζόμενος που έχει διαδοχική ασφάλιση;

Ο εργαζόμενος που επιθυμεί να συνυπολογιστούν οι χρόνοι ασφάλισης από όλα τα Ταμεία με το καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης, θα πρέπει να υποβάλλει την αίτηση συνταξιοδότησης στον τελευταίο φορέα που ασφαλίστηκε.

5. Από ποιο Φορέα θα πάρει τη σύνταξή του ο εργαζόμενος;

Η διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να κριθεί το ποιος είναι ο αρμόδιος Φορέας για την απονομή της σύνταξης είναι η ακόλουθη:

α. Ο τελευταίος Φορέας είναι ο αρμόδιος για την απονομή της σύνταξης εφόσον ο ασφαλισμένος:


έχει συμπληρώσει σε αυτόν 1.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες 500 μέσα στην τελευταία πενταετία και
έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία του Φορέα, δηλαδή το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης, το ποσοστό αναπηρίας σε περίπτωση αναπηρικής σύνταξης κλπ.
β. Εάν ο εργαζόμενος δεν έχει συμπληρώσει και τις δυο προηγούμενες προϋποθέσεις, το αίτημα απορρίπτεται από τον τελευταίο Φορέα. Διακρίνουμε, όμως για τη συνέχεια δύο περιπτώσεις:


Εάν ο εργαζόμενος δεν έχει συμπληρώσει κανένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου Φορέα, η απόρριψη του αιτήματος είναι οριστική και ο φάκελος τίθεται στο αρχείο.
Εάν ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας τα οποία προβλέπει ο τελευταίος Φορέας αλλά δεν συμπληρώνει τις άλλες προϋποθέσεις, ο φάκελος με την αίτηση συνταξιοδότησης του εργαζομένου μεταβιβάζεται στους άλλους Φορείς, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί, με πρώτο το Φορέα εκείνο στον οποίο έχει ο εργαζόμενος τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης.
γ. Διακρίνουμε και για το δεύτερο Φορέα δύο περιπτώσεις:


Εάν ο εργαζόμενος συμπληρώνει στο Φορέα αυτό τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία του, τότε ο Φορέας αυτός απονέμει τη σύνταξη.
Εάν ο εργαζόμενος δεν συμπληρώνει τις προϋποθέσεις ούτε και σε αυτόν, τον δεύτερο Φορέα, τότε το αίτημα διαβιβάζεται στον αμέσως επόμενο, με τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, ο οποίος είναι αρμόδιος να κρίνει το δικαίωμα.
δ. Όταν ο εργαζόμενος δεν συμπληρώνει σε κανέναν από τους επόμενους Φορείς προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με βάση τη νομοθεσία τους, ο φάκελος με το αίτημα του εργαζομένου επιστρέφει στον τελευταίο Φορέα ασφάλισης, δηλαδή στον πρώτο Φορέα που παρέλαβε την αίτηση.

ε. Ο τελευταίος Φορέας εξετάζει εκ νέου το αίτημα του ασφαλισμένου με ευνοϊκότερη την προϋπόθεση του χρόνου ασφάλισης που θα πρέπει να έχει συμπληρωθεί σε αυτόν και συγκεκριμένα ο τελευταίος Φορέας απονέμει σύνταξη εφόσον:


Ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει στην ασφάλισή του 1.000 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 300 μέσα στην τελευταία 5ετία και
Ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει της προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία του Φορέα.
Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος δεν συμπληρώνει τις παραπάνω προϋποθέσεις το αίτημα απορρίπτεται οριστικά και ο εργαζόμενος δεν δικαιούται σύνταξη.

*Ο Γιώργος Κουτρουμάνης είναι πρόεδρος των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

Ελευθεροτυπία, 19/05/2009.

Οι προϋποθέσεις για την εξαγορά σε όλα τα ταμεία

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας
Τι ισχύει για δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και ασφαλισμένους στον ΟΓΑ

Είναι ένα από τα μεγάλα διλήμματα των ανδρών όταν πλησιάζει η ώρα της σύνταξης. Πρέπει να αναγνωρίσουν τον χρόνο της στρατιωτικής τους θητείας; Το enet.gr, παρουσιάζει έναν πλήρη οδηγό με λεπτομέρειες και παραδείγματα που δίνουν σαφείς απαντήσεις σε όλους τους ασφαλισμένους, ανεξάρτητα από το ταμείο στο οποίο έχουν ασφαλιστεί.
 του Γ. Κουτρουμάνη*

Ανάλογα με το ασφαλιστικό ταμείο στο οποίο έχει ασφαλιστεί κάποιος, συντρέχουν και διαφορετικές προϋποθέσεις.


Οι δημόσιοι υπάλληλοι, θα μάθουν περισσότερα εδώ
Οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, (ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, στα ταμεία Τύπου αλλά και στα ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών) θα κάνουν κλικ εδώ
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, (ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ δηλαδή στο πρώην ΤΕΒΕ, ΤΑΕ και ΤΣΑ) θα κάνουν κλικ εδώ
Οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, εδώ
Χρήσιμες θα σας φανούν και οι ακόλουθες γενικές επισημάνσεις:

1. Οι διατάξεις που ισχύουν για την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας, είναι ενιαίες σε πολλά σημεία και προβλέπονται από το Νόμο 1358 του 1983. Στην πραγματικότητα όμως παρουσιάζονται μεγάλες διαφορές από Ταμείο σε Ταμείο, αφού είναι διαφορετικό το ποσό των  εισφορών που καταβάλλεται για την αναγνώριση του χρόνου αυτού.  Σημαντικές ωστόσο είναι και οι διαφορές στα οφέλη που προκύπτουν από την αναγνώριση ανάλογα με το Ταμείο στο οποίο είναι ασφαλισμένος.   


2. Όταν ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει τις προβλεπόμενες από το Ταμείο του χρονικές προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, η αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας είναι μια σωστή επιλογή και συμφέρουσα σε όλα τα Ταμεία. Αντίθετα, όταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, δεν είναι πάντοτε σωστή επιλογή. Για το λόγο αυτό χρειάζεται προσοχή και η αναγνώριση πρέπει να γίνεται με κριτήριο πόσα θα πληρώσεις και ποια θα είναι η προσαύξηση της σύνταξης που θα πάρεις. Σε πολλές περιπτώσεις δεν συμφέρει η αναγνώριση.   

3. Για τα Ταμεία των ανεξάρτητα απασχολούμενων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Τ.Σ.Α.Υ., Ταμείο Νομικών που σήμερα είναι στο ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολουμένων Ε.Τ.Α.Α.) ισχύουν τα ίδια που αναφέρονται και για τα άλλα Ταμεία με τη διαφορά ότι το ποσό που καταβάλλεται για την αναγνώριση, όπου δεν υπάρχουν ασφαλιστικές κατηγορίες, ανέρχεται στο 20% του ποσού επί του οποίου καταβάλλονται εισφορές για σύνταξη. 

4. Όταν ένας ασφαλισμένος έχει ασφάλιση σε περισσότερα του ενός Ταμεία, έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει μόνο στο ένα από αυτά το χρόνο στρατιωτικής θητείας. Η επιλογή είναι δική του ανεξάρτητα ποιο είναι το τελευταίο Ταμείο στο οποίο έχει ασφαλιστεί. 

5. Στις περιπτώσεις που ο ασφαλισμένος έχει ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και συνταξιοδοτείται με σύνταξη αναπηρίας, η αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας για θεμελίωση του δικαιώματος απαιτεί 900 ημέρες ασφάλισης. Επίσης, όταν πρόκειται για σύνταξη χηρείας, οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης είναι 900, όμως στην περίπτωση αυτή η χήρα θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας της. Παιδιά που δικαιούνται σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα τους, μπορούν επίσης να ζητήσουν αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας του, εφόσον είχε ο θανών συμπληρώσει 900 ημέρες ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, τα παιδιά, δεν θα πρέπει να έχουν υπερβεί το 18ο έτος της ηλικίας τους ή το 24ο έτος εάν σπουδάζουν. 

6. Οι διατάξεις που ισχύουν για την κύρια σύνταξη, ισχύουν αναλόγως και στα  Επικουρικά Ταμεία. Για την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας στα Επικουρικά Ταμεία καταβάλλεται για κάθε μήνα το άθροισμα της εισφοράς εργαζομένου και εργοδότη. Κατά κανόνα, στα Ταμεία αυτά, συμφέρει η αναγνώριση μόνο στις περιπτώσεις  που χρησιμοποιείται ο χρόνος αυτός για θεμελίωση δικαιώματος. Όπως και στα ταμεία Κύριας Ασφάλισης, για κάποιον που έχει ασφάλιση σε περισσότερα του ενός Επικουρικά Ταμεία, παρέχεται η δυνατότητα να αναγνωρίσει το χρόνο στρατιωτικής θητείας μόνο στο ένα από αυτά.

* Ο Γ. Κουτρουμάνης, είναι πρόεδρος των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

Το επισυναπτόμενο αρχείο pdf προέρχεται από πρόσφατο μήνυμα του συναδέλφου Μάνου Πατρωνάκη.

[Argirios Argiriou]

Το επισυναπτόμενο αρχείο pdf προέρχεται από πρόσφατο μήνυμα του συναδέλφου Μάνου Πατρωνάκη.

[EzeΤΡΟΛ]

Μήπως πρέπει να απευθυνθούμε στο εν λόγω γραφείο δι΄υπόθεσιν μας;

[Αδαμάντιος Σκούφαλος]

Βλέπω ότι το συγκεκριμένο γραφείο ασχολείται ΚΑΙ με διορθώσεις ηλικίας!*
Μήπως κάποιοι συνάδελφοι που εργάζονται στη Βόρεια Ελλάδα, σε νομό που βρίσκεται στα σύνορα, που δεν είναι γενικοί γιατροί, που πριν μπουν στο ΕΣΥ είχαν ιατρείο (και σύμβαση με τον ΟΓΑ) στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης ενδιαφέρονται για το θέμα; 

*Αλήθεια, τι εννοεί ο (εχέμυθος κατά δήλωσή του) κύριος; η γνωστή πατέντα κάποιον καθηγηταράδων του πανεπιστήμιου όταν φτάσουν σε ηλικία συνταξιοδότησης για να μείνουν λίγα χρόνια ακόμη "μέσα στα πράγματα" (συνήθως για να στηρίξουν το αναδυόμενο βλαστάρι τους) ανακαλύπτουν μια ωραία πρωία ότι η ημερομηνία γέννησης τους είναι λάθος κι ότι είχαν γεννηθεί κάποια χρόνια αργότερα; (φυσικά αν και κάποια χρόνια "μικρότεροι", ως παιδιά θαύματα τελείωσαν το σχολείο και το πανεπιστήμιο μαζί με τους "μεγαλύτερους" τους).
Έχουν εφαρμογή και στο ΕΣΥ αυτές οι "διορθώσεις" ηλικίας;

[flone]

1. Καθηγητής πανεπιστημίου σε ηλικία συνταξιοδότησης (τότε) είχε δηλώσει (ακριβώς εδώ) πριν πολύ καιρό ότι είμαστε στα "ελληνο-ελληνικά σύνορα, τα πραγματικά σύνορα είναι στο Δούναβη!"
2. Η Καλαμαριά ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ!!!
3. Εκεί που θα έχουν πάει τα όρια συνταξιοδότησης όόόόόόόταν θα έρθει η ώρα και αν, ο εν λόγω εχέμυθος κύριος θα μας χρειαστεί για να αποδείξουμε ότι είχαμε γεννηθεί κάποια χρόνια νωρίτερα. Αν πάλι δεν τα καταφέρει, θα έρθουν μάρτυρες στο πρωτοδικείο οι φίλοι μας από το φόρουμ

[Αδαμάντιος Σκούφαλος]

3. Εκεί που θα έχουν πάει τα όρια συνταξιοδότησης όόόόόόόταν θα έρθει η ώρα και αν, ο εν λόγω εχέμυθος κύριος θα μας χρειαστεί για να αποδείξουμε ότι είχαμε γεννηθεί κάποια χρόνια νωρίτερα. Αν πάλι δεν τα καταφέρει, θα έρθουν μάρτυρες στο πρωτοδικείο οι φίλοι μας από το φόρουμ

Μέχρι τόόόόόόότε αγαπητέ μου, αν κληθούν οι φίλοι σας να ομολογήσουν ότι όταν ήσασταν μικροί γράφατε μαζί στο φόρουμ υπάρχει ο κίνδυνος να θεωρηθεί ότι τα λεγόμενά τους είναι στα πλαίσια βαριάς άνοιας κι αμφιβάλλω αν η κατάθεσή τους θα ληφθεί υπ' όψιν! (φαντάσου να λέμε στους δικαστές: "τόόόότε που είχαμε καταφέρει να μην "εξαναγκαζόμαστε" σε πάνω από 7 ενεργές και 11 παντός τύπου". Μπου χα χα χα χα)

Να προσγειώσω λίγο στο θέμα της ενότητας:
Με το επικουρικό ταμείο του ΤΣΑΥ ξέρει κάποιος τι γίνεται;
Θέλει ξεχωριστές εισφορές κι αυτό (όπως στην κατηγορία "μονοσυνταξιούχος") που καταβάλλονται ξεχωριστά στο ταμείο ή μπορείνα γίνει παρακράτηση από το μισθό και πόσο;
Τι αναμένεται να προσδώσει στο μέλλον; (αν προσδώσει, αν υπάρχουν επικουρικά ταμεία τότε ή ταμεία γενικότερα)