Γενικά > Νομικά θέματα
Καθεστώς ασφάλισης και σύνταξης. Τι ισχύει τελικά;
Argirios Argiriou:
Ελευθεροτυπία, 01/07/2009.
Όλες οι προϋποθέσεις για τη χορήγησή της - Τα δικαιολογητικά
Πάρτε σύνταξη χωρίς ούτε ένα ένσημο
Οι ανασφάλιστοι αλλά και όσοι δεν έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό ενσήμων για να πάρουν σύνταξη από οποιοδήποτε Ταμείο δεν πρέπει να απογοητεύονται. Μπορούν να πάρουν τη σύνταξη του ανασφάλιστου που προβλέπεται από τη νομοθεσία μας και χορηγείται από τον ΟΓΑ. Σύνταξη, δικαιούνται ακόμη και αυτοί που δεν έχουν καθόλου ένσημα. Αρκεί, να πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις.
Του Γιώργου Κουτρουμάνη*
Οι ανασφάλιστοι δικαιούνται σύνταξη από τον ΟΓΑ εφόσον συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
►Είναι Έλληνες υπήκοοι ή Έλληνες το γένος.
►Μένουν μόνιμα στην Ελλάδα.
►Έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.
►Δεν λαμβάνουν οι ίδιοι, αλλά ούτε και οι σύζυγοί τους, στην περίπτωση εγγάμων, σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή, εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις οι οποίες αναφέρονται στη συνέχεια.
►Το ετήσιο εισόδημά τους από εργασία ή από οποιαδήποτε πηγή -ατομικό προκειμένου για μεμονωμένο άτομο και οικογενειακό προκειμένου για έγγαμους- να μην ξεπερνά το ύψος των ετήσιων βασικών συντάξεων που χορηγεί ο ΟΓΑ στον αγρότη ή στο αγροτικό ζευγάρι αντίστοιχα (4620 ευρώ για το μεμονωμένο άτομο και 9240 ευρώ για το ζευγάρι). Υπάρχουν κατηγορίες εισοδημάτων και συντάξεων που εξαιρούνται και δεν αποτελούν κώλυμα για τη χορήγηση σύνταξης σε ανασφάλιστους. Αυτές είναι:
α) Τα βοηθήματα ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε αναξιοπαθούντα πρόσωπα από τα ειδικά προγράμματα του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας ή οποιουδήποτε άλλου φορέα (όπως π.χ. τα προγράμματα προσφύγων του ΟΗΕ).
β) Η σύνταξη που παίρνει ο ένας σύζυγος στην περίπτωση εγγάμων, από τον ΟΓΑ. Στην περίπτωση όμως αυτή οι ετήσιες συντάξεις που παίρνει ο ένας σύζυγος από τον ΟΓΑ συνυπολογίζονται στο οικογενειακό εισόδημα που θα συγκριθεί με τις ετήσιες συντάξεις του ΟΓΑ, προκειμένου να κριθεί αν ο άλλος δικαιούται σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα.
γ) Η σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή που παίρνουν οι ίδιοι οι αιτούντες ή και οι σύζυγοί τους, στην περίπτωση εγγάμων όταν είναι μικρότερη από το ποσό της βασικής σύνταξης που χορηγεί ο ΟΓΑ. Οι ετήσιες συντάξεις και στην περίπτωση αυτή συνυπολογίζονται στο εισόδημα.
Σε διάσταση…
Η συνταξιοδότηση του ενός συζύγου από άλλο φορέα ή τυχόν εισόδημά του που υπερβαίνει το ποσό των ετήσιων παροχών που χορηγεί ο ΟΓΑ δεν αποτελεί κώλυμα για τη συνταξιοδότηση του άλλου ως ανασφάλιστου υπερήλικα σε περίπτωση που αποδεδειγμένα βρίσκονται σε διάσταση επί μία τουλάχιστον πενταετία πριν από την υποβολή της αίτησης ή ο/η σύζυγος έχει εξαφανισθεί και δεν έχει δώσει σημεία ζωής επί τριάντα χρόνια.
Ευρωπαίοι πολίτες
Η σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων χορηγείται, εφόσον συντρέχουν και οι υπόλοιπες προϋποθέσεις και στους υπηκόους χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που μένουν μόνιμα στην Ελλάδα, καθώς και στους υπηκόους χωρών - μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, που έχουν επικυρώσει τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη.
Τα δικαιολογητικά
1. Αίτηση-Δήλωση στο ειδικό έντυπο του ΟΓΑ (κατατίθεται στον Ανταποκριτή του ΟΓΑ του τόπου της μόνιμης κατοικίας του αιτούντος ή της αιτούσης)
2. Φωτοαντίγραφο (επικυρωμένο) και των δύο όψεων του δελτίου ταυτότητος του αιτούντος, της συζύγου (ή του συζύγου) και των παιδιών, τα οποία έχουν ηλικία κάτω των 18 ετών και υποχρεούνται να έχουν ταυτότητα.
3. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
4. Επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του εκκαθαριστικού σημειώματος της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας (Δ 0 Υ) για το φόρο εισοδήματος (οι έγγαμοι υποβάλλουν κοινή φορολογική δήλωση), για το προηγούμενο της υποβολής της αίτησης-δήλωσης οικονομικό έτος. Σε περίπτωση που o ενδιαφερόμενος δεν υποχρεούται σε υποβολή φορολογικής δήλωσης, θα πρέπει να υποβάλει Υπεύθυνη Δήλωσή του θεωρημένη από την αρμόδια ΔΟΥ, ότι δεν υποχρεούται σε υποβολή φορολογικής δήλωσης.
Οι παρακάτω κατηγορίες προσώπων, εκτός των δικαιολογητικών που προαναφέρονται, πρέπει ακόμα να υποβάλουν κατά περίπτωση:
►Οι ασφαλισμένοι σε άλλο ασφαλιστικό φορέα, βεβαίωση του φορέα, από την οποία να προκύπτει o χρόνος ασφάλισης, το επάγγελμα για το οποίο ασφαλίστηκαν, αν παίρνουν ή όχι και αν δικαιούνται ή όχι σύνταξη.
►Οι συνταξιούχοι άλλου φορέα, απόκομμα επιταγής πληρωμής της σύνταξής τους από το οποίο να προκύπτει το είδος και το ποσό αυτής.
►Οι έγγαμοι των οποίων o σύζυγος συνταξιοδοτείται από άλλο ασφαλιστικό φορέα, αντίγραφο της απόφασης συνταξιοδότησης του συζύγου τους ή απόκομμα επιταγής πληρωμής της σύνταξής του.
►Οι έγγαμοι των οποίων o σύζυγος είναι/ ήταν ασφαλισμένος σε άλλον φορέα βεβαίωση του φορέα, από την οποία να προκύπτει o χρόνος ασφάλισης, το επάγγελμα για το οποίο ασφαλίστηκαν, αν παίρνουν ή όχι και αν δικαιούνται ή όχι σύνταξη.
►Οι αλλοδαποί ή ακαθόριστης υπηκοότητας Έλληνες το γένος, βεβαίωση ή άδεια παραμονής της Υπηρεσίας Αλλοδαπών για τη μόνιμη κατοικία τους στην Ελλάδα και την ιδιότητά τους ως ομογενών. Οι ομογενείς Αλβανικής υπηκοότητας απαιτείται να υποβάλλουν το Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς που χορηγείται στα πρόσωπα αυτά από την Υπηρεσία Αλλοδαπών.
►Οι διαζευγμένοι:
α) διαζευκτήρια και
β) υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1959/1986, στην οποία ο αιτών πρέπει να δηλώνει αν παίρνει διατροφή και τι ποσό.
►Οι σύζυγοι που βρίσκονται σε διάσταση:
α) Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986, στην οποία ο αιτών να δηλώνει, ότι βρίσκεται σε διάσταση και δεν κατοικεί στην ίδια στέγη με τον/ τη σύζυγό του, από ποια χρονολογία, αν παίρνει διατροφή και τι ποσό.
β) Ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων σε Ειρηνοδίκη ή Συμβολαιογράφο ότι ο αιτών δεν κατοικεί στην ίδια στέγη με τον ή τη σύζυγό του, λόγω διάστασης, από ποια χρονολογία, αν παίρνει διατροφή και τι ποσό.
*O Γιώργος Κουτρουμάνης είναι πρόεδρος των Εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή Είσοδος
Πατρωνάκης Μάνος:
Αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας από το ΤΣΑΥ
Δεν θυμάμαι ποτέ να απευθύνθηκα στο ΤΣΑΥ και να μη μου ζητήσουν βεβαιώσεις εργασίας. Για περιόδους που εργαζόμουν στο ΕΣΥ εννοείται.
Argirios Argiriou:
Αγγελιοφόρος, 16/6/2009
Από 10 μήνες μέχρι και 2 χρόνια κυμαίνεται ο χρόνος έκδοσης σύνταξης, την ώρα που εκτιμάται ότι συνολικά 145.000 αιτήσεις για συντάξεις και εφάπαξ περιμένουν στην... ουρά.
Παρά τις αλλεπάλληλες κυβερνητικές δεσμεύσεις για επιτάχυνση της έκδοσης συντάξεων, δεκάδες χιλιάδες υποψήφιοι συνταξιούχοι ταλαιπωρούνται, ιδιαίτερα εκείνοι (και είναι πολλοί) που έχουν διαδοχική ασφάλιση, δηλαδή έχουν ένσημα σε περισσότερα από δύο ταμεία. Το υπουργείο Απασχόλησης πρόσφατα δεσμεύτηκε ότι προς τα τέλη του 2009 θα προωθηθεί νομοθετική ρύθμιση, για να αντιμετωπιστούν τα σοβαρότατα προβλήματα με τη διαδοχική ασφάλιση.
Οι σημαντικότεροι λόγοι καθυστέρησης είναι οι σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, αλλά και η κωλυσιεργία στη μηχανοργάνωση των ταμείων.
Ας δούμε όμως με τη βοήθεια της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΚΠ) πώς έχει η κατάσταση στη διαδοχική ασφάλιση και ας δώσουμε απαντήσεις στις κυριότερες απορίες που έχουν οι ασφαλισμένοι:
Το καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης
Ερώτημα 1ο: Πότε λέμε ότι ένας ασφαλισμένος έχει διαδοχική ασφάλιση;
Απάντηση: Διαδοχική ασφάλιση έχει ένας εργαζόμενος, όταν έχει ασφαλιστεί σε περισσότερα του ενός ταμεία και με την προϋπόθεση ότι δε συμπίπτει όλος ο χρόνος ασφάλισης του ενός ταμείου με χρόνο ασφάλισης ταυτόχρονα σε άλλο ταμείο. Η ασφάλιση σε δύο ή περισσότερα ταμεία ταυτόχρονα λέγεται παράλληλη ασφάλιση (Ν. 4202/1961, Ν. 1405/1983, Ν. 1902/1990, Ν. 3232/2004 κ.λπ.).
Τα ταμεία
Ερώτημα 2ο: Μεταξύ ποιων ταμείων εφαρμόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης;
Απάντηση: Οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης εφαρμόζονται:
- μεταξύ ταμείων ή κλάδων κύριας ασφάλισης,
- μεταξύ ταμείων ή κλάδων επικουρικής ασφάλισης,
- μεταξύ ταμείων ή κλάδων υγείας,
- μεταξύ ταμείων ή κλάδων που χορηγούν εφάπαξ βοήθημα.
Υποχρεωτική εφαρμογή
Ερώτημα 3ο: Είναι υποχρεωτική για τον ασφαλισμένο η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης;
Απάντηση: Ο ασφαλισμένος και μόνον αυτός έχει το δικαίωμα να επιλέξει ή όχι την εφαρμογή των διατάξεων διαδοχικής ασφάλισης. Στις περισσότερες, βέβαια, περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν έχει άλλη επιλογή από το να ζητήσει να συνυπολογιστεί ο χρόνος διαδοχικής ασφάλισης. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις στις οποίες ο εργαζόμενος μπορεί να αξιοποιήσει ξεχωριστά το χρόνο ασφάλισης σε κάθε ταμείο, όταν με το χρόνο αυτό θεμελιώνει αυτοτελές δικαίωμα από το κάθε ταμείο.
Ο φορέας υποβολής αίτησης
Ερώτημα 4ο: Σε ποιο φορέα θα πρέπει να υποβάλει την αίτηση συνταξιοδότησης ένας εργαζόμενος που έχει διαδοχική ασφάλιση;
Απάντηση: Ο εργαζόμενος που επιθυμεί να συνυπολογιστούν οι χρόνοι ασφάλισης από όλα τα ταμεία με το καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης, θα πρέπει να υποβάλει την αίτηση συνταξιοδότησης στον τελευταίο φορέα στον οποίο ασφαλίστηκε.
Ο φορέας συνταξιοδότησης
Ερώτημα 5ο: Από ποιο φορέα θα πάρει τη σύνταξή του ο εργαζόμενος;
Απάντηση: Η διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να κριθεί ποιος είναι ο αρμόδιος φορέας για την απονομή της σύνταξης είναι η ακόλουθη:
- Ο τελευταίος φορέας είναι ο αρμόδιος για την απονομή της σύνταξης, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει σε αυτόν 1.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες 500 μέσα στην τελευταία πενταετία και έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία του φορέα, δηλαδή το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης, το ποσοστό αναπηρίας σε περίπτωση αναπηρικής σύνταξης κ.λπ.
- Εάν ο εργαζόμενος δεν έχει συμπληρώσει και τις δυο προηγούμενες προϋποθέσεις, το αίτημα απορρίπτεται από τον τελευταίο φορέα. Διακρίνουμε, όμως, για τη συνέχεια δύο περιπτώσεις: εάν ο εργαζόμενος δεν έχει συμπληρώσει κανένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου φορέα, η απόρριψη του αιτήματος είναι οριστική και ο φάκελος τίθεται στο αρχείο. Εάν ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας τα οποία προβλέπει ο τελευταίος φορέας, αλλά δε συμπληρώνει τις άλλες προϋποθέσεις, ο φάκελος με την αίτηση συνταξιοδότησης του εργαζομένου μεταβιβάζεται στους άλλους φορείς, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί, με πρώτο το φορέα εκείνο στον οποίο έχει ο εργαζόμενος τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης.
- Διακρίνουμε και για το δεύτερο φορέα δύο περιπτώσεις: εάν ο εργαζόμενος συμπληρώνει στο φορέα αυτόν τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία του, τότε ο φορέας αυτός απονέμει τη σύνταξη. Εάν ο εργαζόμενος δε συμπληρώνει τις προϋποθέσεις ούτε και σε αυτόν, το δεύτερο φορέα, τότε το αίτημα διαβιβάζεται στον αμέσως επόμενο, με τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, ο οποίος είναι αρμόδιος να κρίνει το δικαίωμα.
- Οταν ο εργαζόμενος δε συμπληρώνει σε κανέναν από τους επόμενους φορείς προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με βάση τη νομοθεσία τους, ο φάκελος με το αίτημα του εργαζομένου επιστρέφει στον τελευταίο φορέα ασφάλισης (δηλαδή στο φορέα που παρέλαβε πρώτα την αίτηση).
- Ο τελευταίος φορέας εξετάζει εκ νέου το αίτημα του ασφαλισμένου με ευνοϊκότερη την προϋπόθεση του χρόνου ασφάλισης που θα πρέπει να έχει συμπληρωθεί σε αυτόν και συγκεκριμένα ο τελευταίος φορέας απονέμει σύνταξη εφόσον ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει στην ασφάλισή του 1.000 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 300 μέσα στην τελευταία 5ετία και έχει συμπληρώσει της προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία του φορέα. Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος δε συμπληρώνει τις παραπάνω προϋποθέσεις, το αίτημα απορρίπτεται οριστικά και ο εργαζόμενος δε δικαιούται σύνταξη.
Πρόταση για αλλαγές
Επισημαίνεται ότι η ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης εξήγγειλε αλλαγές στο καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης, οι οποίες, πάντως, είναι αμφίβολο αν και πότε θα εφαρμοστούν. Η επιτροπή που συγκροτήθηκε για να βάλει μια τάξη στο χάος της διαδοχικής ασφάλισης παρέδωσε πρόσφατα το πόρισμά της στην ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης, με στόχο την αποκατάσταση της αδικίας που υφίστανται οι διαδοχικά ασφαλισμένοι (απονομή χαμηλότερων έως και 30% συντάξεων σε σχέση με τα ποσά που δικαιούνται όσοι έχουν ασφαλιστεί για τα ίδια χρόνια μόνο σε ένα ταμείο) και τη λήψη μέτρων για τη μείωση του χρόνου αναμονής (έως και 2 χρόνια).
Η ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης προσανατολίζεται σε νομοθετική ρύθμιση (έπειτα από αναλογιστική μελέτη) που ν' αφορά όσους ασφαλισμένους εξέλθουν μελλοντικά στη σύνταξη (πιθανότατα ύστερα από το 2010).
Οι προτάσεις της επιτροπής είναι οι εξής:
1. Στη σύνταξη γήρατος αρμόδιος είναι ο φορέας με τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης.
2. Στη σύνταξη αναπηρίας και θανάτου αρμόδιος είναι ο τελευταίος φορέας εφόσον υπάρχουν 1.000 ημέρες ασφάλισης (αντί των 1.500 σήμερα), από τις οποίες οι 300 μέσα στην τελευταία 5ετία (αντί για 500 όπως προβλέπεται σήμερα).
3. Ο απονέμων φορέας θα θεωρεί όλο το χρόνο δικό του και θα υπολογίζει το ποσό της σύνταξης σύμφωνα με τη νομοθεσία του.
4. Δυνατότητα επιλογής υπολογισμού της σύνταξης (είτε με το νέο σύστημα είτε με το ισχύον) θα δίδεται αν το προτεινόμενο δεν ευνοεί τον ασφαλισμένο.
5. Η συμμετοχή του κάθε ασφαλιστικού φορέα υπολογίζεται ως το γινόμενο του τμήματος της σύνταξης που του αναλογεί επί των ανά έτος καταβαλλόμενων συντάξεων επί έναν αναλογικό συντελεστή. Το ίδιο σύστημα επιμερισμού της δαπάνης προτείνεται να επεκταθεί και στις μη οριστικές συντάξεις αναπηρίας (κάτι που δεν ισχύει σήμερα).
6. Να απλουστευτεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία απονομής της σύνταξης με ενεργοποίηση του θεσμού της προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης που θα μπορεί να λαμβάνει ο δικαιούχος 2 χρόνια πριν από τη συνταξιοδότησή του.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή Είσοδος
Αδαμάντιος Σκούφαλος:
Ανοίγω πάλι αυτό το θέμα για να ρωτήσω:
Υπάρχει συνάδελφος που εργάζεται στο ΕΣΥ και να έχει ψάξει το θέμα "μονοσυνταξιούχος";
Κάτι που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον για τους "νέους" (μετά 1-1-93) ασφαλισμένους που δεν θα πάρουν (όσοι εργάζονται στο ΕΣΥ) σύνταξη και από το δημόσιο όπως γίνεται με τους παλιούς ασφαλισμένους.
Θυμίζω ότι είναι η δυνατότητα καταβολής αυξημένων κρατήσεων με προοπτική αυξημένης σύνταξης στο μέλλον. (αν υπάρχουμε εμείς ή η σύνταξη ή και τα δύο τότε)
Υπάρχει τελικά αυτή η δυνατότητα για τους εργαζόμενους στο ΕΣΥ ή μόνο για τους ιδιώτες;
ΑΡΗΣ:
Το καθεστός του μονοσυνταξιούχου αφορά τους μη έχοντες εργοδότη. Για τους ιατρούς του ΕΣΥ δεν υπάρχουν ασφαλιστικές κατηγορίες αλλά οι κρατήσεις γίνονται ως ποσοστό επί τοις εκατό επί των αποδοχών τους. Οι νέοι αυτοί ασφαλισμένοι δεν θα πάρουν σύνταξη και από το δημόσιο , όπως και οι μηχανικοί που εργάζονται σε υπηρεσίες του δημοσίου οι οποίοι θα πάρουν σύνταξη μόνο από το ΤΣΜΕΔΕ . Από την άλλη , η επιλογή του καθεστώτος του μονοσυνταξιούχου από τους ιδιώτες ιατρούς , κάθε άλλο παρά συμφέρουσα μπορεί να θεωρηθεί , καθώς επιλογή όλο και μεγαλύτερης ασφαλιστικής κλίμακας από τις υπάρχουσες 14 δημιουργεί όλο και μεγαλύτερες πρόδρομες ασφαλιστικές εισφορές χωρίς να μπορείς να προβλέψεις τα έσοδα του ιατρείου σου και αναλόγως να ρυθμίσεις και τις εισφορές σου.Εξάλλου , νομίζω πως δεν επιτρέπεται η επαναφορά σε μικρότερη κλίμακα. Με άλλα λόγια , όσοι είμαστε στο ΕΣΥ θα πάρουμε σύνταξη που θα ζηλέψουν οι μονοσυνταξιούχοι ιδιώτες.
Πλοήγηση
[0] Λίστα μηνυμάτων
[#] Επόμενη σελίδα
Μετάβαση στην πλήρη έκδοση