Δημοκρατική Αριστερά, nomen nudum.

[Argirios Argiriou]

Καθημερινή, 26-02-2012
Tου Απόστολου Δοξιάδη*


Η λατινική έκφραση του τίτλου βρίσκεται, στον πληθυντικό, στο τέλος του «Ονόματος του Ρόδου» του Ουμπέρτο Εκο, δάνειο από μεσαιωνικό ποίημα: «Από το ρόδο του Χθες, επιζεί μόνο το όνομα. Γυμνά ονόματα (nomina nuda) μας απομένουν».

Γυμνά ονόματα είναι σήμερα τα πολιτικά μας κόμματα: άσχετα από τις ιδρυτικές τους διακηρύξεις, αλλοτριωμένα από τις κοινωνικές ομάδες που τα στήριξαν αρχικά, κενά σύμβολα, παλιές ταμπέλες μαγαζιών που έχουν στο μεταξύ αλλάξει διεύθυνση, προσωπικό και αντικείμενο. Ομως αυτή η αναντιστοιχία, όσο μελαγχολική, γενικώς δεν παραπλανά. Το ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ., ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ο νεότερος ΛΑΟΣ, έχουν δράση ετών, κι έτσι ξέρουμε καθαρά και ποιοι τα αποτελούν, και τι πιστεύουν, και τι μπορούν να πράξουν. Οποιος ξεγελαστεί απ’ αυτά, θα είναι, άρα, άξιος της τύχης του.

Η μια εξαίρεση από τον κανόνα, προς την πλευρά της συνέχειας, είναι το ΚΚΕ, που διατηρεί ενενήντα χρόνια θαυμαστή συνέπεια συμβόλων, θέσεων και πράξης. Είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται: ένας βρικόλακας. Η άλλη, προς την αντίθετη όμως κατεύθυνση, είναι το κόμμα-έκπληξη των ημερών μας, η Δημοκρατική Αριστερά, γνωστότερη με το κακόηχο «ΔΗΜ.ΑΡ.», που έχοντας ζωή μόλις είκοσι μηνών δεν μας δίνει, πέραν των διακηρύξεων, παρά ελάχιστα στοιχεία για να την κρίνουμε.

Η γέννησή της προκάλεσε συμπάθεια. Το να ακούς τον Τσίπρα να ρητορεύει, ή μάλλον να χτυπιέται από του βήματος, είναι πάντα και παντού οδυνηρό. Το να πρέπει όμως να το κάνεις με το ζόρι, ώρες κάθε βδομάδα, και επιπλέον γνωρίζοντας ότι σε κέρδισε σε εσωκομματική ψηφοφορία με 70%, πράγματι δεν αντέχεται. Πώς να μη συμπονέσεις λοιπόν τους ανθρώπους της λεγόμενης «ανανεωτικής» τάσης του Συνασπισμού, που κάποια στιγμή, οι δόλιοι, έσπασαν. Οι αναστεναγμοί, τα γογγυτά και οι βλαστήμιες που ακούγονταν στο φουαγιέ, στα διαλείμματα των κομματικών συναντήσεων, αποτέλεσαν το σπέρμα του νέου κόμματος, που ήρθε απλώς ως θεσμοποίηση ενός απολύτως κατανοητού ουρλιαχτού: «Δεν αντέχουμε άλλο!» (τον Τσίπρα).

Ως κόμμα απελπισμένων αντιμετωπίσθηκε αρχικά η ΔΗΜ.ΑΡ., κι οι πρώτες δημοσκοπήσεις ενέγραψαν το ελάχιστο ποσοστό των συμπολιτών μας που ένιωσε τον πόνο τους, αφού κατά τα άλλα δεν ενδιέφερε κανέναν. Τα περισσότερα στελέχη της μύριζαν αδιάφορο χθες, ενώ ο αρχηγός, Φώτης Κουβέλης, είναι πλασμένος από καθαρή ναφθαλίνη: εξωτερικά ευπρεπής και εσωτερικά ανούσιος, ο Ελληνας δικηγόρος-πολιτικός στην πιο θανάσιμα βαρετή εκδοχή του. (Κάπου εδώ πρέπει να σημειωθεί το πόσο μεγάλη τραγωδία υπήρξε ο πρόωρος χαμός του Μιχάλη Παπαγιαννάκη: αν ζούσε εκείνος σήμερα, ίσως πολλά να ήταν διαφορετικά, όχι μόνο για την Αριστερά, αλλά και τη χώρα). Αρχηγεύοντας με το απολυταρχικό στυλ των άλλων κομματικών μας ηγετών, ο Κουβέλης οδηγούσε μέχρι πρόσφατα το νεογνό προς ένα άνετο πέρασμα κάτω από τον πήχυ του 3% στις επόμενες εκλογές.

Αλλά εδώ και μερικούς μήνες έγινε το θαύμα, και το κόμμα του τώρα διεκδικεί τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης! Αυτό βέβαια οφείλεται σε καπρίτσιο της τύχης: η ΔΗΜ.ΑΡ. βρέθηκε την κατάλληλη στιγμή στην κατάλληλη θέση, κι έτσι λειτούργησε ως απόχη για τους απογοητευμένους του ΠΑΣΟΚ, που πέφτοντας από τα σοσιαλιστικά τους όνειρα βρέθηκαν στην αγκαλιά του κ. Κουβέλη. Δεν το ήθελε ο άνθρωπος, τυχαίο ήταν: άλλωστε είναι φανερό ότι, από όλους μας, αυτός εξεπλάγη περισσότερο από την εξέλιξη. Αυτό όμως για το οποίο πρέπει κανείς να ψέξει το κόμμα του είναι ότι αναστηλώνει το παρηγορητικό ουτοπικό παραμύθι της παλιάς Αριστεράς, ενώ όφειλε -αν εξέφραζε τον εκσυγχρονισμό που επαγγέλλεται- να γνωρίζει ότι είναι ακριβώς αυτό: παραμύθι. Αν δεν το ξέρει είναι ένοχο εγκληματικής αφέλειας. Αν όμως το ξέρει, όπως υποψιάζομαι, η υποκρισία είναι ασυγχώρητη.

Ουτοπικό δεν είναι αυτό που δεν έχει γίνει ακόμη, αλλά που δεν θα γίνει ποτέ, καθώς είναι αντιφατικό από τη φύση του. Ενα τέτοιο όραμα προωθεί, συγκαλύπτοντας τις αντιφάσεις του, η ΔΗΜ.ΑΡ.: Διακηρύττει ότι θέλει σε όλα μεταρρύθμιση, αλλά καταψηφίζει κάθε μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο. Θέλει να μείνουμε στο ευρώ, αλλά χωρίς τα μέτρα που αυτό απαιτεί, να είμαστε στην Ε.Ε. χωρίς να αναλάβουμε τις ευθύνες. Θέλει κούρεμα του χρέους, αλλά το καταψηφίζει, λιτότητα, αλλά όχι αυτή, Ευρώπη αλλά κάποια άλλη. Υιοθετεί ατόφιο, τώρα που εκείνη το εγκατέλειψε, το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας (επαναδιαπραγμάτευση, ανάπτυξη, ισοδύναμα μέτρα κ.λπ.) ονομάζοντάς το «αριστερό». Τρέχα γύρευε.

Προσωπικά, οι ετικέτες της ΔΗΜ.ΑΡ. δεν με ενδιαφέρουν. Αυτό όμως που θέλω οπωσδήποτε να μάθω, ως πολίτης, είναι τι ακριβώς αντιπροσωπεύει. Μόλις προχθές, διάβασα διακήρυξη του κ. Κουβέλη ότι αγωνίζεται για την ενότητα της Αριστεράς. Αρα οι δυνάμει σύμμαχοί του είναι το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ; Από την Ευρώπη του Βενιζέλου και του Σαμαρά (με όλα τα στραβά της και τα δικά τους) είναι κοντύτερα στην Κούβα του Τσίπρα και τη Βόρεια Κορέα της Παπαρήγα; Ή μήπως σε μια ήπειρο ιδανική που υπάρχει μόνο στη φαντασία του; Οσο ο κ. Κουβέλης ρητορεύει ανέξοδα, δεν έχει τόση σημασία. Αν όμως οι δημοσκοπήσεις επαληθευθούν, έστω προσεγγιστικά, η μετεκλογική συμπεριφορά της ΔΗΜ.ΑΡ. ίσως κρίνει τη μοίρα του τόπου.

Το πρώτο αίτημα των πολιτών στις επόμενες εκλογές θα πρέπει να είναι να ξέρουν τι ψηφίζουν. Το παλιά κόμματα, κουτσά-στραβά, τα γνωρίζουμε. Ομως για τη ΔΗΜ.ΑΡ. δεν ξέρουμε τίποτε απολύτως, τίποτε δηλαδή που να έχει σημασία. Είναι ένα γυμνό όνομα. Νomen nudum.


*Ο κ. Απόστολος Δοξιάδης είναι συγγραφέας.


Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος