04/01/2012. Έθνος.
[spoiler]ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ
SOS για το νέφος των τζακιών
Ασφυξία δημιουργούν στην Αθήνα και στα άλλα αστικά κέντρα τα τζάκια και οι ξυλόσομπες. Η ατμόσφαιρα επιβαρύνεται από αιωρούμενα σωματίδια, διοξείδιο του άνθρακα και μονοξείδιο του αζώτου. Καταγράφεται υπέρβαση του ορίου επιφυλακής μέχρι και 35 φορές.
Tα 170 μικρογραμμάρια έφτασαν οι συγκεντρώσεις ρύπων στην Αττική τις προηγούμενες ημέρες
Απειλητικό για την υγεία εκατομμυρίων κατοίκων είναι το γκρι πέπλο που καλύπτει κάθε βράδυ τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Τζάκια και ξυλόσομπες διαμορφώνουν συνθήκες ασφυξίας, αυξάνοντας κατακόρυφα τους ρύπους στο περιβάλλον. Μεγάλος είναι ο κίνδυνος και από τους ρύπους που εκλύονται στο εσωτερικό των σπιτιών. Απειλούν με δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο.
Οι ειδικοί του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) τονίζουν ότι ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ό,τι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα.
Η πτώση της θερμοκρασίας οδήγησε σε σημαντική αύξηση της καύσης ξύλου, με αποτέλεσμα να εκτιναχθούν στα ύψη οι ρύποι. Τις τελευταίες μέρες οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων, μονοξειδίου του άνθρακα και οξειδίου του αζώτου έχουν ξεπεράσει κάθε όριο.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι συγκεκριμένοι ρύποι έχουν ξεπεράσει έως και 35 φορές το όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα! Η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο από τα μέσα Δεκεμβρίου, ενώ τα Χριστούγεννα οι συγκεντρώσεις ρύπων στην Αττική έφτασαν τα 170 μικρογραμμάρια.
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε χθες ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ). Το προεδρείο του κάλεσε την πολιτεία να λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να προστατευθεί ο πληθυσμός από τις επιβλαβείς συνέπειες της καύσης προϊόντων ξύλου.
Μεγάλος είναι ο κίνδυνος, σύμφωνα με τους επιστήμονες, και από τους ρύπους που εκλύονται στο εσωτερικό των σπιτιών. Απειλούν με δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο
Κάνει λόγο για «απρόβλεπτες επιπτώσεις στην υγεία και στο περιβάλλον», προειδοποιώντας ότι «... η υγεία ως κοινωνικό αγαθό είναι ανεκτίμητη και η απρόβλεπτων διαστάσεων νοσηρότητα του πληθυσμού θα δημιουργήσει και τεράστιο οικονομικό κόστος».
Ο ΠΙΣ ζητεί από την πολιτεία να προωθήσει -με οικονομικά κίνητρα- τη χρήση πετρελαίου και φυσικού αερίου ως πηγών θέρμανσης από τους πολίτες, μεγάλο μέρος των οποίων αδυνατεί λόγω της οικονομικής κρίσης να χρησιμοποιήσει.
Θεωρεί αδιανόητο να μη ληφθούν τα προληπτικά μέτρα που απαιτούνται και τονίζει ότι οι συστάσεις και μόνο στον οικονομικά χειμαζόμενο πληθυσμό δεν αρκούν.
Ευπαθείς ομάδες
Οι επιστήμονες του ΚΕΕΛΠΝΟ εκτιμούν ότι η ρύπανση από τα καυσόξυλα επιβαρύνει περισσότερο τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως παιδιά, ηλικιωμένους, άτομα με χρόνιες πνευμονοπάθειες και καρδιοπάθειες.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση -εξηγούν- μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα, να επιδεινώσει τις αλλεργίες και να προκαλέσει νευρολογικά, αναπαραγωγικά και αναπτυξιακά προβλήματα.
Τα αιωρούμενα σωματίδια εναποτίθενται κυρίως στις κυψελίδες των πνευμόνων και με την πάροδο του χρόνου επιφέρουν σοβαρές βλάβες. Η συνεχής έκθεση στα αιωρούμενα σωματίδια συμβάλλει στη δημιουργία χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
ΚΕΕΛΠΝΟ
Οδηγός για να μην «καούμε»
Συμβουλές για να αποφύγουμε την εκπομπή ρύπων μέσα και έξω από το σπίτι δίνουν οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ:
•Δεν καίμε στο τζάκι ή στη σόμπα βαμμένα -κυρίως με λαδομπογιές- ή βερνικωμένα ξύλα.
•Δεν καίμε έπιπλα και κάθε είδους πλαστικό, τα οποία εκλύουν τοξικά αέρια μέσα και έξω από το σπίτι.
•Αποφεύγουμε τα χημικά προσανάμματα. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε φυσικά προσανάμματα, όπως δαδιά.
•Αποφεύγουμε την αγορά ξυλείας που είναι εμποτισμένη με χημικά, τα οποία αποσκοπούν σε αργή καύση ή εύκολο άναμμα.
•Στην περίπτωση που επιθυμούμε την καύση βιομάζας για αποφασιστική συνεισφορά στη ζέστη, είναι καλύτερο να στραφούμε σε άλλες λύσεις, όπως η κεντρική θέρμανση ή οι μεγάλες σόμπες με συσσωματώματα ξύλου (pellets) ή τα ενεργειακά τζάκια.
•Συντηρούμε τακτικά τα συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο ή άλλη βιομάζα.
•Αποφεύγουμε θερμάστρες που λειτουργούν με αέριο ή κάρβουνο στο διαμέρισμα ή το τροχόσπιτο.
•Προτιμούμε συσκευές που φέρουν την ένδειξη «CE».
•Στην περίπτωση που χρησιμοποιούμε σόμπα, τζάκι ή καυστήρα βιομάζας, είναι σκόπιμη η εγκατάσταση ανιχνευτή μονοξειδίου του άνθρακα, ο οποίος λειτουργεί με μπαταρία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ
Δεν προσήλθαν οι υπουργοί
Σύσκεψη χωρίς ...αρμοδίους
Με την απουσία της πολιτικής ηγεσίας των αρμόδιων υπουργείων και με εμφανή προσπάθεια παραγόντων να μειώσουν τη σημασία της πραγματοποιήθηκε χθες στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η πρώτη σύσκεψη για το κρίσιμο θέμα της ρύπανσης που προκαλούν τα τζάκια και οι ξυλόσομπες.
Μόνο πολιτικό πρόσωπο η υφυπουργός Υγείας Φωτεινή Σκοπούλη, η οποία με τις δηλώσεις της φάνηκε να διαφοροποιείται από την εκπρόσωπο του ΥΠΕΚΑ.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η υφυπουργός Υγείας έθεσε σαφώς θέμα αναπροσαρμογής του φόρου επί του πετρελαίου θέρμανσης που αυξήθηκε πρόσφατα, ώστε να εναρμονιστούν οι τιμές με το πετρέλαιο κίνησης.
Από το λαθρεμπόριο προέχει η δημόσια υγεία, δήλωσε η κ. Σκοπούλη, παραπέμποντας ουσιαστικά στο υπουργείο Οικονομικών για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Παρότρυνε επίσης τους πολίτες, εφόσον μπορούν, να χρησιμοποιούν πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ, η γενική γραμματέας Μάρω Ευαγγελίδου εμφανίστηκε συγκρατημένη και δήλωσε πως η φορολογία στο πετρέλαιο αποτελεί ευρύτερο θέμα που έχει σχέση με την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Ανακοίνωσε πως μελετάται η δυνατότητα επιδότησης των ενεργειακών τζακιών, τα οποία έχουν καλύτερη απόδοση από τα συμβατικά τζάκια και ως εκ τούτου εκπέμπουν λιγότερους ρύπους. Είπε, επίσης, πως θα ενεργοποιηθούν οι έλεγχοι των καυστήρων, ώστε να διαπιστωθεί με ακρίβεια η ποιότητα των υλικών που καίγονται, ενώ σχετικά με τη μείωση της φορολόγησης του πετρελαίου ανέφερε πως δεν τίθεται ως άμεση πρόταση.
Επιδόματα
Μελετάται, ακόμα, η διεύρυνση των επιδομάτων θέρμανσης. Ο επικεφαλής του Ειδικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας Πάνος Ευσταθίου δήλωσε πως δεν παρατηρήθηκε κατά τον Δεκέμβριο αύξηση των κρουσμάτων εξαιτίας του νέφους, ωστόσο το φαινόμενο παρακολουθείται, καθώς η μακροχρόνια έκθεση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, οι ειδικοί επιστήμονες που συμμετείχαν στη χθεσινή σύσκεψη υποστήριξαν πως το μόνο άμεσης απόδοσης είναι η μείωση της τιμής του πετρελαίου, έστω για μικρό διάστημα, ενώ θεωρούν ως δεδομένη την καλύτερη απόδοση ενός λέβητα που καίει ορυκτό καύσιμο από ξύλο.
Προειδοποίησαν, επιπλέον, πως η καύση βιομάζας είναι ανεκτή από άποψη προστασίας του περιβάλλοντος μόνο σε συνθήκες βιομηχανικής καύσης, όπου χρησιμοποιούνται αντιρρυπαντικά συστήματα μεγάλης απόδοσης.
Στη χθεσινή σύσκεψη συμμετείχαν, επίσης, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου Στέφανος Κομνηνός, ο ειδικός γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σάκης Κουρουντζίδης, ο γενικός Επιθεωρητής Περιβάλλοντος Παναγιώτης Μέρκος, ο καθηγητής ΑΠΘ Δ. Σαρηγιάννης, εκπρόσωποι της ΕΜΥ και υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΕΚΑ.
Μανίνα Νικολοπούλου
ΝΕΦΟΣ ΑΙΘΑΛΟΜΙΧΛΗΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ
Στο «κόκκινο» η ρύπανση και στη Θεσσαλονίκη
Σε «θάλαμο αερίων» μετέτρεψαν τζάκια και ξυλόσομπες τη Θεσσαλονίκη, όπου η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει εκτοξευθεί στα ύψη και νέφος αιθαλομίχλης καλύπτει την πόλη.
«Είναι χαρακτηριστικό πως συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια φέτος παρατηρείται αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων κατά περίπου 20mg/m3 (μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα), γεγονός που αποδίδεται αποκλειστικά στη χρήση τζακιών», είπε στο «Εθνος» ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ και διευθυντής του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων και ύστερα από συνεχή καύση ξύλων τα αιωρούμενα σωματίδια στη δυτική Θεσσαλονίκη εκτοξεύτηκαν στα 265mg/m3 και ανήμερα τα Χριστούγεννα στα 215mg/m3, με όριο τα 50mg/m3.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που διεξάγει το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, σε δείγμα περίπου 50 σπιτιών σε όλη τη Θεσσαλονίκη, η αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων μέσα στα σπίτια που καίνε τζάκια και ξυλόσομπες είναι κατά 150% μεγαλύτερη σε σχέση με αυτά που έχουν θέρμανση με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο.
Η έρευνα γίνεται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος «Transphorm», με θέμα τις επιπτώσεις από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
«Κάνουμε έκκληση στον κόσμο να καταναλώνουν μόνο φυσικό ξύλο και μάλιστα πολύ ξηρό. Ολα τα άλλα υλικά -χαρτιά, υφάσματα, πλαστικά, βερνικωμένα ξύλα- είναι επικίνδυνα και ιδιαίτερα τοξικά», ανέφερε ο κ. Σαρηγιάννης και προσέθεσε: «Εξίσου ανησυχητική είναι η κατάσταση και μέσα στα σπίτια, όπου τα υπέρλεπτα αιωρούμενα σωματίδια, λόγω της μικρής τους διαμέτρου, εισχωρούν στους πνεύμονες και φτάνουν στα βρογχιόλια και από εκεί στο αίμα, επιβαρύνοντας την υγεία».
Οι επιστήμονες επισημαίνουν κάποια νέα δεδομένα που έχουν να κάνουν με τη χρήση τζακιών. Για παράδειγμα, η οδός Εγνατία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, που ήταν για χρόνια εξαιρετικά επιβαρημένη, λόγω της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, φέτος εμφανίζει μείωση των ρύπων, οι οποίοι πλέον κινούνται σε φυσιολογικά επίπεδα. Αυτό έχει να κάνει με την περιορισμένη χρήση των αυτοκινήτων, εξαιτίας του κόστους των καυσίμων.
ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Ιωάννης Ζιώμας
Γυρίσαμε στο 1950!
Η ήδη υπάρχουσα ρύπανση από σωματίδια ενισχύεται λόγω της καύσης του ξύλου. Πρέπει να επισημανθεί ότι η ρύπανση από τα σωματίδια είναι συνδυασμός δύο παραγόντων, της καύσης ξύλου σε τζάκια και σόμπες και των μετεωρολογικών συνθηκών. Οταν υπάρχει άπνοια και υγρασία, το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο. Χρειάζεται συνδυασμός των δύο για να έχουμε τα φαινόμενα των τελευταίων ημερών. Ανησυχώ γιατί τέτοιες κατάστασεις η Αθήνα τις είχε ξεπεράσει από τη δεκαετία του 1950. Πριν από τρεις δεκαετίες είχαμε το νέφος της ανάπτυξης και τώρα γυρίσαμε στο νέφος της υπανάπτυξης. Αν και αναγνωρίζω ότι το θέμα είναι και οικονομικό, ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης είναι να επιστρέψουμε στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
* Ο Ιωάννης Ζιώμας είναι καθηγητής στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Χρ. Γκράτζιου
Η υγεία σε κίνδυνο
Η ρύπανση από τα τζάκια και τις σόμπες είναι ένα φαινόμενο που πρέπει να ερευνηθεί. Επιδημιολογικά δεδομένα δεν έχουν καταγραφεί, αλλά από τα στοιχεία διεθνών ερευνών και από απλές παρατηρήσεις στην καθημερινότητα διαπιστώνουμε ότι η υγεία μεγάλων ομάδων του πληθυσμού μπορεί να κινδυνεύσει. Οι ρύποι αυξάνουν τη βρογχική υπερευαισθησία, με αποτέλεσμα να έχουμε εξάρσεις στις κρίσεις άσθματος. Παρατηρούνται επίσης παροξύνσεις της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, ενώ όσοι πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα θα αντιμετωπίσουν περισσότερες κρίσεις δύσπνοιας.
* Η Χριστίνα Γκράτζιου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του Παν. Αθηνών[/spoiler]
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος