Απο την "Καθημερινή" τη Κυριακης 13/1 αναρτώ δύο σχετικά με το θέμα άρθρα, το παρακάτω απο Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος και το συνημμένο απο το ένθετο "Κ".
Θανατηφόρο κοκτέιλ, κρύο και άπνοιαΠοιους κινδύνους εντοπίζουν οι επιστήμονες από την καύση ξύλων και βιομάζας για τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων
Του Γιαννη Ελαφρου
Στο έλεος του καιρού βρίσκονται ουσιαστικά οι κάτοικοι της Αθήνας και των άλλων μεγάλων πόλεων, καθώς η καύση ξυλείας (κατάλληλης ή μη), κάθε είδους ακατάλληλου υλικού και βιομάζας ως βασικού πλέον θερμαντικού μέσου, δημιουργεί ασφυκτικές καταστάσεις υπονομεύοντας την υγεία μας. Οι πολίτες ελπίζουν αφενός να μην μειωθούν οι θερμοκρασίες πολύ χαμηλά και από την άλλη να μη διαμορφώνονται συνθήκες άπνοιας και πυκνής υγρασίας, που διευκολύνουν τη δημουργία αιθαλομίχλης. Συναγερμός σήμανε στην επιστημονική κοινότητα για την αντιμετώπιση του ιδιαίτερα ενισχυμένου νέφους, με πρώτο βήμα τη μελέτη των συγκεντρώσεων και της σύνθεσης των ρύπων. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχει μείνει σε συστάσεις για ορθή και περιορισμένη χρήση των τζακιών, κάτι που μπορεί να έχει περιορισμένη μόνο αποτελεσματικότητα, καθώς οι πολίτες καταφεύγουν στα καυσόξυλα (και σε άλλα υλικά...) από ανάγκη και όχι από αναψυχή.
«Τις προηγούμενες ημέρες και λόγω της χιονόπτωσης ή της βροχής, οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα της Αθήνας ήταν αισθητά μικρότερες από τα ύψη που έφτασαν στις 15-17 και 25-27 Δεκεμβρίου», λέει στην «Κ» ο κ. Αλέξανδρος Παπαγιάννης, καθηγητής στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο και επικεφαλής του εργαστηρίου μέτρησης της ρύπανσης με λέιζερ. «Πρόκειται για αποτέλεσμα των καιρικών συνθηκών και όχι κάποιων μέτρων», υπογραμμίζει. Ο κ. Μιχάλης Πετράκης, ερευνητής στο Αστεροσκοπείο, τονίζει ότι «εάν διαμορφωθούν συνθήκες σφοδρού ψύχους και άπνοιας στο λεκανοπέδιο της Αττικής, τότε θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα».
Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων με διάμετρο κάτω των δέκα μικρόμετρων (ΑΣ10) «χτυπούν κόκκινο» όλο και πιο συχνά, αλλά ότι και η σύνθεση αυτών των σωματιδίων, με βάση τα πρώτα στοιχεία, περιλαμβάνει μεγάλο μέρος των εξαιρετικά μικρών (με διάμετρο κάτω των 2,5 μικρομέτρων), που είναι και τα πλέον επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία, καθώς εισχωρούν βαθιά στους πνεύμονες. Σύμφωνα με μετρήσεις του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και μετρήσεις του ερευνητικού σταθμού παρακολούθησης αιωρούμενων σωματιδίων του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», καταγράφηκε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των αιωρούμενων σωματιδίων (έως και 80-90%) έχει διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων (ΑΣ2,5)! Επίσης, οι μετρήσεις έδειξαν ότι το στρώμα της «αιθαλομίχλης» περιορίζεται και εγκλωβίζεται στα κατώτερα 300 μέτρα. Οσον αφορά τη σύνθεσή του, ειδικά οι συγκεντρώσεις οργανικού και στοιχειακού άνθρακα (στις οποίες συμβάλλουν οι εκπομπές από καύσεις ξύλου/βιομάζας) που καταγράφηκαν στα ΑΣ2,5 στον «Δημόκριτο» έχουν κατά μέσον όρο διπλάσια τιμή από τον Δεκέμβριο του 2010. Αυτό σημαίνει ότι προέρχονται κυρίως από τζάκια και ξυλόσομπες. Γι' αυτό και «οι συγκεντρώσεις αυτές ήταν 5 - 10 φορές μεγαλύτερες κατά τις βραδινές ώρες», σύμφωνα με ανακοίνωση των ερευνητών.
Το συνολικό πρόβλημα από την ανεξέλεγκτη καύση ξυλείας και επικίνδυνης βιομάζας είναι τεράστιο. Οπως υπολογίζουν επιστήμονες από ελληνικά ερευνητικά ιδρύματα, στο σύνολο της επικρατείας, υπολογίζεται ότι η καύση ξυλείας μπορεί να ρυπάνει σε ετήσια βάση μέχρι και τρεις φορές περισσότερο από ό,τι συνολικά ο στόλος των αυτοκινήτων! Για τον σκοπό αυτό θα πραγματοποιηθούν κατά το διάστημα 10 Ιανουαρίου - 10 Φεβρουαρίου ενδελεχείς μετρήσεις σωματιδιακής και αέριας ρύπανσης, με εξειδικευμένες χημικές αναλύσεις, στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν ομάδες ατμοσφαιρικής Φυσικής και Χημείας των Πανεπιστημίων Αιγαίου, Πατρών, Κρήτης, Ιωαννίνων και των ερευνητικών κέντρων ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και Georgia Institute of Technology. Το πείραμα αναμένεται να φωτίσει όχι μόνο τις συγκεντρώσεις και τις διαστάσεις των σωματιδίων, αλλά και τη χημική σύστασή τους και την περιεκτικότητά τους σε τοξικές και επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία ενώσεις.
Θα σώζονταν 5.000 ζωές τον χρόνο
Η ύπαρξη του νέφους και η παρουσία μεγάλων συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα δεν είναι καθόλου αθώα υπόθεση. Απεναντίας, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, όπως κατέδειξε σειρά επιστημονικών ερευνών. Το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν συντονιστής στο ερευνητικό πρόγραμμα «APHEA» με συμμετοχή 20 ευρωπαϊκών χωρών και ανάλυση δεδομένων 32 πόλεων. Τα συμπεράσματα είναι συγκλονιστικά: Πέντε χιλιάδες ζωές θα σώζονταν κάθε χρόνο μόνο στην Αθήνα εάν μειώνονταν οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα της πόλης κατά 20 μg/m3. Το νέφος μάς αφαιρεί χρόνια ζωής! Ευρωπαϊκή έρευνα προ δεκαετίας υπολόγιζε ότι οι Αθηναίοι μπορεί να έχουν μέχρι και δύο χρόνια μικρότερο προσδόκιμο ζωής λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Εγκυρες επιδημιολογικές έρευνες στις ΗΠΑ έχουν καταγράψει ότι μια αύξηση 10 μg/m3 στα αιωρούμενα σωματίδια αφαιρεί από εννιά μήνες έως ένα χρόνο ζωής από κάθε κάτοικο, κατά μέσον όρο. Καταλαβαίνουν όλοι τι σημαίνει αυτό για τη σημερινή κατάσταση;