ΤΟ ΒΗΜΑ, 21.09.2008
Ολο και περισσότερες υποψήφιες μητέρες επιλέγουν τη φυσιολογική γέννα εκφράζοντας την αντίθεσή τους στη βιομηχανοποίηση της διαδικασίας.
ΑΧ. ΧΕΚΙΜΟΓΛΟΥ
Επιστροφή στη φύση. Ετσι απαντούν εκατοντάδες μέλλουσες μητέρες που αντιτίθενται στην όλο και διογκούμενη «βιομηχανοποίηση» του τοκετού, με τις ουσιαστικά αναγκαστικές καισαρικές τομές και τα ατέλειωτα τιμολόγια. Αν για χιλιάδες χρόνια, η είδηση της έλευσης του «πελαργού» συνοδευόταν από αστείρευτη χαρά και προσδοκία, στις ημέρες μας, η εγκυμοσύνη συνεπάγεται ένα ατελείωτο αλισβερίσι με γιατρούς, εξετάσεις, κλινικές και άγχη, που μεταφράζεται σε διόλου ευκαταφρόνητες δαπάνες. Και φανταστείτε ότι το παιδί δεν έχει γεννηθεί ακόμη.
* Μονόδρομος η επέμβαση
Κάθε χρόνο στην Ελλάδα έρχονται στον κόσμο περίπου 100.000 νεογνά. Η κυρίαρχη τάση στη νέα γενιά και ιδιαίτερα στο Λεκανοπέδιο είναι να γεννηθεί το παιδί σε κλινική. Ωστόσο, από την πρώτη στιγμή που η σύλληψη γίνει γνωστή, ξεκινά μια ασταμάτητη πίεση προς τους μέλλοντες γονείς για την «εντατικοποίηση της εργασίας» στα ραντεβού με τους γιατρούς. Ακόμη, όπως όλοι μαρτυρούν, το ενδεχόμενο της καισαρικής τομής έχει αποκτήσει χαρακτήρα μονόδρομου.
Μπροστά στην προοπτική της γέννας-φασόν, πολλές γυναίκες αντιδρούν και συνασπίζονται σιγά σιγά υπό τη σκέπη συλλόγων, αλλά και στο Διαδίκτυο. Οργανώσεις «επωάζονται» σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και επαρχία, ενώ στο Internet, σε ειδικές ιστοσελίδες και φόρα, οι μέλλοντες γονείς εκδηλώνουν την οργή τους με την όλη διαδικασία, που μετατρέπει σε ψυχολογικό και οικονομικό βάρος το πιο όμορφο πράγμα που τους έχει συμβεί. Η απάντησή τους; «Η φυσική επιλογή» - δηλαδή ο φυσιολογικός τοκετός.
«Υπάρχει πια μια βιομηχανία εγκυμοσύνης και τοκετού και οι συνεχείς εξετάσεις έχουν αντίκτυπο και στη γυναίκα και στο μωρό» σημειώνει η κυρία Κατερίνα Τσομπάνογλου, η οποία διανύει τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης της. «Υπάρχει μια στάνταρντ διαδικασία κατά την προετοιμασία και τη διάρκεια του τοκετού που θεωρείται δεδομένη από την κλινική και τους ιατρούς και η οποία έχει ως αποτέλεσμα να μειώνονται οι επιλογές της γυναίκας» επισημαίνει.
Σύμφωνα με την κυρία Τσομπάνογλου, «το οικονομικό είναι μεγάλο θέμα, γιατί η αμοιβή των ιατρών ανεβαίνει ανάλογα με το αν το δωμάτιο είναι τρίκλινο, δίκλινο ή μονόκλινο». «Οταν κοιτούσα τις τιμές σε μεγάλη αθηναϊκή κλινική, αν θα γεννούσα σε τρίκλινο ή τετράκλινο δωμάτιο, θα έπρεπε να πληρώσω 2.500 ευρώ για το δωμάτιο και άλλα τόσα για τον γιατρό» αναφέρει και καταλήγει λέγοντας ότι «έχει γίνει πια ταρίφα».
Το άλλο φλέγον ζήτημα, αυτό των γεννήσεων με καισαρική, δεν απασχολεί μόνο την κοινή γνώμη· έχει φθάσει ως τη Βουλή στο παρελθόν. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, ο «πελαργός» συνεπάγεται χειρουργείο για μία στις δύο Ελληνίδες, ενώ το ποσοστό εκτοξεύεται ακόμη υψηλότερα στις ιδιωτικές κλινικές. Αν και στο μεγαλύτερο κομμάτι του δυτικού κόσμου η τάση πλέον είναι η «επιστροφή στη φύση», εν τούτοις στη χώρα μας πολλές κλινικές αναπτύσσουν χρηματοπιστωτικά προγράμματα, σε συνεργασία με τράπεζες, που συμπεριλαμβάνουν πλείστες όσες προσφορές. Κανείς δεν θα είχε αντίρρηση σε κάτι τέτοιο - άλλωστε σε καιρούς κρίσης η αγορά έτσι λειτουργεί, ωστόσο όταν μιλάμε για ζωή και όχι LCD οθόνες, τα πράγματα είναι διαφορετικά. «Εκεί θα κατέληγα και εγώ αν ακολουθούσα τον δρόμο που είχα πάρει μέχρι πριν από ενάμιση μήνα» αναφέρει η κυρία Τσομπάνογλου. Το «προβλεπόμενο» πρόγραμμα έχει ως εξής: επίσκεψη στον γιατρό για υπέρηχο κάθε τρεις εβδομάδες, ενώ το τελευταίο δίμηνο της κύησης κάθε δύο εβδομάδες. Ακόμη, το «πακέτο» περιέχει φάρμακα (σε ορισμένες περιπτώσεις), βιταμίνες και γενική αίματος κάθε μήνα, αλλά και προγεννητικό έλεγχο άπαξ. Ολα αυτά μαζί μπορεί να κοστίσουν συνολικά 2.600 ευρώ.
Ωστόσο, οι υψηλές δαπάνες έρχονται όταν ο «πελαργός» ετοιμάζεται για τη μεγάλη έξοδο. Η γέννα σε ιδιωτική κλινική - μαζί με την αμοιβή του ιατρού - μπορεί να στοιχίσει από 5.500 ως 14.000 ευρώ και αν επιλεγεί η «λύση» της καισαρικής στο ποσό προστίθενται άλλα 1.000 ευρώ. «Κερασάκι» στον λογαριασμό είναι άλλα 1.500 ευρώ για την 20ετή φύλαξη βλαστοκυττάρων. Σημειωτέον ότι το δημόσιο νοσοκομείο - που προτιμάται από τους μέλλοντες γονείς σε μεγαλύτερο βαθμό στην επαρχία - είναι σαφώς φθηνότερο, ωστόσο πολλοί μέλλοντες γονείς το αποφεύγουν λόγω των γενικότερων προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
«Πρέπει να παλέψεις για να έχεις το παιδί μαζί σου» τονίζει μια μητέρα που πρωτοστατεί σε πρωτοβουλία γονέων από τη Θεσσαλονίκη (η οργάνωσή τους - έχει βαφτιστεί «Mother Power» - βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα και προσεχώς θα μετεξελιχθεί σε σύλλογο). «Καλλιεργείται από τους γιατρούς ο φόβος ότι πρέπει να τρέμουμε τη γέννα» σημειώνει και προσθέτει ότι «έχει περάσει η πεποίθηση πως οι γυναίκες δεν μπορούν να γεννήσουν». Η αλλαγή των ιατρικών πρακτικών τους προβληματίζει πολύ καθώς, «σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όταν το ποσοστό των καισαρικών ξεπεράσει το 15%, μπορεί να θεωρηθεί δυνητικά επικίνδυνο».
«Αρχίζει να υπάρχει σιγά σιγά κάποια αντίδραση, μάλλον μικρή, αν κρίνουμε από το υψηλό ποσοστό καισαρικών γεννήσεων» επισημαίνει με πικρία. «Οταν πας στην κλινική, θα κάνεις ό,τι σου πει ο γιατρός, δεν έχεις επιλογές» λέει. Οπως επισημαίνει, υπάρχουν μεγάλα οικονομικά κίνητρα, διότι πίσω από τη γέννα έχει στηθεί μια τεράστια βιομηχανία στην οποία ανακυκλώνονται πολύ μεγάλα ποσά. Στις τάξεις της «δεν συμφέρει σε κανέναν να μιλάει για τον φυσιολογικό τοκετό».
«Στις κλινικές υπάρχει η τάση να επισπεύδουν τον τοκετό και μια δωδεκάωρη γέννα θεωρείται μεγάλη» σημειώνει και προσθέτει: «Η μάνα δεν ξέρει ούτε τα δικαιώματά της ούτε τις παρενέργειες που μπορεί να έχει μια καισαρική». «Οταν άρχισα να τα ψάχνω, κατέληξα στο σπίτι. Κανείς δεν μιλάει για τις φυσικές μεθόδους αντιμετώπισης του πόνου» τονίζει.
* «Αντιμετωπίζουν τη γέννα ως κρίση»
Στην Ολλανδία το 30% των πρωτότοκων γυναικών και το 60% των δευτερότοκων γεννούν στο σπίτι διότι το κράτος αποδέχεται τη φυσική επιλογή και στέλνει μια μαία. «Εδώ οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν ξέρουν καν τι είναι, ενώ πολλοί γιατροί δεν έχουν παρακολουθήσει φυσικό τοκετό και μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν τη γέννα ως κρίση» αναφέρει. «Υπάρχει θυμός γιατί στερούν από τις γυναίκες τη σημαντικότερη εμπειρία της ζωής» λέει και προσθέτει: «Οταν ήμουν έγκυος, ρώτησα σε μια κλινική για φυσικό τοκετό και όλοι με συνέδεαν με το λογιστήριο».
Στην Αθήνα εδώ και 11 χρόνια λειτουργεί ο σύλλογος «Ευτοκία», που έχει στόχο «την προαγωγή του φυσικού τοκετού» και δημιουργήθηκε από μητέρες, μαίες, γιατρούς και ψυχολόγους. Ο σύλλογος δεν καταδικάζει την καισαρική αυτή καθαυτή αλλά την «καισαρική για ευκολία». «Προάγουμε τον φυσικό τοκετό και θέλουμε η γυναίκα να βρει τη δύναμη για να γεννήσει» σημειώνει εκπρόσωπος του συλλόγου. Στην Ελλάδα «η γέννα εξαρτάται όλο και περισσότερο από την τεχνολογία, το υπέροχο ένστικτο της μητρότητας όλο και συμπιέζεται» αναφέρει ο σύλλογος στην ιστοσελίδα του. «Η γέννα έχει πλέον γίνει ιατρική πράξη και οι γυναίκες υποβάλλονται σε μια σωματική, ψυχολογική και οικονομική δοκιμασία που επηρεάζει όλη την οικογένεια αλλά κυρίως την υγεία και την ανάπτυξη του ίδιου του μωρού» καταλήγει.