Με αφορμή την καταχώρηση του orfeo που κάπου αναφέρει πώς «Οι συντονιστές εκπαίδευσης γενικών γιατρών είναι κατά την εμπειρία μου αποτυχημένος θεσμός παρά τις καλές (?) προθέσεις...», θα ήθελα να κάνω κάποιες παρατηρήσεις.
1. Είμαι Συντονιστής περιφερείας και συντονιστής του νοσοκομείου που ανήκω. Είμαι αποτυχημένος συντονιστής (δεν ειρωνεύομαι, το εννοώ).
2. Οφείλουμε όμως να αναλύσουμε το γιατί εγώ ή ο κεντρικός συντονισμός γενικότερα πάσχει. Και το λέω αυτό γιατί ο συντονισμός έγινε με τις καλύτερες των προθέσεων. Σας διαβεβαιώ γι’ αυτό και όποιοι ανατρέξετε στο ιστορικό του θα το διαπιστώσετε. Αναγνωρίζω βέβαια το δικαίωμα του καθ’ ενός να βάζει ερωτηματικά στις προθέσεις, όμως όταν βάζουμε ερωτηματικό σημαίνει ότι δεν έχουμε ακόμη την απάντηση, αλλά την ψάχνουμε.
Σ’ αυτό το ψάξιμο λοιπόν προσφέρω ορισμένα «στιγμιότυπα» αυτής της ιστορίας:
1. Ο θεσμός προβλέπονταν με τον Ν.2519 του 1997, αλλά και για λόγους δομής (απαιτούσε μεγάλα διοικητικά σχήματα) και για λόγους αντιστάσεων, έμεινε ανενεργό άρθρο. Επισημαίνω ότι έγινε χάρην των επίμονων προσπαθειών του υποστηριχτή μας αείμνηστου Γ. Παπαδάκη που τότε ήταν στο υπουργείο και έβαλε "πλάτη".
2. Το 2003 η Επιτροπή ΠΦΥ του ΚΕΣΥ, όπου όλοι σχεδόν ήταν άνθρωποι της ΠΦΥ, βρήκε μία φόρμουλα να προχωρήσει ο Κεντρικός Συντονισμός, χωρίς τα βαρίδια του μεγάλου διοικητικού σχηματισμού.
3. Στόχος ήταν να πάρουν στα χέρια τους (επί της ουσίας) την εκπαίδευση οι ίδιοι οι ειδικοί της ειδικότητας, γιατί κοινή διαπίστωση ήταν (και είναι) ότι οι ειδικοί των άλλων ειδικοτήτων δεν μπορούν να καταλάβουν (και καλά κάνουν) τις εκπαιδευτικές ανάγκες ενός άλλου ειδικού.
4. Έτσι δημιουργήθηκε αυτή η απόφαση του ΚΕΣΥ που ομολογουμένως δεν περιμέναμε ότι η Ολομέλεια θα την υιοθετούσε γιατί ήταν πολύ νεωτερίζουσα και έβαζε στην άκρη πολλούς παράγοντες των νοσοκομείων.
5. Το Υπουργείο από την άλλη προσπάθησε να μη την ενεργοποιήσει και μόνο μετά από ασφυκτικές πιέσεις μπήκαν οι υπογραφές των αρμοδίων. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σε άλλη στιγμή καταφέραμε τον υφυπουργό να υπογράψει και σε άλλη τον υπουργό. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει μία απόφαση, αλλά δύο, η μία με την υπογραφή του ενός και η άλλη με την υπογραφή του άλλου !!!
Η απόφαση αυτή τελικά στάλθηκε μετά από αρκετούς μήνες και πιέσεις στα νοσοκομεία προς εφαρμογή.
Εφαρμόστηκε όμως?
1. Για να γυρίζω 1-2 φορές τη βδομάδα τα νοσοκομεία μου και να εποπτεύω από κοντά τα δρώμενα χρειάζομαι όχημα υπηρεσιακό ή κάλυψη των καυσίμων. Υπηρεσιακό δεν έχω και για τα έξοδα ο πάρεδρος μου λέει «να πάς με τα δημόσια μέσα».
Παράλληλα πρέπει να έχω και στελέχωση τέτοια που να μπορώ να «κλέβω» αυτές τις μέρες από τη δουλεία μου χωρίς να την οδηγώ σε ένδεια.
Πρακτικά λοιπόν δεν πάω και άντε να βγάλεις άκρη με τα τηλέφωνα.
2. Στο νοσοκομείο πρέπει να έχω αν. συντονιστή κατά προτίμηση Γ.Γ. Όταν βάλω Γ.Γ. αυτός για παρόμοιους με τους παραπάνω λόγους δεν μπορεί να είναι εκεί συνέχεια. Όταν βάλω νοσοκομειακό, όσο καλές προθέσεις και να έχει, είναι πολλά αυτά που του διαφεύγουν.
3. Μέσα στο κάθε Τμήμα προβλέπεται να έχω ορίσει έναν υπεύθυνο επιμελητή που θα εκπαιδεύει και εποπτεύει συνεχώς τους ειδικευόμενούς μου. Αυτός ορίζεται από εμένα, αλλά απαιτείται να συμφωνεί ο δ/ντής του και να υπάρχει κάποιος πρόθυμος και ικανός. Τίποτα από αυτά δε γίνεται γιατί όλοι θέλουν να τον έχουν για τον μαύρο τους και ο δ/ντης για ‘κείνον. Η απόφαση προέβλεπε ειδικά κίνητρα για αυτό, αλλά δεν δόθηκαν ποτέ. Έτσι είναι αδύνατον (πλην εξαιρέσεων) να έχω εκπαιδευτή μέσα.
4. Εφημερίες: Η μεγάλη πληγή. Η απόφαση προβλέπει ότι το πρόγραμμα το καταρτίζει ο συντονιστής. Όμως πολλοί δ/ντες λένε «βρε τι λές τώρα? Τον δικό μου θα κανονίσεις εσύ?». Και από κοντά η διοίκηση: «άσε μας κάτω ρε συ, εγώ πληρώνω και θα καλύψει όπου έχω ανάγκη». Αν και προβλέπεται λοιπόν, δεν ακολούθησαν οι απαιτούμενες κανονιστικές πράξεις, ώστε αυτό να είναι υλοποιήσιμο και τελικά σε πολύ λίγες περιπτώσεις λειτουργεί.
Φταίει ο Συντονισμός ή οι προθέσεις αυτών που τον έφτιαξαν?
6. Κατάλληλα τμήματα: Όταν δεν έχω κατάλληλο Τμήμα πρέπει να σε στείλω σε άλλο νοσοκομείο, κατάλληλο. Εσύ δεν πάς, θέλεις να σου καλύψω τα έξοδα. Το νοσοκομείο λέει «ναι, αλλά δεν θα του δώσω εφημερίες». Αν είχα όμως εγώ τις εφημερίες σου, θα σε κάλυπτα, όπως προείπα. Τώρα δεν μπορώ να κάνω τίποτε και μένεις σε ένα τμήμα ακατάλληλο για εκπαίδευση. Φταίει το συντονιστικό που προτάθηκε ή η αδιαφορία για την έκδοση των απαιτούμενων για την εφαρμογή του κανονιστικών πράξεων?
7. Και τέλος, έχω παντού Γ.Γ. που είναι κατάλληλοι για το έργο αυτό? Πιστεύετε ότι όσους προτείναμε τους προτείναμε γιατί θεωρούσαμε κάτι τέτοιο? Όχι. Κάποιοι ήταν λύσεις ανάγκης κατά το μη χείρον βέλτιστο.
Εξομολογούμαι ότι βολιδοσκόπησα παθολόγους σε 2 περιοχές να αναλάβουν το συντονισμό γιατί τους έκρινα καταλληλότερους από τους δικούς μας. Δεν δέχτηκαν. Ορίσαμε τελικά δικούς μας. Αποτέλεσμα? Και οι δύο αυτές περιοχές υποφέρουν και η εκπαίδευση των γιατρών είναι στο χειρότερο σημείο (όσον αφορά την συντονισμένη δράση, γιατί και η προσωπική προθυμία παίζει σημαντικό ρόλο και πολλάκις υπερκαλύπτει τα δομικά κενά).
Παραδείγματα που ο ειδικευόμενος υποθηκεύει την εκπαίδευσή του: Πάμπολλα, αλλά θα σας πω δύο δικά μου απλά.
1. Στέλνω σε άλλο Κ.Υ. ειδικευόμενο για να «τιμωρήσω» εκείνο στο οποίο τον είχαν για λάντζα. Μετά από 3 μήνες (είπαμε, η επιτόπια μετάβαση σχεδόν αδύνατη) και αφού με διαβεβαιώνει ότι όλα πάνε καλά, ανακαλύπτω ότι 3 μέρες είναι στο Κ.Υ. μόνος του συνταγογραφώντας και τις άλλες 2 είναι σε Π.Ι. που καλύπτει απουσιάζοντες (συνταγογραφώντας και πάλι)
2. Στέλνω σε ΜΕΘ όπου ο δ/ντης με διαβεβαιώνει για την ευαισθητοποίησή του στις ανάγκες μας και ο ειδικευόμενος με διαβεβαιώνει για το ενδιαφέρον των μοναδιστών. Σε λίγες μέρες μου ζητά να τον αφήσω –ατύπως- λίγο παραπάνω για να πάρει και άλλα. Όταν καθόμαστε και τον «ανακρίνω» για το τι κάνει κάθε μέρα εκεί, διαπιστώνω ότι δεν έχει κάνει ούτε μία διασωλήνωση !! Και αυτός όμως και ο δ/ντης επιθυμούν και παράταση !!!
Ποιος έχει την ευθύνη στα παραπάνω? Ο συντονισμός? Ο ειδικευόμενος?
Κάποτε, πριν πούμε αν είναι καλό ή κακό ένα σύστημα διαχείρισης της εκπαίδευσης, πολύ δε περισσότερο πριν καταλήξουμε για τις προθέσεις, ας κοιτάξουμε τι κάνουν (ή τι δεν κάνουν) και οι εμπλεκόμενοι σ’ αυτό, ειδικευόμενοι, εκπαιδευτές, διοικητική μηχανή κ.λ.π.
Θέλετε την άποψή μου?
1. Εκπαιδευτικά Κ.Υ. όπου θα διορίζονται και οι ειδικευόμενοι. Θα σε στέλνω στην τάδε κλινική για να πάρεις τα τάδε. Έτσι δεν θα σε θεωρούν δικό τους, αλλά θα προσπαθούν να σου δώσουν αυτά που τους ζητώ για να τους στείλω και τον επόμενο.
2. Εκπαίδευση σε κορμούς (παθολογικός, χειρουργικός, εργαστηριακός, ΠΦΥ) όχι με χρονικά διαστήματα, αλλά με περιεχόμενο γνώσεων και δεξιοτήτων που θα πάρεις.
3. Αξιολόγησή σου στο τέλος κάθε κορμού και επαναπομπή σου σε συγκεκριμένα σημεία –δεξιότητες –αν έχεις ελλείψεις (αξιολόγηση για προαγωγή της δεξιότητάς σου και όχι για να σε βαθμολογήσω ως άριστο ή ως άχρηστο).
4. Έκθεση απόδοσής σου που θα διαβιβάζεται στην επιτροπή εξετάσεων ώστε, στην περίπτωση που είναι καλή αλλά δεν τα πας πολύ καλά στις εξετάσεις αυτή να λαμβάνεται υπ’ όψιν ως ενίσχυση στην αξιολόγησή σου.
Αυτά δεν είναι ιδέες μου. Κάποια είναι. Είναι όμως θέσεις, προτάσεις που είναι κατατεθειμένες στο τραπέζι, αλλά δεν έχουμε ώριμο σύστημα για να προχωρήσουν.
Υπάρχουν και άλλε ιδέες. Και θα υπάρξουν και άλλες. Όμως κάθε ιδέα πρέπει να λειτουργήσει για να την κρίνουμε.
Πολύ συχνά θα βρούμε ότι διατηρώντας το σύστημα αλλά τροποποιώντας κάποιες άλλες παραμέτρους, θα έχουμε πολλά καλά αποτελέσματα.
Δεν είναι τέλειο φίλοι μου το σύστημα Συντονισμού. Έχει ατέλειες πολλές. Σίγουρα κάποια στιγμή θα είναι απαρχαιωμένο. Όμως για όταν φτιάχτηκε ήταν καινοτομία που δεν την άφησαν και δεν θα την αφήσουν να ανθίσει. Υπάρχουν και αυτοί που το είδαν σα το εργαλείο να έχουν το πάνω χέρι στους «μικρούς». Ναι και λοιπόν? Στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αυτοί που εν ονόματί της ασύδοτου? Ποιόν θα πρέπει να αφοπλίσουμε? Την δημοκρατία ή την ασυδοσία?
Αν ανθίσει κάποτε, τότε ναι, να δούμε που δεν αποδίδει και να την αλλάξουμε. Να εφαρμόσουμε πιο αποδοτικά σχήματα, όπως αυτό που περιέγραψα ή άλλα που θα προκύψουν ως πιο αποδοτικά στο μέλλον μέσα από επεξεργασία. Όμως, πότε –πλην ημών που συχνά κατηγορούμαστε ότι φτιάχνουμε τη σούπα όπως μας βολεύει να τη ρουφήξουμε- κατέθεσαν προτάσεις και όχι αμφισβητήσεις- φορείς των εκπαιδευομένων?
Πριν ξέρετε τι είχαμε εμείς? Έναν συντονιστή που ούτε κάν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο της ειδικότητας δεν γνώριζε. Ας μη μακρηγορήσω να αναφερθώ σε δικές μου εμπειρίες ως ειδικευόμενου.
Χρόνια πολλά και καλή αναζωογόνηση στο σχεδόν θνησιγενές Συντονιστικό Σύστημα. Θνησιγενές, κατά την ταπεινή μου άποψη, όχι γιατί δεν διαθέτει καλούς πνεύμονες για να επιβιώσει, αλλά γιατί το βάλαμε, αντί σε μία ζεστή φάτνη, σε μία τέντα ασφυκτικά κλειστή, ώστε να καταναλώσει το αρχικό οξυγόνο του και να καταλήξει πριν καλά - καλά ανοίξει τα μάτια του.
Υ.Γ.: Για τις εφημεrρίες ισχύει το ότι «οι Γ.Γ. πραγματοποιούν εφημερίες ισοτίμως με τους λοιπούς ειδικευόμενους του Τμήματος. Συνεπώς, αν στο εν λόγω Τμήμα δεν φτάνουν τις 30 οι άλλοι, πώς να τις φτάσετε εσείς? Η βάση είναι το ισοτίμως και το 4 / μήνα minimum (Μη ζητάτε νόμο για το 4, είναι θέση του ΚΕΣΥ ως απαραίτητο για εκπαίδευση και έχει γενική έννοια. Δεν αποτελεί όμως νομική διάταξη, αλλά όλοι το έχουμε υιοθετήσει και αποτελεί πιά «άγραφτο νόμο» ως minimum).