Θα σας διηγηθώ ένα περιστατικό από τη σύντομη ακαδημαϊκή μου καριέρα που έχει μία κάποια συνάφεια με το θέμα που θίχτηκε με αφορμή τις εξετάσεις της Γ.Ι. προς προβληματισμό:
Σε μία εξεταστική του 2010 με επισκέφθηκε στο γραφείο μου ένας φοιτητής επί πτυχίω που έδινε για 5η ή 6η φορά το μάθημα της Παθολογίας του 6ου. Μου ζήτησε ευθέως, αν και ιδιαίτερα ευγενικά, να τον βοηθήσω να περάσει τις - γραπτές - εξετάσεις, βαθμολογώντας ευνοϊκά τα θέματα που θα έβαζα και θα διόρθωνα. Αφού συνήλθα από τον πρώτο αιφνιδιασμό, και έχοντας εντυπωσιαστεί από τη συστολή του, τον ρώτησα για ποιο λόγο δεν έχει περάσει το μάθημα και έφτασε να παρακαλάει για κάτι τέτοιο. Η απάντησή του ήταν μία ακόμη μεγάλη έκπληξη: "Δουλεύω σε δουλειές του ποδαριού, για να συντηρήσω κι άλλους, κι έτσι δεν προλαβαίνω ποτέ να ασχοληθώ όσο θα ήθελα - όμως πια έχω την ανάγκη να δουλέψω πραγματικά, γιατί τελειώνουν οι δυνάμεις μου. Άλλωστε θέλωνα κάνω γενική ιατρική, να πάρω ένα αγροτικό και τίποτε άλλο". Βαθειά συλλογισμένος, του είπα να μην αγχώνεται, διότι έτσι κι αλλιώς τα θέματα που έβαζα ήταν πάντοτε στα πλαίσια του στοιχειώδους. Φτάνοντας η ώρα της διόρθωσης των γραπτών των εξετάσεων, το επίμαχο γραπτό είχε όχι παραλείψεις, ούτε λάθη, αλλά κάτι πολύ περισσότερο: Μία σουρρεαλιστική, σχεδόν παραμυθιακή επαφή με το αντικείμενο, που περισσότερο έφερνε προς σοβαρή ψυχιατρική διαταραχή. Από ότι είδα δε κινούνταν στο ίδιο μοτίβο και στις ερωτήσεις των υπολοίπων εξεταστών. Δεν ήξερα αν θα έπρεπε να γελάσω ή να απογοητευτώ. Σε ένα γραπτό που έπρεπε να βάλω 0 + 0 + 0 στις ερωτήσεις μου, έβαλα 3 + 3 + 4 ή κάτι τέτοιο. Τελικά ο φοιτητής κόπηκε για μία ακόμη φορά. Δε μου έτυχε να ξανασυναντήσω γραπτό του, διότι παραιτήθηκα στο μεταξύ από το Πανεπιστήμιο, έτυχε όμως να μάθω (με ανάμεικτα συναισθήματα) ότι την επόμενη φορά πέρασε τις εξετάσεις, υπό συνθήκες που ποτέ δεν είχα την περιέργεια να διερευνήσω.
Το παράδειγμα δεν αφορούσε βέβαια εξετάσεις ειδικότητας, αλλά ο νυν συνάδελφος, θα φτάσει, Θεού θέλοντος, και σε αυτές. Ίσως τότε να έχει τις ευκαιρίες και την εμπειρία να τις περάσει. Άλλωστε πολλοί φτασμένοι γιατροί, με μεγάλο όνομα, περνούσαν δύσκολα τα περισσότερα μαθήματα, και γενικά δεν ήταν αυτό που θα αποκαλούσε κανείς "υπόδειγμα φοιτητή". Όλα αυτά, κατά την άποψή μου, δείχνουν ότι το θέμα δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται. Πίσω από καθε μοναδιαία απόφαση, που έχει να κάνει με το μέλλον και γενικότερα τη ζωή κάποιου, υπάρχει πάντα ένα συνοθύλευμα άγνωστων, εν πολλοίς, παραμέτρων. Όμως, επειδή η δικαιοσύνη και η ευθυκρισία πρέπει να χαρακτηρίζουν εμάς ως γιατρούς, πρέπει να ελέγχεται πάντα το ενδεχόμενο συστηματικής παρέκκλισης - ο @medicus είχε πολύ καλές ιδέες γι' αυτό.
Τέλος, μία παράκληση: Είμαστε όλοι ενήλικες και μάλιστα επιστήμονες. Ακόμη κι αν θιχτούμε - ανθρώπινο είναι αυτό - ας δίνουμε ευκαιρία στο διάλογο. Θεωρώ ότι μπορείς να έχεις εξαιρετικές ιδέες και να μην μπορείς να τις διαχειριστείς, όπως επίσης και να διαφωνείς με όλους με τρόπο που μπορείς να προβληματίσεις γόνιμα.