Παρενθετικά στο θέμα παραθέτω λίγες σκέψεις που δεν αναφέρονται απολύτως στην «μετεκπαίδευση» ή «εξειδίκευση» αλλά εστιάζουν σαφώς στο μήλον της έριδος αυτής της υπόθεσης, στην «πίτα» δηλαδή.
Η διεθνής κοινότητα λοιπόν, σύντομα μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο συνειδητοποίησε τον κίνδυνο που εγκυμονούσε για τον πολίτη η αποκλειστική και αλόγιστη χρήση του ειδικού. Ενώ τα τελευταία χρόνια η δαπάνες στην υγεία είχαν κατακόρυφη άνοδο, κανένας δείκτης της υγείας του πληθυσμού δεν παρουσίασε αξιόλογη βελτίωση. Υπό το βάρος αυτών των δεδομένων και την ρήξη της συνέχειας στην ιατρική παρακολούθηση, από την περιθωριοποίηση του Γενικού / Οικογενειακού Γιατρού & την υπέρ το δέον προσφυγή στις ειδικές ιατρικές υπηρεσίες , ο Π.Ο.Υ. τονίζει στις αναφορές του για «υγεία για όλους το 2000» και τα συμπεράσματα της συνδιάσκεψης για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Π΄.Φ.Υ.) που έγινε στην Alma - Ata της Σοβιετικής Ένωσης το 1978, (το οποίο επικαιροποίησε και σε μεταγενέστερες συνδιασκέψεις του) ότι το κλειδί της επίτευξης των σύγχρονων στόχων υγείας είναι η ανάπτυξη της Π΄.Φ.Υ. Επιτακτική λοιπόν είναι η ανάγκη για στροφή στην Γενική / Οικογενειακή Ιατρική, την πρόληψη και την αγωγή Υγείας, δηλαδή στην Π΄.Φ.Υ.
Από τότε πολύ λίγα έγιναν στη χώρα μας γιατί α) οι υπερεξειδικευμένοι γιατροί ήταν στρατιές και συνεχίζουν να παράγονται έτσι, β) επειδή η κοινή γνώμη έχει εθιστεί στην προσφυγή σε υπερειδικούς και αλλάζει το κάθε άτομο αργά αλλά σταθερά, μόνο όταν έρθει σε επαφή με πραγματικά καταρτισμένο και υπεύθυνο γιατρό ΠΦΥ (Γ.Γ. ή Παθολόγο που απεδέχθη να λειτουργήσει ως λειτουργός της ΠΦΥ και δεν προσπαθεί να μεταφέρει την νοσοκομειακή παθολογία στη γειτονιά*), γ) επειδή οι πολιτικοί μας είναι πάντα έρμαια των ομάδων συντεχνιακών συμφερόντων και όχι στοχαστές της αναγέννησης των πραγμάτων, επειδή .. ..
Και τώρα μπολιάζονται με φανατισμό σύλλογοι ασθενών και προσπαθούν να μας επιστρέψουν στο μοτίβο του «κάθε όργανό μου το ακουμπάει και άλλος ειδικός».
Με θλίβει αυτό το σκηνικό, ειδικά όταν ξέρω ότι, όπως σε όλες τις ειδικότητες, έτσι και στην Γ.Ι. υπάρχουν άνθρωποι που θα μπορούσαν να διαπρέψουν στο επιστημονικό στερέωμα αλλά προτίμησαν να ακολουθήσουν την Γ.Ι. και την ανθρωποκεντρική (και όχι οργανο-κεντρική) ενασχόληση με την ιατρική. Και όταν ξέρω ότι, αυτές οι μάχες συντεχνιακών χαρακωμάτων, τα μόνα θύματα που θα παράγουν, θα είναι οι ίδιοι οι ασθενείς που έχουν την ανάγκη μας.
(*) Οι παθολόγοι ήταν πολυάριθμοι σχεδόν σε όλη την διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών με τους Γ.Γ. να είναι ανύπαρκτοι (Το 1962 πρωτοθεσπίστηκε η ειδικότητα με 2ετες πρόγραμμα εκπαίδευσης, ίσο χρονικά με το της παθολογίας, αλλά με το φόβο της απομόνωσης σε χωριουδάκια, την ακολούθησαν μόνο 14 γιατροί έως την σύγχρονη επανα-θεσμοθέτησή της το 1986).
Ήταν λοιπόν απολύτως φυσιολογικό οι γιατροί αυτοί να βρούν επαγγελματική διέξοδο στην ΠΦΥ, αλλά και η ΠΦΥ να στηριχθεί επάνω τους. Από τη στιγμή μάλιστα που απεδέχθησαν σαν έργο ζωής την προσφορά τέτοιων υπηρεσιών και προσαρμόστηκαν στις ανάγκες της ΠΦΥ, είναι απολύτως θεμιτός ο ρόλος τους.
Προσωπικά εκπαιδεύτηκα ακόμη και σε συρραφή τραυμάτων από παθολόγο σε ΚΥ που χωρίς κομπασμό απεδέχθη την θέση στην οποία κλήθηκε να υπηρετήσει σε ρόλο γενικού / οικογενειακού γιατρού και προσέφερε ύψιστες υπηρεσίες.
Αυτό θα άλλαζε και θα έπαιρνε η Γ.Ι. τη φυσική της θέση, καθώς και η παθολογία τη δική της νοσοκομειακή θέση, αν υπήρχε μακροχρόνιος σχεδιασμός αλλαγής των συσχετισμών των ειδικευμένων στη χώρα και οργανωμένη δόμηση του συστήματος υγείας που θα πήγαινε σταδιακά και με προοπτική ολοκλήρωσης σε ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΟ βάθος χρόνου. Τέτοιες κινήσεις όμως δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα, γι’ αυτό, αυτό το τοπίο θα μας συνοδεύσει για πολύ ακόμη –ίσως και για πάντα.
Το να τρωγόμαστε όμως σαν ειδικότητες αντί να συνεργαζόμαστε για το καλό του ασθενή, είναι σημάδι (?) και πάντως όχι πολιτισμού.