Σχέση με τα παραπάνω έχουν και αυτά που αναφέρατε για την Γ.Ι. Ότι σε ετοιμάζει να δουλέψεις κλπ κλπ. Και τότε κάποιος πολύ εύκολα θα μπορούσε να ρωτήσει, και οι πανεπιστημιακές σπουδές στην ιατρική, για τι πράγμα σε προετοιμάζουν? Αν ένας απόφοιτος ιατρικής δεν μπορεί να ασχοληθεί με την πρόληψη και προαγωγή της υγείας, την αντιμετώπιση χρονίων συχνών καταστάσεων και τη διαχείριση ενός επείγοντος περιστατικού, τότε τι είδους πανεπιστημιακή ιατρική εκπαίδευση παρέχεται?
Νομίζω ότι, αν προσέξει κανείς αυτά που γράφω θα πάρει απάντηση.
Είπα ότι ο ΚΑΘΕ ΙΑΤΡΟΣ μπορεί –αρκεί να θέλει- αφού έχει πτυχίο ιατρικής και όχι Χ ειδικότητας, να ασχοληθεί με όλα τα συστήματα και θέματα υγείας του ασθενή.
Το αποδεικνύουν εξ’ άλλου περίτρανα, όχι μόνο αξιόλογοι –αλλά ασπασθέντες το ρόλο του γιατρού της ΠΦΥ παθολόγοι, αλλά ακόμοι και επιτυχημένοι ιατροί ΧΩΡΙΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ.
Κακά τα ψέματα. Η πολύεπίπεδη εκπαίδευση του πανεπιστημίου μας έδωσε γνώσεις και λίγες δεξιότητες, αλλά και οι γνώσεις αυτές, διατηρούνται πιά, όχι σε όλα τα επίπεδα, αλλά σε αυτά με τα οποία διατηρήσαμε επαφή (Ο ΠΟΥ π.χ. λέει ότι χάνουμε 30% ανά 5ετία από τη γνώση αν δεν την επικαιροποιούμε. Θεωρητικά λοιπόν σε 10 -15 χρόνια –σε τόσα θα βγούμε στην «αγορά»- μας έμεινε μόνο το 10 -40 % από εκείνη τη γνώση σε όσα αντικείμενα δεν εντρυφούμε συνεχώς, μέσα από την ειδικότητά μας ή λόγω προσωπικού ενδιαφέροντος).
Έτσι, ακόμη και αν είχαμε εκπαιδευτεί θεωρητικά στο πανεπιστήμιο σε όλα όσα θα συναντήσουμε, πρέπει να είμαστε εξοικειωμένοι στο πρόσφατο παρελθόν με αυτά που καλούμαστε να διαχειριστούμε.
Από την άλλη, το σύστημα πρέπει να προετοιμάζει –σε λογικούς αριθμούς- γιατρούς που θα εντρυφούν σε διαφορετικά πράγματα η κάθε ομάδα / ειδικότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η διαφορά του Γ.Γ. είναι ότι –τουλάχιστον με το τι προβλέπεται εκπαιδευτικά- εμβαθύνει, όχι σε κάποιο σύστημα ή ομάδα νοσολογική, αλλά στον «ασθενή» και στον «πολίτη». Σαφώς και μπορεί να το κάνει αυτό ο κάθε άλλος, αν το αγαπήσει και το «δουλέψει». Το ίδιο όμως μπορεί ο κάθε άλλος να κάνει πολύ καλή διαχείριση π.χ. ενός ενδοκρινολογικού προβλήματος αν και δεν είναι ενδοκρινολόγος, αφού τον ενδιαφέρει και παρακολουθεί τις εξελίξεις σχετικά με αυτό.
Τι πιστεύετε ότι μπορεί να αντιμετωπίσει ένας γενικός γιατρός, που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένας παθολόγος στην ΠΦΥ; Μπορείτε να δώσετε μερικά παραδείγματα; Σε ποιά αντικείμενα πιστεύετε ότι χρειάζεται περαιτέρω εκπαίδευση;
Ανέφερα ήδη ότι η πολυεπίπεδη εκπαίδευση του πανεπιστημίου μας έδωσε γνώσεις και λίγες δεξιότητες, αλλά και οι γνώσεις αυτές, διατηρούνται πιά, όχι σε όλα τα επίπεδα, αλλά σε αυτά με τα οποία διατηρήσαμε επαφή.
Με βάση τα ανωτέρω λοιπόν, ποια τα αντικείμενα? Νομίζω ότι ο κ. Αργυρίου ήταν αρκετά περιγραφικός.
Θα αναφερθώ και σε μερικά άλλα, που έπρεπε –με βάση την εκπαίδευσή του- να είναι ο Γ.Γ. ικανός και για τα οποία ο οιοσδόποτε γιατρός μπορεί να είναι ικανός, αλλά αν έχει εντρυφήσει σε άλλη ειδικότητα –για τους ανωτέρω λόγους- θα χρειαστεί επιπλέον εκπαίδευση –εξοικείωση, όπως θα γινόταν και για τον γ.Γ. αν αποφάσιζε να ασχοληθεί με τους νοσηλευόμενους μίας παθολογικής κλινικής.
-Έρευνα σε τοπικό επίπεδο και συσχέτιση αποτελεσμάτων της με τα τοπικά προβλήματα με παράλληλο σχεδιασμό δράσεων για τροποποίηση των αρνητικών ευρημάτων. Εκπαιδεύεται –και οφείλει- γι’ αυτό. Κεφάλαιο ξεχασμένο και παραμελημένο.
-Διαχείριση αδιαφοροποίητων καταστάσεων με αλγοριθμική μεθοδολογία εξέταση->απλές εξετάσεις->πρόσθετες εξετάσεις->σύνθετες εξετάσεις-> … Όσο και αν φαίνεται απλό, πέστε μου πόσες φορές το βλέπουμε στη νοσοκομειακή αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών (αναφέρομαι σ’ αυτούς που προσφεύγουν στα «ΤΕΠ» των νοσοκομείων για ΠΦΥ προβλήματα). Είναι εξόφθαλμο το παράδειγμα που ανέφερε ο κ. Αργυρίου και δεν είναι εξαίρεση. Όλοι το βιώνουμε.
-Διαχείριση εμβολιασμών ενηλίκων, αλλά και παιδικής ηλικίας
-Γυναικολογική εξέταση σε άτυπα ενοχλήματα κάτω κοιλίας, αλλά και για άλλους λόγους.
-Οικογενειακός προγραμματισμός –προληπτική ιατρική σχετικά με τον γυναικείο πληθυσμό (περιορίζομαι σ’ αυτό γιατί στον άλλο πληθυσμό συνήθως εξοικειώνονται οι παθολόγοι).
-Ορθοσιγμοειδοσκόπηση, ωτοσκόπηση, εκτίμηση ακουστικής λειτουργίας.
-Αντιμετώπιση απλών κακώσεων μυοσκελετικού.
-Διαχείριση τραυμάτων σε επίπεδο ΠΦΥ.
-Ρινικός επιπωματισμός.
-Ξένο σώμα οφθαλμού –άλλες παθήσεις οφθαλμού
-Φροντίδα χειρουργικού ασθενή στο μετανοσοκομειακό χρόνο αποκατάστασης (αλλαγές τραυμάτων, πλύσεις εμπυημάτων κ.λπ), διαχείριση χειρουργική μικρών δερματικών βλαβών (π.χ. αθηρωματικών κύστεων, κ.λπ)
-Φροντίδα τελικού σταδίου
Σίγουρα υπάρχουν και άλλα αλλά σταχυολόγησα μερικά από την δική μου καθημερινότητα.
Τέλος
Στην ιατρική δεν υπάρχουν στεγανά. Ωστόσο τα συστήματα υγείας οφείλουν να εκπαιδεύουν κάποιους σε κάτι πιο εστιασμένα για να γίνεται πιο μεθοδικά και «διακριτά» η διαχείριση. Να εντρυφούν δηλαδή σε διαφορετικά πράγματα η κάθε ομάδα / ειδικότητα.
Και με αυτό το πνεύμα, εκπαιδεύουν το Γ.Γ. για να δουλέψει ως οικογενειακός γιατρός.
Βεβαίως ως «πολυδύναμο κύτταρο» ο κάθε γιατρός μπορεί να επιτελέσει το έργο του «οικογενειακού γιατρού» με την ανάλογη προετοιμασία. Το ίδιο μπορεί να επιτελέσει και το έργο της φροντίδας του παθολογικού ασθενή κ.λπ.
Αν θεωρούμε ότι δεν χρειάζεται κάποιοα από αυτές τις «κατευθύνσεις», όπως π.χ. η ετοιμασία ενός γιατρού για λειτουργία οικογενειακού γιατρού, ας το πούμε ευθαρσώς και ας δημιουργήσουμε ένα άλλο σύστημα.
Αν όμως θέλουμε σύστημα με «συντονιστή» του ασθενή / πολίτη στο σύστημα, τότε δεν μπορούμε να αγνοούμε ότι αυτό το ρόλο εκπαιδεύονται να ασκήσουν οι Γ.Γ. σε αντίθεση με άλλες ειδικότητες που εκπαιδεύονται να ασκήσουν άλλους ρόλους.
Η υπερπαραγωγή ειδικών που αναγκαστικά δραστηριοποιούνται στην ΠΦΥ (σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς από τους απαιτούμενους στην ΠΦΥ) για βιοποριστικούς λόγους, δεν σημαίνει ότι (επειδή η ανάπτυξη της οικογενειακής ιατρικής θα αφαιρούσε κομμάτια πίττας από το πιάτο άλλων δραστηριοποιούμενων σε αυτή) πρέπει να μας καθηλώνει στο διηνεκές στην απραξία ως προς την ανάπτυξη του θεσμού του οικογενειακού γιατρού ή πολύ περισσότερο στην απαξίωση του ρόλου του Γ.Γ. στην οικογενειακή ιατρική.
Στις χώρες που δεν έχουν ιατρικό πληθωρισμό –και κυρίως ιατρικό πληθωρισμό ειδικοτήτων- αυτά τα θέματα είναι λυμένα. Εμείς όμως ?