Ο ρόλος του φαρμακείου στο σύστημα υγείας

[KΛ]

Ο ρόλος του Φαρμακείου στο σύστημα υγείας

'Οπως τουλάχιστον το καταλαβαίνω εγώ (και από την ελάχιστη αντίληψη του τι συμβαίνει σε άλλα πιο λειτουργικά συστήματα υγείας πχ Αγγλικό)

- σχετικά με την επιστημονική διάσταση του θέματος υγεία. Ο γιατρός αναλαμβάνει την διάγνωση και την αγωγή και ο φαρμακοποιός (αν θέλει να συνεισφέρει) την υποστήριξη και έλεγχο της συμμόρφωσης του ασθενούς. (πιθανώς και την παροχή κάποιων απλών υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας και πρόληψης, προς αποσυμφόρηση των γιατρών, αλλά και προς, γενικότερα, την προαγωγή της δημόσιας υγείας)

- σχετικά με την οικονομική διάσταση του θέματος υγεία: Ο γιατρός συνταγογραφεί και ο φαρμακοποιός εκτελεί. Κάποτε λέει στην Ελλάδα, μες το φαρμακείο υπήρχε και γιατρός που εξέταζε πίσω από  παραβάν, σε νεότερη εκδοχή υπάρχουν τα κυκλώματα με βιβλιάρια. Πρόσφατα, θεωρητικά τουλάχιστον, καθιερώθηκε η συνταγογράφηση με δραστική, τα πρωτόκολλα (με τα όποια προβλήματα και δυσλειτουργίες) και μελλοντικά λέγεται πως θα καθιερωθεί ηλεκτρονική κάρτα υγείας και πλήρες φακέλωμα/διαφάνεια υγειονομικών δεδομένων και συναλλαγών.

Αν αυτό εδώ το φόρουμ εκφράζει, έστω και ανεπίσημα, τους γιατρούς που δραστηριοποιούνται στην ΠΦΥ της χώρας η εντύπωση που μου δημιουργείται σαν φμφ (κάτι που δεν αντιμετωπίζω στον επαγγελματικό/κοινωνικό μικρόκοσμό μου) είναι πως θα θέλατε το μέσο ελληνικό φαρμακείο να διαλυθεί, επειδή είναι ενόχληση/μπελάς κτλ κτλ

Τι ακριβώς ρόλο θα θέλατε να επιτελούν τα φαρμακεία στην Ελλάδα;

[pzogr]

Η γνώμη μου είναι ότι το φαρμακείο πρέπει
να δίνει το συνταγογραφημένο φάρμακο στον ασθενή και να τον βοηθά για τη σωστή λήψη του,
να δίνει OTC φάρμακα ενημερώνοντας για παρενέργειες/αλληλεπιδράσεις ενδεχομένως σε συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό,
να κάνει εμβολιασμούς σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες (κι όχι πχ κάθε 5 χρόνια για πνευμονιόκοκκο ή 2 φορές το χρόνο για γρίππη).

Δεν αναφέρομαι σε συμπληρωματικά είδη που μπορεί να παρέχονται από το φαρμακείο γιατί θεωρώ ότι δεν έχουν αναγκαστική σχέση με την ΠΦΥ.

Νομίζω ότι υπάρχουν και μερικά πράγματα που οπωσδήποτε δεν πρέπει να κάνει.
Να μην ενδίδει στην πίεση ασθενών ή (ακόμα χειρότερα) να τους προτρέπει να παίρνουν φάρμακα χωρίς συνταγή (εξαιρούνται τα OTC και τα μη συνταγογραφούμενα πχ σιρόπια για ανακούφιση από τον ερεθισμό του βήχα κτλ).
Να μην παρέχει κανενός είδους ιατρική υπηρεσία, όχι επειδή είμαι επαγγελματικά αχόρταγος, αλλά επειδή γνωρίζω πόσο εύκολο είναι να γίνουν σημαντικά σφάλματα σε βάρος της υγείας του ατόμου και του συνόλου.

[KΛ]

Νομίζω ότι υπάρχουν και μερικά πράγματα που οπωσδήποτε δεν πρέπει να κάνει.
Να μην ενδίδει στην πίεση ασθενών ή (ακόμα χειρότερα) να τους προτρέπει να παίρνουν φάρμακα χωρίς συνταγή (εξαιρούνται τα OTC και τα μη συνταγογραφούμενα πχ σιρόπια για ανακούφιση από τον ερεθισμό του βήχα κτλ).
Να μην παρέχει κανενός είδους ιατρική υπηρεσία, όχι επειδή είμαι επαγγελματικά αχόρταγος, αλλά επειδή γνωρίζω πόσο εύκολο είναι να γίνουν σημαντικά σφάλματα σε βάρος της υγείας του ατόμου και του συνόλου.

Σχετικά με τη χορήγηση συνταγογραφουμένων φαρμάκων (που ομολογουμένως στην Ελλάδα γίνεται κατά κόρον και χύμα) Όσο τυπικός και να θέλει να είναι κάποιος, μπορεί να πρόκειται για
- προχορήγηση (o ασφαλισμένος το παίρνει, το χρωστάει και θα πάει να το γραψει, όταν και άμα..αν ο παππους πέθανε, αν στο μεταξύ άλλαξε η χοληστερίνη, αν δεν πλήρωσε το τέβε και δεν έχει πια ασφάλιση κτλ κτλ δεν θα πάει και ποτέ, ή θα ψάξει να κάνει την όποια αλχημεία για να το δικαιολογήσει, πχ σε αλλουνού αμκα κτλ. Θα μου πείτε γιατί να του το δώσεις από πριν; Αφού το φαρμακείο λειτουργεί με πίστωση. Το μεγαλύτερο ποσοστό πελατών του μέσου φαρμακείου είναι συνταξιούχοι)

- "αναγκαστική" λύση. Αν ας πούμε, κάποιος, θέλει ένα Τ4 ή ένα glucophage που κάνει 2Ε και του κοστίζει 10Ε η συνταγογράφηση για να πληρώσει συμμετοχή όσο σχεδόν η λιανική, συν το1Ε ανά συνταγή, συν το οτι χωράνε 3 μόνο φάρμακα ανά συνταγή κτλ τκλ δεν θέλει να πάει να το γράψει στον γιατρό. Στις δημόσιες δομές γίνεται χαμός λόγω υποστελέχωσης ενώ στον ιδιωτικό τομέα πολλοί γιατροί δεν θέλουν να εξετάσουν, κι από πάνω, για μόνο 10Ε (αφού ουσιαστικά θα τους μείνουν 5Ε και οπότε θα πρέπει ή να τον "ξεπετάξουν" ωστε να προλάβουν να δουν κι άλλους ή να χρεώσουν εξτρα) και οπότε η όλη διαδικασία παίρνει καθαρά διαδικαστικό/οικονομοτεχνικό χαρακτήρα στη συνείδηση του κόσμου. Ειδικά έτσι που έχει γίνει το θέμα με τις ασφαλιστικές τιμές, για πολλά βασικά φάρμακα πολλοί το θεωρούν αγκαρία να πάνε στο γιατρό αφού θα τους κοστίσει πολύ περισσότερο απ'το απλώς να τα πάρουν χύμα. Όσοι "συνάδελφοι" (μου σε συνεργασία με δικούς σας) "γράφουν φάρμακα" κάνουν χρυσές δουλειές. Το όλο σύστημα είναι έτσι στημένο που να επιβραβεύει την παρατυπία και να τιμωρεί την τήρηση των τύπων και της δεοντολογίας

-------
επίσης πολλά φάρμακα μπορεί να γίνονται OTC στα καλά καθούμενα, όπως πχ πρόσφατα το zirtek, οπότε η διάκριση των OTC σαν πιο "light φάρμακα" δεν είναι πάντα καθαρή αφού δεν προυποθέτει κάποια ειδική αιτιολόγηση
--------

Όταν λέτε "ιατρική υπηρεσία" τι ακριβώς εννοείτε;

[pzogr]

Ως προς τα OTC, καθόλου δεν τα θεωρώ αθώα. Απλά από τη στιγμή που υπάρχουν ο φαρμακοποιός θα πρέπει εκτός από το να τα δίνει, να ενημερώνει τους ασθενείς για παρενέργειες-αλληλεπιδράσεις γιατί οφείλω να πω ότι συνήθως δεν γίνεται με βάση την πληροφόρηση που έχω από ασθενείς, αλλά και ως αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας σχετικής συναλλαγής σε φαρμακείο.
Για τις "ιατρικές υπηρεσίες" διευκρινίζω: έχω συναντήσει ασθενείς, που παίρνουν αντιυπερτασική αγωγή, που τους έδωσε ο φαρμακοποιός τους (ίσως πιεζόμενος, δεν θα πω ότι φταίει μόνο αυτός), ασθενείς που παίρνουν αντιβίωση άλλ'αντ''αλλων (ισχύει το ίδιο), ασθενείς, που κάνουν αντιτετανικούς ορούς, ασθενείς, που κάνουν εμβολιασμούς που δεν χρειάζονται, ασθενείς, που είχαν πάρει λανθασμένες συμβουλές για φάρμακα (συμπεριλαμβάνομαι κι εγώ σ'αυτούς, όταν πήγα να αγοράσω χωρίς συνταγή αντιβιοτικό και ο φαρμακοποιός, μου είπε τη δοσολογία, που ήταν σωστή για κάποια περίπτωση, αλλά όχι για τη δική μου - χωρίς φυσικά να γνωρίζει ότι είμαι γιατρός) κτλ
Γενικά η ιατρική συμβουλή δεν είναι κάτι τόσο απλό και δεν πρέπει να δίνεται από τρίτους παρά μόνο υπό προϋποθέσεις. Για τους φαρμακοποιούς συγκεκριμένα πιστεύω ότι ο ρόλος θα πρέπει να είναι η διευκόλυνση της λήψης της αγωγής που συνέστησε ο γιατρός κι όχι η υποκατάσταση του γιατρού σε θέματα θεραπείας.
Αυτά ισχύουν τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα, κατά τη γνώμη μου. Στα θέματα θεραπείας δεν έχω αμφιβολία ότι έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα. Σε ιδανικές συνθήκες, όπου οι φαρμακοποιοί θα ήταν κατά μέσο όρο επαρκώς καταρτισμένοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να δίνουν και πιο προχωρημένες συμβουλές, που δεν θα υπεισέρχονταν όμως στη θεραπεία, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με το γιατρό. Δυστυχώς νομίζω ότι (κατά μέσο όρο, από τη δική μου εμπειρία) η κατάρτιση δεν είναι επαρκής, ίσως ως αποτέλεσμα του είδους της δουλειάς στο φαρμακείο.

[KΛ]

Όπως με πολλά ζητήματα έχει να κάνει με το που θα πέσεις.

Πιστεύω οτι το να βγάζει ο φαρμακοποιός δοσολογικά σχήματα και αγωγές για περιπτωσεις όπως υπέρταση είναι μάλλον η εξαίρεση παρά ο κανόνας, όσο χύμα και αν είναι η κατάσταση στην Ελλάδα. Τώρα αν κάποιος έρθει στο φαρμακείο με πρησμένο μούτρο από δόντι το Σάββατο και του δώσουν μια αντιβίωση, πέρα από παυσίπονο, μέχρι να πάει στον οδοντίατρο τη Δευτέρα, ή του κάνουν και έναν ορό για ένα ύποπτο τραύμα γιατί δεν έχει την παραμικρή ιδέα αν είναι εμβολιασμένος ή αν όντως έκανε εμβόλια στο στρατό, αν πήγε προ 10ετίας κτλ κτλ και δεν θέλει να ξαναπάει στο νοσοκομείο γιατί βαριέται κτλ κτλ (αφού εννοειται ρωτήσουν αν έχει ξαναπάρει την τάδε αντιβίωση κτλ) μάλλον καλύπτονται κάποια κενά του συστήματος, έστω και άτσαλα, παρά γίνεται αντιποίηση ιατρικού επαγγέλματος.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, του αντιτετανικού ορού, δεν έχω ποτέ μου συναντήσει την συνταγογράφηση και του εμβολίου, σύμφωνα με το πρωτόκολλο. Πάντα αντιβίωση και ορός για όλα. 'Εχω προτείνει και το εμβόλιο και έχω εξηγήσει και το γιατί στον πελάτη, αλλά δεν μπορώ να επιμείνω είτε γιατί δεν θέλω να φανώ σα να τη "λέω" στο γιατρό, είτε γιατί ο ασθενής μπορεί να νομίζει πως πάω να τον φορτώσω κι άλλο.

Η κατάρτιση και τρόπος λειτουργίας του μέσου φαρμακείου σίγουρα δεν είναι επαρκής για προχωρημένα πράγματα (όπως πχ τα προγράμματα φαρμακευτικής φροντίδας ΗΠΑ και UK) αλλά πολλές φορές η θέληση για μάθηση και η επαναληψιμότητα κάποιων περιστατικών μπορεί να καλύψει αρκετά κενά. Το μέσο φαρμακείο της γειτονιάς, έχει πολύ μεγάλη τριβή και οικειότητα με τον κόσμο του και σε χρόνιες παθήσεις θα μπορούσε να βελτίωνε απίστευτα τη συμμόρφωση.  Πολλές φορές πχ έχω λύσει το πρόβλημα /απορία ασθενών όσον αφορά τη χρήση συσκευών (μέτρησης ζαχάρου, πένες ινσουλίνης, εισπνοές) 'η τον χρονισμό πολλαπλών φαρμάκων, είτε γιατί δεν τα κατάλαβαν από τον γιατρό, ή γιατί ντράπηκαν να ρωτήσουν ή φοβήθηκαν να ξαναπάνε κτλ.

Πιστεύω οτι αν επίσημα γινόντουσαν κάποιες σοβαρές προσπάθειες επιμορφωσης, τυποποίησης και επισημοποίησης κάποιων υπηρεσιών θα κέρδιζε όλο το σύστημα υγείας.

[schumifer]

Αντικειμενικά οφείλω να ομολογήσω ότι αυτή η κουβέντα που ξεκινάει εδώ φαίνεται να έχει σωστές βάσεις.
Αυτό που δεν είμαι σίγουρος αν είναι κυρίως θεωρητικές οι βάσεις αυτές. ΚΛ, ξέρεις πολλούς φαρμακοποιούς αυτής της νοοτροπίας (και φυσικά και πρέπει να αλλάξει η ιατρική νοοτροπία σε κάποια πράγματα.πχ αντιτετανικός ορός σε όλους)

[KΛ]

Εντάξει τώρα όμως η κουβέντα παίρνει ανεκδοτολογικό χαρακτήρα (ο καθένας καταθέτει την προσωπική του εμπειρία και εντυπώσεις. Οι αρνητικές είναι πάντα πιο δυνατές). Προσωπικά πιστεύω οι περισσότεροι συνάδελφοί, κυρίως οι νέοι ψάχνουμε για έναν πιο συγκεκριμένο και ουσιαστικό ρόλο στο σύστημα υγείας. (οι πιο παλιοί είτε δεν θέλουν γιατί δεν τους βολεύει, είτε γιατί δεν τους πολυνοιάζει πλέον αν είναι ακόμα παλιότεροι.)

Τουλάχιστον συμφωνούμε σε κάποια θέματα πχ θέμα κατάρτισης σε συγκεκριμένα ζητήματα. Πως θα διορθωθεί αυτό χωρίς επίσημη εκπαίδευση και ανάθεση κάποιων αρμοδιοτήτων; Επίσης πως θα εκπαιδευτεί κάποιος χωρίς επαρκή χρόνο και πόρους; Ο γιατρός, κατά πάσα πιθανότητα, κάνει ουσιαστικό in job training όλη μέρα, κάθε μέρα (η δουλειά σας ταυτίζεται με το εκπαίδευτικό σας αντικείμενο, εμάς πολλές φορές αντικρούονται λόγω φόρτου γραφειοκρατίας και έλλειψης πλαισιού) και έχει επιλογές για μοριοδοτημένη δια βίου εκπαίδευση ακόμα και μέσω δωρεάν ημερίδων/συνεδρίων. Τι υπάρχει για τον φαρμακοποιό; Μήπως τίποτα; Ούτε καν ένα αξιοπρεπές πρόγραμμα εξ αποστάσεως για κλινική φαρμακευτική. (Ελλάδα δεν είναι μονο οι μεγάλες πόλεις με τα πανεπιστήμια. Οι υπόλοιποι, γιατί να μην έχουμε πρόσβαση έστω σε e-learning;) Πρέπει να απευθυνθείς σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού (με πολλαπλάσιο κόστος, αφού εξασφαλίσεις πτυχίο TOEFl / IELTS με συγκεκριμένο υψηλό βαθμό)

[Argirios Argiriou]

Σήμερα το πρωί (παραμονή Πρωτοχρονιάς) μου έκανε παράπονα φίλος μου Φαρμακοποιός, ότι πελάτης του τηλεφώνησε και ζήτησε από τον Φαρμακοποιό να του στείλει στο σπίτι διάφορα φάρμακα αλλά εκτός από αυτό ήθελε και να τον αγκαρέψει να του αγοράσει και να του στείλει στο σπίτι μαζί με τα φάρμακα και ένα λαχείο !!

[EzeΤΡΟΛ]

Πολύ ορθώς έπραξε ο ενημερωμένος πελάτης, καθώς με τον νέο νόμο-πλαίσιο για τη λειτουργία των φαρμακείων που πέρασε από τη βουλή, επιτρέπεται, μεταξύ άλλων, η αποστολή των φαρμάκων από το φαρμακείο στον πελάτη. Ο φαρμακοποιός δεν δικαιούται να παραπονείται.

[Denominator]

Πολύ ορθώς έπραξε ο ενημερωμένος πελάτης, καθώς με τον νέο νόμο-πλαίσιο για τη λειτουργία των φαρμακείων που πέρασε από τη βουλή, επιτρέπεται, μεταξύ άλλων, η αποστολή των φαρμάκων από το φαρμακείο στον πελάτη. Ο φαρμακοποιός δεν δικαιούται να παραπονείται.

Καλά τα φάρμακα, Διακομιστή! Το λαχείο όμως;

[Αδαμάντιος Σκούφαλος]

Δεν διευκρινίζεται αν το λαχείο θα πληρωθεί από τον ασθενή-πελάτη στον φαρμακοποιό-προμηθευτή ή αν αποτελεί "bonus" προς τον πελάτη (μετά από απαίτηση του πελάτη φυσικά).
Προσωπικά γνωρίζω απαίτηση (που ικανοποιήθηκε φυσικά) προς το βοηθό φαρμακείου μαζί με τα φάρμακα να φέρει στο σπίτι ψωμί από το φούρνο (όχι από το super market)  και κάποια ψώνια από το super market (είχε δοθεί σχετική "συνταγή" με τα ψώνια τηλεφωνικά).

[KΛ]

Όλα'αυτά (πέρα απ'την πλάκα) είναι ένα ακόμα παράδειγμα του πόσο στρεβλωμένα μπορεί να λειτουργεί ο ανταγωνισμός προς "όφελος του πελάτη" (την εν δυνάμει καταχρηστικότητα/ξεκάρφωμα που υπάρχει από τον πελάτη κατά του μέσου φαρμακείου δύσκολα την συναντάς αλλού) και/ή το πόσο μπορεί να αποχαρακτηριστεί υγειονομικά ένας κλάδος  όταν η αμοιβή του εξαρτάται πολύ περισσότερο απ΄την εξυπηρέτηση και την διακίνηση φαρμακων ως απλώς λιανική πώληση, απ'ότι απ'την υπηρεσία και την επιστημονική κατάρτιση/κύρος

Εννοείται πως για πελάτη που σε στηρίζει τον στηρίζεις και συ. Μετά είναι στην προσωπική κουλτούρα του καθενός το πως ακριβώς διαχειρίζεται την σχέση. Χαρακτήρες υπάρχουν πολλοί (αδιάφοροι, απαιτητικοί, χαβαλέδες, τυπικότατοι κτλ) συγκυρίες επίσης πολλές (προέκυψε μια ασθένεια, μετακόμιση, ανεργία, εγκυμοσύνη κτλ). Οπότε αν η σχέση είναι μακροχρόνια γίνεται ένα μείγμα επαγγελματικής και προσωπικής συνεργασίας.

 "ο πελάτης έχει πάντα δίκιο" άλλωστε. Στην υγεία όμως δεν είναι πάντα έτσι, όχι για άλλο λόγο (υπάρχει και το "η δουλειά δεν είναι ντροπή") αλλά γιατί πολλές φορές μπορεί να είναι λάθος.
Πελάτης μου'χει ζητήσει να περάσει και να βγω λίγο στο δρόμο για να εμβολιάσω τη μάνα του μες το αμάξι, επειδή έχει κινητικά προβλήματα. Άλλος μπορεί να δεχόταν, εμένα μου φάνηκε ηλίθιο.
Σε άλλους πελάτες έχω από μόνος μου προτείνει να τους κάνω διάφορες εξυπηρετήσεις όταν νιώθω πως μπορεί να τους έχω "κρεμάσει" (πχ όταν περιμένουν κάτι και δεν έχω ακόμα παραλάβει, τους λέω να τους τα πάω εγώ στο κλείσιμο ή κλασσικά αν λείπει μια σφραγίδα να πάω εγώ κτλ). Πολλοί έχουν την κατανόηση/ευγένεια και με εξυπηρετούν αυτοί. Άλλοι είναι τελείως καταχρηστικοί (είτε από χοντράδα είτε από απλή βλακεία) και σε ζαλίζουν συνέχεια για ψίλου πήδημα. Ακούω διάφορες ιστορίες από συναδέλφους που τους παίρνουν τηλέφωνα ή τους χτυπούν κουδούνια το βράδυ κτλ (σιγά μην πάνε να πληρώνουν στο διανυκτερεύον) ή δεν ξέρω γω τι άλλο. Εκεί μάλλον αξιολογείς την κατάσταση αναλόγως τον χαρακτήρα σου

Λογικά στο κοντινό μέλλον θα επισημοποιηθούν, (μέσω τυποποίησης/πιστοποίησης ελπίζω) κάποιες υπηρεσίες και εξειδικεύσεις/εκπαιδεύσεις, όπως σε άλλα κράτη και οπότε αν και πάντα θα γίνονται χαζοεξυπηρετήσεις και κωλοτούμπες θα υπάρχει τουλάχιστον η δυνατότητα να προβάλεται και ένα πιο σοβαρό (εναλλακτικό για τα ελληνικά δεδομένα) προφίλ, ως τρόπος διατήρησης και γιατί όχι και αύξησης του πελατολογίου. Ή μπορεί να μη γίνει τίποτα ούτε φέτος, και του χρόνου, τέτοιο καιρό, να μας ζητάν να τους πάμε και βασιλόπιτα