Αντιγράφω από το f/b ένα σφαιρικό κείμενο του Θάνου Καλαμίδα με πολλές προεκτάσεις για την Ελλάδα του σήμερα.
Ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μου το έζησα στην Αγγλία. Μέρος από αυτό σε ένα πολύ μικρό χωριό στη Βόρειο Αγγλία, στο δυτικό Γιόρκσιρ, όπως λένε και οι ντόπιοι. Σε αντίθεση με όσα υπαγορεύουν ανόητα στερεότυπα, ένα χωριουδάκι όπως όλα τα χωριουδάκια που βρίσκεις από τη Θεσσαλία μέχρι τη Φιλανδία.
Άνθρωποι απλοί και οι περισσότεροι απλοϊκοί. Κυρίως αγρότες – το δυτικό Γιόρκσιρ είναι κατεξοχήν αγροτική περιοχή – φτωχοί και οι πολλοί με μόρφωση δημοτικού. Ένα χωριουδάκι με τις καθημερινές μικροκακιούλες του, με τα κουτσομπολιά του, με τα πανηγύρια του και τη μελαγχολία της απομόνωσης και μερικές φορές της εγκατάλειψης, όπως είναι όλα παρόμοια χωριουδάκια από τη Κρήτη μέχρι τη Λαπωνία τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι κάτοικοι της περιοχής είναι έντονα τοπικιστές, με χαρακτηριστική ντοπιολαλιά – οι υπόλοιποι Εγγλέζοι την θεωρούν «βαριά» και είναι οι Άγγλοι «βλάχοι» …αν σας θυμίζει κάτι αυτό – και θεωρούν ξένο όποιον έχει γεννηθεί πέρα από τα όρια της περιοχής τους. Τους δε νότιους και δει τους Λονδρέζους, τους θεωρούν κατάρα, πόρνες και εγκληματίες, κλέφτες και δυνάστες. Αυτά ήταν από τους πιο ήρεμους χαρακτηρισμούς που μπορώ να πω ότι έχω ακούσει. Και ναι, και αυτοί μιλάνε για το Λονδρέζικο κέντρο εξουσίας απαξιωτικά και την Βρετανική κυβέρνηση την αποκαλούν κυβέρνηση του Λονδίνου …αν αυτό σας θυμίζει κάτι.
Το χωριό δεν πρέπει να είχε πάνω από διακόσιους κατοίκους. Ένα μικρό ταχυδρομείο – περίπτερο, ένα σουπερμάρκετ – μανάβικο που ήταν και φαρμακείο, ένα κρεοπωλείο με τα καταπληκτικότερα λουκάνικα που έχω φάει, ένα μικρό σπιτάκι που ήταν κοινοτικό γραφείο και βιβλιοθήκη και δυο παμπ. Τα παμπ για την Αγγλία και ειδικά την αγγλική επαρχία είναι αιώνες τώρα ότι και τα ελληνικά καφενεία. Ένα δημοτικό διτάξιο – το γυμνάσιο ήταν σε κοντινή μεγαλύτερη πόλη – και ένα νηπιαγωγείο, αν θυμάμαι καλά. Μια μεγάλη εκκλησία που πάντα με εντυπωσίαζε σε σύγκριση με το μικρό μέγεθος του χωριού και το νεκροταφείο. Ένας μεγάλος δρόμος διέσχιζε το χωριό στη μέση – εκεί που ήταν και τα μαγαζιά – και οδηγούσε στη μεγάλη πόλη κι ένας άλλος κάθετος που έβγαζε από τη μια στο νεκροταφείο και από την άλλη στα χωράφια. Το συγκεκριμένο χωριό μετά από λίγα χρόνια έγινε γνωστό χάρις σε μια κωμική τηλεοπτική σειρά που εγώ μεν βρισκω πολύ αστεία, οι ντόπιοι την θεωρούν προσβολή γιατί τους παρουσιάζει ανόητους που μιλάνε αγγλικά που κανένας δεν καταλαβαίνει και που γίνονται συχνά θέμα παρεξηγήσεων, ενώ αυτοί – έτσι πιστεύουν – είναι οι μόνοι που μιλάνε για αιώνες τα σωστά αγγλικά. Αυτά τα λένε οι ίδιοι, εγώ πιστεύω ότι η σειρά έχει πολλές δόσεις αλήθειας.
Το χωριό το περιγράφω με λεπτομέρεια γιατί θέλω να νιώσετε πόσο πολύ μοιάζει με εκατοντάδες χωριά στην Ελλάδα και χιλιάδες σε όλο το κόσμο. Το χωριό είχε δυο ξένους. Ο ένας ήταν ο Λουίτζι, προφανώς Ιταλός, που ήταν και ο ταχυδρόμος περιπτεράς και ο υπογράφον. Ο Λουίτζι τώρα από ότι ξέραμε οι περισσότεροι, είχε έρθει στη Βρετανία σε ηλικία γύρω στα δέκα – μετά το τέλος του πολέμου – και η ιταλική του προφορά με τις Ιταλικές λέξεις που πέταγε κάθε τόσο δεν ήταν τίποτα περισσότερο από βιτρίνα που πρέπει να πούλαγε, γιατί μετά από δυο τοπικές μπίρες ο Λουίτζι γινόταν πιο Γιόρκσιρ από κάθε Γιόρκσιρ άντρα με γενεές Γιόρκσιρ πίσω του στη περιοχή.
Εγώ ήμουν το καινούργιο φρούτο. Δεν φτάνει που δεν μιλούσα «σωστά» αγγλικά, είχα αυτή τη νότια προφορά (την έχασα με ταχύτητα και μετά από μερικά ποτήρια από την τοπική μπίρα) αλλά ήμουν κι Έλληνας. Τώρα πολλοί θα είχαν ακούσει για τον Όμηρο, άντε να είχαν δει και καμιά ταινία με το Τρωικό πόλεμο η τους 300 τους Λεωνίδα με τον Ρίτσαρντ Έγκαν, αλλά για τους Έλληνες ήξεραν ότι είναι τεμπελάκοι νότιοι που ειδικεύονται στο καμάκι αθώων κοριτσιών από την Αγγλία και …χαρτοπαίχτες. Κι αυτό οφείλεται στην τηλεόραση αλλά γι’ αυτό θα σας πω άλλη φορά.
Μετά από ένα μήνα λοιπόν και αρκετά ποτήρια μπίρας, τα έπινα παρέα τους στο παμπ σαν να ήμουν παλιός φίλος. Ήξεραν όλοι το όνομα μου και το προφέραν σωστά και ολόκληρο, παρακολουθούσα τους αγώνες της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας και φυσικά είχα μάθει ότι η πηχτή με ποδαράκι είναι το τοπικό έδεσμα. Αφού ξεπέρασαν τις απόλυτα φυσιολογικές αναστολές των πρώτων ημερών και είδαν ότι είχα έρθει για να μείνω και τους σεβόμουν γι’ αυτό που είναι, με είχαν αγκαλιάσει με κάθε τρόπο σε σημείο να με συμπεριλαμβάνουν στις πλάκες που έκαναν στον Λουίτζι και τα ιταλικά του.
Στο χωριό υπήρχε και ο Ντέιβιντ. Τον Ντέιβιντ το συνάντησα την πρώτη μου κι όλας μέρα στο χωριό, όταν πήγα να πάρω από τον χασάπη κάτι για βραδινό. Ψηλός γκριζομάλλης με καπέλο κλασσικό, κουστούμι γκρι σκούρο – σίγουρα ραμμένο παραγγελία σε ράφτη – τρία κομμάτια με χρυσή αλυσιδίτσα για το ρολόι στο γιλέκο. Κατάλευκο πουκάμισο με χρυσά μανικετόκουμπα και μια καταπληκτική κόκκινη γραβάτα, προσεκτικά και σφιχτά δεμένη στο λαιμό. Και κατακόκκινες ψηλές γόβες, γυαλιά πεταλούδα σαν αυτά που φορούσαν κάποτε οι γιαγιάδες και έντονο κόκκινο κραγιόν… Η γυναίκα του χασάπη, μια πληθωρική από κάθε πλευρά γυναίκα, χαρακτηριστικό δείγμα της περιοχής, μας σύστησε καθώς ο χασάπης έκοβε κρέας για τον Ντέιβιντ και ανταλλάξαμε δυο τρεις μουδιασμένες και πολιτισμένες κουβέντες με εμένα να ανακαλύπτω ότι ο Ντέιβιντ ήταν γείτονας μου. Το δικό μου σπίτι ήταν στη κορυφή του λόφου απέναντι από την εκκλησία, το δικό του το πρώτο στη κατηφόρα προς το κέντρο του χωριού με τα μαγαζιά. Να συμπληρώσω ότι ο Ντέιβιντ πρέπει να ήταν γύρω στα 60.
Ξέχωρα από το αστείο των γυαλιών πεταλούδα, που πραγματικά μου θύμισε ταινίες του ’60 με την Γεωργιάδου, δεν νομίζω ότι ήταν κάτι που να με σοκάρισε, ενόχλησε ή οτιδήποτε άλλο. Απεναντίας μου φάνηκε πολύ ευγενικός άνθρωπος και φεύγοντας μου είπε και «γκειά σου,» που με έκανε να γελάσω περισσότερο με το γεγονός του πόσο γρήγορα είχαν ταξιδέψει τα «νέα» της καταγωγής μου στο χωριό παρά ότι άλλο.
Εδώ να σημειώσω ότι στη Βρετανία μέχρι τα μέσα του ’70, η ομοφυλοφιλία ήταν τιμωρήσιμο έγκλημα και πολλοί Ντέιβιντ πέρασαν πολλά χρόνια σε φυλακές γεμάτες αποβράσματα και κοινωνικά παράσιτα χωρίς να έχουν κάνει κανένα έγκλημα απολύτως. Ο Ντέιβιντ είχε περάσει επτά χρόνια σε μια από αυτές τις φυλακές στο Μάντσεστερ. Τώρα να είσαι αθώος και να εκτίεις φυλακή μαζί με δολοφόνους και κλέφτες αφήνει μυριάδες τραύματα, τόσο για πολλούς Ντέιβιντ όσο και μια ολόκληρη κοινωνία και η δεκαετία 70-80 ήταν η εποχή επούλωσης των πληγών. Ίσως και λίγο άρνησης, ότι έγινε …έγινε ας δούμε τι κάνουμε τώρα. Και έκανε και πολλά το κράτος για να επουλώσει πληγές και παράλληλα να διδάξει τους πολίτες περί ομοφυλοφιλίας, δικαιωμάτων, ισότητας, κλπ.
Αλλά δεν ήταν ο ρόλος του κράτους που με εντυπωσίασε και να αναφέρω τον Ντέιβιντ σε αυτή την ιστορία. Ήταν αυτό το μικρό χωριουδάκι, με τους μάτσο «βλάχους», που μετράγανε το αντριλίκι σε μπίρες, που αν δεν είχες σπασμένη μύτη σε καυγά δεν ήσουν καλός για τη παρέα και φλερτάρανε δείχνοντας τα μπράτσα τους, πόσο είχαν αγκαλιάσει τον Ντέιβιντ. Για το Λουίτζι υπήρχαν αστεία και χαβαλές, για τον Ντέιβιντ ΠΟΤΕ. Ο Ντέιβιντ έπλεκε με τις γυναίκες τα απογεύματα στο κήπο του η στο καθιστικό του το χειμώνα, έπινε τσάι στο παμπ η ένα σέρι και κάπνιζε κάτι λεπτά «γυναικεία» τσιγάρα. Ποτέ μα ποτέ κανένας δεν είπε τίποτα για να χλευάσει η να κοροϊδέψει. Δεν υπήρχε ούτε ανέκδοτο η κουτσομπολιό για τον Ντέιβιντ που να μοιράζονται οι άντρες του χωριού μετά από μερικές μπίρες. Ο Ντέιβιντ ήταν με τις γυναίκες, καθόταν με τις συνομήλικες του γυναίκες και απολάμβανε ακριβώς το ίδιο σεβασμό.
Ένα χρόνο μετά την άφιξη μου στο χωριό έγινε ένα γεγονός στο διπλανό χωριό που συντάραξε όλη τη περιοχή. Μια 25χρονη κοπέλα, γνωστή χρήστης αλκοόλ, ναρκωτικών και σεσημασμένη για πορνεία, μαζί με τον τότε φίλο της, εξ ίσου σεσημασμένο, είχαν πνίξει στη μπανιέρα το νεογέννητο μωρό τους και το 4χρονο αδελφάκι του μετά από ώρες, το πιθανότερο μέρες η μήνες για το μεγαλύτερο, απάνθρωπους βασανισμούς. Εκείνο το βράδυ στο παμπ με τον Ντέιβιντ απόντα έμαθα ποιο ήταν το μεγαλύτερο όνειρο και μαράζι του Ντέιβιντ. Ένα παιδί. Ένα παιδί που τώρα θα έπρεπε να του έχει δώσει ένα εγγόνι.
Η συζήτηση από όλους ήταν πόσο άδικη είναι αυτή η κοινωνία που αφήνει ένα παιδί να δολοφονείται από μια άχρηστη και κακή «μάνα», αντί να της το πάρει και να το δώσει στον Ντέιβιντ που θα γίνονταν ο τέλειος γονιός. Προσέξτε τη σημειολογία των λέξεων. Η κοινωνία δεν είναι τίποτα άλλο από το κράτος. Ένα κράτος που προσπαθεί να συμβιβάσει ταμπού με πραγματικές συνθήκες. Είναι όλες οι μάνες καλές; ΟΧΙ. Το όχι με μεγάλα γράμματα. Θα έπρεπε όλες οι μαννάδες μόνο επειδή φέρουν το τίτλο να έχουν και το μονοπώλιο ανατροφής ενός παιδιού; ΟΧΙ. Πάλι με μεγάλα γράμματα. Υπάρχει ένας ρόλος που είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν της μητέρας και του πατέρα μαζί. Αυτός του γονιού. Και αυτό που δεν ήθελε να καταλάβει το κράτος τυφλωμένο από κοινωνικά ταμπού, το καταλάβαινε ένα μικρό χωριό στη Βόρειο Αγγλία από αμόρφωτους και αφελείς «βλάχους».
Θα μου πείτε, σιγά και μην υπήρχαν και οι ομοφοβικοί, οι ξενόφοβοι και οι ρατσιστές. Ναι υπήρχαν. Αλλά ήταν τόσο πολύ απομονωμένοι και τόσο πολύ αμφισβητήσιμοι από τη συνολική κοινότητα ώστε από ένα σημείο και ύστερα κι εκείνοι αμφισβητούσαν τις «ιδέες» τους. Μπορεί σε πολύ προσωπικές τους στιγμές να εκφραζόντουσαν όπως θέλανε, αλλά δημόσια δεν το κάνανε ποτέ. Όχι γιατί είχαν κάτι να φοβηθούν αλλά γιατί είχαν πολλά να ντραπούν.
Αυτά σε ένα πολύ μικρό χωριό ανόητων και αφελών βλαχαντερών, στο Δυτικό Γιόρκσιρ, στη Βόρειο Αγγλία στις αρχές τις δεκαετίας του 1980. Τρεισήμισι δεκαετίες μετά, 2016 στην Ελλάδα. Στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε κάθε ελληνική πόλη. Στην ευρωπαϊκή την μοντέρνα Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Χρόνια τώρα πολλοί μου φίλοι μου λένε, εσύ είσαι ξένος πια, δεν καταλαβαίνεις. Κι εγώ πληγωμένος προσπαθώ να εξηγήσω πόσο Έλληνας είμαι και ότι δεν είναι η απόσταση που σε κάνει λιγότερο η περισσότερο Έλληνα. Αλλά τα τελευταία χρόνια αυτή η απόσταση έχει μεγαλώσει και δεν έχει με τίποτα να κάνει με το πόσο Έλληνας νιώθω η δεν νιώθω. Έχει να κάνει με το πόσο άνθρωπος είμαι η δεν είμαι. Πόσο δημοκράτης είμαι η δεν είμαι, πόσο έχω καταλάβει ότι υπάρχει κάτι μεγαλύτερο από το να είσαι πολίτης μια χώρας. Πραγματικά δεν ξέρω. Δεν ξέρω αν είμαι εγώ αυτός που έχει αλλάξει η τελικά είναι η Ελλάδα που έχει αλλάξει.
Ντέιβιντ υπήρχαν και στα ελληνικά χωριά και στα περισσότερα οι πολλοί τους προστάτευαν. Όσο κι αν ενοχλεί τα στρεβλωμένα χριστιανικά ήθη των σύγχρονων Ελλήνων η ομοφυλοφιλία ήταν αποδεκτή από την αρχαιότητα στην Ελλάδα. Η ιστορία δεν είναι αλά καρτ. Κρατάω τους 300 και πετάω τον τάδε Λεωνίδα γιατί δεν ταιριάζει στο κάθε στρεβλό Άνθιμο και μικρό Βορίδη που έχει γεμίσει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα. Η ιστορία δεν ξαναγράφεται για να εξυπηρετήσει τα χούγια και τα ταμπού του καθένα.
Αλλά μη σταματάμε εκεί – κι αυτό γίνεται λεπτομέρεια τελικά στο ντεμέκ όλων των σύγχρονων ντεμέκ. Αυτών που στιλ Ζουγανέλη, για χρόνια μιλάγανε για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και τις αδικίες της κοινωνίας με τον αέρα των …αριστερών και προοδευτικών, ξαφνικά τώρα που ήρθε η ώρα να μιλήσουμε ανοιχτά για το θέμα και ναι να δώσουμε σε αυτούς τα δικαιώματα που τους ανήκουν ανακαλύπτουν ότι έχουν …πρόβλημα. Και μάλιστα το προσωποποιούν. «Εγώ μαζί τους, αλλά ο γιος μου …άντρακλας! Να κάτι παπάρια, σιγά μη γίνει αδελφή», λες και μετριέται από το βάρος των παπαριών το αντριλίκι αλλά τέλος πάντων, «καλύτερα πουτάνα η κόρη μου, παρά λεσβία», «για να γίνει λεσβία, αγάμητη θα είναι, ας έρθει από δω…», «έχω ακούσει από το γιο της κουμπάρας του Σταύρου του περιπτερά, που έχει ακούσει από τον γείτονα του ανεψιού του Κώστα του χασάπη στο χωριό ότι τα παιδιά που έχουν δυο πατεράδες δεν νιώθουν καλά.» Τελικά ούτε αριστερός, ούτε προοδευτικός, ούτε καλά-καλά δημοκράτης δεν ήσουν μαλάκα.
Το θέμα όμως δεν είναι ο Ζουγανέλης, το θέμα είναι οι …Ζουγανέληδες και σε πόσα άλλα θέματα αυτό το …μοντέρνος, το αριστερός, το προοδευτικός, το δημοκράτης δεν ήταν απλά ο φερετζές του φασίστα;
Έχω δει ζευγάρια γκέι καταπληκτικά που θα έκαναν πολλά ζευγάρια ετεροφύλων να ντρέπονται που είναι ζευγάρια. Έχω δει «μανάδες» – και λόγο δουλειάς – να εγκληματούν στα παιδιά τους. Και δεν μιλάω γι’ αυτές που δολοφονήσαν η βασάνισαν παιδιά αλλά και γι’ αυτές που τυραννάνε ψυχούλες σε καθημερινή βάση και μια ολόκληρη κοινωνία κάνει ότι δεν βλέπει γιατί …το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο. Έχω δει παιδιά κατεστραμμένα γιατί «μανάδες» τα κατάστρεφαν μέρα με τη μέρα καθόσον μεγάλωναν και έχω δει «μανάδες» που έχουν κάνει εγκλήματα στη ψυχή των παιδιών τους με λέξεις χωρίς να σηκώσουν χέρι. Κι έχω δει και τον Ντέιβιντ. Και όχι μόνο τον Ντέιβιντ αλλά πολλούς Ντέιβιντ να δίνουν αγάπη και στοργή, να δίνουν όλα αυτά που μόνο ένας γονιός μπορεί να καταλάβει. Γιατί το γονιός δεν είναι προσδιορισμός φύλου.
Θάνος Καλαμίδας
Θέμα: Ο Ντέιβιντ, ο Ζουγανέλης και ο φερετζές του φασίστα (Αναγνώστηκε 2722 φορές)
14 Μαρτίου 2009, 17:57:06