ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ
Μετετρέποντας το Αγροτικό Ιατρείο σε μονάδα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
Ιστορικά οι δομές των Αγροτικών Ιατρείων δημιουργήθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες του αγροτικού, κυρίως, πληθυσμού ο οποίος είχε φτωχή δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας.
Η κατανομή των Ιατρείων έγινε -και εξακολουθεί σήμερα να υπάρχει- με τα πληθυσμιακά δεδομένα παρελθόντων δεκαετιών. Αποτέλεσμα είναι σήμερα με τη δημογραφική έκρηξη των περιαστικών περιοχών και την ερήμωση της υπαίθρου να προκύψουν σημαντικές ανισότητες όσον αφορά τον πληθυσμό ευθύνης των Περιφερειακών Ιατρείων. ¨Ετσι σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν διθέσια Π.Ι.σε περιοχές μικρές σε πληθυσμό και Π.Ι. που βουλιάζουν από κόσμο.
Παλαιότερα στα Π.Ι. εκτός από το γιατρό υπήρχαν θέσεις Νοσηλεύτριας και Μαίας οι οποίες στην πορεία χάθηκαν ακολουθώντας τη γενική εγκατάλειψη των Π.Ι.
Η τάση για υπερεξειδίκευση της σύγχρονης ιατρικής και η ολοένα και μεγαλύτερη χρήση βιοϊατρικής τεχνολογίας “ευνούχισε” κατά κάποιο τρόπο τους νέους γιατρους οι οποίοι, ξεκινώντας το Αγροτικό τους, αδυνατούσαν να προσφέρουν ουσιαστικές υπηρεσίες αλλά και καθιέρωσε την κουλτούρα της υπερβολικής χρήσης “εξειδικευμένων” γιατρών για προβλήματα που θα μπορούσαν να λυθούν στην κοινότητα. Ταυτόχρονα η συνεχής αλλαγή των υπηρετούντων γιατρών καθιστούσε απαγορευτική οποιαδήποτε προσπάθεια συνεχούς παρακολούθησης του πληθυσμού ευθύνης.
Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν στα περισσότερα ιατρεία να γίνεται σχεδόν αποκλειστική αναπαραγωγή συνταγών, σε συνθήκες που κάθε άλλο παρά θυμίζουν χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας.
Το τοπίο αλλάζει με το διορισμό Ειδικών Γενικών Γιατρών στα Π.Ι. Δημιουργούνται νέες δυνατότητες, προοπτικές και προκλήσεις. Οι σίγουρα αυξημένες γνώσεις των ειδικών Γενικών σε σχέση με τους Αγροτικούς γιατρούς αλλά και ο πολύ μεγαλύτερος χρόνος θητείας ( πέντε χρόνια με δυνατότητα ανανέωσης ) δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική αναβάθμιση των Π.Ι.
Τα σημαντικότερα προβλήματα είναι :
• η υλικοτεχνική υποδομή των Π.Ι.κάθε άλλο παρά συμβαδίζει με τις δεξιότητες που κατέχει ο ειδικός Γενικός Γιατρός.
• στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν υπάρχει νοσηλευτική και γραμματειακή υποστήριξη των ιατρείων. Έτσι ο γιατρός υποχρεώνεται να σπαταλά μεγάλο μέρος του χρόνου του σε μη ιατρική εργασία.
• η παγιωμένη αντίληψη του πληθυσμού ότι το Π.Ι. είναι μόνο για τη συνταγογραφία – και μάλιστα υπό τη μορφή μπακάλικου (σημειολογικά έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το ότι υπάρχουν κάτοικοι που ακόμα και σήμερα προμηθεύονται τα φάρμακά τους μέσω μπακάλικων ). Ειδικότερα κατά τη μετατροπή των Αγροτικών από συνταγογραφικά κέντρα σε ιατρεία παρατηρήθηκαν ανάμεικτα συναισθήματα στον πληθυσμό. Από τη μια μεριά ικανοποίηση γιατί για τα περισσότερα προβλήματά τους μπορούν να απευθυνθούν άμεσα στο Π.Ι. κι από την άλλη δυσαρέσκεια για την αύξηση του χρόνου αναμονής που προκύπτει από τον αυξημένο χρόνο εξέτασης του κάθε ασθενή.
Στο Περιφερειακό Ιατρείο Αρωνίου
Στα δυόμιση χρόνια που το Π.Ι.Αρωνίου το έχει αναλάβει Γενικός Γιατρός η κατάσταση
έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά.
Η συνταγογραφία συνεχίζει να αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινής δουλειάς, όχι όμως ως τυφλή αναπαραγωγή συνταγών αλλά ως αποτέλεσμα της κλινικής εξέτασης και της συνεχούς παρακολούθησης των ασθενών.
Από την αρχή του διαστήματος αυτού και με μεγάλη προσπάθεια κατοχυρώθηκε η χρήση της κάρτας υγείας ασθενούς στην οποία περιλαμβάνονται : πλήρη επιδημιολογικά και δημογραφικά στοιχεία, λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, το σύνολο των εξετάσεων του ασθενή καθώς και κάθε ιατρική πράξη που τελείται στο ιατρείο ή σε άλλες υγειονομικές δομές. Σε αυτό το διάστημα έχουν συμπληρωθεί πάνω από 600 κάρτες υγείας ενώ το σύνολο των επισκέψεων υπερβαίνει τις 8000 το χρόνο.
Ο τρόπος εξέτασης εξαρτάται κατά κανόνα από τα συμπτώματα που θα αναφέρει ο ασθενής καθώς και τις αναγκαιότητες που προκύπτουν από τη σε βάθος χρόνου παρακολούθησή του.
Για να μπορέσει όμως να γίνει οργανωμένη – και για όλους – διερεύνηση νοσηρότητας απαιτείται ριζική αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας του ιατρείου και αλλαγή στον τρόπο σκέψης και στην αντίληψη των κατοίκων καθώς και των φορέων που εμπλέκονται. [Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η πολύ σημαντική συνεργασία του Π.Ι. με την κινητή μονάδα του Κέντρου Ψυχικής Υγείας που γίνεται ανά τακτά διαστήματα στο χώρο του Ιατρείου.]
Η νέα αυτή αντίληψη μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή αν παραθέσουμε τους παρακάτω ορισμούς :
• Ορισμός της Υγείας
“Υγεία είναι η πλήρης φυσική, ψυχική και κοινωνική ευεξία του ανθρώπου και όχι μονο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας.”
• Ορισμός του Γενικού Γιατρού
“Ο Γενικός Γιατρός είναι ο γιατρός που παρέχει προσωπική πρωτοβάθμια και συνεχή φροντίδα σε άτομα και οικογένειες. Μπορεί να παρακολουθήσει τους αρρώστους στο ιατρείο, στα σπίτια τους και καμιά φορά και στο νοσοκομείο. Αποδέχεται την υπευθυνότητα μιας αρχικής απόφασης για κάθε πρόβλημα που παρουσιάζει ο άρρωστός του και συνεργάζεται με ειδικούς όταν το θεωρεί αναγκαίο. Εργάζεται στα πλαίσια της ομάδας υγείας. Η διάγνωσή του συγκροτείται με κριτήρια βιολογικά, ψυχολογικά και κοινωνικά. Παρεμβαίνει εκπαιδευτικά, προληπτικά και θεραπευτικά με σκοπό την προάσπιση της υγείας του πληθυσμού για τον οποίο είναι υπεύθυνος.”
Royal College of General Practitioners
• Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
“Η Π.Φ.Υ. είναι η ουσιαστική φροντίδα που βασίζεται σε μεθόδους πρακτικά, επιστημονικά και κοινωνικά αποδεκτές και είναι προσιτή σε όλα τα άτομα και τις οικογένειες της κοινότητας που συμμετέχουν ενεργά στο σχεδιασμό και τις δραστηριότητές της.”
Η Π.Φ.Υ. :
• καλύπτει όλο τον πληθυσμό της περιοχής ευθύνης
• προσαρμόζει τις υπηρεσίες της στις ανάγκες του πληθυσμού
• παρέχει υπηρεσίες α. προαγωγής της υγείας
β. πρόληψης της αρρώστιας
γ. θεραπείας
δ. αποκατάστασης – επανένταξης
Τα πλαίσια λειτουργίας που περιγράφονται παραπάνω είναι και τα ζητούμενα.
Απαιτούνται όμως ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του Π.Ι. και σημαντικές ενισχύσεις σε έμψυχο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι ο πληθυσμός ευθύνης κάθε Π.Ι. δεν πρέπει να ξεπερνά τις 2000 άτομα. Αυτό σημαίνει ότι ο στόχος για την περιοχή θα πρέπει να είναι 5 τουλάχιστον θέσεις γιατρών σε ένα βάθος χρόνου αλλά και νοσηλευτική και γραμματειακή υποστήριξη των ιατρείων.
Η ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ :
( τα minimum κάθε κοινοτΙκού καταστήματος )
• Εξεταστικό κρεβάτι, γραφείο, ντουλάπα φαρμάκων.
• Φιάλη Οξυγόνου
• Ηλεκτροκαρδιογράφο
• Ξεχωριστή αίθουσα αναμονής με επαρκή θέρμανση και κλιματισμό.
• Τουαλέτα
• Τηλέφωνο, υπολογιστή, internet
Aπαραίτητος, τέλος, είναι ο τακτικός καθαρισμός των ιατρείων.
Η ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΙΑΤΡΕΙΩΝ :
• Παραμονή και αναβάθμιση των υπαρχόντων ιατρείων με τα minimum που αναφέρονται παραπάνω
• Δημιουργία ενός νέου, καλά εξοπλισμένου, ιατρείου το οποίο θα λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο ώστε :
α) να εξυπηρετούνται επείγοντα περιστατικά που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν στα κοινοτικά ιατρεία ή απαιτούν εξοπλισμό που δεν υπάρχει σ΄αυτά
β) να γίνεται τακτικός έλεγχος των κατοίκων βάσει πρωτοκόλου κλινικής εξέτασης.
Η λειτουργία αυτή θα γίνεται με ραντεβού. Στόχος είναι να ανιχνευθούν νοσογόνες καταστάσεις προτού τα συμπτώματα γίνουν έκδηλα στον ασθενή.
γ) να διαμορφωθεί στρατηγική προληπτικών παρεμβάσεων αγωγής υγείας στον πληθυσμό.
δ) να μην γίνεται συνταγογραφία
ε) να υπάρχει ο εξοπλισμός που αντιστοιχεί στις δεξιότητες στις οποίες έχουν εκπαιδευτεί οι Γενικοί Γιατροί.
Είναι προφανές ότι η παράλληλη λειτουργία των υπαρχόντων ιατρείων και του νέου ιατρείου απαιτεί - σε πρώτη φάση τουλάχιστον -έναν ακόμα γιατρό και γραμματειακή υποστήριξη.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η σωστή συνεργασία των ιατρείων με τις υπάρχουσες υποστηρικτικές δομές όπως βοήθεια στο σπίτι, ΚΑΠΗ κλπ. συλλόγους και σωματεία αλλά και τα σχολεία της περιοχής.
*********************************************************************
Το κείμενο που παρατίθεται γράφτηκε από τον Επιμελητή Β΄ Ε.Σ.Υ.του Π.Ι.Αρωνίου Μακρέα Δημήτρη και απευθύνεται στο Δήμο Ακρωτηρίου με στόχο τις αλλαγές και βελτιώσεις που μπορούν να γίνουν στο Π.Ι.Αρωνίου βάζοντας ταυτοχρόνως και το συνολικό πλαίσιο λειτουργίας μιας μονάδας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που να ανταποκρίνεται στοιχειωδώς στις ανάγκες του πληθυσμού. Για το λόγο αυτό αποτελεί και αφετηρία για διάλογο με κάθε εμπλεκόμενο φορέα.
Θέμα: ΠΦΥ -πρόταση προς το Δήμο (Αναγνώστηκε 25063 φορές)
31 Μαΐου 2015, 02:38:04