Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Κλινικού Φαρμακοποιού Διαμαντή Κλημεντίδη. Παρακάτω ανθολογώ τα πιο σημαντικά, κατά την γνώμη μου, μέρη του: 13/04/2014
ΣΙΔΗΡΟΠΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος………….
…………………………….
Ο αιμικός σίδηρος, αυτός δηλαδή που είναι συνδεδεμένος με την αίμη και περιέχεται κυρίως στο κόκκινο και δευτερευόντως στο λευκό κρέας, απορροφάται σε ποσοστό 10-20% ενώ ο μη-αιμικός, που περιέχεται στις φυτικές τροφές, σε ποσοστό 1-2%. Σε φυσιολογικές συνθήκες η ομοιόσταση του σιδήρου κινείται μεταξύ πρόσληψης 1mg/ημέρα και απώλειας 1mg/ημέρα, ενώ η κύηση και η γαλουχία που προαναφέρθηκαν προκαλούν μετατόπιση της απαιτούμενης ποσότητας μεταξύ 2 και 5mg/ημέρα, που δεν μπορεί να καλυφθεί συνήθως από τη διατροφή και συνεπώς απαιτείται η λήψη συμπληρώματος.
……………………….
……………………………………
Η σιδηροπενία εξελίσσεται προοδευτικά. Πρώτα εξαντλούνται οι αποθήκες σιδήρου του μυελού των οστών και στη συνέχεια ο λόγος του σιδήρου του ορού προς την συνολική ικανότητα δέσμευσης σιδήρου (Total Iron Binding Capacity, TIBC) μειώνεται κάτω από 15%. Κατόπιν ελαττώνεται ο αιματοκρίτης και τέλος η περιεκτικότητα των αιμοσφαιρίων σε αιμοσφαιρίνη και ο μέσος όγκος τους (MCH/MCHC και MCV). Μέτρο της πληρότητας των αποθηκών σιδήρου είναι η φερριτίνη, της οποίας η συγκέντρωση ελαττώνεται κατά τη σιδηροπενία. Τα επίπεδα της φερριτίνης από μόνα τους όμως δεν είναι αξιόπιστος δείκτης, καθότι η ουσία αυτή αντιδρά θετικά σε οξείες φάσεις, πχ λοιμώξεις ή φλεγμονές, με αποτέλεσμα ενδεχομένως αυξημένα επίπεδά της να συγκαλύψουν συνυπάρχουσα σιδηροπενία.
…………………………..
……………………………………….
τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν ότι τα σκευάσματα τρισθενούς σιδήρου δεν έχουν καλύτερη βιοδιαθεσιμότητα από αυτά του δισθενούς. Για την ακρίβεια, όλες οι μορφές σιδήρου πρέπει να αναχθούν στη δισθενή μορφή προκειμένου να περάσουν τον εντερικό βλεννογόνο, με αποτέλεσμα τα σκευάσματα δισθενούς σιδήρου να απορροφώνται έως και 3 φορές ταχύτερα
……………………………
……………………………………………..
στην πιο πρόσφατη έκδοση του Βρετανικού Εθνικού Συνταγολογίου, όπου καθορίζεται η ημερήσια δόση στοιχειακού σιδήρου για τη θεραπεία της σιδηροπενίας στο διάστημα 100mg-200mg και τονίζεται ότι πρωταρχικό ρόλο στην εμφάνιση των ανεπιθύμητων ενεργειών παίζει η ποσότητα του σιδήρου και όχι η μορφή
……………….
……………………………..
Ποιο είναι αυτό το μαγικό σκεύασμα που περιέχει θειικό σίδηρο και mucoproteose, είναι βραδείας αποδέσμευσης και είναι τόσο καλό; Και πόσο κοστίζει; Λοιπόν, ψάχνοντας λίγο στο galinos.gr ανάμεσα στα σκευάσματα θειικού σιδήρου, το μοναδικό που αναγράφει την mucoproteose στα έκδοχα (και ξέρω ότι αρκετοί φαρμακοποιοί χαμογελούν διαβάζοντας μία πρόταση που υπονοεί ότι το έκδοχο κάνει τη διαφορά), είναι το παλιό, γνωστό και, ως φαίνεται, καλό Tardyferon, με κόστος μηνιαίας θεραπείας μόλις 2,95 ευρώ.…………………………
…………………………………..
Ο βασικότερος παράγοντας που καθορίζει τη συχνότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών είναι η ποσότητα του σιδήρου ανά δόση και η ταχύτητα αποδέσμευσης.
Με την εξαίρεση της δυσφαγίας/δυσκαταποσίας, δεν υπάρχει λόγος να προτιμώνται οι υγρές (και ακριβές) πόσιμες μορφές σιδήρου. Αν το κριτήριο επιλογής είναι παράγοντες όπως η γεύση, τότε είναι λογικό να μην έχουμε την απαίτηση από το ασφαλιστικό μας ταμείο να πληρώνει τη διαφορά, ειδικά όταν δεν προκύπτει θεραπευτικό πλεονέκτημα υπό το φως των δεδομένων.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες από το γαστρεντερικό αμβλύνονται με τη λήψη των σκευασμάτων μαζί με τροφή, επηρεάζοντας όμως αρνητικά την απορρόφηση. Η λήψη 200mg βιταμίνης C αυξάνει την εντερική απορρόφηση του σιδήρου ενώ η ταυτόχρονη κατανάλωση τροφών ή συμπληρωμάτων πλούσιων σε ασβέστιο ή μαγνήσιο την ανταγωνίζεται. Το ίδιο και η κατανάλωση καφέ ή τσαγιού. Η φαρμακοδιατροφική συμβουλή προς τον ασθενή μπορεί να κινείται εντός του εξής κανόνα: Η λήψη του σκευάσματος σιδήρου μία ώρα πριν ή τρεις ώρες μετά την κατανάλωση τροφών ή ροφημάτων που ανταγωνίζονται την απορρόφησή του (πχ γαλακτοκομικά) μεγιστοποιεί την βιοδιαθεσιμότητά του, ειδικά αν συνδυαστεί με τα 200mg βιταμίνης C, όπως προαναφέρθηκε. Αν όμως η στρατηγική αυτή δημιουργεί δυσφορία σε τόσο μεγάλο βαθμό που να οδηγεί στη διακοπή της λήψης, τότε δεν έχει νόημα η επιμονή σε αυτή. Άλλωστε, το «λιγότερο» είναι καλύτερο από το «καθόλου».
Η απορρόφηση του σιδήρου είναι αυξημένη κατά τη σιδηροπενία, όμως μειώνεται καθώς ανατάσσεται αυτή η κατάσταση. Η αιμοσφαιρίνη φυσιολογικά ανεβαίνει με ρυθμό περίπου 0,1-0,2g/100ml την ημέρα κατά τη σιδηροθεραπεία. Μόλις αποκατασταθεί η αιμοσφαρίνη, η θεραπεία καλό είναι να συνεχίζεται για επιπλέον 3 μήνες, ώστε να αναπληρωθούν και οι αποθήκες σιδήρου (ΒΝF, 2014).
Υ.Γ. Υπάρχουν αρκετοί αλγόριθμοι υπολογισμού του συνολικού ελλείμματος σιδήρου και χρησιμοποιούνται κυρίως στον καθορισμό της δόσης που προορίζεται για ενδοφλέβια χορήγηση. Σαν άσκηση, έφτιαξα ένα φύλλο excel που υπολογίζει το συνολικό έλλειμμα σιδήρου με βάση το φύλο, τις τιμές αιμοσφαιρίνης ή/και αιματοκρίτη και το βάρος του σώματος και την προτεινόμενη διάρκεια θεραπείας, με την παραδοχή της απορρόφησης κατά 20% της χορηγούμενης δόσης σε συνθήκες σιδηροπενίας και 10% όταν η αιμοσφαιρίνη ή ο αιματοκρίτης βρίσκονται πάνω από το όριο της αναιμίας. Ανάλογα με τις επιμέρους τιμές, τα αποτελέσματα που δίνουν οι τρεις εξισώσεις κυμαίνονται μεταξύ τους και είτε συμπίπτουν, είτε διαφέρουν αρκετά. Οι αλγόριθμοι που χρησιμοποίησα είναι οι εξής τρεις:............................
Θέμα: Πρέπει προτιμούμε να δίνουμε τον δισθενή ή τον τρισθενή σίδηρο; (Αναγνώστηκε 13892 φορές)
23 Δεκεμβρίου 2020, 19:06:23