22/02/2013
του Παθολόγου Γιάννη Ζαχάρου.Ένα από τα μεγάλα λάθη που κάνει ο ειδικευόμενος κατά την εκπαίδευσή του είναι ότι θεωρεί πως κάποιος άλλος είναι υπεύθυνος για την εκπαίδευσή του!
Μεγάλο λάθος συνάδελφοι! Ο μόνος που είναι υπεύθυνος για την εκπαίδευση του ειδικευόμενου είναι ο ίδιος του ο εαυτός –στην Ελλάδα ζούμε μπρε!
Επιπρόσθετα, ένα από τα μεγάλα λάθη ενός ειδικευόμενου είναι ότι θεωρεί την περίοδο της ειδικότητάς του σαν άλλη μία παρένθεση, μετά από αυτή του αγροτικού, που θα τον φέρει πιο κοντά στην κλινική πράξη όταν γίνει επιμελητής ή όταν λειτουργήσει το δικό του ιατρείο.
Αυτό που δυστυχώς δεν σκέφτεται κανείς είναι πως μετά τα 5-6 χρόνια της ειδικότητας θα κληθεί να σταθεί μόνος του απέναντι σε έναν ασθενή και να πάρει διαγνωστικές και θεραπευτικές αποφάσεις.
Οι συνθήκες εκτός νοσοκομείου είναι δύσκολες, δυσκολότερες από αυτές που έχεις όταν εργάζεσαι στο νοσοκομείο, και κατανοώ πως αυτό φαντάζει παράξενο και δύσκολα γίνεται πιστευτό. Όμως, σε ένα ιδιωτικό ιατρείο, δεν έχεις τη δυνατότητα να στέλνεις τον άρρωστο πέρα δώθε για να συγκεντρώσεις εκτιμήσεις από γιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Επίσης, στο ιατρείο σου δεν θα έρθει ο άρρωστος με σημείωμα από τα επείγοντα που να λέει τι να κάνεις και τι να δώσεις και σε τι δόση, ούτε θα έρθει με ένα πακέτο εξετάσεων, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι άνευ διαγνωστικής ουσίας. Και, τέλος, στο ιατρείο σου, δεν νιώθεις την ασφάλεια της ύπαρξης κάποιων άλλων που παίρνουν την ευθύνη πάνω τους –στο ιατρείο σου εσύ είσαι υπεύθυνος για τα πάντα -και για τα καλά και για τα φάουλ!
Όταν εργάζεσαι έξω από το νοσοκομείο οφείλεις να κάνεις στοχευμένα πράγματα –να ζητάς όσο γίνεται λιγότερες εξετάσεις για να μην ταλαιπωρείς τον ασθενή και για να μην τον ξεζουμίζεις οικονομικά, να δίνεις στον ασθενή να καταλαβαίνει τι κάνεις και γιατί το κάνεις και να εξηγείς τα θεραπευτικά βήματα, τα οποία πρέπει εσύ να κατέχεις καλά –ο άρρωστος καταλαβαίνει και ξεχωρίζει και τον άσχετο και τον αμελή και τον βιαστικό και τον «τσάτρα πάτρα να τελειώσουμε την επίσκεψη και να πάρω τα φράγκα».
Όταν το λοιπόν μπαίνεις στο θάλαμο με τους ασθενείς σου σταμάτα να τους παίρνεις κάθε πρωί αίματα λες και είσαι ο κόμης δρακουμέλ και επικεντρώσου στα βασικά –ιστορικό και συστηματοποιημένη κλινική εξέταση. Η μεγαλύτερη σπατάλη χρόνου γίνεται για την προετοιμασία και την εκτέλεση της αιμοληψίας! Και τι αίματα να πάρεις αν δεν γνωρίζεις τι χρειάζεσαι;
Ξέχνα τις οδηγίες της καρτέλας νοσηλείας και φαντάσου πως είσαι ο μοναδικός γιατρός σε αυτόν τον κόσμο και πως ο άρρωστος που είναι ξαπλωμένος μπροστά σου ήρθε μόλις εκείνη την ώρα αναζητώντας τη δική σου βοήθεια! (Θα καταλάβεις πόση διαφορά υπάρχει και πόσο διαφορετικά θα νιώσεις αν το δοκιμάσεις). Κατέγραψε τις διαφοροδιαγνωστικές σου σκέψεις, σημείωσε τις εξετάσεις που πρέπει να στείλεις –αν πρέπει- και καθόρισε εσύ τη θεραπευτική αγωγή. Αφού κάνεις όσα πρέπει και καταλήξεις κάπου, μετά διάβασε τις οδηγίες της καρτέλας νοσηλείας και εφάρμοσε όλα εκείνα τα τυποποιημένα που σου ζητά ο επιμελητής σου.
Να βλέπεις μόνος σου τις ακτινογραφίες και να διαβάζεις μόνος σου τα φιλμ των αξονικών, (τη γνωμάτευση θα την διαβάσεις μετά, και μετά την ανάγνωση της γνωμάτευσης ξαναγύρνα στα φιλμς για να δεις αυτά που σου περιγράφει ο ακτινολόγος). Να είσαι παρόν όταν ο ασθενής υποβάλλεται σε κάποια ειδική εξέταση –π.χ. triplex καρδίας- για να αδράξεις την ευκαιρία να μιλήσεις με τους ειδικούς και να τους ρωτήσεις ό,τι θέλεις. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάς πως για να σου δημιουργηθούν απορίες πρέπει εσύ να γνωρίζεις τα βασικά. Ευτυχώς, εν έτη 2010, υπάρχουν στο ίντερνετ κατευθυντήριες οδηγίες (guidelines) για τα πάντα και μάλιστα η πρόσβαση στο full text αυτών είναι ελεύθερη.
Βρες τι έχει ο άρρωστός σου και διάβασε τα guidelines.
Π.χ. ακούς φύσημα; Διάβασε τις οδηγίες για το «πότε θα στείλω για υπέρηχο κάποιον που έχει φύσημα»! Έχει πνευμονία; Διάβασε τις οδηγίες για την αντιμετώπιση της πνευμονίας. Του δίνεις τρία αντιμικροβιακά; Διάβασε από το φαρμακευτικό οδηγό του ΕΟΦ τα πάντα για τα τρία αντιβιοτικά που του δίνεις. (Ο φαρμακευτικός οδηγός του ΕΟΦ είναι μεγάλο σχολείο κι ας μην του δίνει κανείς σημασία). Έχει ο άρρωστός σου υπερτανσαμινασαιμία; Διάβασε τις οδηγίες για το διαγνωστικό αλγόριθμο της υπερτανσαμινασαιμίας.
Το πιο βασικό tip για το τι να κάνεις στο θάλαμο ώστε να γίνεις αστέρι είναι:
«Πράξε σαν να είσαι εσύ ο γιατρός του ασθενή ξεχνώντας επιμελητές, διευθυντές, συνειδικευόμενους, ειδικούς των ειδικών».TIPS (για το πώς να διαβάζω για το περιστατικό μου)1. Το New England Journal of Medicine επιτρέπει την ελεύθερη πρόσβαση στα άρθρα του έξι μήνες μετά τη δημοσίευσή τους. Να μπαίνεις στην ιστοσελίδα του και να ψάχνεις χρησιμοποιώντας ως λέξεις-κλειδιά τα συμπτώματα του ασθενή σου. Έτσι, θα βρεις περιστατικά με παρόμοια συμπτωματολογία με αυτά του ασθενή σου και θα διαβάσεις τα άκρως ενδιαφέροντα και εκπαιδευτικά Case Reports.
Το ίδιο μπορείς να κάνεις και στο PubMed για να βρεις βιβλιογραφία. Για να μην πελαγώσεις, να ψάχνεις για άρθρα ανασκόπησης (reviews) πάνω στο θέμα που σε ενδιαφέρει ώστε με τη μελέτη τους να ξέρεις πως έχεις καλύψει τα πάντα που αφορούν στο θέμα που σε ενδιαφέρει.
2. Να προσπαθείς να μελετάς από ειδικά βιβλία. Για παράδειγμα, αν έχεις κάποιον ασθενή με εγκεφαλικό επεισόδιο, διάβασε τα guidelines (πάντα αυτά να διαβάζεις πρώτα) και μετά διάβασε τα εγκεφαλικά από κάποιο βιβλίο νευρολογίας. Έχεις κάποιον με παθολογική τιμή κρεατινίνης; Διάβασε κάποιο βιβλίο νεφρολογίας για τη νεφρική ανεπάρκεια και ψάξε στο δίκτυο να βρεις το «how to interpret abnormal creatinine values». Έχεις κάποιον με ηπατική κίρρωση; Διάβασε την κίρρωση από ένα βιβλίο ηπατολογίας.
(Τα κόστη για την αγορά των βιβλίων είναι τεράστια –γι’ αυτό εμένα δεν μου έμεινε ούτε μία δραχμή από τα χρήματα που έβγαζα στην ειδικότητα –βιβλία, ταβέρνες, μπαρ, μπιλιάρδα, εκδρομές… πού να μείνει φράγκο!)
Το κόστος για μία συνδρομή σε ιατρικό περιοδικό δεν είναι μεγάλο, ιδιαίτερα αν πρόκειται για μη εξειδικευμένο περιοδικό. Για παράδειγμα, το Νew England Journal of Medicine και το Lancet είναι εβδομαδιαία περιοδικά γενικού ενδιαφέροντος και κοστίζουν πολύ λιγότερα από τα μηνιαία εξειδικευμένα περιοδικά π.χ. American Journal of Hypertension, Stroke, κ.λ.π. Και μάλιστα το κόστος μειώνεται στο μισό αν γραφτείς συνδρομητής μόνο στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού και όχι στην έντυπη.
Όπως και να το κάνεις, χρειάζεσαι ένα βιβλίο αναφοράς (για τους παθολόγους προτείνω την παθολογία του Cecil και όχι του Harrison γιατί στον Harrison χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα) και δυο τρία περιοδικά (για τους παθολόγους προτείνω το Νew England Journal of Medicine, το Lancet και το Archives of Internal Medicine).
TIPS (για μελλοντική χρήση του περιστατικού σου)Αν έχεις κάποιο παράξενο περιστατικό, μην ξεχάσεις ποτέ να το κρατήσεις όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες από τον φάκελό του για το προσωπικό σου αρχείο.
Αν δεις κάτι παράξενο στον ασθενή σου ή στις απεικονιστικές εξετάσεις του, μην ξεχάσεις ποτέ να το φωτογραφίσεις και να το καταχωρήσεις στο προσωπικό σου αρχείο.
Τι θα κάνεις το προσωπικό σου αρχείο;
Θα σου πω όταν σου εξηγήσω το πόσο απλό είναι να γράψεις μια δημοσίευση ή/και να κάνεις μία κλινική μελέτη που θα την παρουσιάσεις σε συνέδριο ή ακόμη και σε ιατρικό περιοδικό.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος
Θέμα: Πώς να κάνω σωστή (αυτο)εκπαίδευση στην ειδικότητά μου; (Αναγνώστηκε 32579 φορές)
16 Οκτωβρίου 2010, 14:58:26