Θερμόμετρα, Θερμοκρασία σώματος, Πυρετός: Πληροφορίες για το πλατύ κοινό.

[Argirios Argiriou]

Από τον τοίχο του στο Facebook του Παιδίατρου, κ. Κώστα Νταλούκα στις 05-10-2019:

Σήμερα το πρωί ήρθε σε γνώση μου μέσω κάποιας ανάρτησης μητέρας, ότι υπάρχουν κενά και έλλειμμα ενημέρωσης γύρω από τον πυρετό, την θερμοκρασία και τα θερμόμετρα.

Ας ξεκινήσουμε από τα θερμόμετρα

Πολλοί γονείς με ρωτούν ποιο είναι καλό θερμόμετρο για να αγοράσουν να βλέπουν αν το παιδί τους έχει πυρετό.
Στο σημείο αυτό να ενημερώσω ότι εδώ και αρκετά χρόνια τα υδραργυρικά θερμόμετρα (αλλά και οποιαδήποτε συσκευή περιέχει υδράργυρο) έχουν απαγορευτεί να πωλούνται στο εμπόριο και έχουν αποσυρθεί. Τα θερμόμετρα που θα βρείτε σήμερα να πωλούνται στα φαρμακεία και μοιάζουν με τα υδραργυρικά, δεν περιέχουν υδράργυρο αλλά κάποια άλλη αδρανή ουσία.
Ο λόγος που οδήγησε την διεθνή κοινότητα να αποσύρει τις συσκευές υδραργύρου από την αγορά και κατ' επέκταση τα θερμόμετρα, ήταν γιατί αν το θερμόμετρο ή άλλη συσκευή σπάσει τότε ο υδράργυρος σκορπά στο πάτωμα σε μικρά ή μεγαλύτερα σφαιρίδια. Ένα μέρος του υδραργύρου αυτού πήγαινε στα υπόγεια ύδατα με αποτέλεσμα να προκαλείται μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα και με την ένωσή του με άλλες χημικές ουσίες να μετατρέπεται σε μεθυλ-υδράργρο, ουσία που μέσω των ψαριών που μολύνονται να εισέρχεται στο σώμα μας όταν εμείς τα τρώμε.
Τα σφαιρίδια του υδραργύρου δεν είναι επικίνδυνα αν τα πιάσουμε ή αν τα καταπιούμε, γιατί ο υδράργυρος στην μορφή αυτή είναι αδρανής.
Τι είναι όμως επικίνδυνο;
Πέρα από την μόλυνση του περιβάλλοντος, τα σφαιρίδια αυτά του υδραργύρου είναι πάρα-πάρα πολύ δύσκολο να τα μαζέψουμε, με αποτέλεσμα όταν ο υδράργυρος μείνει σε θερμοκρασία δωματίου ΕΞΑΤΜΙΖΕΤΑΙ.
Στην αέρια αυτή μορφή εισπνέεται και μέσω της αναπνοής μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος και εναποτίθεται στους ιστούς του σώματος.
Ο υδράργυρος ανήκει στα βαρέα μέταλλα και δημιουργεί στον οργανισμό μας πολύ σοβαρές βλάβες, κυρίως στα παιδιά.

Για τον λόγο αυτό βγήκαν τα ψηφιακά θερμόμετρα, τα οποία επικρατούν σήμερα στην αγορά σε παγκόσμιο επίπεδο.

Είναι καλά τα θερμόμετρα αυτά;
Για να μετρούμε την θερμοκρασία του σώματος είναι καλά και αρκετά αξιόπιστα, ανάλογα με τον κατασκευαστή και το μοντέλο.
Κυκλοφορούν διάφορα που μετρούν την θερμοκρασία είτε σε επαφή με το σώμα αλλά και από κάποια απόσταση.
Πριν να χρησιμοποιήσετε ένα ψηφιακό θερμόμετρο ΠΡΕΠΕΙ πρώτα να διαβάσετε καλά τις οδηγίες χρήσης του.

Ας πούμε δυο λόγια για την θερμοκρασία τους σώματός μας.

Στους ενήλικες η θερμοκρασία είναι γύρω στο 36.5 στην μασχάλη ή και σε άλλα σημεία με μικρές αποκλίσεις. Έχει επικρατήσει την θερμοκρασία πάνω από τους 37 C και μέχρι το 38, να την λέμε δέκατα.
Τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη θερμοκρασία από ένα ενήλικα (όσο μικρότερη η ηλικία τόσο μεγαλύτερη) και επομένως σε ένα παιδί δεν θεωρούμε πυρετό μια θερμοκρασία 37 ή 37,5 ή και 38 κάποιες φορές.
Επομένως για να πούμε ότι το παιδί έχει πυρετό, πρέπει να γνωρίζουμε την ηλικία και την θερμοκρασία του με το θερμόμετρο.

Ο πυρετός αποτελεί πρόβλημα;

Ο πυρετός είναι μια αντίδραση του οργανισμού σε κάποιο παράγοντα (μικρόβια, ιοί, ξένες ουσίες, κακοήθειες κλπ) που ο ίδιος αντιλήφθηκε ότι του προκαλεί πρόβλημα. Σκοπό έχει ανεβάζοντας την θερμοκρασία να καταστρέψει τον παράγοντα αυτό.
Στην πλειονότητα επομένως των περιπτώσεων ο πυρετός δεν προκαλεί πρόβλημα στην υγεία του παιδιού, όπως λανθασμένα ίσως πολλοί γονείς πιστεύουν.
Τότε γιατί δίνουμε αντιπυρετικά φάρμακα;
Θα ήταν καλύτερα να μην δίναμε αφού ο πυρετός βοηθάει στην καταπολέμηση του προβλήματος. Σωστό, αλλά υπάρχει και ο παράγοντας του πως αισθάνομαι με τον πυρετό. ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ που χορηγούμε αντιπυρετικά. Όλοι φαντάζομαι γνωρίζουμε την δυσφορία και την κακουχία που αισθανόμαστε με μια θερμοκρασία 39 ή και 40 βαθμούς C.
Επομένως μια καλή συμβουλή είναι να δώσετε αντιπυρετικό στο παιδί σας όταν το βλέπετε και δεν είναι καλά από τον πυρετό, βασανίζετε, παραμιλάει, δεν έχει όρεξη να φάει έχει πονοκέφαλο κλπ. Αυτό σαν κριτήριο πιστεύω αρκεί και δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία αν θα δώσετε αντιπυρετικό στο 37,5 στο 38 ή στο 38,5. Τα παιδιά και με υψηλότερες θερμοκρασίες αισθάνονται καλά και δεν είναι λίγες οι φορές που εσείς οι γονείς λέτε "γιατρέ μου έχει 39 και χοροπηδάει λες και δεν συμβαίνει τίποτε".
Έχει νόημα να μετράμε συνεχώς την θερμοκρασία και να
δίνουμε αντιπυρετικά συνέχεια στο παιδί;
Σε πολύ λίγες περιπτώσεις παιδιών που πάσχουν από πυρετικούς σπασμούς ή έχουν κάποιο χρόνιο νόσημα που δεν πρέπει η θερμοκρασία του σώματος να ανέβει πολύ ψηλά, είμαστε αναγκασμένοι να λειτουργήσουμε σχετικά αυστηρά με την μέτρηση της θερμοκρασίας και την χορήγηση αντιπυρετικού.
Πρέπει να μετράμε τον πυρετό;
Το ύψος του πυρετού είναι πολλές φορές βοηθητικό σημείο για την διάγνωση του γιατρού και για την πορεία της νόσου του παιδιού. Επομένως παρακολουθούμε τον πυρετό και τον καταγράφουμε, για να κρατήσουμε ενήμερο τον παιδίατρο, ο οποίος θα αξιοποιήσει μαζί με άλλα το στοιχείο αυτό για την σοβαρότητα της νόσου, την χορήγηση φαρμάκων κλπ
Σίγουρα το παιδί σας δεν θα πεθάνει και δεν θα πάθει κάποια βλάβη ο εγκέφαλός του, όπως κάποιοι πιστεύουν επειδή ο πυρετός ανέβηκε στο 39 ή στο 40+.
Να θυμάστε ότι είναι η αιτία του πυρετού που μας σκοτώνει (μηνιγγίτιδα, πνευμονία, σηψαιμία κλπ) και όχι ο πυρετός.
 
Κλείνοντας

Δώστε αντιπυρετικό στο παιδί σας όταν αρχίζει και δυσφορεί και χάνει την διάθεσή του για φαγητό και νερό. Μην εξαντλείστε με τα θερμόμετρα ψάχνοντας να βρείτε αν η θερμοκρασία είναι 37,5 ή 38 ή 38,5 ή 39 για να δώσετε αντιπυρετικό. Βάλτε θερμόμετρο, δείτε τι γράφει γιατί έχει σημασία για τον γιατρό και δώστε αντιπυρετικό όταν το παιδί αρχίσει να μην αισθάνεται καλά.
Θυμηθείτε
Τα αντιπυρετικά είναι φάρμακα με σοβαρές παρενέργειες κάποιες φορές (ευτυχώς σπάνια). Χορηγείστε τα όποτε πραγματικά χρειάζεται και εναλλακτικά χρησιμοποιείστε βρεγμένα πανιά, χλιαρά ντους ή μπάνια. Κυρίως ενημερώστε τον γιατρό σας για το ύψος του πυρετού μέσα στο 24ωρο.

ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ Ο ΠΥΡΕΤΟΣ του παιδιού. Αυτό που ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ όταν το παιδί σας είναι άρρωστο, ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ, ΤΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΤΙΔΡΑ.

Όσοι από εσάς έχετε υδραργυρικά θερμόμετρα στο σπίτι σας, ειδοποιήστε την υπηρεσία που τα μαζεύει για να τα παραδώσετε. Αν σπάσουν ο υδράργυρος που θα ελευθερωθεί αποτελεί κίνδυνο για το περιβάλλον, για εσάς και τα παιδιά σας.