03-11-2020
Μόσιαλος κάλεσε τους φαρμακοποιούς να γίνουν πιο διεκδικητικοί σε θέματα όπως τα εμβόλια και η συνταγογράφηση.
Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
«Γίνετε πιο διεκδικητικοί». Αυτή ήταν η προτροπή του κ. Ηλία Μόσιαλου, Καθηγητή Πολιτικής της Υγείας στη Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου (LSE) προς εκείνους που έχουν στα χέρια τους τα ηνία του κλάδου των φαρμακοποιών στη χώρα μας μέσα από την ομιλία του στο 4ο Συνέδριο του ΠΕΙΦΑΣΥΝ «Αύριο Ένα Νέο Επάγγελμα» το οποίο με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 1η Νοεμβρίου διαδικτυακά.
Παρουσία υψηλών προσκεκλημένων όπως εκείνη του Προέδρου της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φαρμακοποιών (FIP) κ. Dominique Jordan και του Προέδρου της Αυστραλιανής Ένωσης Φαρμακοποιών -που από πολλούς θεωρείται η ισχυρότερη στον κόσμο- κ. George Tambassis ο κ. Μόσιαλος μίλησε για πράγματα που δείχνουν πόσο μακριά βρίσκεται η Ελλάδα από το μέλλον που ήδη αλλού είναι παρόν και δυστυχώς έρχεται να δείξει πως η προσκόλληση σε παλιές συνταγές συνδικαλιστικής δράσης εμποδίζουν την όποια αλλαγή θα μπορούσε να λειτουργήσει επ’ ωφελεία όχι μόνο των ασθενών αλλά και της πολιτείας, των επαγγελματιών υγείας και εν τέλει του ίδιου του συστήματος υγείας.
Λίγες μόλις εβδομάδες μετά την έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα στον Γ.Γ. του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου κ. Γιώργο Ελευθερίου και τον πρόεδρο του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολο Βαλτά στο πλαίσιο του Evidence Based HealthCare online Conference 2020 για το θέμα των εμβολιασμών και της χορήγησης αντιβιοτικών, όπου μάλιστα ο κ. Ελευθερίου έθεσε θέμα κατάργησης της συνταγογράφησης των φαρμάκων με βάση τη δραστική ουσία και επαναφοράς της συνταγογράφησης με εμπορική ονομασία από τον γιατρό (δες εδώ), ο κ. Μόσιαλος μίλησε για το μέλλον παροτρύνοντας την ηγεσία των φαρμακοποιών να το διεκδικήσει με τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολο Βαλτά να δείχνει έτοιμος –είχε ήδη κάνει το χαιρετισμό του πριν την ομιλία του κ. Μόσιαλου- να ανταποκριθεί έχοντας ήδη αναφέρει ότι βασικό κομμάτι της ηγεσίας του είναι η αλλαγή της μέχρι σήμερα νοοτροπίας στην άσκηση του συνδικαλισμού και η αξιοποίηση δεδομένων και ανθρώπινων πόρων για να πάει το ελληνικό φαρμακείο ένα βήμα μπροστά.
Το ζήτημα βεβαίως είναι ότι τα όσα ακούστηκαν τόσο από τον κ. Μόσιαλο όσο και από τους κ.κ. Jordan και Tambassis δείχνουν ότι για να γίνουν ορισμένα πράγματα και να μπορέσει ο Έλληνας φαρμακοποιός να ακολουθήσει τις διεθνείς εξελίξεις δεν χρειάζονται βήματα αλλά άλματα.
Ο κ. Μόσιαλος αφού εξήγησε ότι παρά αυτό που πολλοί πιστεύουν για την πολυνοσηρότητα, ότι δηλαδή είναι κάτι που αφορά τους ηλικιωμένους, είναι ένα πρόβλημα που στη μεγαλύτερη έντασή του αφορά τις ηλικίες 25 -65 με την έννοια ότι οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας πεθαίνουν ενώ εκείνοι με πολυνοσηρότητα μικρότερης ηλικίας ζουν και κοστίζουν με τα πολλαπλά προβλήματα υγείας τους και κοστίζουν πολύ στο σύστημα υγείας.
Όπως είπε ο κ. Μόσιαλος «η πολυνοσηρότητα δεν είναι μόνο ένα φαινόμενο ηλικιωμένων. Κτυπάει και στις νεότερες ηλικίες. Μπορείς να βρεις ανθρώπους στην ηλικία των 40 - 50 ετών που έχουν τέσσερα και πέντε νοσήματα και εδώ πρέπει να δούμε πως πρέπει να γίνει καλύτερη η διαχείριση των χρονίων νοσημάτων σ’ ένα ευρύτερο επαγγελματικό φάσμα το οποίο υπερβαίνει τους γιατρούς και τα νοσοκομεία της χώρας μας καθώς το ελληνικό σύστημα υγείας είναι ένα κατεξοχήν νοσοκομειοκεντρικό σύστημα». «Στις ανεπτυγμένες χώρες, συνέχισε, «περίπου τα δύο τρίτα των δαπανών υγείας δαπανάται στο 5-10% των ασθενών. Είναι οι ασθενείς υψηλού κόστους και χαρακτηρίζονται από υψηλά ποσοστά χρονίων παθήσεων, πολυνοσηρότητας και επιπλοκών».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδειξε ο κ. Μόσιαλος από τον Καναδά στο 1% των ασθενών αντιστοιχεί το 33% του συνολικού κόστους, στο 5% των ασθενών το 65% του συνολικού κόστους και στο 10% των ασθενών το 77% του συνολικού κόστους.
Το 75% αυτών των σύνθετων ασθενών που προκαλούν το 70- 75% του συνολικού κόστους υγείας θα δει 6 ή περισσότερους γιατρούς το χρόνο και το 25% θα δει περισσότερους από 16 προμηθευτές υπηρεσιών υγείας, κυρίως γιατρούς, μέσα σ’ ένα χρόνο. Αναρωτήθηκε λοιπόν ο Καθηγητής: «Τι μπορεί να σημαίνει όμως αυτό για τη φαρμακευτική τους περίθαλψη, τη συνταγογράφηση; Ακόμη και το 75% που θα δει 6 ή περισσότερους γιατρούς τι σημαίνει σε μία χώρα που δεν έχουμε ψηφιοποίηση του συστήματος; Είμαστε από τις ελάχιστες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχουμε τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενή στον οποίο θα μπορούν να έχουν πρόσβαση πρώτα και κύρια οι ασθενείς. Όταν οι ασθενείς έχουν πρόσβαση στον ηλεκτρονικό τους φάκελο οι ίδιοι μπορούν να αποτρέψουν και θεραπευτικά λάθη και να δουν εάν κάτι δεν πάει καλά στην υγεία τους με την επισκόπηση των εργαστηριακών τους εξετάσεων».
Οι φαρμακοποιοί μπορούν να δουν πιο εύκολα ένα πιθανό λάθος στη συνταγογραφία, όταν εμπλέκεται τόσος μεγάλος αριθμός παρόχων στη φροντίδα υγείας ενός ασθενή με πολυνοσηρότητα. «Σκεφτείτε πόσα φάρμακα μπορεί να πάρει ένας ασθενής όταν πηγαίνει σε τόσους πολλούς προμηθευτές, ίσως και πάνω από δέκα διαφορετικούς τύπους φαρμάκων με μεγάλη πιθανότητα αλληλεπιδράσεων μεταξύ αυτών των φαρμάκων που κανείς δεν έχει την ευθύνη να τις ελέγχει» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μόσιαλος. «Ούτε εσείς σαν επαγγελματίες επιφορτίζεστε με αυτήν την ευθύνη και αυτό είναι ένα μεγάλο πεδίο στο οποίο πιστεύω θα επεκτείνετε τη δραστηριότητά σας τα επόμενα χρόνια. Γίνεται ήδη σε πολλές χώρες του εξωτερικού».
Μάλιστα σημείωσε ότι «όταν μιλάμε για ασθενείς που παίρνουν ένα κοκτέιλ 10-15 φαρμάκων χρειάζονται πολύ πιο σύνθετες αντιμετωπίσεις στον έλεγχο της συνταγογράφησης, ακόμη και διόρθωση της συνταγογράφησης από τη δική σας (σ.σ. των φαρμακοποιών) μεριά. Και γιατί λέω για διόρθωση συνταγογράφησης; Γιατί εσείς είστε στο κεντρικό σημείο. Σε εσάς έρχονται οι ασθενείς. Δεν μπορεί να κάνει διόρθωση ο διαβητολόγος στον καρδιολόγο ή στον ρευματολόγο ή στον πνευμονολόγο. Ο καθένας κοιτάει το δικό του κομμάτι με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένας συντονισμός σε μία χώρα που υπολείπεται επίσης και στην ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας».
( αυτά είναι... )Ο κ. Μόσιαλος σε κάποιο άλλο σημείο της ομιλίας του αναφερόμενος στο ζήτημα της συμμόρφωσης των ασθενών στη θεραπεία τους επανήλθε στο ρόλο που μπορούν οι φαρμακοποιοί να παίξουν στη συνταγογράφηση. «Κάνουμε ό,τι κάνουμε και στο τέλος πως κρίνουμε εάν πετύχαμε ή δεν πετύχαμε; Οι ασθενείς ακολουθούν τις συμβουλές των γιατρών; Το 50% των ασθματικών σταματάει τη θεραπεία μέσα στον πρώτο χρόνο. Το ίδιο συμβαίνει και με το 40-60%, ανάλογα με τη χώρα, των υπερτασικών, όπως και με 30-60% ανάλογα με τη χώρα, των διαβητικών ενώ ένα 25% όσων έχουν πάθει έμφραγμα σταματάει τη θεραπεία μέσα στον πρώτο χρόνο. Είναι αυτά στοιχεία ενός αποτελεσματικού συστήματος υγείας, όταν οι ασθενείς σταματούν να παίρνουν τα φάρμακά τους –που τα συνταγογραφούν οι γιατροί μέσα στις δικές τους πρακτικές που δεν συνεννοούνται με τους συναδέλφους τους αλλά δεν συνεννοούνται και με τους φαρμακοποιούς. Και εδώ είναι πεδίο δόξης λαμπρό για τους φαρμακοποιούς να ελέγχουν τη συνταγογράφηση, να ελέγχουν το κατά πόσο οι ασθενείς παίρνουν τα φάρμακά τους, να είναι ενεργοί στο να υπενθυμίζουν στους ασθενείς ότι πρέπει να πάρουν τα φάρμακά τους και αυτό να μπορεί να γίνει με συνεχιζόμενες μορφές θεραπείας και κοινή συνταγογράφηση μεταξύ γιατρών και φαρμακοποιών, ένα θέμα το οποίο όπως είδα δεν θίγεται ακόμα από τις δικές σας ενώσεις ενώ είναι ένα θέμα το οποίο έχει αρχίσει να αναπτύσσεται πάρα πολύ, δηλαδή το να δουλεύουν μαζί γιατροί και φαρμακοποιοί σε πλαίσια κοινής συντυαγογράφησης, ιδιαίτερα για συνεχιζόμενες θεραπείες και είναι θέματα τα οποία και οι δικές ενώσεις θα πρέπει να αρχίσουν να τα θέτουν σιγά – σιγά».
«Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το 10-15% των επισκέψεων στα επείγοντα περιστατικά στα νοσοκομεία οφείλεται σε αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων και αυτό οδηγεί σ’ ένα τεράστιο κόστος το σύστημα υγείας και το 70-80% αυτών των επισκέψεων μπορούν να αποτραπούν από τους φαρμακοποιούς», συμπλήρωσε ο κ. Μόσιαλος με έλεγχο της συνταγογραφίας.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των εμβολιασμών ο Καθηγητής ανέφερε ότι «όλοι λειτουργούν μέσα στο στενό επαγγελματικό τους πλαίσιο» σημειώνοντας πως η διαμάχη που υπάρχει «είναι θέμα επαγγελματικών ορίων, δεν είναι θέμα γνώσεων. Το εάν μπορείτε να κάνετε εμβολιασμούς ή όχι θα έλεγα ότι είναι αστείο στον 21ο αιώνα να έχουμε αυτή τη συζήτηση. Προφανώς και μπορείτε, προφανώς έχετε τις γνώσεις και την επάρκεια να κάνετε κάθε τύπου εμβολιασμού. Ίσως χρειαστούν κάποια σεμινάρια να αναπτυχθούν σε αυτόν τον τομέα. Ξέρω ότι υπάρχουν και ειδικά εγχειρίδια τα οποία έχουν βγει για τους φαρμακοποιούς για το πως πρέπει να γίνονται οι εμβολιασμοί και εκπαίδευσης για το πως πρέπει να αντιμετωπίζονται πιθανές παρενέργειες οι οποίες σε τελική ανάλυση για τα περισσότερα εμβόλια είναι γνωστές και είναι δεδομένες και δεν είναι και σημαντικές. Είναι θέμα επαγγελματικών ορίων και δεν συμβαίνει μόνο με το ιατρικό επάγγελμα και το δικό σας επάγγελμα. Συμβαίνει σε σχέση με το δικό σας επάγγελμα και τους νοσηλευτές, στους γιατρούς και τους νοσηλευτές, στους γιατρούς μέσα στα δικά τους επαγγελματικά όρια ανάλογα με την ειδικότητά τους. Είναι μεγάλα ζητήματα αυτά γιατί ακριβώς όλοι έχουν μάθει να δουλεύουν στο δικό τους πεδίο. Και δουλεύουν στο δικό τους πεδίο ενώ ο ασθενής τον οποίο αντιμετωπίζουν δεν αναφέρεται σ’ ένα πεδίο μόνο. Είναι όλοι αυτοί οι ασθενείς που έχουν 4 και 5 νοσήματα αλλά εμείς τους αντιμετωπίζουμε ο καθένας στο δικό του πεδίο. Αυτό πρέπει να αλλάξει ριζικά την επόμενη δεκαετία – εικοσαετία αλλιώς το κόστος των υπηρεσιών υγείας θα εκτιναχθεί και θα είναι εκρηκτικό».
Δίνοντας στοιχεία για το ποια είναι η σημερινή κατάσταση στο θέμα των εμβολιασμών από φαρμακοποιούς ο πρόεδρος της FIP Dominique Jordan είπε ότι «σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση, «Επισκόπηση του αντίκτυπου του φαρμακείου στην ανοσοποίηση - Διεθνής έρευνα» συνολικά 99 χώρες και επικράτειες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας συμμετείχαν σε αυτήν την έρευνα, καθιστώντας την, την πιο ολοκληρωμένη έκθεση που έχει δημοσιευτεί γι' αυτό το θέμα.
Εργαλεία σαν αυτό βοηθούν στην προώθηση του επαγγέλματός μας. Γνωρίζουμε ότι ο εμβολιασμός σε φαρμακεία είναι διαθέσιμος σε τουλάχιστον 36 χώρες και επικράτειες και έχει προταθεί ή βρίσκεται υπό ανάπτυξη σε 16 ακόμη».
Από την πλευρά του ο κ. George Tambassis έκανε λόγο για ένα πεδίο πρακτικής των φαρμακοποιών που περιλαμβάνει εμβολιασμούς και συνταγογράφηση. «Οι φαρμακοποιοί πρέπει να μπορούν να κάνουν εμβόλια στους ασθενείς, να μπορούν να συνταγογραφούν, να κάνουν εργαστηριακούς ελέγχους και φυσικά να διαχειρίζονται τις ασθένειες του κόσμου. Ας ξεκινήσουμε με τα εμβόλια. Ανέφερα το εμβόλιο κατά της γρίπης.
Στην Αυστραλία χορηγούμε το εμβόλιο της γρίπης. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Θα πρέπει να κάνουμε όλα τα εμβόλια στα φαρμακεία. Θα πρέπει να κάνουμε εμβόλια για τους ταξιδιώτες καθώς και άλλα φάρμακα που διατίθενται σε αυτή τη χώρα. Αναφέρομαι σε βιολογικά φάρμακα, ειδικά φάρμακα, οτιδήποτε μπορεί να χορηγηθεί ως εμβόλιο. Οι φαρμακοποιοί πρέπει να μπορούν να κάνουν αυτά τα εμβόλια αν μας το ζητήσουν οι ασθενείς αντί να πηγαίνουν σε γιατρούς ή να τα κάνουν στο σπίτι.
Έτσι, τα εμβόλια είναι ένα σημαντικό κομμάτι της εξέλιξης των φαρμακείων. Το ίδιο και η συνταγογράφηση. Αν ο ασθενής δεν μπορεί να επισκεφτεί τον γιατρό του θα πρέπει να συνταγογραφούμε αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιώντας τα ίδια συστήματα και πρωτόκολλα με εκείνα των γιατρών.
Να συνταγογραφήσουμε τα φάρμακα όταν δεν μπορούν να επισκεφτούν έναν γιατρό για τις συνταγές τους. Θα πρέπει να μπορούμε να προσαρμόσουμε τις συνταγές αν μεταβληθεί η κατάσταση του ασθενούς. Ανεξάρτητη συνταγογράφηση για κοινές ασθένειες, όπως λοιμώξεις, θα πρέπει να συνταγογραφούνται χρησιμοποιώντας τα ίδια πρωτόκολλα και συστήματα με εκείνα των γιατρών της χώρας.
Και τέλος η απο-συνταγογράφηση η μείωση της ποσότητας των φαρμάκων που λαμβάνουν οι ασθενείς ανάλογα με το πόσο ταξιδεύουν ή πόσο καλά ανταποκρίνονται σε αυτά τα φάρμακα. Οι εργαστηριακοί έλεγχοι είναι εξίσου σημαντικοί για τη χώρα».
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος
Θέμα: Μόσιαλος προς τους φαρμακοποιούς: Γίνετε πιο διεκδικητικοί. (Αναγνώστηκε 3913 φορές)
24 Αυγούστου 2009, 01:06:39