3 ωμές αλήθειες για την ΠΦΥ στην Ελλάδα.

[Argirios Argiriou]

Γράφει ένας συνάδελφος στις 09/12/2020 στο facebook:

Να πούμε ωμά τρεις αλήθειες:

Η πρώτη είναι ότι ο κύριος λόγος που δεν εφαρμόζεται πλήρως η ΠΦΥ στη χώρα είναι ο πολύ μεγάλος αριθμός ειδικών και μάλιστα σε υπερ-εξειδικευμένες ειδικότητες. Η καθολική πραγματική εφαρμογή της ΠΦΥ θα οδηγήσει στην ανεργία πολλούς γιατρούς, ειδικά των βασικών ειδικοτήτων (παθολόγοι, γεν χειρουργοί, καρδιολόγοι). Αυτό πιστεύω ότι δε θα αποφευχθεί τελικά, διότι η ΠΦΥ αργα αργα προχωρά αλλά το ο αριθμός των ειδικών αυτών δε μειώνεται, απλά αυξάνεται ο αριθμός των γενικών γιατρών.

Η δεύτερη αλήθεια είναι ότι είτε δεν επαρκεί ο αριθμός των γενικών γιατρών ακόμα είτε δεν επαρκούν τα χρήματα για να στελεχωθεί ένα σύστημα ΠΦΥ. Γι' αυτή τη δεύτερη 'αλήθεια' δεν είμαι σίγουρος αλλά την υποστηρίζει η ανάγκη να κρατάμε ακόμα το θεσμό του αγροτικού.

Η τρίτη πέραν πάσης αμφιβολίας αλήθεια είναι ότι ένα καλά οργανωμένο σύστημα ΠΦΥ δεν προκύπτει απο πουθενά ότι θα τα πήγαινε καλύτερα ειδικά στην πανδημία. Αναφέρομαι σε τελικό αριθμό θανάτων και αναπηρίας. Τα δεδομένα π.χ. απο το ΗΒ ή την Ολλανδία δεν είναι ενθαρρυντικά.

[Δ. Κουναλάκης]

Θα διαφωνήσω και με τις τρεις και αιτιολογώ:

Να πούμε ωμά τρεις αλήθειες:

Η πρώτη είναι ότι ο κύριος λόγος που δεν εφαρμόζεται πλήρως η ΠΦΥ στη χώρα είναι ο πολύ μεγάλος αριθμός ειδικών και μάλιστα σε υπερ-εξειδικευμένες ειδικότητες. Η καθολική πραγματική εφαρμογή της ΠΦΥ θα οδηγήσει στην ανεργία πολλούς γιατρούς, ειδικά των βασικών ειδικοτήτων (παθολόγοι, γεν χειρουργοί, καρδιολόγοι). Αυτό πιστεύω ότι δε θα αποφευχθεί τελικά, διότι η ΠΦΥ αργα αργα προχωρά αλλά το ο αριθμός των ειδικών αυτών δε μειώνεται, απλά αυξάνεται ο αριθμός των γενικών γιατρών.

Εχουμε παρεξηγήσει τον όρο ΠΦΥ. Η ΠΦΥ σε πολλές χώρες σημαίνει 1 οικογενειακό ιατρό και 7 επαγγελματίες υγείας μη γιατρούς: Είναι το integrated care. Στην Ελλάδα, το χαμηλό κόστος και η πληθώρα ιατρών, απομακρύνει την ανάγκη για ένα σύστημα τύπου integrated care. Έτσι, για τα επόμενα 20 χρόνια είναι δύσκολο να δούμε ένα πανομοιότυπο σύστημα στην Ελλάδα. Αυτό που επίσης δεν υπάρχει στην Ελλάδα, είναι ότι δεν υπάρχει καμιά οργάνωση, έτσι τίποτα δεν είναι περίεργο. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι οι ιδιωτικοί φορείς επηρεάζουν τόσο πολύ τις κρατικές αποφάσεις σε ένα τέτοιο σύστημα, το αντίθετο συμβαίνει.
Η σημερινή κατάσταση βολεύει το ελληνικό κράτος: Αν έβαζες ένα οικογενειακό ιατρό να καταγράψει την κατάσταση στην υγεία μέσα από την παρακολούθηση των ασθενών του, θα ανακάλυπτες ότι τα κρατικά νοσοκομεία είναι στην πραγματικότητα ιδιωτικά για τον πολίτη. (Γιατί άραγε η προηγούμενη κυβέρνηση που προετοίμαζε επί χρόνια τον ηλεκτρονικό φάκελο και το integrated care απέφυγε να καταγράψει τις ροές στην υγεία; ) Αν έκοβες τον ιδιωτικό χαρακτήρα των κρατικών νοσοκομείων, θα έπρεπε να αυξήσεις σημαντικά τους μισθούς των γιατρών στις κρατικές δομές για να μην παραιτηθούν (σήμερα τους διατηρούν οι άμεσες πληρωμές από τον πολίτη και οι έμμεσες από τις παροχές των φαρμάκων-υλικών). Αν αύξανες τους μισθούς των ιατρών θα αύξανες την κρατική αποτύπωση του κόστους περίθαλψης και μαζί και τους φόρους. Ταυτόχρονα, θα άφηνες πολλούς κρατικούς υπαλλήλους μη γιατρούς χωρίς την δική τους έμμεση πληρωμή από την συμμετοχή στο βρώμικο σύστημα φαρμάκων και υλικών. Η υπόθεση novartis τόσο για τους γιατρούς όσο και τους υπόλοιπους κρατικούς υπαλλήλους αυτό μας έμαθε. Με την σημερινή κατάσταση όλοι είναι ευχαριστημένοι, γιατί το κράτος μοιράζει περισσότερα χρήματα για να τα δώσει ο ίδιος ο πολίτης σε υπηρεσίες "υγείας" και περίθαλψης. Και μαζί τρώνε και πολλοί άλλοι. Γιατί να αλλάξει αυτή η κατάσταση; Τους ειδικούς και υπερ-εξειδικευμένους ιατρούς μάλλον τους έχουν γραμμένους όλοι.

Η δεύτερη αλήθεια είναι ότι είτε δεν επαρκεί ο αριθμός των γενικών γιατρών ακόμα είτε δεν επαρκούν τα χρήματα για να στελεχωθεί ένα σύστημα ΠΦΥ. Γι' αυτή τη δεύτερη 'αλήθεια' δεν είμαι σίγουρος αλλά την υποστηρίζει η ανάγκη να κρατάμε ακόμα το θεσμό του αγροτικού.

Τα χρήματα για να στελεχωθεί ένα τέτοιο σύστημα είναι ασήμαντα στο συνολικό κόστος της υγείας. Ο Αλέξης Τσίπρας πριν χάσει τις τελευταίες εκλογές μοίρασε 700εκ ευρώ σε εφάπαξ επιδόματα που δεν είχαν καμιά λογική. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μοίρασε περισσότερα χρήματα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για τις καμπάνιες του "Μένουμε Σπίτι" με αμφίβολο όφελος. Στα Επείγοντα των Νοσοκομείων που ο Έλληνας τα χρησιμοποιεί ως τακτικά ιατρεία, οι εργαστηριακές εξετάσεις (μόνο ως αντιδραστήρια) κοστίζουν 300εκατ ευρώ κάθε χρόνο. Χρήματα υπάρχουν.
Στην Ελλάδα ο αριθμός των γενικών ιατρών δεν επαρκεί αλλά το σύνολο Γενικών Ιατρών, παθολόγων, Παιδιάτρων, υπερεπαρκεί. Δεν υπάρχει ούτε το ένα, ούτε το άλλο πρόβλημα.

Η τρίτη πέραν πάσης αμφιβολίας αλήθεια είναι ότι ένα καλά οργανωμένο σύστημα ΠΦΥ δεν προκύπτει απο πουθενά ότι θα τα πήγαινε καλύτερα ειδικά στην πανδημία. Αναφέρομαι σε τελικό αριθμό θανάτων και αναπηρίας. Τα δεδομένα π.χ. απο το ΗΒ ή την Ολλανδία δεν είναι ενθαρρυντικά.

Κι αυτό σηκώνει μεγάλη συζήτηση. Γιατί όπως δεν έχουμε δεδομένα για αυτή την άποψη, δεν έχουμε και για την αντίθετη. Ωστόσο, σε αυτές τις χώρες ο κόσμος είχε ένα σημείο επικοινωνίας και πρόσβασης. Στην Ελλάδα, ο κόσμος ενημερώνεται από το facebook, κάνει ότι του πει ο γείτονας και γενικότερα η κατάσταση είναι χειρότερη. Αυτό που αδυνατεί να κατανοήσει ο μέσος ιατρός είναι πως ο οικογενειακός ιατρός, με σωστή εφαρμογή του θεσμού, δεν παρέχει μόνο υπηρεσίες περίθαλψης. Παρέχει σημαντικές συμβουλευτικές υπηρεσίες για τέτοιες καταστάσεις.