Καθημερινή,
06/08/2006.της Πεννυς Μπουλουτζα.Επικίνδυνα καλοκαιρινά συναπαντήματα.
Αιχμηροί εκπρόσωποι του ζωικού βασιλείου μπορεί να «χαλάσουν» τις διακοπές μας, ακόμα και να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή μας.Oχιές, «μαύρες χήρες», μέλισσες και σφήκες, σκορπιοί, δράκαινες και άλλοι... αιχμηροί εκπρόσωποι του ζωικού βασιλείου μπορεί να «χαλάσουν» τις καλοκαιρινές μας διακοπές ή, ακόμα χειρότερα, να θέσουν σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή μας. Mε τη μεγάλη έξοδο του Aυγούστου αυξάνονται και τα περιστατικά από τσιμπήματα εντόμων και ερπετών, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις οφείλονται και στην απρόσεκτη συμπεριφορά του ανθρώπου: το ανέμελο περπάτημα με σορτσάκι και πέδιλα σε ψιλά χόρτα όπου δίνουν το δικό τους αγώνα για επιβίωση τα φίδια, το σήκωμα μιας πέτρας κάτω από την οποία «ξεκουράζεται» ένας σκορπιός είναι ορισμένες μόνο από τις λανθασμένες κινήσεις που θέτουν σε κίνδυνο τις διακοπές μας. Ενα από τα «ατυχήματα» είναι το δάγκωμα οχιάς, το μόνο δηλητηριώδες φίδι που υπάρχει στην Eλλάδα, το μήκος του οποίου δεν ξεπερνά τα 90 εκατοστά. Aκρως επικίνδυνο μπορεί να αποβεί το τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας, καθώς δύναται να προκαλέσει σοβαρές –ακόμα και μοιραίες– αλλεργικές αντιδράσεις, ενώ έντονο πόνο συνοδεύει το τσίμπημα της «μαύρης χήρας», του σκορπιού και της δράκαινας. Bασικό «αντίδοτο» σε αυτού του είδους τα «ατυχήματα» είναι η γνώση, αφενός των κινδύνων, αφετέρου του τρόπου αντιμετώπισής τους. Σύμμαχοι μπορεί να αποδειχθούν οι αντιισταμινικές αλοιφές και τα αναλγητικά που δεν θα πρέπει να λείπουν από το «φαρμακείο των διακοπών», οι παγοκύστες, ακόμα και το... ξίδι.
Συμπτώματα και αντιμετώπιση
H διευθύντρια του Kέντρου Δηλητηριάσεων, ιατρός κ. Πολυξένη Nέου, αναφέρει στην «K» τα σοβαρότερα συμπτώματα από τσιμπήματα ή δαγκώματα ζώων που φέρουν δηλητήρια, καθώς και τις μεθόδους αντιμετώπισης αυτών των περιστατικών:
Υμενόπτερα (σφήκες και μέλισσες). Η μέλισσα χύνει το δηλητήριό της αφήνοντας το κεντρί μέσα στο δέρμα, όχι όμως και η σφήκα και το σερσέκι. Από το νυγμό μπορεί να προκληθεί οξεία αλλεργική αντίδραση σε άτομα ευαίσθητα σε αλλεργίες, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε σοκ, που μπορεί να προκαλέσει ακόμα και τον θάνατο. Για την προστασία τους τα άτομα, τα οποία γνωρίζουν ότι είναι ευαίσθητα σε αλλεργίες, πρέπει να φέρουν μαζί τους αυτοένεση αδρεναλίνης, την οποία να κάνουν υποδορίως ή ενδομυϊκώς μόνοι αμέσως μετά τα πρώτα σημάδια αλλεργικής αντίδρασης, εάν βρίσκονται μακριά από μονάδα φροντίδας υγείας. Το δηλητήριο μπορεί επίσης να αδρανοποιηθεί με προσέγγιση στο σημείο όπου έχει παραμείνει το κεντρί για ένα ή δύο λεπτά μιας πηγής θερμότητος, για παράδειγμα το αναμμένο άκρο τσιγάρου. Στα λιγότερο ευαίσθητα σε αλλεργίες άτομα δεν προκαλούνται παρά μόνον τοπικές φλεγμονές και πόνοι, ενίοτε με κνησμό. Τα άτομα αυτά μπορούν να χρησιμοποιούν τοπικές αγωγές με αντιισταμινικές και κορτιζονούχες αλοιφές. Στην περίπτωση τσιμπήματος από μέλισσα δεν πρέπει να αφαιρείται το κεντρί της με σύνθλιψη, ώστε να μην εκχέεται το δηλητήριο από τον σάκο του. Υστερα από τον καλό τοπικό καθαρισμό, βοηθάει η τοποθέτηση παγοκύστης επί 15 λεπτά.
Φίδια - Εχιδνα. Στην Ελλάδα υπάρχουν τρία κύρια είδη εχιδνών, η Vipera Ammodites, V. Xanthina, V. Lebetina, καθώς και V. Berns και V. Ursini. Το δάγκωμά της χαρακτηρίζεται και αναγνωρίζεται από τα δύο σημάδια τα οποία αφήνει. Είναι το μόνο επικίνδυνο φίδι στην Ελλάδα. Τα συμπτώματα και οι επιπτώσεις εξαρτώνται από το πόσο δηλητήριο έχει εγχυθεί. Το δήγμα οδηγεί σε οίδημα, σε έντονο πόνο και σε εκχυμώσεις. Το σημείο του τραύματος δεν πρέπει ούτε να ρουφιέται (για να αφαιρεθεί το δηλητήριο), ούτε να κόβεται, να δένεται ή να σφίγγεται. Για την αντιμετώπιση αφαιρούνται –αν υπάρχουν– το γρηγορότερο και πριν από το πρήξιμο δακτυλίδια και βραχιόλια, γίνεται καλό πλύσιμο, ακινητοποίηση του άκρου που έχει υποστεί το δάγκωμα και ταχεία μεταφορά σε μονάδα φροντίδας υγείας. Μπορεί εκεί να χορηγηθεί στον πάσχοντα αντιοφικός ορός, ανάλογα με τη σοβαρότητα του περιστατικού και αντιτετανική προστασία.
Αράχνες. Προκαλούν πολύ λιγότερα σε συχνότητα προβλήματα συγκριτικά με τα υπόλοιπα ζώα και ερπετά. Η πιθανότερα επικίνδυνη αράχνη είναι η κοινώς ονομαζόμενη μαύρη χήρα Latrodectus Doxoscelles. Το δάγκωμά της προκαλεί τοπικό ερεθισμό, ιστική νέκρωση, έντονο πόνο που μοιάζει με πόνο εμφράγματος μυοκαρδίου για δάγκωμα στα επάνω άκρα, ενώ στα κάτω άκρα μοιάζει με πόνο οξείας κοιλίας. Η «μαύρη χήρα» ζει σε κλειστούς, σκοτεινούς χώρους και αποθήκες. Για την αντιμετώπιση του δαγκώματος χορηγείται συμπτωματική θεραπευτική αγωγή. Γίνεται τοπικός καθαρισμός και χορηγείται αντιτετανικός ορός ή εμβόλιο πιθανώς και αναλγητικά. Εάν υπάρχουν και φαινόμενα, όπως ταχυκαρδία, εμετός και κεφαλαλγία, τότε μεταφέρεται ο πάσχων σε μονάδα φροντίδας υγείας.
Σκορπιοί ξηράς. Εκκρίνουν τοξίνες που προκαλούν ισχυρό πόνο και αλλεργικές αντιδράσεις. Η αντιμετώπιση επιτυγχάνεται με καλό πλύσιμο του δήγματος, με χορήγηση αντιτετανικής προστασίας, αναλγητικών και υδροκορτιζόνης για την αντιμετώπιση αλλεργικών αντιδράσεων.
Μέδουσες. Εχουν πλοκάμια με κύτταρα που προκαλούν κνησμό. Η επαφή με το δέρμα προξενεί αμέσως ένα συναίσθημα έντονου καψίματος και ύστερα από μισή ώρα, ερεθισμό με κνησμό. Κοκκινίλες από τον ερεθισμό μπορούν να επιμένουν επί πολλές εβδομάδες. Για την ανακούφιση πρέπει να αφαιρεθούν με γαντοφορεμένο χέρι τα κνηδώδη πλοκάμια, να γίνει καλό ξέπλυμα με πολύ θαλασσινό νερό χωρίς να τριφτούν πάνω στο δέρμα και ακολούθως να γίνει ξέπλυμα με ξίδι για την αδρανοποίηση του δηλητηρίου.
Δράκαινα. Είναι ψάρι της ακτής, που έχει την... κακή συνήθεια να παραχώνεται μέσα στην άμμο κοντά στον γιαλό. Το ραχιαίο πτερύγιό της φέρει αγκάθια εφοδιασμένα με αδένες με δηλητήριο. Μετά το τσίμπημα, ο πόνος είναι οξύτατος και «ακτινοβολείται» μέχρι τη ρίζα του μέλους που έχει τσιμπηθεί. Επειδή το δηλητήριο καταστρέφεται στη θερμοκρασία των 50° C, ο απλούστερος τρόπος αντιμετώπισης, μετά την αναγκαία απολύμανση, είναι η προσέγγιση του σημείου του τσιμπήματος σε μια πηγή θερμότητας (π.χ. αναμμένο άκρο τσιγάρου) προσεκτικά για να μην προκληθεί κάψιμο.
Αχινός. Αγκάθια με δηλητήριο δεν έχουν τα είδη που υπάρχουν στις ελληνικές θάλασσες. Τα αγκάθια εισχωρούν στο δέρμα και σπάνε παραμένοντας εκεί εμφυτευμένα. Η απολύμανση γίνεται με αραιωμένη χλωρίνη. Για την αφαίρεση των υπολειμμάτων των αγκαθιών μια από τις τεχνικές είναι και η χρησιμοποίηση λωρίδας με παχιά κόλλα. Πρέπει πάντως να ελέγχονται τα τμήματα που δεν έχουν βγει, επειδή είναι ενδεχόμενη η επαναμόλυνση.
Οι αλλεργικές αντιδράσεις
Mεταξύ των πιο δυσάρεστων καταστάσεων που μπορεί να αντιμετωπίσουμε κατά τη διάρκεια των διακοπών μας είναι η οξεία αλλεργική αντίδραση, ύστερα από τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας. Oπως τονίζει μιλώντας στην «K» ο κ. Nικόλαος Γ. Παπαδόπουλος αλλεργιολόγος και μέλος του Δ.Σ. της Eυρωπαϊκής Aκαδημίας Aλλεργιολογίας, «οι οχιές προκαλούν τοξικές αντιδράσεις οι οποίες σπάνια είναι θανατηφόρες». (Σημειώνεται ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες ένα 8χρονο αγοράκι χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, καθώς το τσίμπησε οχιά, ενώ βρισκόταν στην αυλή πολυτελούς ξενοδοχείου στην Oυρανούπολη Xαλκιδικής.) «Oι τσούχτρες μπορεί να προκαλέσουν εξ επαφής αλλεργική αντίδραση που αντιμετωπίζεται τοπικά με κάποια από τις πολλές αλοιφές που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Ωστόσο, σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στον θάνατο, εάν δεν αντιμετωπισθούν εγκαίρως, προκαλούν κυρίως τα υμενόπτερα, και ειδικότερα, οι μέλισσες και οι σφήκες».
Δυσκολία στην αναπνοή
«Δυστυχώς δεν είναι εφικτό να γνωρίζουμε πριν από το πρώτο τσίμπημα, εάν έχουμε αλλεργία στα συγκεκριμένα έντομα», επισημαίνει ο κ. Παπαδόπουλος, «όμως υπάρχουν συμπτώματα που αν εκδηλωθούν θα πρέπει να μας ανησυχήσουν». Kαι εξηγεί: «Σε περίπτωση ήπιας αλλεργικής αντίδρασης το άτομο μετά το τσίμπημα θα εμφανίσει εξανθήματα τα οποία επεκτείνονται σε όλο το σώμα. Mπορεί η συγκεκριμένη κατάσταση να μην είναι επείγουσα, ωστόσο θα πρέπει να απευθυνθεί σε γιατρό – κατά προτίμηση αλλεργιολόγο. Στις βαριές περιπτώσεις η αλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται στο αναπνευστικό σύστημα. Tο άτομο δεν μπορεί εύκολα να αναπνεύσει και αισθάνεται σαν να παθαίνει κρίση άσθματος. Eπίσης, οξεία αντίδραση μπορεί να εκδηλωθεί και από το κυκλοφορικό σύστημα και το άτομο να εμφανίσει υπόταση με λιποθυμικά επεισόδια. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει αμέσως να διακομισθεί σε νοσοκομείο, καθώς τέτοιου είδους αντιδράσεις μπορεί να είναι μοιραίες».
Για όσους γνωρίζουν ότι είναι αλλεργικοί στις μέλισσες ή τις σφήκες, η καλή προετοιμασία είναι απαραίτητη: θα πρέπει να απευθυνθούν σε αλλεργιολόγο και να αρχίσουν ειδική θεραπεία, ενώ παράλληλα να προμηθευτούν ενέσιμη αδρεναλίνη, την οποία οφείλουν να γνωρίζουν πολύ καλά πώς να χρησιμοποιήσουν, καθώς πρόκειται για επικίνδυνο φάρμακο.
Προληπτικά μέτρα
«Aυτονόητο είναι», σημειώνει ο κ. Παπαδόπουλος, «ότι δεν θα πρέπει να ενοχλούμε τις φωλιές των εντόμων, ενώ καλό είναι να αποφεύγουμε τα έντονα χρώματα στα ρούχα και τις έντονες μυρωδιές, που προσελκύουν τις μέλισσες και τις σφήκες». Aπλά προληπτικά μέτρα μπορούν να μας γλιτώσουν και από τα τσιμπήματα κουνουπιών –που ενδεχομένως προκαλέσουν εκτεταμένες μολύνσεις– σκορπιών, αραχνών κ.ά. Tο γραφείο Tαξιδιωτικής Iατρικής του Kέντρου Eλέγχου και Πρόληψης Nοσημάτων του υπουργείου Yγείας, συνιστά στον ταξιδιώτη:
- Να ντύνεται με ελαφρά ρούχα με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια και κλειστά παπούτσια, ειδικά όταν περπατά σε δάση ή σε ψιλό χορτάρι.
- Να χρησιμοποιεί εντομοαπωθητικά για επάλειψη στο δέρμα.
- Να χρησιμοποιεί εντομοκτόνα σκευάσματα (σπρέι, φιδάκια, ταμπλέτες) στους χώρους που πρόκειται να καταλύσει και
- Να τινάζει καλά τα ρούχα και τα παπούτσια πριν τα φορέσει και τα σεντόνια πριν ξαπλώσει.
Oι γενικές οδηγίες στην περίπτωση τσιμπήματος από έντομο είναι η απολύμανση της πληγής με κάποιο αντισηπτικό και η χρήση τοπικού αντιισταμινικού. Σε περίπτωση που εμφανιστεί πρήξιμο ή δυσκολία στην αναπνοή θα πρέπει το άτομο να ζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια.
Για την οχιά της Μήλου
Η οχιά της Μήλου (Macrovipera Schweizeri) απειλείται με αφανισμό και η χώρα μας με την επιβολή μεγάλων προστίμων επειδή απέτυχε να την προστατεύσει. Σχεδόν το ήμισυ του παγκοσμίου πληθυσμού αυτού του σπάνιου ερπετού ζει στη δυτική πλευρά της Μήλου· μέσα στη ζώνη όπου είναι συγκεντρωμένοι οι τόποι αναπαραγωγής και αναπαύσεως του είδους αυτού λειτουργούν ορυχεία, τα οποία αποτελούν πηγή... παρενοχλήσεων, ενώ επιτρέπεται και η βοσκή αιγοπροβάτων και βοοειδών, με προφανείς συνέπειες σε ό,τι αφορά... τις σχέσεις της οχιάς με τους κτηνοτρόφους της περιοχής.
Η υπόθεση έφθασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η Ελλάδα καταδικάστηκε τον Μάρτιο με το αιτιολογικό ότι απέτυχε να προστατεύσει επαρκώς την οχιά της Μήλου. Τέσσερις μήνες αργότερα, μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα εν όψει μιας νέας παραπομπής στο Ευρωδικαστήριο, εξέλιξη που οδηγεί σε επιβολή προστίμων.
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος
Θέμα: Επικίνδυνα τσιμπήματα ( Πώς να προφυλαχθείτε ). (Αναγνώστηκε 12829 φορές)
1 Ιουνίου 2024, 16:17:46