Η κρίση που βιώνουμε με δραματικό τρόπο στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια δεν περιορίζεται στο οικονομικό επίπεδο αλλά είναι στενά διαπλεκόμενη με την αξιακή και πολιτισμική κατάπτωση που εξελίχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό μπορεί συνοπτικά και πρόχειρα να περιγραφεί ως θεοποίηση ενός τρόπου ζωής που υμνεί το κούφιο λάιφ στάιλ, την επιδειξιομανία, την μαγκιά του να πλουτίζεις εις βάρος του διπλανού σου και του δημόσιου πλούτου.
Καλλιεργήθηκε ένας κώδικας αξιών που εδράζεται στέρεα στην ιδεολογία ενός ιδιότυπου ελληνικού οικονομικού μοντέλου που ενσαρκώνει τις βασικές αρχές του καπιταλισμού σε ό,τι αφορά στα χαρακτηριστικά της απληστίας, του ατομικισμού και της συσσώρευσης κερδών ως αυτοσκοπού σε συνδυασμό με μια φαύλη κομματοκρατία που νομιμοποιεί την διαφθορά μέσω της ατιμωρησίας και τελικά εγκαθιδρύει ένα κράτος εχθρό για τον πολίτη με υπαλλήλους στους οποίους υποβάλλεται το σύνθημα "άρπαξέ τα απ'''' όπου μπορείς, δουλεύοντας όσο λιγότερο μπορείς".
Η εισαγωγή αυτή μπορεί σε πρώτη ανάγνωση να φαίνεται άσχετη με τα προβλήματα της γενικής ιατρικής στην Ελλάδα του μνημονίου όμως θεωρώ ότι βρίσκεται στον πυρήνα της κρίσης. Δεν θα ήθελα να αναφερθώ εκτενώς στα χιλιοειπωμένα προβλήματα που ταλανίζουν τον έλληνα γενικό γιατρό και που σαφώς λόγω της οικονομικής κρίσης είναι περισσότερο οξυμένα και πιεστικά (έλλειψη οργανωμένου, προσεκτικά μελετημένου και επαρκώς χρηματοδοτούμενου σχεδίου για την ΠΦ.Υ., εγκατάλειψη της ΠΦΥ στην τύχη της, έλλειψη ακαδημαϊκών εδρών στις ιατρικές σχολές, ελλιπής εκπαίδευση στην διάρκεια της ειδικότητας αλλά και μετά από αυτή, ανυπαρξία λογοδοσίας, ιατρικού ελέγχου, καταγραφής και αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών , εξευτελιστικές αποδοχές κ.ά.).
Αυτό νομίζω που στέκεται ως βασικό εμπόδιο στην ανάπτυξη και σωστή άσκηση της γενικής ιατρικής στην χώρα μας έχει να κάνει κυρίως με την έλλειψη κουλτούρας των ανθρώπων που εργάζονται στον χώρο της ΠΦΥ, που αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας μας με τα χαρακτηριστικά που περιγράφηκαν στην εισαγωγή. Με τον όρο κουλτούρα βεβαίως, δεν εννοώ την ελιτίστικη και υποκριτική πολλές φορές πνευματικότητα αλλά εκείνη την καλλιέργεια και την παιδεία που σε κάνουν να επιλέγεις κατ'''' αρχήν αυτό που αγαπάς ως επάγγελμά σου και συνακόλουθα να το ασκείς με μεράκι, υπευθυνότητα, επαγγελματική ευσυνειδησία και ηθική ακεραιότητα.
Αντί'''' αυτού έχουμε μια πραγματικότητα που σε βαθμό διαλυτικό έχει κάνει την ιατρική συνώνυμο του εύκολου και αθέμιτου πλουτισμού και του κούφιου κοινωνικού στάτους. Ειδικότερα δε στη γενική ιατρική παρατηρείται το φαινόμενο, αυτή να είναι το καταφύγιο πολλών συναδέλφων, που ως κριτήρια για την επιλογή της, έχουν την ευκολία στη λήψη ειδικότητας, το "άραγμα'''' σ'''' ένα "χαλαρό" π.ι. ή κ.υ. με δράση συνταγογραφική και τροχονομική και τις άφθονες δοσοληψίες με τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Το ζήτημα επομένως, είναι η αλλαγή νοοτροπίας και παραδείγματος, που προϋποθέτει μια συνολική ανατροπή του υπάρχοντος αξιακού μοντέλου, στην κατεύθυνση ενός ριζοσπαστικού ανθρωπισμού σε σύνδεση με την πλούσια παράδοση και πνευματικότητα του τόπου μας, που θα ξανακάνει κατ'''' αρχήν τον έλληνα γιατρό άξιο σεβασμού για την ανιδιοτελή προσφορά του στο συνάνθρωπο. Σε αυτή την βάση κάθε μεταρρύθμιση είναι καταδικασμένη να πετύχει.
* Ο Στέλιος Δημητρακόπουλος είναι Γενικός γιατρός και υπηρετεί στο Κ.Υ. Αγίας Βαρβάρας