Ωραία, να πούμε λοιπόν πως ορίζεται η ΠΦΥ στην Ελλάδα.Να πούμε τη γνώμη μας ή μήπως καλύτερα να μας στείλει σε pm τη γνώμη του, όποιος μπούχτισε μαζί μας, για να την αναπαράγουμε;Και αν η γνώμη μας έχει ως βάση τη διακήρυξη της Alma-ata και ταυτόχρονα θεωρούμε αυτή τη διακήρυξη ως κατεξοχήν πολιτικό-ιδεολογικό κείμενο, να μη χρησιμοποιήσουμε όρους κοινωνικής και πολιτικής επιστήμης στη διατύπωση της γνώμης μας;Θα πρέπει να έχουμε το φόβο μήπως τα "ντόμπερμαν του forum" (για να θυμηθούμε και το "Στάθη" Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος ) μας χώσουν τις "καραμέλες" και τα ευχολόγια στο λαιμό και πνιγούμε;Άσε που μπορεί να κάνουμε και κανένα συντακτικό ή ορθογραφικό λάθος, εμείς οι εγγράμματοι αναλφάβητοι, και υπάρχει ο φόβος να μας το πετάξουν πίσω "σπάζοντας" την οθόνη, μήπως και καρφωθεί κανένα γυαλί στο μάτι μας.Πειράζει κάποιοι να θέτουν αρχικά ένα θεωρητικό υπόβαθρο και όσοι συμφωνούν να το επεκτείνουν σε πρακτικά ζητήματα;Και από την άλλη, όσοι διαφωνούν, να παρουσιάζουν τη δική τους θεωρητική βάση και τις δικές τους πρακτικές προτάσεις;Πειράζει που επιστήμονες από τον ιατρικό χώρο, αλλά και από το χώρο των πολιτικών και κοινωνικών επιστημών θεωρούν άρρηκτη τη σχέση μεταξύ ζητημάτων υγείας και πολιτικής και συνειδητή την προσπάθεια "απολιτικοποίησης " της υγείας;Πειράζει που δεν πρόκειται για τίποτα περιθωριακούς τύπους, αλλά για επιστήμονες και ακαδημαϊκούς "ίδιους" σε συμβατική αξία με τους επιστήμονες των guidelines και των ποσοτικών ερευνών;
Να πούμε ρε αδερφέ, αυτά που έχουμε να πούμε και αν δε σου αρέσουν και είναι πολύ θεωρητικά για σένα τον πραγματιστή,να τα προσπεράσεις ή καλύτερα να ανοιγοκλείνουμε τα χείλη και να λες εσύ αυτά που θέλεις και να περνάμε ωραία;Απ΄ότι φαίνεται τον τελευταίο καιρό, ορισμένα παλαιά μέλη με άποψη, αποστασιοποιούνται από τη διατύπωση θέσεων στο forum. Πέρασαν στην "ανώδυνη" παράθεση κάποιας σημαντικής είδησης (ακόμα και αυτό βέβαια, το κάνουν με στυλ και άποψη), μας υπενθυμίζουν κανένα τραγούδι, κάνουν λιγάκι χιούμορ, στέλνουν και πανέμορφες φωτογραφίες κι έτσι αποφεύγουν τα γρυλίσματα των ντόμπερμαν.Άλλα πάλι, έγιναν δωρητές οργάνων στο forum
, αλλά η κλάση τους ήταν τέτοια που δεν επιτρέπει το πέρασμά τους στη λήθη (γεια σου πρώτη, να είσαι πάντα καλά).Μερικά βέβαια, απ΄ότι φαίνεται, είχαν μυριστεί το παραμύθι εξαρχής και παρόλο που αποτελούν ενεργά μέλη στο χώρο που ζουν και εργάζονται και κάθε άλλο παρά αποσιωπούν δημόσια τις απόψεις τους, εδώ μπαίνουν (με το όνομά τους), ενημερώνονται κι αντίο.
Το ερώτημα για μένα δεν είναι πως ορίζεται η ΠΦΥ στις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα, αλλά ποιες κοινωνικές συνθήκες σκιαγραφούνται στην Alma-Ata για την ευόδωση της ΠΦΥ, προκειμένου να ανατραπούν οι υπάρχουσες που αποτελούν τροχοπέδη.Πες εσύ τώρα από μέσα σου, "ωχ, πάλι τις ίδιες μαλακίες άρχισε ο Βέρρας...", και γράψε αυτό που νομίζεις ότι δε θα είναι ευχολόγιο σαν το δικό μου, αλλά κάτι πρακτικό και ρεαλιστικό.Επειδή όμως η πραγματικότητα, η αδυσώπητα ρεαλιστική, αρχίζει να αφήνει τα σημάδια της επάνω στα κορμιά μας κυριολεκτικά, και αρχίζει να ακουμπάει και τη σάρκα των παιδιών μας, θα ήθελα τουλάχιστον στα πλαίσια ενός διαδικτυακού forum, να μπορώ να εκφράζομαι ορισμένες φορές με όρους ουτοπίας (όχι αυτής του Γιωργάκη), χωρίς να με κυνηγούν οι σκύλοι που υπάρχουν και έξω.Γιατί σε εμπόδισε κανείς, θα μου πεις;Από την επίφαση δημοκρατικότητας, προτιμώ να έχω απέναντί μου το φασισμό, θα σου απαντήσω.Τουλάχιστον σε άλλα fora, όταν γίνεσαι ενοχλητικός με τις απόψεις σου, σε πετάνε "έξω" (όπως καλά το έχει βιώσει εις εκ των διαχειριστών), το βλέπουν οι υπόλοιποι και όσοι διαθέτουν ευθυκρισία ξέρουν με ποιους έχουν να κάνουν και τι "παίζεται". Προτιμότερο αυτό, από το να δέχεσαι δήθεν ανώδυνα σχολιάκια, από μετρ χειρισμού της γλώσσας, που με εύσχημο τρόπο και πινελιές χιούμορ και ιστορικών αναφορών, προσπαθούν να σε ευτελίσουν ως "ψιλογραφικό", "ψιλοκατευθυνόμενο".Αν τύχει δε, να έχεις και κανένα εμφανές κουσούρι (σωματικό ή άλλο), την "έβαψες".Στο δημοκρατικό forum, όλα επιτρέπονται.Τι είπες;Ακούγεται κάπως ρατσιστικό να πατάς στα κουσούρια του άλλου;Δε θα είσαι καλά!Πνεύμα, φίλε μου, αγνό, παρθένο, φλεγματικό πνεύμα.Για να θυμηθούμε και το "Στάθη", ο εθισμός των θεατών στο φασισμό, είναι χειρότερος από τον ίδιο το φασισμό.Κατάλαβες τώρα;
Το forum της ΠΦΥ έχει εξελιχθεί σε πολύ καλό ενημερωτικό portal της ΠΦΥ.Αυτό από μόνο του δεν είναι καθόλου λίγο!Αποτελεί για πολλούς επαγγελματίες υγείας ή μη, σημείο αναφοράς για την αξιόπιστη ενημέρωσή τους σχετικά με τα δρώμενα στο χώρο της υγείας.Αλλά το "ζυμωτήριο" απόψεων, θέσεων που κάποτε πήγε να γίνει, μας άφησε χρόνους.That's life, που λένε και οι φίλοι μας οι πραγματιστές.
Επειδή όμως κι εγώ, στα ντόμπερμαν ανήκω, θα παραθέσω μερικές αράδες που διάβασα και μου άρεσαν.Αναφέρονται στην προαγωγή υγείας (health promotion) και όχι αμιγώς στην ΠΦΥ, οπότε ελεύθερα μπορείτε να μου προσάψετε αποπροσανατολισμό της συζήτησης, αερολογία, ακατάσχετη εκφορά ευχών... Αντέχω.Είπαμε, ντόμπερμαν.
"...................Οι πιο δυναμικοί προσδιοριστές της υγείας στους σύγχρονους πληθυσμούς είναι κοινωνικοί, οικονομικοί και πολιτισμικοί παράγοντες, όπως πλήθος πηγών στη βιβλιογραφία επισημαίνουν (Doyal και Pennell, 1979, Townsend και Davidson, 1992, Whitehead, 1992, Blane και συν., 1996, Acheson, 1998, όπως παρατίθενται στο Bambra και συν., 2005) και ως ένα βαθμό γνωστοποιούνται από κυβερνητικούς ή άλλους διεθνείς οργανισμούς (Townsend και Davidson, 1992, Acheson, 1998, Department of Health, 1998, Social Exclusion Unit, 1998, όπως παρατίθενται στο Bambra και συν., 2005). Παράλληλα, στις μέρες μας, οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες διευρύνονται συνεχώς. Οι πλουσιότεροι 200 άνθρωποι στον κόσμο κατέχουν πλούτο που αντιστοιχεί στο 41% του παγκόσμιου πληθυσμού (United Nations Development Program, 1999). Στις Η.Π.Α. , η οικονομική ανισότητα είναι μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη βιομηχανική χώρα στον κόσμο (Ackerman, 2000) . Σχεδόν το ένα τέταρτο των παιδιών στις Η.Π.Α. ζουν κάτω από το επίσημα καθορισμένο όριο της φτώχειας (Danziger και συν., 2000). Οι διακρίσεις με βάση την κοινωνική τάξη, τη φυλή ή το φύλο εξακολουθούν να υφίστανται ακόμη και σήμερα, σε μία εποχή που τα περισσότερα κράτη και ιδιαίτερα οι δυτικές κοινωνίες, διατυπώνουν με σθένος την προσήλωσή τους στα δημοκρατικά ιδεώδη. Δυστυχώς όμως στην πράξη, μεγάλες ή μικρότερες κοινωνικές ομάδες εξακολουθούν να έχουν λιγότερες ευκαιρίες πρόσβασης στην εργασία, την εκπαίδευση, την τροφή, το καθαρό περιβάλλον, σε σχέση με άλλες. Είναι άραγε τυχαίο το γεγονός ότι οι βιομηχανίες με βαρύτερο φορτίο ρύπανσης, βρίσκονται εγκατεστημένες κοντά σε κοινότητες των έγχρωμων, στις Η.Π.Α. (Bullard, 1994);
ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
Την απάντηση σε παρόμοια ερωτήματα που αφορούν στην ύπαρξη και διεύρυνση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, καλούνται να δώσουν η κοινωνιολογία και η πολιτική επιστήμη. Γιατί να απασχολούν έναν κλάδο όπως η προαγωγή υγείας; Δε θα τον απασχολούσαν ίσως, αν δεν υπήρχε μία ξεκάθαρη σχέση μεταξύ αυτών των ανισοτήτων και του επιπέδου υγείας, αν η κοινωνική αδικία και η ανισοκατανομή των πόρων, δεν οδηγούσε σε αδικίες και ανισότητες στην υγεία. Το να ζει κάποιος κάτω από το όριο της φτώχειας, συνδέεται με μειωμένο προσδόκιμο επιβίωσης και υψηλή βρεφική θνησιμότητα (Black και συν., 1988). Σύμφωνα με τους Brunner και Marmot (1999), η αβεβαιότητα, η αδυναμία ελέγχου της ίδιας σου της ζωής, η αίσθηση ότι είσαι αβοήθητος, το χρόνιο στρες και η αγωνία, συμβάλουν στη μη-υγεία, ακόμη και το θάνατο. Οι Αφροαμερικανοί, οι Ινδιάνοι και οι πληθυσμοί λατινικής καταγωγής βιώνουν μεγαλύτερα ποσοστά ασθενειών και θνητότητας από ότι οι «λευκοί» της Αμερικής (Byrd και Clayton, 2002, Vega και Amaro, 2002). Η σχετική με τις ανισότητες υγείας βιβλιογραφία, είναι πλούσια. Το πώς προσεγγίζονται όμως από την κοινωνία αυτές οι ανισότητες, είναι σε μέγιστο βαθμό ένα πολιτικό θέμα (Bambra και συν., 2005) : «γίνονται αποδεκτές ως φυσικά και αναπόφευκτα αποτελέσματα ατομικών διαφορών σε σχέση με γενετικούς παράγοντες και το “μακρύ βραχίονα” της αγοράς της οικονομίας ή πρόκειται για κοινωνικές και οικονομικές απέχθειες που χρειάζεται να λακτισθούν έξω από ένα σύγχρονο, ουμανιστικό κράτος; (Adams και συν., 2002)».
Η συζήτηση γύρω από την πολιτική φύση της προαγωγής υγείας, θα ήταν ίσως περιττή, αν η υγεία δεν συγκαταλεγόταν στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως ορίζει η οικουμενική διακήρυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations, 1948). Η αναγνώριση των δικαιωμάτων αυτών κατακτήθηκε με πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες, χωρίς αυτό να σημαίνει πως εφαρμόζονται ή είναι εφικτό να εφαρμοστούν και στην πράξη. Όπως αναφέρει ο Κονδύλης (1998), «δεν υπήρξαν, ούτε πρόκειται να υπάρξουν στο κοντινό μέλλον ανθρώπινα δικαιώματα». Εξ ορισμού, το μόνο προαπαιτούμενο για να έχει κάποιος ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η εξασφάλιση βιοτικού επιπέδου επαρκούς για την υγεία, είναι το να έχει γεννηθεί άνθρωπος και όχι, λόγου χάριν, εξωγήινος. Καμία άλλη προϋπόθεση. Κάτι τέτοιο όμως, η σύγχρονη κοινωνική οργάνωση, τα σύγχρονα αστικά κράτη μπορούν να το διασφαλίσουν, κι αυτό όχι με βεβαιότητα, μόνο για τους πολίτες τους και για κανέναν άλλο άνθρωπο στα όρια της επικράτειάς τους, αν θέλουν να διατηρήσουν την κρατική τους υπόσταση. Επομένως, χρειάζονται ανατροπές και ριζικές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις για να γίνει το «ευχολόγιο» των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στην υγεία, πράξη. Αυτή τη στιγμή, η υγεία είναι περισσότερο «αγαθό», με την έννοια του πόρου, όπου στα πλαίσια του καπιταλιστικού μοντέλου ανάπτυξης που κυριαρχεί παγκόσμια, κάποιες κοινωνικές ομάδες κατέχουν μεγαλύτερη «ποσότητα» από αυτό, σε σχέση με κάποιες άλλες.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ: ΜΙΑ ΣΙΩΠΗΡΗ ΣΧΕΣΗ
Το παράδοξο είναι ότι παρόλη την προφανή πολιτική φύση του ζητήματος της υγείας και της προαγωγής της, δυσανάλογα μικρός παραμένει ο συγκεκριμένος προβληματισμός, είτε στους εκπαιδευτικούς, ακαδημαϊκούς κύκλους είτε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το δημόσιο διάλογο. Θεωρείται κάτι σαν «ιεροσυλία» το να συσχετίζει κανείς τη βελτίωση των συνθηκών υγείας με την πολιτική που εφαρμόζεται γενικά, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής των πολιτών. Λίγοι από αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις εξετάζουν τη σχέση των ανισοτήτων στην υγεία, με τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές ανισότητες. Κανείς δεν επισημαίνει την ανάγκη για πολιτικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εξαλειφθούν οι ανισότητες στην υγεία (Hofrichter, 2003). Πολλοί αναλυτές, ερευνητές και διαμορφωτές της πολιτικής, αντί για τα παραπάνω, εστιάζουν στα συμπτώματα και τις θεραπείες των νόσων, στους ατομικούς παράγοντες κινδύνου και στην αλλαγή συμπεριφοράς και lifestyle. Προτείνουν επιλογές για την προαγωγή της υγείας μέσα από το βιοϊατρικό, μηχανιστικό μοντέλο που συνδέεται με σωματικούς μηχανισμούς και την παροχή ιατρικών υπηρεσιών, θίγοντας ελάχιστα ή και καθόλου την ανάγκη κοινωνικών μετασχηματισμών. Στο απλούστερο επίπεδο, κάτι τέτοιο συμβαίνει επειδή η επίτευξη υγιών κοινοτήτων, μέσω της τροποποίησης των κοινωνικών προσδιοριστών της υγείας, είναι περισσότερο διαδικασία, παρά ένα στατικό, μετρήσιμο μέγεθος. Το να «μετράς» βελτιώσεις στην παροχή υπηρεσιών, είναι σίγουρα ευκολότερο. Οι κυβερνήσεις τείνουν να οδηγούν τις στρατηγικές τους πάνω σε άτομα και λιγότερο σε κοινότητες, περιοχές ή τάξεις. Η θεώρηση της πολιτικής, ως τέχνης της διακυβέρνησης και της ενασχόλησης με τις δραστηριότητες του κράτους, καθορίζει και το ποιες πλευρές της υγείας μπορούν να θεωρηθούν πολιτικά ζητήματα. Η παροχή φροντίδας υγείας εμπίπτει σ’ αυτό το πλαίσιο, ενώ οι ανισότητες θα πρέπει να θεωρούνται απολιτικές. Οι τελευταίες είναι «καλές» για την κοινωνιολογία, τη δημόσια υγεία ή την ιατρική, αλλά όχι για την πολιτική επιστήμη. Ένας ακόμη λόγος για την «απολιτικοποίηση» της προαγωγής υγείας, θα μπορούσε να θεωρηθεί (Bambra και συν., 2005), η «ιατροποίηση» της υγείας, η οποία έχει μεταφέρει την ισχύ για τη λήψη αποφάσεων σχετικών με θέματα υγείας, από τους πολίτες στους επαγγελματίες υγείας και τις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες. Θεωρώντας τη μη υγεία ως επεισόδια ασθένειας που μπορούν να αντιμετωπισθούν με την παροχή ιατρικών υπηρεσιών, μεταφέρει κανείς την ευθύνη σε μία ελίτ, που κατέχει την απαραίτητη επαγγελματική και τεχνική εξειδίκευση για τη διαχείριση της ασθένειας (Scott-Samuel, 1979). Η μεταφορά της ευθύνης από τα άτομα και την κοινωνία στις διάφορες ελίτ, δεν είναι πάντα εθελοντική. Οι φαρμακευτικές εταιρείες και ο ιατρικός χώρος έχουν προσεταιρισθεί οι ίδιοι την εξουσία και την ευθύνη, έχοντας καταστεί κατ’ αυτόν τον τρόπο ικανοί να αποφασίζουν για το περιεχόμενο της υγείας και πόσο πολιτική μπορεί να είναι.
Φυσικά, κύριο ρόλο στον περιορισμό του δυναμικού, προκειμένου να καταπολεμηθούν οι γενεσιουργές αιτίες των ανισοτήτων και να διευρυνθεί ο δημόσιος διάλογος γύρω από το θέμα, διαδραματίζουν οι διάφορες ιδεολογίες, οι οποίες βασίζονται στην κυρίαρχη εξουσία και αντανακλούν στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Οι ιδεολογίες νομιμοποιούν και συγκαλύπτουν δομές και θεσμούς της πολιτικής εξουσίας, που συνδέονται με το διαχωρισμό σε κοινωνικές τάξεις, φυλές ή φύλα (Metzaros, 1989, Deetz, 1992). Αυτό που στην ουσία κάνουν, είναι να προσφέρουν μία ερμηνεία της πραγματικότητας............................"
Και κάτι πιο σχετικό:
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links).
Εγγραφή ή
Είσοδος