Καφές, τα οφέλη του για την υγεία

[Loumakis]

   Επισυνάπτω ενα αρθρο για τα πολλαπλά οφέλη του καφέ για την υγεία απο την ιστοσελίδα Life Extension. Το αφιερώνω εξαιρετικά στους συμπολίτες μου Λαρισαίους που ξημεροβραδιάζονται στις καφετέριες και ειναι πρώτοι πανελληνίως στην κατα κεφαλή κατανάλωση καφέ.

[Loumakis]

  Με αφορμή ρεπορτάζ της Λαρισαϊκης εφημεριδας (έντυπης και ηλεκτρονικης) Larissanet για τον υψηλό αριθμό καφετεριών στην πόλη της Λάρισας, έστειλα επιστολή βασισμένη στο άρθρο που επισύναψα στην προηγούμενη ανάρτηση, αλλα επιστημονικά εκλαϊκευμένη για το ευρύ κοινό (και με λίγο πολιτικό αλατοπίπερο, οπως θα δέιτε)

  Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Γράφει ο Παναγιώτης – Σωκράτης Λουμάκης

Γενικός ιατρός Κέντρου Υγείας Αγιάς

Με αφορμή το άρθρο της Larissanet για τον υψηλό αριθμό καφετεριών στην πόλη της Λάρισας (25/7/2014) σκέφθηκα να αναφερθώ στα οφέλη για την υγεία τα οποία απολαμβάνουν (εν αγνοία τους ίσως) οι μερακλήδες συμπολίτες μας. Διότι, σε αντίθεση με αυτά που οι γιατροί πιστεύαμε παλαιότερα για ενδεχομένως βλαβερή επίδραση του καφέ στην υγεία, οι νεότερες έρευνες δείχνουν ότι ο καφές έχει ευεργετικά αποτελέσματα στον ανθρώπινο οργανισμό.

Κατ’ αρχάς να κάνουμε μία επισήμανση για να μη δημιουργηθούν λανθασμένες εντυπώσεις. Όταν αναφερόμαστε στην κατανάλωση καφέ, οι περισσότεροι την ταυτίζουμε με τη λήψη καφεΐνης. Όμως έχει βρεθεί ότι στον καφέ υπάρχουν γύρω στις χίλιες (!) ουσίες και πολλές από αυτές τις ουσίες είναι οι υπεύθυνες για τις ευεργετικές δράσεις του καφέ και όχι η καφεΐνη (ή όχι μόνο η καφεΐνη). Η κυριότερη βιολογικά δραστική ομάδα ουσιών που περιέχονται στον καφέ και έχουν ωφέλιμη δράση στην υγεία είναι αυτή των πολυφαινολών. Οι πολυφαινόλες είναι ουσίες με αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Χάρη στην ικανότητα τους να αποτρέπουν βλαβερές οξειδώσεις δομικών συστατικών του οργανισμού αδρανοποιώντας τοξικές ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, καθώς και να καταστέλλουν χρόνιες φλεγμονές σε διάφορους ιστούς επιτυγχάνουν την πρόληψη των νοσημάτων στα οποία θα αναφερθούμε, συνεπικουρούμενες σε μερικές περιπτώσεις από την καφεΐνη. Η ισχυρότερη πολυφαινόλη του καφέ, η κορυφαία από άποψη αντιοξειδωτικής και αντιφλεγμονώδους δράσης, είναι το χλωρογενικό οξύ.

Μετά από αυτή τη διευκρίνιση ας αρχίσουμε την απαρίθμηση των επιδράσεων του καφέ στην υγεία.

Μία πολύ μεγάλη μελέτη σε μεσήλικες και ηλικιωμένους ασθενείς έδειξε ότι η κατανάλωση καφέ σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο θανάτου (από οποιοδήποτε αίτιο γενικά). Ο κίνδυνος θανάτου ήταν 10-12% μικρότερος στους άνδρες πότες 2 ή περισσότερων φλυτζανιών καφέ ημερησίως σε σχέση με τους μη πότες. Στις γυναίκες ο αντίστοιχος κίνδυνος ήταν 13-16% μικρότερος.

Η κατανάλωση καφέ μειώνει ειδικότερα τον κίνδυνο θανάτου που σχετίζεται με νοσήματα όπως καρδιαγγειακά, αναπνευστικά, εγκεφαλικό επεισόδιο, ατυχήματα, διαβήτη και λοιμώξεις.

Σε μια μεγάλη μετα-ανάλυση (ειδική ανάλυση πολλών επιδημιολογικών μελετών), ο κίνδυνος καρδιαγγειακού επεισοδίου (σε σχέση με αυτούς που δεν έπιναν καθόλου καφέ) ήταν 11% μικρότερος σε αυτούς που έπιναν 1-2 φλυτζάνια καφέ την ημέρα και 15% μικρότερος σε αυτούς που έπιναν 3-4 ημερησίως. Ο μηχανισμός έχει σχέση με την ευνοϊκή επίδραση του καφέ στο αγγειακό ενδοθήλιο. Το ενδοθήλιο είναι μία λεπτή στιβάδα κυττάρων, που όχι μόνο επενδύει τα τοιχώματα των αγγείων αλλά έχει επιπρόσθετα λειτουργική δράση, εκκρίνοντας διάφορες ουσίες με (ωφέλιμη) αγγειοδιασταλτική δράση, όπως π.χ. το ΝΟ (μονοξείδιο του αζώτου). Η λειτουργία του αγγειακού ενδοθηλίου είναι διαταραγμένη και ελαττωματική στους καρδιοπαθείς. Οι περιεχόμενες στον καφέ πολυφαινόλες είναι κυρίως αυτές που επιδρούν ευεργετικά στο ενδοθήλιο, όπως αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι καρδιοπροστατευτική δράση έχει και ο ντεκαφεϊνέ καφές. Όμως ευνοϊκή δράση στην καρδιά έχουν και τα δύο είδη καφέ, δηλαδή ο κανονικός καφεϊνούχος και ο ντεκαφεϊνέ.

Η κατανάλωση καφέ έχει προστατευτική δράση και στην εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 (των ενηλίκων), σύμφωνα με πολλές μελέτες. Μία από αυτές έδειξε συνεχώς αυξανόμενη μείωση του κινδύνου για εμφάνιση διαβήτη με την αύξηση της κατανάλωσης καφέ, είτε κανονικού, είτε ντεκαφεϊνέ, από 8% μείωση (για κατανάλωση ενός φλυτζανιού καφέ την ημέρα) έως 33% μείωση (για 6 φλυτζάνια την ημέρα).

Επίσης ο καφές προστατεύει από το μεταβολικό σύνδρομο. Το μεταβολικό σύνδρομο είναι ένα σύνολο διαταραχών που εμφανίζεται σε παχύσαρκους ασθενείς και χαρακτηρίζεται από συσσώρευση λίπους στην κοιλιά, υπέρταση, διαταραχές των λιπιδίων και γλυκόζη («ζάχαρο») στα ανώτερα φυσιολογικά όρια. Συχνά συνοδεύεται από μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος («λιπώδη διήθηση» του συκωτιού). Η κατανάλωση καφέ, τόσο σε πειραματικές μελέτες σε ζώα, όσο και σε κλινικές μελέτες σε ανθρώπους, έδειξε να προλαμβάνει και να βελτιώνει τις παραμέτρους του μεταβολικού συνδρόμου και την ηπατική λιπώδη διήθηση. Ακόμη ο καφές βοηθάει στην απώλεια βάρους και συγκεκριμένα στην αποβολή του επικίνδυνου κοιλιακού λίπους.

Ο καφές δρά ευεργετικά και στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Τόσο ο καφές γενικά, όσο και η καφεΐνη ειδικότερα, ασκούν ισχυρή προστατευτική δράση στα εγκεφαλικά κύτταρα από εκφυλιστικά νοσήματα της μεγάλης ηλικίας, όπως είναι η άνοια τύπου Alzheimerκαι η νόσος του Parkinson. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι άτομα με μεγάλη κατανάλωση καφέ και καφεΐνης προσβάλλονται σε μικρότερο ποσοστό από αυτά τα δύο νοσήματα. Επιπλέον, η καφεΐνη προστατεύει από κατάθλιψη. Τα άτομα που πίνουν καφέ έχουν 39-77% μικρότερο κίνδυνο να πάθουν κατάθλιψη, σύμφωνα με διάφορες μελέτες. Τώρα εξηγούνται η απάθεια με την οποία αντιμετωπίζουν πολλοί συμπατριώτες μας τα κυβερνητικά μέτρα και ταυτόχρονα ή άνθηση των καφετεριών. Οι πατριώτες μας καταστέλλουν τα συμπτώματα κατάθλιψης, που τους προκαλούν τα μνημονιακά μέτρα και η εθνική ταπείνωση της χώρας, πίνοντας συνεχώς και αδιαλείπτως καφέδες! Η επανάσταση των Ελλήνων κατά της εξαθλίωσης τους μπορεί να περιμένει….(μέχρι να ακριβύνει απαγορευτικά η τιμή του καφέ).

Σαν να μην ήταν αρκετές οι παραπάνω ωφέλιμες δράσεις, ο καφές βρέθηκε να προστατεύει και από καρκίνο του ήπατος και των νεφρών! Επομένως άτομα που πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Bή C(που έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ηπατοκυτταρικού καρκίνου) έχουν να ωφεληθούν ιδιαίτερα από την πόση καφέ, δεδομένου ότι η μέση μείωση κινδύνου από τις διάφορες μελέτες είναι περίπου 50%. Επιπρόσθετα, ο καφές σχετίζεται με καλύτερη νεφρική λειτουργία, όπως μετριέται με έναν δείκτη που λέγεται ρυθμός σπειραματικής διήθησης.

Στα προαναφερθέντα επιστημονικά δεδομένα θα ήθελα να προσθέσω κάποιες προσωπικές απόψεις και παρατηρήσεις, που βασίζονται βέβαια στην επιστημονική γνώση και την κοινή λογική. Από την κατανάλωση καφέ να εξαιρέσουμε τον φραπέ, τρόπο παρασκευής καφέ ελληνικής αποκλειστικά χρήσης, που είναι πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε καφεΐνη, και δεν συμπεριλήφθηκε βέβαια στις έρευνες. Αν θέλουμε να πίνουμε αρκετούς καφέδες την ημέρα για να μεγιστοποιήσουμε την πρόσληψη των ευεργετικών πολυφαινολών, είναι προτιμότερη η κατανάλωση ειδών καφέ με μικρή ή μέτρια περιεκτικότητα σε καφεΐνη (π.χ. ελληνικού καφέ), ώστε να αποφευχθεί η υπερβολική λήψη καφεΐνης ανά 24ωρο (άνω των 300 mg). Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για άτομα νευρικά ή με ευαισθησία στην καφεΐνη (που παρουσιάζουν π.χ. ευερεθιστότητα, ταχυκαρδία και αϋπνίες). Επίσης, οι διαβητικοί ή όσοι θέλουν να χάσουν βάρος μπορούν να βάζουν στον καφέ, αντί για ζάχαρη, στέβια, ένα φυσικό γλυκαντικό χωρίς θερμίδες, αποδεδειγμένα αβλαβές. Κυκλοφορεί σε κρυσταλλική μορφή και σε υγρό διάλυμα και θεωρώ αδιανόητο για ένα σύγχρονο σοβαρό επαγγελματία του χώρου του καφέ να μην παρέχει αυτή την εναλλακτική δυνατότητα στους πελάτες του.

Παραθέτω και τη μέση περιεκτικότητα των διαφόρων ειδών καφέ σε καφεΐνη, ανά αντίστοιχο φλυτζάνι σερβιρίσματος και κατά προσέγγιση: Ελληνικός καφές (μέτριος) 50 mg, εσπρέσσο 75 mg, καπουτσίνο 100 mg, φίλτρου 100-160 mg. Για σύγκριση ένα φλυτζάνι τσάϊ (μαύρο, «ευρωπαϊκό») έχει περίπου 50 mg καφεΐνης και ένα ποτήρι Coca-Cola 25 mg.

Μετά από όλα τα στοιχεία που παρατέθηκαν, νομίζω ότι οι μερακλήδες συμπολίτες μας και μόνιμοι θαμώνες των καφετεριών της πόλης μπορούν να αντικρούουν ήρεμα όσους τους κατηγορούν για οκνηρία, αδράνεια και χάσιμο χρόνου με το επιχείρημα ότι δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να προασπίζουν σθεναρά την υγεία τους, εφαρμόζοντας με σχολαστική επιμέλεια τα πορίσματα των επιστημονικών ερευνών.

ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET

[Loumakis]

      Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

A new study in the journal Diabetologia says your morning cup of joe may stave off type 2 diabetes.[1] Here is why it matters.

First, my disclaimer: I love my morning coffee and that is probably why this new observational study caught my eye. And the study has appeal for both sexes. It combines three large US cohorts: 48,000 women in the Nurses' Health Study (NHS), 47,000 women in NHS II, and 27,000 men in the Health Professionals Follow-up Study. This adds up to more than 1.6 million person-years of follow-up.

Dietary assessments were done every four years, including details about coffee and tea intake. Patients were also asked to self-report a diagnosis of type 2 diabetes. More than 7000 of them did.

The results? Coffee lovers, rejoice. The highest coffee consumers had the lowest diabetes risk. Those who drank three or more cups of coffee per day had a 37% lower risk for diabetes as compared to those who limited their intake to one cup per day.

Drinking more may be better. Those who increased their daily coffee intake by one-and-a-half cups had an 11% lower risk of getting diabetes as compared to those who didn't boost their java intake.

If you are worried about getting diabetes, this study suggests that you not cut back on your morning pleasure. Those who cut coffee intake by two cups per day had a 17% higher risk of developing diabetes.

In this study, one cup was just eight ounces of straight-up black, regular, caffeinated coffee -- not decaf and no lattes, no cappuccinos, and not much milk and sugar. Which cuts into my daily routine of adding milk, half low-fat milk (but no added sugar), to boost my daily calcium intake.

So what about tea? In this study, tea intake had no effect on diabetes risk. But also in this study, not that many people drank tea and not that many changed the amount of tea they did drink.

I love the bottom line of this study. Moderate coffee consumption -- that is, up to 6 eight-ounce cups per day -- may help prevent type 2 diabetes. So drink up and enjoy.  So drink up and enjoy. For Medicine Matters, I'm Dr. Sandra Fryhofer.

[Argirios Argiriou]

March 12, 2015
Moderate Coffee Consumption Is Associated with Lower Coronary Artery Calcium Scores
Paul S. Mueller, MD, MPH, FACP reviewing Choi Y et al. Heart 2015 Mar 2.

Lowest scores were found among those who had 3 or 4 cups of coffee daily.

Coffee consumption is associated with better insulin sensitivity, lower risk for type 2 diabetes (NEJM JW Gen Med Feb 15 2004 and Ann Intern Med 2004; 140:1), and less LDL cholesterol oxidation, all of which are associated with lower risk for cardiovascular (CV) disease. In this cross-sectional study, researchers examined the association between coffee consumption and prevalence of coronary artery calcium (CAC) measured by computed tomography in 25,000 Korean adults (mean age, 41; 84% men) without clinically evident CV disease.

Mean coffee consumption was 1.8 cups daily, and 13% of participants had detectable CAC. Multivariate-adjusted CAC score ratios (the ratios of mean calcium scores in coffee drinkers to the mean score in noncoffee drinkers) were 0.8, 0.7, 0.6, and 0.8 for those who drank <1 cup, 1 or 2 cups, 3 or 4 cups, and ≥5 cups daily, respectively. Results were similar for various subgroups (i.e., defined by sex, age, weight, smoking status, and alcohol consumption).
Comment

In this study, coffee drinkers had lower coronary artery calcium scores than did noncoffee drinkers; lowest scores were among those who consumed 3 or 4 cups daily. These results are similar to those of a recent meta-analysis in which coffee consumption was associated inversely with CV disease, with lowest risk among those who drank 3 or 4 cups daily (Circulation 2014; 129:643). This association is biologically plausible: Coffee contains antioxidant compounds that might lower CV risk.

Editor Disclosures at Time of Publication

    Disclosures for Paul S. Mueller, MD, MPH, FACP at time of publication Consultant / advisory board Boston Scientific (Patient Safety Advisory Board) Leadership positions in professional societies American Osler Society (Vice President)

Citation(s):

    Choi Y et al. Coffee consumption and coronary artery calcium in young and middle-aged asymptomatic adults. Heart 2015 Mar 2; [e-pub]. (Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος)

- See more at: Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Ορθοπαιδικός]

   Η Λάρισα αναφέρεται και ως πόλη του καφέ.... Αυτό δεν είναι, όπως φαίνεται και κακό:

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

   Η Λάρισα αναφέρεται και ως πόλη του καφέ.... Αυτό δεν είναι, όπως φαίνεται και κακό:

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Ειδικά το ότι μειώνει τον κίνδυνο για Κολπική Μαρμαρυγή δυσκολεύομαι να το εξηγήσω με την λογική.

Δεν προκαλεί η καφεΐνη κάποια ταχυκαρδία;

Επίσης δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι αυτοί που πίνουν τον καφέ τους με ζάχαρη έχουν μειωμένο κίνδυνο για Σ.Δ. και στις σχετικές μελέτες (η αλήθεια είναι ότι δεν τις διάβασα προσεκτικά), δεν μοιάζει να έχουν μελετήσει ξεχωριστά αυτούς που πίνουν τον καφέ χωρίς ζάχαρη και αυτούς που τον πίνουν με ζάχαρη (και εδώ παίζει σίγουρα ρόλο και το πόσα κουταλάκια ζάχαρη σε κάθε φλυτζάνι καφέ).

Ξέρω γίνομαι κάπως συνωμοσιολογικός αλλά μπας και έβαλαν το χεράκι τους στις μελέτες και εταιρείες καφέ ;

[GirousisN]

   Η Λάρισα αναφέρεται και ως πόλη του καφέ.... Αυτό δεν είναι, όπως φαίνεται και κακό:
Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

Ειδικά το ότι μειώνει τον κίνδυνο για Κολπική Μαρμαρυγή δυσκολεύομαι να το εξηγήσω με την λογική.
Δεν προκαλεί η καφεΐνη κάποια ταχυκαρδία;

Caffeine Consumption and Cardiovascular Risks: Little Cause for Concern.

Cardiovascular Risk Factors: Blood Pressure and Lipids.

In a mechanistic study published in the late 1970s, it was reported that 250 mg of caffeine, administered orally in a clinical research unit to adults not regularly ingesting caffeine products, raised plasma renin 57%, plasma norepinephrine 75%, plasma normetanephrine 207%, and blood pressure 14/10 mm Hg. A single dose of caffeine was given, the amount typically present in 12 ounces of filtered coffee. Maximal plasma caffeine levels were observed 1 hour after consumption, and habituation was not investigated. Other pharmacologic research has corroborated these findings, shown that caffeine has diuretic effects, and demonstrated that the highest blood caffeine concentrations are typically observed in the afternoon.
Clinical studies  have reported the chronic effects of caffeine products on blood pressure and results have generally been null. It is believed that genetics, smoking, and other aspects of the diet may modify effects.
A meta-analysis by Zhang in 2011 that included >170 000 adults and >32 000 new cases of hypertension reported no association between caffeine intake and the development of hypertension.
An ambulatory blood pressure study that investigated 24-hour urinary caffeine and caffeine metabolites levels in >800 adults reported that each doubling of caffeine excretion was associated with 0.6 mm Hg lower blood pressure. The caffeine effects were significant even after statistical adjustment for blood pressure medication use.

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος

[Argirios Argiriou]

Τώρα ξαφνικά αλλάξαμε τροπάριο και ο καφές έγινε πιθανώς καρκινογόνος !

29 March 2018  The Guardian.

California judge rules coffee firms including Starbucks must add cancer warning.

Companies failed to show threat from chemical produced during roasting posed insignificant risk, judge says.

Δεν είναι ορατοί οι σύνδεσμοι (links). Εγγραφή ή Είσοδος